İran-Türkiye zirvesi ‘son dakika’ iptal edildi

Gazze savaşıyla ilgili zıtlaşmalar ve ‘roller’ konusundaki rekabete ilişkin değerlendirmeler.

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi geçtiğimiz günlerde Tahran’da bir etkinliğe katılımı sırasında (DPA)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi geçtiğimiz günlerde Tahran’da bir etkinliğe katılımı sırasında (DPA)
TT

İran-Türkiye zirvesi ‘son dakika’ iptal edildi

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi geçtiğimiz günlerde Tahran’da bir etkinliğe katılımı sırasında (DPA)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi geçtiğimiz günlerde Tahran’da bir etkinliğe katılımı sırasında (DPA)

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, dün Ankara’da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile yapılması planlanan zirveden son anda vazgeçti. Ankara ve Tahran’daki Türk ve İran tarafları eş zamanlı olarak, Reisi’nin Ankara ziyaretinin askıya alındığını duyurdu. Türk tarafı daha önce bu görüşmeye büyük bir ilgi göstermişti.

Erdoğan, 11 Kasım’da Riyad Arap-İslam Zirvesi’nden dönerken kendisine eşlik eden Türk gazetecilere, İranlı mevkidaşının ayın 28’inde Türkiye’yi ziyaret edeceğini ve İsrail ile Hamas arasındaki Gazze’deki savaşa ortak bir yanıt formüle etmeye odaklanacaklarını söylemişti.

Ayrıca isimlerinin açıklanmaması kaydıyla Şarku’l Avsat’a konuşan diplomatik kaynaklar, ziyaretin aniden askıya alınmasının İran Cumhurbaşkanı’nın Türkiye’ye İsrail’e karşı sert söylemlerin ötesine geçen bir tavır alması için baskı yapma girişiminden kaynaklandığını açıkladılar. Reisi’nin, büyükelçisini istişare için çağırmasına rağmen İsrail ile ilişkilerinin devam etmesi nedeniyle Türkiye üzerinde daha fazla baskı kurmak istediğini belirttiler.

Öte yandan gözlemciler, Gazze’deki savaşın Ankara ve Tahran arasındaki zıtlaşmaları ortaya çıkardığı ve belki de “roller üzerinde ve Hamas’ın tutumunu etkileme hususunda bir nevi rekabet” olabileceği görüşündeler. Gözlemciler bu görüşlerini, dört günlük insani aranın başlamasıyla cuma günü Hamas’ın 10 Taylandlı rehineyi bırakırken yaptığı açıklamalara dayandırıyor. Zira İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Nasır Kenani, Tahran’ın Taylandlı yetkililerin talebi üzerine onların salınması için arabuluculuk rolü üstlendiğini açıklamasına rağmen, Hamas Taylandlı rehinelerin serbest bırakılmasının Erdoğan’ın talebine yanıt olarak yapıldığını kaydetmişti.



Venezuela muhalefeti: Güvenlik güçleri Arjantin Büyükelçiliği'ni kuşattı

Pazar sabahı itibarıyla Venezuela güvenlik güçleri, Arjantin Büyükelçisi'nin Karakas'taki konutunun önündeki bekleyişini sürdürüyor (X/@Urruchurtu)
Pazar sabahı itibarıyla Venezuela güvenlik güçleri, Arjantin Büyükelçisi'nin Karakas'taki konutunun önündeki bekleyişini sürdürüyor (X/@Urruchurtu)
TT

Venezuela muhalefeti: Güvenlik güçleri Arjantin Büyükelçiliği'ni kuşattı

Pazar sabahı itibarıyla Venezuela güvenlik güçleri, Arjantin Büyükelçisi'nin Karakas'taki konutunun önündeki bekleyişini sürdürüyor (X/@Urruchurtu)
Pazar sabahı itibarıyla Venezuela güvenlik güçleri, Arjantin Büyükelçisi'nin Karakas'taki konutunun önündeki bekleyişini sürdürüyor (X/@Urruchurtu)

Venezuela muhalefeti, başkent Karakas'taki Arjantin Büyükelçiliği'nin maskeli ve silahlı güvenlik güçleri tarafından kuşatma altında tutulduğunu iddia ediyor.

Temmuzda düzenlenen seçimler öncesindeki tutuklama dalgalarından kaçan 6 muhalif, hâlâ sığındıkları diplomatik temsilcilikte. 

Marttan beri Arjantin Büyükelçiliği'nde yaşayan Pedro Urruchurtu, X (Twitter) hesabından açıklama yaparak etraftaki sokakları kapatan polisin telefon sinyalleriyle elektriği kestiğini ve havada drone'ların dolaştığını bildirdi. 

Aynı durumdaki muhaliflerden Omar Gonzalez de bir video paylaştı. 

Muhaliflerin yanı sıra ABD ve İtalya'nın da seçimi kazandığını iddia ettiği Edmundo Gonzalez, sığındığı Avrupa'dan paylaşım yaptı. Maskeli kişilerin diplomatik temsilciliği kuşattığını ifade ederek dünya kamuoyunun dikkatini çekti. 

Venezuela'nın tartışmalı seçimin ardından Arjantin'in diplomatik faaliyet iznini kaldırmasından sonra büyükelçilikteki yetkiler Brezilya'ya geçmişti.

Eylüldeyse Venezuela, "Devlet Başkanı Nicolas Maduro ve başkan yardımcısına suikast de dahil olmak üzere terör eylemleri için komplo kuran" 6 muhalifi barındırdığı gerekçesiyle Arjantin'in Karakas Büyükelçiliği'ni temsil etme yetkisini Brezilya'dan da almıştı.

Brezilya Dışişleri Bakanlığı ise diplomatik ilişkileri düzenleyen Viyana Sözleşmesi uyarınca Arjantin'in, Venezuela hükümeti tarafından kabul edilebilir bir başka temsilci ataması gerektiğini vurgulamıştı.

Açıklamada, Brezilya'nın bu süre zarfında diplomatik misyondan sorumlu olmayı sürdüreceği kaydedilmişti.

cjukı
Saklanan muhalif lider Maria Corina Machado hakkında bir "vatana ihanet" soruşturması daha başlatıldığı cuma günü duyurulmuştu (AFP/Arşiv)

Diğer yandan Venezuela muhalefeti, 1 Aralık'ta Nicolas Maduro'ya karşı kitlesel protesto için dün çağrı yaptı. 

Sanal ortamda düzenlenen toplantıda muhalif lider Maria Corina Machado, "Şimdi harekete geçmeliyiz" dedi.

Maduro'nun yeni dönemi 10 Ocak'ta başlamadan önce hem Venezuela'da hem de ülke toprakları dışında eylem düzenlenmesi gerektiğini savundu. 

Venezuela Seçim Konseyi, 28 Temmuz'daki oylamada Nicolas Maduro'nun yüzde 52'yle üçüncü kez devlet başkanı seçildiğini, Gonzalez'in ise yüzde 43'te kaldığını duyurmuştu. Ancak konsey, oy sayım tutanaklarının tamamını yayımlamamıştı. Gerekçe olarak da "verilerin bilgisayar korsanları tarafından bozulması" gösterilmişti. 

Oyların yüzde 80'ini temsil edecek kadar sandık tutanağını edindiğini bildiren Venezuela muhalefeti, mevcut devlet başkanı Nicolas Maduro'nun alsa alsa, adayları Edmundo Gonzalez'in yarısı kadar oy toplamış olabileceğini öne sürmüştü. 

Hakkında yakalama kararı çıkarılan Edmundo Gonzalez'in eylülde İspanya'ya sığınmasıyla eylemler sönümlenmişti.

2013'te görevine başlayan 61 yaşındaki Maduro, Ocak 2025'te 6 yıllık yeni dönemine geçecek. Ancak uluslararası toplumda, Rusya gibi müttefikler haricinde Venezuela seçimlerini tanıyan pek fazla ülke olmadı. 

Independent Türkçe, CNN, AFP, Guardian