İsrail ile Hamas’ın vardığı rehine ve tutuklu takas anlaşmasının uygulanmasına yarın başlanması bekleniyor

İsrail’in saldırıların öldürülen 111 Filistinli, Gazze Şeridi’nin güneyindeki Han Yunus’ta gömüldü (EPA)
İsrail’in saldırıların öldürülen 111 Filistinli, Gazze Şeridi’nin güneyindeki Han Yunus’ta gömüldü (EPA)
TT

İsrail ile Hamas’ın vardığı rehine ve tutuklu takas anlaşmasının uygulanmasına yarın başlanması bekleniyor

İsrail’in saldırıların öldürülen 111 Filistinli, Gazze Şeridi’nin güneyindeki Han Yunus’ta gömüldü (EPA)
İsrail’in saldırıların öldürülen 111 Filistinli, Gazze Şeridi’nin güneyindeki Han Yunus’ta gömüldü (EPA)

İsrail’e göre, Katar-Mısır arabuluculuğuyla Hamas hareketi ile varılan rehine ve tutuklu takas anlaşmasının uygulanmasına Cuma günü (yarın) başlanması bekleniyor.

Gazze Şeridi’ndeki İsrailli rehinelerden ilk grubun, Perşembe günü saat 10.00’dan itibaren serbest bırakılacağını açıklanmıştı.

Ancak İsrail Ulusal Güvenlik Konseyi, takas sürecinin ertelendiğini ve Cuma gününden önce başlamayacağını bildirdi.

Anlaşma, İsrail hapishanelerinde aralarında çocuk ve kadınların da bulunduğu 150 Filistinli mahkumun serbest bırakılması karşılığında, 4 günlük ateşkes yapılmasını ve bu süre içinde 50 İsrailli çocuk ve kadın rehinenin serbest bırakılmasını içeriyor.

Şarku’l Avsat’ın Reuters’tan aktardığı habere göre, İsrailli 50 rehinenin gruplar halinde serbest bırakılması ve bunun ateşkes süresince günde 10 ila 12 rehine arasında olması bekleniyor.

Bu rehineler, Hamas’ın 7 Ekim’de saldırıyı başlatmasından bu yana elinde tuttuğu yaklaşık 240 kişi arasında yer alıyor.

Anlaşmanın her iki tarafı da, çatışmaların durdurulmasını ‘insani ateşkes’ olarak tanımladı.

İsrail’den yapılan açıklamaya göre, çatışmalara verilecek ara, her 10 rehinenin serbest kalmasının ardından bir gün uzatılacak. 

Hamas ise, İsrail’in ateşkesin her gününde, Gazze’nin kuzeyindeki hava trafiğini sabah saat 10.00’dan 16.00’a kadar durdurmayı ve ateşkes süresi boyunca Gazze’nin güneyindeki hava trafiğini tamamen durdurmayı kabul ettiğini bildirdi.

Hamas Uluslararası İlişkiler Ofisi Başkanı Musa Ebu Merzuk, serbest bırakılacak 50 esirin çoğunun yabancı uyruklu olduğunu bildirdi.

Ebu Merzuk ayrıca, İsrail’in serbest bırakacağı tutukluların çoğunun Batı Şeria’dan olduğu ve doğrudan ikamet ettikleri yerlere nakledilecekleri bilgisini de verdi.

Katar’ın baş müzakerecisi olarak geçici ateşkes görüşmelerine katılan Muhammed El Hulafi, “Ateşkes sırasında kesinlikle saldırı, askeri hareket ve genişlemenin olmayacağını söyledi.

Katar, rehinelerin serbest bırakılmasını kolaylaştırmak için Uluslararası Kızılhaç Komitesi’nin Gazze’de çalışacağını, rehinelerin Mısır üzerinden nakledilmesinin beklendiğini bilgisini de verdi.

İsrail Yayın Kurumu, anlaşmaya göre Mısır ve Katar’ın Hamas’ın, ABD’nin ise İsrail’in taahhüdünün garantörü olacağını bildirdi.

İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) ve Arap Birliği Ortak Zirvesi tarafından atanan bakanlar komitesi, Gazze Şeridi’nde ateşkes sağlanması amacıyla Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) daimi üyelerini kapsayan gezisine devam ediyor.

Komite üyeleri, Washington’a doğru yola çıkmadan önce Pekin, Moskova ve Londra’dan sonra dördüncü durakları olan Paris’e dün akşam ulaştı.

‘Londra toplantısında’ arabuluculuk çabaları memnuniyetle karşılanırken, mümkün olan en kısa sürede tam ve sürdürülebilir bir ateşkese ulaşmak için insani ateşkesin güçlendirilmesinin gerektiği vurgulandı.

ABD’nin Ortadoğu İnsani İşlerden Sorumlu Özel Temsilcisi David Satterfield, Lübnan merkezli Al Jadeed kanalına yaptığı açıklamada, ABD’nin, Filistinlilerin Gazze Şeridi’nden başka bir ülkeye doğru yerinden edilmesine karşı çıktığını söyledi.

Satterfield, İsrail’in askeri operasyonları nedeniyle Gazze’nin güneyine doğru yerlerinden edilen Gazzelilerin ‘mümkün olan en kısa sürede’ kuzeydeki evlerine dönmeleri için izin verilmesi gerektiğini sözlerine ekledi.



İsrail gazetesi, İsrail’in CENTCOM Komutanı Corella görevden ayrılmadan önce İran'ı vurmayı istediğini yazdı

ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM) Komutanı General Michael Corella (Reuters)
ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM) Komutanı General Michael Corella (Reuters)
TT

İsrail gazetesi, İsrail’in CENTCOM Komutanı Corella görevden ayrılmadan önce İran'ı vurmayı istediğini yazdı

ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM) Komutanı General Michael Corella (Reuters)
ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM) Komutanı General Michael Corella (Reuters)

İsrail gazetesi Yedioth Ahronoth, İsrail'in ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM) Komutanı General Michael Corella’sız ‘İran'ı vurmak istemediğini’ yazdı.

Gazete, ABD ve İsrail'in kilit bir müttefiki olan General Corella'nın İran'ın nükleer tesislerine yönelik ortak bir saldırıyı desteklediğini ve İsrailli yetkililerin General Corella'nın görev süresinin sona ermesine birkaç ay kala Tahran'a karşı harekete geçmeyi istediğini ve ABD’li Generalin askeri bağlantılarıyla ‘bölgesel bir şemsiye’ inşa ettiğini kaydetti.

ABD merkezli New York Times (NYT) gazetesi dün yayınladığı bir haberde General Michael Corella’nın İsrail'in ABD savunma güçleri içindeki en güçlü müttefiklerinden biri ve ABD ordusu içinde İran'ın nükleer tesislerine karşı İsrail ile ortak bir saldırı çağrısında bulunan tek ses olduğunu yazdı.

efrgthy
CENTCOM Komutanı General Michael Eric Corella, Ürdün'ün başkenti Amman'daki bir hava üssünde düzenlenen basın toplantısında konuşurken, 12 Eylül 2022 (Reuters)

Yedioth Ahronoth, Hamas’ın 7 Ekim 2023’te İsrail’e yönelik saldırısından bu yana General Corella'nın, ABD uçak gemilerinin bölgeye konuşlandırılması da dâhil olmak üzere ABD ile İsrail arasındaki askeri koordinasyonun güçlendirilmesinde önemli bir rol oynadığını belirtti.

General Corella şimdi, görev süresinin bitmesine sadece birkaç ay kala, Washington'da İran'a karşı koordineli bir askeri harekat için baskı yapan bir grup isme liderlik ediyor. Ancak, Donald Trump'ın yönetiminde diplomasiden yana olan diğer isimler bu tutuma karşı çıkıyor.

Şarku’l Avsat’ın NYT'den aktardığı habere göre son aylarda ABD içindeki tartışmalar, General Corella'nın başını çektiği ve ortak bir askeri saldırıdan yana olanlar ile İran'ın nükleer hırslarını engellemek için diplomasiden yana olanlar olmak üzere iki tarafa bölündü. Sonunda Başkan Donald Trump ikinci tarafın yanında yer alarak İsrail'in Tahran’a karşı operasyon planlarını erteledi.

Basında yer alan haberlere göre İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Trump'ı operasyonu onaylamaya ikna etmek için son bir çabayla Washington'a gitti, ancak başarısız oldu.

NYT'ye konuşan İsrailli yetkililer, İsrail ordusunun hava saldırısı ve özel kuvvetlerin ortak saldırısını içeren bir plan geliştirdiğini, fakat bu planın ekim ayına kadar operasyonel olarak hazır olmayacağını söyledi.

Sonuç olarak İsrail, ABD'nin desteğine ihtiyaç duyduğu tek taraflı bir hava saldırısı planlamaya yöneldi.

General Corella ve Ulusal Güvenlik Danışmanı Mike Waltz ABD'nin böyle bir durumda İsrail’e nasıl yardımcı olabileceğini değerlendirdi. ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), bölgeye iki uçak gemisi, Patriot ve THAAD füze sistemleri ve bombardıman uçakları gönderdi. Bu hareketlilik, İsrail'in İran’a karşı olası saldırısına hazırlık olarak yorumlandı.

İsrailli savunma analistlere göre İran'ın nükleer programına yönelik başarılı bir saldırı ihtimali hızla azalıyor.

İsrail’in ve ABD’nin istihbarat kaynaklarına göre İsrail'in Gazze'deki son askeri kazanımları, İran'daki iç karışıklık ve mevcut jeopolitik uzlaşıların birleşimi, etkili bir saldırı için nadir bir fırsat sunuyor. Halefinin kim olacağı belirsizliğini koruduğu için General Corella görevi bıraktığında bu fırsat dramatik bir şekilde zayıflayabilir.

General Corella, işbirlikçi ve kuralsız olmayan liderlik tarzı, orta düzey İsrailli generallere doğrudan ulaşması ve onların görüşlerini alması nedeniyle hem Tel Aviv'de hem de Washington'da büyük övgü topluyor.

gtyhujı
CENTCOM Komutanı General Michael Corella (AP)

CENTCOM, General Corella döneminde büyük bir teknolojik dönüşüm geçirerek siber altyapısını geliştirdi. CENTCOM içinde özel bir teknoloji bölümü kuruldu. General Corella, tüm bunları yaparken bir yandan da Husiler, Iraklı milisler ve İran'a karşı günlük operasyonları yürüttü.

Yedioth Ahronoth gazetesi haberinde şu ifadelere yer verdi:

“General Corella, CENTCOM Komutanlığı görevini sonlandırmaya hazırlanırken, halefinin İran'a karşı aynı saldırgan tutumu sürdürüp sürdürmeyeceği ve görevinden ayrılmasıyla İsrail'in İran’a karşı olası askeri operasyon fırsatının kaybolup kaybolmayacağı soruları gündemde kalmaya devam ediyor.”