İsrail ile Hamas’ın vardığı rehine ve tutuklu takas anlaşmasının uygulanmasına yarın başlanması bekleniyor

İsrail’in saldırıların öldürülen 111 Filistinli, Gazze Şeridi’nin güneyindeki Han Yunus’ta gömüldü (EPA)
İsrail’in saldırıların öldürülen 111 Filistinli, Gazze Şeridi’nin güneyindeki Han Yunus’ta gömüldü (EPA)
TT

İsrail ile Hamas’ın vardığı rehine ve tutuklu takas anlaşmasının uygulanmasına yarın başlanması bekleniyor

İsrail’in saldırıların öldürülen 111 Filistinli, Gazze Şeridi’nin güneyindeki Han Yunus’ta gömüldü (EPA)
İsrail’in saldırıların öldürülen 111 Filistinli, Gazze Şeridi’nin güneyindeki Han Yunus’ta gömüldü (EPA)

İsrail’e göre, Katar-Mısır arabuluculuğuyla Hamas hareketi ile varılan rehine ve tutuklu takas anlaşmasının uygulanmasına Cuma günü (yarın) başlanması bekleniyor.

Gazze Şeridi’ndeki İsrailli rehinelerden ilk grubun, Perşembe günü saat 10.00’dan itibaren serbest bırakılacağını açıklanmıştı.

Ancak İsrail Ulusal Güvenlik Konseyi, takas sürecinin ertelendiğini ve Cuma gününden önce başlamayacağını bildirdi.

Anlaşma, İsrail hapishanelerinde aralarında çocuk ve kadınların da bulunduğu 150 Filistinli mahkumun serbest bırakılması karşılığında, 4 günlük ateşkes yapılmasını ve bu süre içinde 50 İsrailli çocuk ve kadın rehinenin serbest bırakılmasını içeriyor.

Şarku’l Avsat’ın Reuters’tan aktardığı habere göre, İsrailli 50 rehinenin gruplar halinde serbest bırakılması ve bunun ateşkes süresince günde 10 ila 12 rehine arasında olması bekleniyor.

Bu rehineler, Hamas’ın 7 Ekim’de saldırıyı başlatmasından bu yana elinde tuttuğu yaklaşık 240 kişi arasında yer alıyor.

Anlaşmanın her iki tarafı da, çatışmaların durdurulmasını ‘insani ateşkes’ olarak tanımladı.

İsrail’den yapılan açıklamaya göre, çatışmalara verilecek ara, her 10 rehinenin serbest kalmasının ardından bir gün uzatılacak. 

Hamas ise, İsrail’in ateşkesin her gününde, Gazze’nin kuzeyindeki hava trafiğini sabah saat 10.00’dan 16.00’a kadar durdurmayı ve ateşkes süresi boyunca Gazze’nin güneyindeki hava trafiğini tamamen durdurmayı kabul ettiğini bildirdi.

Hamas Uluslararası İlişkiler Ofisi Başkanı Musa Ebu Merzuk, serbest bırakılacak 50 esirin çoğunun yabancı uyruklu olduğunu bildirdi.

Ebu Merzuk ayrıca, İsrail’in serbest bırakacağı tutukluların çoğunun Batı Şeria’dan olduğu ve doğrudan ikamet ettikleri yerlere nakledilecekleri bilgisini de verdi.

Katar’ın baş müzakerecisi olarak geçici ateşkes görüşmelerine katılan Muhammed El Hulafi, “Ateşkes sırasında kesinlikle saldırı, askeri hareket ve genişlemenin olmayacağını söyledi.

Katar, rehinelerin serbest bırakılmasını kolaylaştırmak için Uluslararası Kızılhaç Komitesi’nin Gazze’de çalışacağını, rehinelerin Mısır üzerinden nakledilmesinin beklendiğini bilgisini de verdi.

İsrail Yayın Kurumu, anlaşmaya göre Mısır ve Katar’ın Hamas’ın, ABD’nin ise İsrail’in taahhüdünün garantörü olacağını bildirdi.

İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) ve Arap Birliği Ortak Zirvesi tarafından atanan bakanlar komitesi, Gazze Şeridi’nde ateşkes sağlanması amacıyla Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) daimi üyelerini kapsayan gezisine devam ediyor.

Komite üyeleri, Washington’a doğru yola çıkmadan önce Pekin, Moskova ve Londra’dan sonra dördüncü durakları olan Paris’e dün akşam ulaştı.

‘Londra toplantısında’ arabuluculuk çabaları memnuniyetle karşılanırken, mümkün olan en kısa sürede tam ve sürdürülebilir bir ateşkese ulaşmak için insani ateşkesin güçlendirilmesinin gerektiği vurgulandı.

ABD’nin Ortadoğu İnsani İşlerden Sorumlu Özel Temsilcisi David Satterfield, Lübnan merkezli Al Jadeed kanalına yaptığı açıklamada, ABD’nin, Filistinlilerin Gazze Şeridi’nden başka bir ülkeye doğru yerinden edilmesine karşı çıktığını söyledi.

Satterfield, İsrail’in askeri operasyonları nedeniyle Gazze’nin güneyine doğru yerlerinden edilen Gazzelilerin ‘mümkün olan en kısa sürede’ kuzeydeki evlerine dönmeleri için izin verilmesi gerektiğini sözlerine ekledi.



Hamaney'in danışmanı: Roma'daki müzakereciler ABD ile kapsamlı bir anlaşmaya varmak için "tam yetkiye" sahip

 ABD elçisi Steve Witkoff ve İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi (AP)
 ABD elçisi Steve Witkoff ve İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi (AP)
TT

Hamaney'in danışmanı: Roma'daki müzakereciler ABD ile kapsamlı bir anlaşmaya varmak için "tam yetkiye" sahip

 ABD elçisi Steve Witkoff ve İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi (AP)
 ABD elçisi Steve Witkoff ve İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi (AP)

İran Lideri Ali Hamaney'in danışmanlarından Ali Şemhani bugün yaptığı açıklamada, Tahran ve Washington arasında İtalya'nın başkentinde yapılacak yeni tur görüşmeler öncesinde Roma'daki müzakerecilerin ABD ile kapsamlı bir anlaşmaya varmak için “tam yetkili” olduklarını söyledi.

İran devlet medyasının aktardığına göre Şemhani, “İranlı müzakereciler Roma'ya tam yetkiyle gittiler ve ciddiyet, garantilerin sağlanması, yaptırımların kaldırılması, tehditlerden kaçınılması, müzakerelerde hız, (İsrail gibi) sorun çıkaranların engellenmesi ve yatırımların kolaylaştırılması gibi dokuz ilke temelinde kapsamlı bir anlaşmaya varmaya çalışıyorlar” ifadelerini kullandı.

Şemhani İran'ın teslim olmak için değil, dengeli bir anlaşmaya varmak için geldiğini vurguladı.

İran devlet televizyonu İran ve Amerika arasında Roma'da yapılacak dolaylı görüşmelerin Tahran saati ile öğlen (TSİ 8:30) başlayacağını bildirdi.

Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi başkanlığındaki İran heyeti görüşmelere katılmak üzere bugün erken saatlerde Roma'ya geldi.

Arakçi, ABD'nin Ortadoğu temsilcisi Steve Witkoff ile “dolaylı” görüşmelerin ikinci turuna liderlik edeceği Roma'da gece saatlerinde İran devlet uçağından inerken görüldü.

İran ve ABD arasında Tahran'ın nükleer hedefleri konusunda on yıllardır süren anlaşmazlığı çözmek için yapılan görüşmelerin ikinci turu bugün Roma'da başlarken, ABD Başkanı Donald Trump diplomatik çabaların başarısız olması halinde askerî harekât tehdidinde bulundu.

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre Arakçi ve Witkoff, her iki tarafın da yapıcı olarak nitelendirdiği Muskat'taki ilk turdan bir hafta sonra bugün, Ummanlı arabulucular aracılığıyla dolaylı olarak müzakere gerçekleştirecekler.

Bazı İranlı yetkililerin yaptırımların yakında kaldırılabileceği yönündeki spekülasyonlarının ardından Tahran, hızlı bir anlaşma beklentilerini en aza indirmeye çalışıyor. İran Lideri Ali Hamaney geçen hafta yaptığı açıklamada “ne aşırı iyimser ne de aşırı kötümser” olduğunu söyledi.

Trump ise dün gazetecilere verdiği demeçte “İran'ın nükleer silaha sahip olmasını kesinlikle engellemekten yanayım. Nükleer silaha sahip olamazlar. İran'ın büyük, müreffeh ve harika bir ülke olmasını istiyorum” ifadelerini kullandı.