İngiltere'de Yapay Zeka Güvenlik Zirvesi: Karmaşık bir sahne ve farklı yollar

Yapay zekanın içerdiği riskler Londra Yapay Zeka Güvenlik Zirvesi’nde tartışıldı

Elon Musk, Birleşik Krallık'ta düzenlenen Yapay Zeka Zirvesi'nin sonunda İngiltere Başbakanı Rishi Sunak ile sohbet ederken (AFP)
Elon Musk, Birleşik Krallık'ta düzenlenen Yapay Zeka Zirvesi'nin sonunda İngiltere Başbakanı Rishi Sunak ile sohbet ederken (AFP)
TT

İngiltere'de Yapay Zeka Güvenlik Zirvesi: Karmaşık bir sahne ve farklı yollar

Elon Musk, Birleşik Krallık'ta düzenlenen Yapay Zeka Zirvesi'nin sonunda İngiltere Başbakanı Rishi Sunak ile sohbet ederken (AFP)
Elon Musk, Birleşik Krallık'ta düzenlenen Yapay Zeka Zirvesi'nin sonunda İngiltere Başbakanı Rishi Sunak ile sohbet ederken (AFP)

İngiltere Başbakanı Rishi Sunak'ın ev sahipliğinde İngiltere'de düzenlenen son Yapay Zeka Güvenlik Zirvesi, yapay zekanın düzenlenmesine yönelik acil ihtiyacı ele almak üzere dünya liderlerini, teknoloji yöneticilerini, araştırmacıları ve politika yapıcıları bir araya getirdi. İki gün süren tartışmalar boyunca önemli anlaşmalara varılırken, yapay zekanın küresel düzeyde düzenlenmesine yönelik yolun belirlenmesinde zorluklar devam ediyor.

Başkent Londra'nın kuzeyindeki Bletchley Park'ta düzenlenen Britanya Yapay Zeka Zirvesi katılımcılarının bir kısmı (EPA)
Başkent Londra'nın kuzeyindeki Bletchley Park'ta düzenlenen Britanya Yapay Zeka Zirvesi katılımcılarının bir kısmı (EPA)

"Bletchley Deklarasyonu"

Yapay zekanın tehlikelerinin farkına varmak

Zirvenin önemli sonuçları arasında, aralarında Çin'in de bulunduğu 28 ülkenin liderleri tarafından imzalanan Bletchley Deklarasyonu da yer aldı. Bu ortak bildiri, hızla gelişen yapay zekâ teknolojilerinin doğasında var olan riskleri kabul etti. Deklarasyon, bu zorlukların ele alınmasında küresel iş birliğine duyulan ihtiyacın kabul edilmesi yönünde kararlı bir adım oldu.

Yapay Zeka Güvenlik Enstitüleri... Küresel Bir Yanıt

ABD ve Birleşik Krallık kendi Yapay Zeka güvenlik enstitülerini kurma planlarını açıkladı. Bu enstitüler, gelişmiş Yapay Zeka sistemlerinin yarattığı riskleri azaltmanın önemine vurgu yaparak, Yapay Zeka güvenliği alanında araştırma ve işbirliğini geliştirmeyi amaçlıyor.

Aynı zamanda Yapay Zeka güvenliği konusunun küresel ölçekte ele alınmasına yönelik bir kararlılığa işaret ediyor.

İngiltere Başbakanı Rishi Sunak dün Yapay Zeka Zirvesi'nde yaptığı konuşmada (Reuters)
İngiltere Başbakanı Rishi Sunak dün Yapay Zeka Zirvesi'nde yaptığı konuşmada (Reuters)

Organizasyon konusundaki anlaşmazlıklar

Yapay Zeka’nın düzenlenmesi ihtiyacı konusunda fikir birliği olsa da, zirve Yapay Zeka’nın düzenlenmesinde yaklaşım ve liderlik konusunda farklılıklar olduğunu gösterdi. Birleşik Krallık'ın Yapay Zeka’nın düzenlenmesine yönelik hafif bir yaklaşım önerisi, yüksek riskli uygulamaların geliştiricileri üzerinde daha sıkı kontroller uygulayan AB'nin Yapay Zeka yasasından farklıydı. Avrupalı liderler, bir ülkenin veya bloğun Yapay Zeka geliştirme ve düzenlemesine hakim olduğu bir senaryoyu önlemek için Yapay Zeka kuralları üzerinde bir düzeyde küresel fikir birliğine ihtiyaç olduğunu ifade ettiler.

Çin'in rolü ve önemi

Çin'in zirvede yer alması ve Çinli yetkililerin Bletchley Deklarasyonunu imzalaması önemli bir gelişme olarak görüldü. Çin Bilim ve Teknoloji Bakan Yardımcısı, ülkesinin yapay zeka yönetişimi konusunda tüm taraflarla işbirliği yapmaya hazır olduğunu ifade etti. Çinli Bakan Wu Zhaohui, büyüklüklerine bakılmaksızın tüm ülkelerin yapay zekâ geliştirme ve kullanma konusunda eşit haklara sahip olması gerektiğini vurguladı.

Çin'in yapay zekâ sahnesindeki rolü ise küresel bir inceleme konusu olmaya devam ediyor.

Birleşik Krallık, Afrika'da büyümeyi finanse etmek ve uzun vadeli kalkınmayı desteklemek için 80 milyon pound değerinde destek sağlamayı vaat ediyor (EPA)
Birleşik Krallık, Afrika'da büyümeyi finanse etmek ve uzun vadeli kalkınmayı desteklemek için 80 milyon pound değerinde destek sağlamayı vaat ediyor (EPA)

Açık kaynak yapay zekanın riskleri

Kapalı kapılar ardında yapılan tartışmalarda, açık kaynaklı Yapay Zeka ile ilişkili risklere dair endişeler vurgulandı. Açık kaynak modelleri deney için Yapay Zeka koduna ücretsiz erişim sağlarken, uzmanlar bu erişimin kötü niyetli aktörler tarafından kötü amaçlar için kullanılabileceği konusunda uyarıda bulundular; örneğin açık kaynak Yapay Zeka’nın insan kontrolünün ötesinde kimyasal silahlar veya süper zeka yaratmak için kullanılabileceği ihtimali gibi.

Oxford Üniversitesi profesörlerinden görüşler

Zirve boyunca birçok Oxford profesörü, Yapay Zeka düzenlemesinin karmaşık ortamına ilişkin değerli görüşler sundu. Oxford Üniversitesi Kamu Kurumları Yönetimi Uygulama Profesörü Ciaran Martin, zirveyi iyi bir girişim olarak niteledi ve İngiliz hükümetini yapay zeka riskleriyle mücadelede küresel liderliği için övdü. Oxford İnternet Enstitüsü'nde (OII) yapay zeka, hükümet ve politika alanında öğretim görevlisi olan Dr. Anna Valdivia ise, özellikle yapay zekanın risklerini azaltmaya yönelik uluslararası çabalar ışığında, Birleşik Krallık'ta yapay zekanın düzenlenmesinin gerekliliğini vurguladı.

(Fotoğraf) Queen's College, Oxford Üniversitesi'nin ana binalarından biri (Shutterstock)
 Queen's College, Oxford Üniversitesi'nin ana binalarından biri (Shutterstock)

Etik ve hukuk felsefesi profesörü ve üniversitenin Yapay Zeka Etik Enstitüsü direktörü John Tasiolas ise, yapay zekanın risklerinin insan hakları ve sürdürülebilir kalkınma da dahil olmak üzere çeşitli yönleri içerdiğini kabul ederek Bletchley Deklarasyonu’ndaki geniş güvenlik tanımının altını çizdi. Öte yandan, Oxford İnternet Enstitüsü Araştırma Direktörü Profesör Brent Mittelstadt, zirvenin yapay zekaya odaklanması ve mevcut yapay zeka risklerini ihmal etmesi konusundaki endişelerini dile getirdi ve yapay zekanın düzenlenmesi için dengeli bir yaklaşım çağrısında bulundu.

Birleşik Krallık Yapay Zeka Güvenlik Zirvesi, Yapay Zeka düzenlemesine ilişkin küresel diyalogda bir dönüm noktası oldu.

Bletchley Deklarasyonunun imzalanması ve ABD ve Birleşik Krallık'ta Yapay Zeka Güvenlik Enstitülerinin kurulması, Yapay Zeka risklerini ele alma konusundaki kararlılığı gösteriyor. Bununla birlikte, zorluklar devam ediyor ve Yapay Zeka kuralları üzerinde küresel fikir birliği sağlamak karmaşık bir durum olmaya devam ediyor.

Zirve ileriye doğru atılmış bir adım olabilir, ancak Yapay Zeka’nın kapsamlı bir şekilde düzenlenmesine giden yol zor ve çok yönlü olmaya devam ediyor.



Hafter, Yunan şirketlerini Libya'nın ‘yeniden inşasına’ katkıda bulunmaya çağırdı

Hafter pazar akşamı Bingazi'de Yunanistan Dışişleri Bakanı ile görüştü (Libya Ulusal Ordusu Genel Komutanlığı)
Hafter pazar akşamı Bingazi'de Yunanistan Dışişleri Bakanı ile görüştü (Libya Ulusal Ordusu Genel Komutanlığı)
TT

Hafter, Yunan şirketlerini Libya'nın ‘yeniden inşasına’ katkıda bulunmaya çağırdı

Hafter pazar akşamı Bingazi'de Yunanistan Dışişleri Bakanı ile görüştü (Libya Ulusal Ordusu Genel Komutanlığı)
Hafter pazar akşamı Bingazi'de Yunanistan Dışişleri Bakanı ile görüştü (Libya Ulusal Ordusu Genel Komutanlığı)

Yunanistan, Libya Temsilciler Meclisi'nin (TM) Türkiye ile Libya arasında imzalanan tartışmalı Deniz Yetki Alanlarının Sınırlandırılmasına İlişkin Mutabakat Muhtırası'nı onaylamasının beklendiği bu günlerde Libya ile deniz sınırlarının belirlenmesi konusunda tırmanan anlaşmazlıkları yatıştırmaya çalıştı. Atina, Dışişleri Bakanı Georgios Gerapetritis'in Bingazi ve Trablus'ta yaptığı görüşmelerle Libya’daki siyasi ve ekonomik varlığını güçlendirmeyi amaçlarken Türkiye ile imzalanan mutabakat muhtırasının onaylanmasına dair yapılacak oylama öncesinde ülkenin önde gelen aktörlerinin tutumlarını etkilemeye çalışıyor.

hyjuıo
Yunanistan Dışişleri Bakanı Georgios Gerapetritis pazar akşamı Hafter ile bir araya geldi (Libya Ulusal Ordusu Genel Komutanlığı)

Libya Ulusal Ordusu (LUO) Komutanı Mareşal Halife Hafter, Yunanistan’ın inşaat ve altyapı alanlarında uzman şirketlerini, Libya'nın çeşitli şehirlerinde ve bölgelerinde yürütülen kalkınma projelerine katılmaya çağırdı.

Pazar akşamı ülkenin doğusundaki Bingazi şehrinde Yunan Bakan Gerapetritis ile yaptığı görüşmede, iki ülke arasındaki ilişkilerin derinliğini ve bu ilişkilerin güçlendirilmesinin önemini vurgulayan Hafter, ortak çıkarları gözeterek, özellikle ekonomik, ticari ve kültürel alanlarda işbirliğini destekleme ve güçlendirme yollarını araştırdıklarını belirtti.

Öte yandan bugün Trablus'a giderek Başkanlık Konseyi ve geçici Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) yetkilileriyle görüşecek olan Yunanistan Dışişleri Bakanı, Hafter ile düzensiz göç ve deniz yetki alanları konularının yanı sıra ikili iş birliğini de görüştüğünü söyledi.

Bakanlığın resmi internet sitesinde yayınlanan açıklamada “Libya ile bizi ortak kökler ve tarih birleştiriyor, ayrıca uluslararası hukuka bağlılığımız ve Akdeniz'in halkları için barış ve refah dolu bir bölge olması konusundaki taahhüdümüz de bizi birbirimize bağlıyor” ifadeleri yer aldı.

gtyu7ı8
TM'nin önceki oturumundan bir kare (TM Başkanlığı)

Bu çerçevede Libya ile olan ‘sakin ilişkilerini’ sürdürme taahhüdünde bulunan Gerapetritis, yakın gelecekte bu ilişkilerin ilerlemesi için somut sonuçlar elde edilmesini umduğunu belirtti.

Deniz yetki alanlarının belirlenmesi

Yunanistan Dışişleri Bakanı'nın Libya’ya yaptığı ziyaret, Yunanistan'ın, Libya'nın münhasır ekonomik bölgesinin bir parçası olan Girit adasının güneyindeki ihtilaflı deniz bölgelerinde petrol ve gaz arama ruhsatları vermesine yanıt olarak Akile Salih başkanlığındaki TM'nin Libya ile Türkiye arasındaki deniz sınırlarının belirlenmesi anlaşmasını onaylamak üzere planlanan resmi oturumdan önce gerçekleşti.

Hafter ve TM tarafından desteklenen Usame Hammad liderliğindeki İstikrar Hükümeti Dışişleri Bakanlığı, Yunanistan makamlarının bu bölgelerde sondaj ihalesi açtığını duyurması üzerine geçtiğimiz pazar günü Bingazi'deki Yunanistan Konsolosu Agapios Kalognomis'i çağırarak sözlü protestosunu iletmişti.

Abdulhamid ed-Dibeybe başkanlığındaki Ulusal Birlik Hükümeti’nin (UBH) Dışişleri Bakanlığı da Yunanistan'ın bu hamlesini ‘Libya'nın egemenlik haklarının açık bir ihlali’ olarak değerlendirdi. Bakanlık, önceden yasal bir mutabakat sağlanmadan bu bölgelerdeki herhangi bir keşif ya da arama çalışmasına itiraz ettiğini belirterek ‘yapıcı diyalog ve müzakere yolunun adil ve hakkaniyetli çözümlere ulaşmak için tek seçenek’ olduğunu vurguladı.

Yunan yetkililer geçtiğimiz günlerde, ihtilaflı bölgede petrol ve doğalgaz arama ve sondaj çalışmaları yapmak üzere uluslararası şirketlerle sözleşme imzalamayı planladıklarını açıklamışlardı.

Libya ile Yunanistan arasındaki deniz yetki alanlarının belirlenmesi konusundaki anlaşmazlıklar 2004 yılına kadar uzanıyor. O yıl iki ülke arasında sınırların belirlenmesi için müzakereler başlamış, ancak Girit adasının güneyinde büyük doğalgaz rezervleri keşfedilince müzakereler başarısızlıkla sonuçlanmıştı.

Anlaşmazlıklar, 2019 yılı sonlarında UBH Başbakanı Abdulhamid ed-Dibeybe’nin Türkiye ile Doğu Akdeniz'de petrol ve doğalgaz arama çalışmalarına izin veren yeni anlaşmalar imzalamasıyla daha da derinleşti. Ankara, bu anlaşmaları önemli deniz bölgelerindeki haklarını genişletme çabaları kapsamında imzaladı.

Askeri düzey

Askeri düzeyde ise LUO Savaş Enformasyon Birimi, askeri birliklerinin güney sınırında, bölgedeki güvenlik operasyonları kapsamında Çadlı muhaliflerin silahlı bir grubunu hedef alan ve ‘başarılı bir askeri operasyon’ olarak nitelendirdiği bir operasyon gerçekleştirdiğini duyurdu.

LUO Savaş Enformasyon Birimi, operasyonun söz konusu silahlı gruba büyük kayıplar verdirdiğini ve grup üyelerinden bazılarının esir aldığını belirtirken kara ve hava keşif birimlerinin ‘grubun geri kalanını takip etmeye devam ettiğini ve bölgedeki şüpheli hareketleri izlediğini’ kaydetti.

LUO Savaş Enformasyon Birimi, LUO’nun güney sınırlarını güvence altına alma görevini sürdürme ve ülkenin güvenliğini tehdit eden her türlü tehdide ve kaçakçılar, sınır ötesi suç çeteleri ve ülkenin egemenliğine ve toprak bütünlüğüne zarar vermeyi amaçlayan herkese kararlılıkla karşı koyacağını vurguladı.

LUO Savaş Enformasyon Birimi ayrıca güney sınırında güvenliği sağlama, sınırları koruma, kaçakçılıkla mücadele ve şüpheli hareketleri izleme gibi saha görevlerini yürüten kara kuvvetleri birimlerinin çöl devriyelerinin yaygınlaştırılmasına ilişkin bir video yayınladı.

Bir diğer gelişmede LUO Güvenlik Kuvvetleri Komutanı Korgeneral Halid Hafter dün Mısır Askeri Akademisi'nin askeri komuta eğitimlerini bitiren subayları kabul ederken, akademik ve askeri eğitimine devam etmenin yanı sıra ‘yeterlilik ve disipline sahip, performans ve hazırlık düzeyini etkin bir şekilde yükseltebilecek lider kadrolar oluşturmanın’ önemini vurguladı.