Mozambik'in başkenti Maputo Merkezi Hapishanesi’nde tüberküloz teşhisine yardımcı olmak için yapay zekâ teknolojisi kullanılıyor ki bu hastalıkla mücadelede önemli bir adım.
Cihazla birlikte kullanılan yapay zeka programı, röntgen görüntülerinin sonuçlarının doktora ihtiyaç duyulmadan anında ve doğru bir şekilde okunmasını sağlıyor.
Bu test, Birleşmiş Milletler'den destek alan Stop TB örgütü tarafından yönetilen Mozambik'in başkentindeki üç cezaevinde mahkumların incelenmesine yönelik pilot projenin bir parçasını teşkil ediyor. Dünya Sağlık Örgütü'ne göre aşırı kalabalık cezaevleri, 2022 yılında on milyondan fazla insana bulaşan ve 1,3 milyon insanın hayatına mal olan Kovid-19 pandemisi sonra dünyanın en ölümcül ikinci hastalığı olan tüberkülozun yuvası.
Geçen yıl hastalığa yakalanan her dört kişiden biri Afrika'daydı. Nüfusu 32 milyon olan Mozambik'te yaklaşık 120 bin vaka kaydedildi. Erken teşhis hayat kurtarmaya ve hastalığın yayılmasını durdurmaya yardımcı oluyor. Kronik öksürük de tüberkülozun bir belirtisidir ancak hastalığa yakalanan bazı kişilerde herhangi bir belirti görülmez.
Cihaz nasıl çalışır?
Yapay zeka ile güçlendirilen taşınabilir X-ray cihazı, geleneksel teşhisi geliştiriyor; çünkü bir laboratuvarda analiz edilmesi gereken deri veya kan testlerinden daha hızlı. Ayrıca hastaların hareket etmesini ve kırsal alanlarda ya da yoksul ülkelerde sayıları sınırlı olan radyologların bulunmasını gerektirmiyor.
Stop TB'den Sahu, Mozambik'te devam eden proje gibi pilot projelerin başarısının, yapay zeka ve taşınabilir X-ray cihazlarının kullanımının yaygınlaştırılması ve hastalığın üstesinden gelinmesi için gerekli finansmanın sağlanmasına yardımcı olacağını umuyor.
Tüberküloz can almaya devam ediyor
Birleşmiş Milletler, Mozambik hapishanelerinin 2022 yılında kapasitelerini yaklaşık yüzde 50 oranında aştığını belirtiyor. Kronik öksürük tüberkülozun belirtilerinden biri ancak hastalığa yakalanan bazı kişiler herhangi bir belirti göstermiyor.
Bu ayın başlarında Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO) yayınladığı bir rapor, 2022 yılında dünya genelinde tüberkülozdan ölenlerin sayısının azalacağını ve bunun da hastalığın ortadan kaldırılmasında kaydedilen ilerlemenin bir göstergesi olduğunu belirtti. Aynı dönemde, Dünya Sağlık Örgütü'nün 1995 yılında tüberkülozu izlemeye başlamasından bu yana en yüksek sayı olan 7,5 milyon yeni vaka teşhis edildi.
Elon Musk, federal hükümet içinde "israf, dolandırıcılık ve suistimal"i ortaya çıkarma amacıyla DOGE'u yönetirken pek çok toplu işten çıkarma hamlesi yapıldı (AFP)