İran-Türkiye zirvesi ‘son dakika’ iptal edildi

Gazze savaşıyla ilgili zıtlaşmalar ve ‘roller’ konusundaki rekabete ilişkin değerlendirmeler.

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi geçtiğimiz günlerde Tahran’da bir etkinliğe katılımı sırasında (DPA)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi geçtiğimiz günlerde Tahran’da bir etkinliğe katılımı sırasında (DPA)
TT

İran-Türkiye zirvesi ‘son dakika’ iptal edildi

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi geçtiğimiz günlerde Tahran’da bir etkinliğe katılımı sırasında (DPA)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi geçtiğimiz günlerde Tahran’da bir etkinliğe katılımı sırasında (DPA)

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, dün Ankara’da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile yapılması planlanan zirveden son anda vazgeçti. Ankara ve Tahran’daki Türk ve İran tarafları eş zamanlı olarak, Reisi’nin Ankara ziyaretinin askıya alındığını duyurdu. Türk tarafı daha önce bu görüşmeye büyük bir ilgi göstermişti.

Erdoğan, 11 Kasım’da Riyad Arap-İslam Zirvesi’nden dönerken kendisine eşlik eden Türk gazetecilere, İranlı mevkidaşının ayın 28’inde Türkiye’yi ziyaret edeceğini ve İsrail ile Hamas arasındaki Gazze’deki savaşa ortak bir yanıt formüle etmeye odaklanacaklarını söylemişti.

Ayrıca isimlerinin açıklanmaması kaydıyla Şarku’l Avsat’a konuşan diplomatik kaynaklar, ziyaretin aniden askıya alınmasının İran Cumhurbaşkanı’nın Türkiye’ye İsrail’e karşı sert söylemlerin ötesine geçen bir tavır alması için baskı yapma girişiminden kaynaklandığını açıkladılar. Reisi’nin, büyükelçisini istişare için çağırmasına rağmen İsrail ile ilişkilerinin devam etmesi nedeniyle Türkiye üzerinde daha fazla baskı kurmak istediğini belirttiler.

Öte yandan gözlemciler, Gazze’deki savaşın Ankara ve Tahran arasındaki zıtlaşmaları ortaya çıkardığı ve belki de “roller üzerinde ve Hamas’ın tutumunu etkileme hususunda bir nevi rekabet” olabileceği görüşündeler. Gözlemciler bu görüşlerini, dört günlük insani aranın başlamasıyla cuma günü Hamas’ın 10 Taylandlı rehineyi bırakırken yaptığı açıklamalara dayandırıyor. Zira İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Nasır Kenani, Tahran’ın Taylandlı yetkililerin talebi üzerine onların salınması için arabuluculuk rolü üstlendiğini açıklamasına rağmen, Hamas Taylandlı rehinelerin serbest bırakılmasının Erdoğan’ın talebine yanıt olarak yapıldığını kaydetmişti.



Askeri uzmanlar: Putin'in stratejisi "elit" Rus birliklerini zayıflatıyor

Donetsk'in doğusundaki bölgede, Ukrayna savunması son aylarda Rus güçlerinin yoğun insan gücü karşısında zorlanıyor (Reuters)
Donetsk'in doğusundaki bölgede, Ukrayna savunması son aylarda Rus güçlerinin yoğun insan gücü karşısında zorlanıyor (Reuters)
TT

Askeri uzmanlar: Putin'in stratejisi "elit" Rus birliklerini zayıflatıyor

Donetsk'in doğusundaki bölgede, Ukrayna savunması son aylarda Rus güçlerinin yoğun insan gücü karşısında zorlanıyor (Reuters)
Donetsk'in doğusundaki bölgede, Ukrayna savunması son aylarda Rus güçlerinin yoğun insan gücü karşısında zorlanıyor (Reuters)

Önde gelen bir savaş gözlemcisi, Ukrayna'da savaşan ve daha önce "elit" diye nitelenen Rus birliklerinin, Rusya'nın "kıyma makinesi"' diye tanımlanan askerlerini dalga dalga savaşa sürme stratejisi nedeniyle cephede köhneleştiğini söyledi.

Savaş Çalışmaları Enstitüsü (Institute for the Study of War, ISW), bir zamanlar Ukraynalılara yönelik saldırılarında özel taktik operasyonlar yürüten ordu birliklerinin "gücünün yetersiz" olduğunu ve artık "eşsiz taktikler" uygulayamayan piyade öncülüğündeki saldırılara bel bağladığını aktardı.

ABD merkezli düşünce kuruluşu, perşembe günkü güncellemesinde, geçmişte "elit" kabul edilen birliklerin "artık bir doktrin çerçevesinde eşsiz taktikler kullanmaktansa piyade öncülüğünde cephe saldırılarıyla taktiksel başarılar elde etmeye çalışan, gücü yetersiz motorlu tüfek birlikleri gibi işlediğini" söyledi.

Kuzey Kore birliklerinin "son derece yıpratıcı" piyade saldırılarında kullanılması, Kim Jong-un'un birliklerinin Rus ordusuna uyumunu da zorlaştırıyor.

Bazı askeri uzmanlar, Rusya'nın özellikle doğu cephesinde kullandığı, çok sayıda askerin Ukrayna savunmasına saldırdığı ve ilerlemeyi görece artırmak amacıyla yüzlerce kişinin hayatını kaybettiği stratejiyi, "kıyma makinesi" taktiği diye adlandırıyor.
 

zxcsdfv
Donetsk bölgesinin doğusundaki Chasiv Yar'ın havadan görüntüsü, Rus ve Ukrayna güçleri arasındaki ağır çatışmaların ardından harabeye dönen cephe kentini gösteriyor (AP)

Birleşik Krallık Savunma Bakanlığı'nın istatistikleri, Rusya'nın her gün 1000'in üzerinde askerin hayatını kaybettiğini veya yaralandığını gösteriyor. Bu, Ukrayna'nın 2023 yazındaki karşı saldırısı sırasındaki sayının neredeyse iki katı.

ISW, "Rusya'nın savaşını sürdürme yöntemini" nedeniyle, "Rusya'nın Ukrayna'yı tamamen işgal etmeden önce var olan çeşitli Rus düzenleri arasındaki nitelik ayrımlarının giderek geçersizleştiğini" belirtti.

Rusya, Ukrayna'nın doğusunda aylardır yavaşça ilerliyor ve saldırılarının pek çoğunu Donetsk bölgesine yoğunlaştırıyor. Rus Devlet Başkanı Vladimir Putin, göreve geri geldikten sonraki ilk gününde Ukrayna'yla savaşı sonlandırmak için çalışmalara başlayacağını ileri süren ABD'nin seçilmiş başkanı Donald Trump ocak ayında Beyaz Saray'a dönmeden olabildiğince fazla bölgeyi ele geçirmek istiyor.

Perşembe günü Rusya, Ukrayna'da yeni bir balistik füze kullanmış ve Putin, bunun Birleşik Krallık ve ABD'nin Ukrayna'ya sağladığı füzelerin Rusya'daki hedefleri vurmasına izin vermelerinden kaynaklanan bir misilleme olduğunu bildirmişti.

Televizyonda yayımlanan açıklamasında Putin şöyle demişti:

Silahlarının bizim tesislerimize karşı kullanılmasına izin veren ülkelerin askeri tesislerine karşı silahlarımızı kullanma hakkına sahip olduğumuzu düşünüyoruz.

Bu açıklama, Ukrayna kuvvetlerinin Rusya'nın Kursk bölgesinde Birleşik Krallık yapımı uzun menzilli Storm Shadow füzeleri kullanması ve ABD yapımı uzun menzilli ATACMS silahlarının da Rusya'daki hedefleri vurmasının ardından yapılmıştı.

Putin, Rusya'nın yeni orta menzilli silahı Dnipro'ya yönelik saldırısını bir yanıt olarak sınadığını söylemişti. Kremlin cuma günü, füzenin fırlatılmasının Batı'ya bir "uyarı" olduğunu bildirmişti.

Independent Türkçe