Hem İsrail'de hem de Ukrayna'da ABD nüfuzunun sınırları neler?

Bu iki çatışmanın sonuçları, uluslararası diplomasinin karmaşıklığı, çatışma çözümü ve ABD'nin dünya sahnesindeki rolüyle boğuşan Başkan Biden'ın mirasını büyük ölçüde şekillendirecek

ABD başkanlarının İsrail üzerinde sandıkları nüfuza sahip olmadıklarını fark ettikleri uzun bir geçmişi var (Reuters)
ABD başkanlarının İsrail üzerinde sandıkları nüfuza sahip olmadıklarını fark ettikleri uzun bir geçmişi var (Reuters)
TT

Hem İsrail'de hem de Ukrayna'da ABD nüfuzunun sınırları neler?

ABD başkanlarının İsrail üzerinde sandıkları nüfuza sahip olmadıklarını fark ettikleri uzun bir geçmişi var (Reuters)
ABD başkanlarının İsrail üzerinde sandıkları nüfuza sahip olmadıklarını fark ettikleri uzun bir geçmişi var (Reuters)

Bir aydan fazla bir süredir, Hamas hareketinin İsrail'e karşı gerçekleştirdiği saldırı ve ardından İsrail'in Gazze'de intikam amaçlı askeri operasyonlarının ardından ve Ukrayna'daki savaşın 20 ayı sonrasında, ABD Başkanı Joe Biden, hem Filistin-İsrail çatışması hem de Ukrayna savaşı gibi uluslararası iki çatışma karşısında etkisinin sınırlı olduğu gerçeğiyle karşı karşıya kalıyor.

Bu çatışmalar, Biden'ın başkanlık dönemini önemli ölçüde etkiliyor.

İsrail meselesinde, ABD menşeili New York Times gazetesine göre, son iki haftadır Biden yönetimi, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'yu Gazze'de "insani ateşkese" izin vermeye ve sivil kayıpları önlemek için daha fazla çaba göstermeye teşvik etmeye devam ediyor.

ABD'nin İsrail'e verdiği yıllık 3,8 milyar dolarlık askeri yardımının, Netanyahu'nun kararlarını etkilemek için yeterli etki yaratmasını umuyordu.

Ancak bu olmadı ve Netanyahu, 7 Ekim'de meydana gelenlere karşı "en büyük intikam" olarak nitelendirdiği şeyde kararlılığını sürdürüyor.

Ancak Ukrayna'daki durum da aynı derecede karmaşık. Ukrayna'nın en üst düzey askeri komutanı Valeriy Zaluzhnyi, durumu çatışmanın taraflarının büyük bir ilerleme kaydedemediği veya askeri operasyonlarda herhangi bir başarı elde edemediği "durgunluk" olarak nitelendirdi.

Ancak buradaki endişe, General Zaluzhnyi'nin açıkça durgunluğu kabul etmesinin olumsuz sonuçlara yol açabileceğidir.

Bu, Cumhuriyetçileri Ukrayna'daki savaş için önemli miktarda fon sağlamaya ikna etmeyi zorlaştırabilir. Eğer bir çıkmaza girdiğine inanırlarsa, bir çatışmaya kaynak ayırmaya daha az istekli olacaklar.

Ek olarak, bu durgunluğun devamının Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'i mevcut duruma tutunmaya ve gelecekteki ABD başkanlık seçimlerine kadar uzatmaya teşvik edeceğinden korkuluyor.

Donald Trump'ın seçilmesi veya herhangi bir başka Cumhuriyetçinin seçilmesi durumunda, ABD'nin Ukrayna'ya verdiği desteği azaltması veya çekmesini umut ediliyor.

Gazeteye göre, Başkan Biden, bu iki çatışmayla başa çıkmak için zor bir durumda bulunuyor.

Bir yandan ABD, İsrail'in en güçlü müttefikidir ve diğer yandan Ukrayna'nın özgür ve bağımsız bir devlet olarak kalmasının en büyük umududur.

Bu nedenle, Başkan Biden'ın siyasi mirası, bu ülkelerin çatışmalarına nasıl tepki vereceği ve bu çatışmaların nasıl sona ereceğiyle bağlantılı.

Gazeteye göre, Biden, dış politikada uzun bir geçmişi olan, demokrasiyi kargaşa, terör ve diktatörlük güçlerine karşı savunmaya yönelik derin bir tutku ve bağlılığa sahip bir lider.

Aynı zamanda karmaşık çatışmalara doğrudan Amerikan askeri müdahalesinin getireceği tehlikelerin tamamen farkında olan temkinli bir oyuncudur. 

Gazete Gazze'deki ateşkesteki rolü hakkında, Demokrat Partili Temsilci Seth Moulton'ın, "ABD başkanlarının, İsrail üzerinde sahip olduklarını düşündükleri kadar nüfuzları olmadığını fark etmelerinin uzun bir tarihi var" dediğini aktardı.

Habere göre Moulton, "Aynı şey Ukrayna için de geçerli, çünkü sonuçtan büyük çıkarlarımız olsa bile bu her şeyden önce onların mücadelesi" dedi.

Gazete, ABD'nin bu iki çatışmaya karşı yaklaşımının, her iki ülkeye de önemli miktarda silah ve istihbarat bilgisi sağlamaktan ibaret olduğunu gördü.

Ancak, kararlar ve askeri stratejiler öncelikle ilgili ülkeler tarafından veriliyor. Bu, ABD'yi alışılmadık bir konuma sokuyor.

ABD, Gazze'deki geniş tünel ağlarıyla veya Rus savunma hatlarını aşmakla nasıl başa çıkılacağı konusunda tavsiye ve destek sağlayabilir, ancak karar verme sürecinin ve onu takip eden sonuçların dışında kalması gerekiyor. 

Gazze'deki sivillerin ölümünden ABD'nin sorumlu tutulmasını reddetmesine ve silah tedarikini kurbanların ölümüyle ilişkilendirmeyi reddetmesine rağmen, bu konuda Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü John Kirby, "Bu onların savaşı" dedi.

Ancak gazete, Netanyahu'nun ateşkesi ve insani yardım dağıtımını kategorik olarak reddetmesinin hem cumhurbaşkanı hem de dışişleri bakanının maruz kaldığı şoka dikkat çekti. 

Gazete, İsrail savaş hükümetinin, şehirlerde savaşırken sivil kayıpları en aza indirmenin yolları konusundaki ABD askeri tavsiyelerine, ellerinde bulunan silahlarla savaştıklarını söyleyerek yanıt verdiğini yazdı.

Bu silahlar, bin ve 2 bin ritl (450 ila 900 kilogram) ağırlığındaki bombalar ve herhangi bir askeri cephanede bulunan en büyük bombalardan bazıları olarak kabul ediliyor.

Gazete, ABD'nin İsrail'e çok daha küçük, tünelleri delmeye daha uygun ve büyük miktarda ikincil hasara neden olmayan bombalar göndermeye çalıştığına da dikkat çekti.

Ukrayna'ya doğru kuzeye dönersek, Biden yönetiminin karşı karşıya olduğu zorluk orada farklı görünüyor.

Burada mesele, Başkan Biden'ın maruz kaldığı baskı ve eleştirilerin, Ukrayna'ya büyük askeri yardımlar sunmayı destekleyen solcu siyasetçilerden değil, sağcı ve muhafazakarlardan gelmesi.

Bu, özellikle ABD yardımlarının etkinliği ve atılması gereken sonraki adımlar göz önüne alındığında geçerli. General Zaluzhnyi'nin cephede donma olduğunu kabul etmesi, yardımların anlatısını daha da karmaşıklaştırdı ve bunun gelecekteki finansman kararlarını etkileyebileceği ihtimali var.

Gazete, Ukrayna'daki savaşlarda bir çıkmaz olduğu söylentisinin, Ukrayna'nın talep ettiği tüm silah türlerini sağlama konusundaki ABD garantisine rağmen olduğunu bildirdi.

Bu silahlar arasında, Biden'ın uzun süredir kırmızı çizgileri aşacağı ve Rusya'yı nükleer silah kullanmaya zorlayacağı korkusuyla göndermeyi reddetmeye çalıştığı ATACMS uzun menzilli füze sistemleri de yer alıyor. Ancak bunlar da önemli bir fark yaratmadı.

Gazete, Başkan Biden'ın şu anda Ukrayna cephesindeki durum nedeniyle ortaya çıkan eleştirileri ve hayal kırıklıklarını ele almaya çalıştığını ifade etti.

Bu eleştiriler, milyarlarca dolarlık silah, yardım ve istihbarat desteğinin basitçe Rus ordusuna karşı başarısız olduğu algısının artması tarafından besleniyor.

Son olarak, Başkan Biden'ın İsrail ve Ukrayna'nın bu çatışmalarda kullandığı stratejiler üzerindeki etkisinin beklenenden daha sınırlı olduğu görülüyor.

Bununla birlikte, ABD, her iki ülkeyle de derin müttefikliklerinden dolayı bu çatışmalarla karmaşık bir şekilde bağlantılı.

Bu iki çatışmanın sonuçları, uluslararası diplomasinin karmaşıklığı, çatışma çözümü ve ABD'nin dünya sahnesindeki rolüyle boğuşan Başkan Biden'ın mirasını büyük ölçüde şekillendirecek.

Independent Arabia  - Independent Türkçe



Borrell: İsrail Gazze'de soykırım yapıyor

Gazze'deki hayır kuruluşları tarafından dağıtılan yiyeceklerden paylarını almak için Beyt Lahiya'daki Filistinliler uzun kuyruklarda bekliyor (DPA)
Gazze'deki hayır kuruluşları tarafından dağıtılan yiyeceklerden paylarını almak için Beyt Lahiya'daki Filistinliler uzun kuyruklarda bekliyor (DPA)
TT

Borrell: İsrail Gazze'de soykırım yapıyor

Gazze'deki hayır kuruluşları tarafından dağıtılan yiyeceklerden paylarını almak için Beyt Lahiya'daki Filistinliler uzun kuyruklarda bekliyor (DPA)
Gazze'deki hayır kuruluşları tarafından dağıtılan yiyeceklerden paylarını almak için Beyt Lahiya'daki Filistinliler uzun kuyruklarda bekliyor (DPA)

Eski AB Dışişleri ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, İsrail hükümetini Gazze'de soykırım yapmakla ve "II. Dünya Savaşı'nın sonundan beri en büyük etnik temizlik operasyonunu yürütmekle" suçlayarak sert bir çıkış yaptı; tüm amacın harika bir turizm merkezi yaratmak olduğunu söyledi.

Şarku’l Avsat’ın The Guardian'dan aktardığı habere göre Borrell, AB'nin İsrail'i etkilemek için elindeki tüm araçları kullanmamasını da eleştirerek, sadece pişmanlık duymanın yeterli olmadığını belirtti.

Borrell, dün İspanya'nın güneybatısında Kral Felipe'nin de aralarında bulunduğu üst düzey yetkililerin önünde Charles V Avrupa Ödülü'nü alırken, "İsrail'in 7 Ekim 2023'te Hamas'ın saldırılarında yaşadığı dehşet, daha sonra Gazze'ye yaşattığı dehşeti haklı çıkaramaz" ifadelerini kullandı.

Josep Borrell, Avrupa Birliği'nin, II. Dünya Savaşı'ndan bu yana gerçekleşen en büyük etnik temizlik eylemine verdiği tepkiyi de eleştirdi.

"Gazze'den milyonlarca ton moloz kaldırılıp Filistinliler ölünce veya göç edince, harika bir turizm merkezi yaratmak için II. Dünya Savaşı'ndan beri en büyük etnik temizlikle karşı karşıyayız" dedi.

Borrell Avrupa Charles V Ödülü'nü aldı (EPA)Borrell Avrupa Charles V Ödülü'nü aldı (EPA)

Geçtiğimiz şubat ayında ABD Başkanı Donald Trump, savaştan harap olmuş Gazze'deki yaklaşık iki milyon Filistinlinin başka yerlerdeki yeni evlere taşınmasını önermişti. Böylece ABD, Gazze Şeridi'ne asker gönderebilecek, kontrolü ele geçirebilecek ve bir "Ortadoğu Rivierası" inşa edebilecekti.

Trump, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile Beyaz Saray'da düzenlediği ortak basın toplantısında gazetecilere, “Gerçekten yüksek kaliteli konutlar inşa ediyorsunuz, güzel bir kasaba gibi, yaşayabilecekleri ve ölmeyecekleri bir yer; çünkü Gazze, onların sonunda öleceklerinin garantisidir” dedi.

ABD Başkanı Donald Trump (Arşiv-DPA)ABD Başkanı Donald Trump (Arşiv-DPA)

Eski diplomat, İsrail'i tüm çatışma kurallarını ihlal etmekle ve Gazze'deki sivil halkı aç bırakarak “açlığı savaş silahı” olarak kullanmakla suçladı.

Borell, “Gazze'ye Hiroşima'da kullanılan bombanın üç katından fazla patlayıcı güç atıldı” dedi.

Şöyle devam etti “Aylardır Gazze'ye hiçbir şey girmiyor. Hiçbir şey: su yok, yiyecek yok, elektrik yok, yakıt yok, sağlık hizmetleri yok. (Binyamin) Netanyahu'nun bakanları bunu söyledi ve bunu yaptılar."

Ve ekledi: “Gazze'ye düşen bombaların yarısını biz gönderiyoruz. Eğer gerçekten çok sayıda insanın öldüğüne inanıyorsak, doğal tepki silah tedarikini azaltmak ve ortaklık anlaşmasını kullanarak uluslararası insani hukuka saygı gösterilmesini talep etmek olmalı, bunun yapılmadığından şikayet etmekle yetinmemeliyiz.”