İngiltere Başbakanı Sunak, Yunan mevkidaşını Elgin Mermerleri konusunda "tribünlere oynamakla" suçladı

İngiltere Başbakanı Rishi Sunak, Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis'i, Atina'nın uzun süredir iadesini istediği Elgin Mermerleri konusunda "tribünlere oynamakla" suçladı

Rishi Sunak (AA)
Rishi Sunak (AA)
TT

İngiltere Başbakanı Sunak, Yunan mevkidaşını Elgin Mermerleri konusunda "tribünlere oynamakla" suçladı

Rishi Sunak (AA)
Rishi Sunak (AA)

Sunak, parlamentodaki haftalık "Başbakana Sorular" oturumunda, Yunan mevkidaşının, Elgin Mermerleri'nin iadesi konusunu toplantı öncesi gündeme getirmesinin ardından Miçotakis'le yapacağı görüşmeyi saatler kala iptal etmesini savundu.

İngiltere'nin müttefikleriyle yasa dışı göçle mücadele ya da güvenliğin güçlendirilmesi gibi önemli konuları görüşmekten her zaman memnuniyet duyduğunu söyleyen Sunak, fakat iptal edilen toplantının bu kapsamda olmadığını belirtti.

Sunak, Yunan mevkidaşıyla yapacağı görüşmeyi iptaline ilişkin şunları söyledi:

Ancak, bir toplantının amacının geleceğe yönelik önemli konuları tartışmak değil de tribünlere oynamak ve geçmişteki meseleleri yeniden tartışmak olduğu açıkken bu uygunsuz bir davranıştı. Dahası... Bu konuda bu ülkeye belirli taahhütler ve belirli güvenceler verildiğinde ve sonra bunlar yerine getirilmediğinde, bu ona yabancı gelebilir, ancak benim görüşüme göre insanlar taahhütte bulunduklarında bunları tutmalıdırlar.

"Brexit tehlikede değil"

Öte yandan, İngiltere Başbakanlık Sözcüsü de basın mensuplarının, Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen'in, "İngiltere'nin gelecekte AB'ye yeniden katılmaya yönelik net bir hareket yönünde olduğu" iddiasını sordu.

Sözcü, Başbakan Sunak'ın, Brexit'e "tutkuyla inandığını" ve "bunu başarıya ulaştıracağını" ifade eden bir değerlendirmede bulundu.

Ayrıca, Sözcü, Brexit'in tehlikede olup olmadığı sorusuna da "Hayır." yanıtını verdi.

Miçotakis rahatsızlığını dile getirmişti

Yunanistan Başbakanlık Ofisinden 25 Kasım’da yapılan açıklamada, İngiltere'ye 3 günlük ziyarette bulunacak olan Miçotakis'in 28 Kasım’da yerel saatle 12.45'te Sunak’la görüşeceği duyurulmuştu.

Miçotakis, toplantı öncesi 26 Kasım'da İngiliz yayın kuruluşu BBC'ye verdiği röportajda, mermerlerin iade edilmesi gerektiğini gündeme getirmişti.

Söz konusu röportajın ardından İngiliz basını, Mitsotakis'in röportajda Elgin Mermerleri konusunu gündeme getirmesinin Sunak'ı rahatsız ettiğini öne sürmüştü.

Miçotakis, planlanan görüşmeden bir gün önce akşam saatlerinde yazılı açıklama yaparak, "İngiltere Başbakanı'nın programlanmış görüşmemizi saatler kala iptal etmesinden duyduğum rahatsızlığı dile getiriyorum." ifadesini kullanmıştı.

Yunanistan ve İngiltere'nin tarihi dostluk bağına sahip olduğunu belirten Miçotakis, iki ülke ilişkilerinin çerçevesinin de son derece geniş olduğunu dile getirmişti.

Miçotakis, "Yunanistan'ın Elgin Mermerleri konusundaki görüşleri bellidir. İngiliz mevkidaşımla bunları ve Gazze, Ukrayna, iklim krizi, göç gibi uluslararası gündemdeki büyük sorunları konuşma fırsatım olmasını umardım. Görüşlerinin doğruluğuna ve adil olduğuna inanan kimse asla görüşlerin çatışmasından korkmaz." değerlendirmesinde bulunmuştu.

Atina Akropolü'nün bir parçası olan Elgin Mermerleri, Londra'da Britanya Müzesi'nde yer alıyor. 1800'lü yılların başında İstanbul'da büyükelçilik yapan Lord Elgin, heykel ve kabartmalarını incelemek ve rölövelerini çıkartmak üzere izin alarak mermerleri İngiltere'ye götürmüştü. Atina, uzun yıllardır mermerlerin iadesini istiyor.



Putin'e baskı ve ‘nükleer denizaltıların’ konuşlandırılması... Trump'ın çifte uyarısının arkasında ne var?

ABD Başkanı Donald Trump ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (Reuters)
ABD Başkanı Donald Trump ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (Reuters)
TT

Putin'e baskı ve ‘nükleer denizaltıların’ konuşlandırılması... Trump'ın çifte uyarısının arkasında ne var?

ABD Başkanı Donald Trump ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (Reuters)
ABD Başkanı Donald Trump ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (Reuters)

ABD Başkanı Donald Trump, Moskova'nın alaycı tavırlarına yanıt olarak iki nükleer denizaltıyı ‘uygun bölgelere’ gönderme emri vereceğini açıklayarak, Rusya ile ABD arasındaki güç gösterisinde çıtayı yükseltti.

Trump'ın sosyal medya platformu Truth Social’de yaptığı paylaşım, güvenlik bağlamında alışılmadık bir durum değildi. Şarku’l Avsat’ın The Times gazetesinden aktardığına göre, ABD'nin 71 nükleer denizaltısından yaklaşık 20'si her an denizde görev yapıyor ve özellikle gerginliğin arttığı dönemlerde rutin olarak Rusya'ya yakın bölgelere sevk ediliyor. Ancak olağandışı olan, ABD'nin bunu açıklaması. Bu ise Trump'ın paylaşımının gerçek amacını ortaya koyuyor. Söz konusu paylaşım iki mesaj içeriyor: Birincisi, Trump'ın eylem adamı olduğunu kanıtlamak, ikincisi ise mesaj vermek.

Rusya Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Dmitry Medvedev (AP)Rusya Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Dmitry Medvedev (AP)

Medvedev'e yanıt ve Putin'e işaret

Trump için bu adım, provokasyona sert tepki verme şeklindeki alışılmış tavrının bir parçası.

Trump, özellikle Rusya'da başkanlık görevinden ayrıldıktan sonra tartışmalı rolüyle tanınan Dmitriy Medvedev'e yanıt veriyordu. Trump'ın Moskova'ya Ukrayna'da ateşkes sağlanması için verdiği süreyi kısaltmasının ardından Medvedev sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda, “Her yeni uyarı bir tehdit ve savaşa doğru adımdır. Rusya ile Ukrayna arasında değil; kendi ülkenle. Uyuyan Joe'nun yolunu izleme!” ifadelerini kullandı.

The Times’ın haberine göre bu açıklamaların amacı, sürekli olarak Üçüncü Dünya Savaşı’nın patlak vereceği konusunda uyarıda bulunan Trump'ı korkutmak. Öyle ki Trump, Oval Ofis'teki meşhur sözlü tartışmada Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy'i ‘kumar oynamakla’ suçlamıştı. Ancak, Rusya'da bile abartılı bir kişilik olarak görülen Medvedev, Trump'ın Putin'e yönelik söyleminin son aylarda giderek sertleştiği göz önüne alındığında, bu mesajın hedefi değil.

ABD Başkanı Donald Trump ve Rus mevkidaşı Vladimir Putin (Arşiv - Reuters)ABD Başkanı Donald Trump ve Rus mevkidaşı Vladimir Putin (Arşiv - Reuters)

İhtiyatlı eleştiri

Trump, Putin'i giderek daha fazla eleştiriyor, ancak onu doğrudan kışkırtmaktan da kaçınıyor; çünkü aralarında iyi bir dostluk ve iş ilişkisi olduğunu düşünmeye devam ediyor. Bu durum, Medvedev'in pazartesi günü yaptığı açıklamadan açıkça anlaşılıyor. Putin ise Trump'ın barış için belirlediği son tarihi, dün yaptığı paylaşımdan yaklaşık bir saat önce reddetmişti.

Trump kendini usta bir müzakereci olarak görüyor. Bu nedenle, ABD donanmasında başkomutan olarak emrinde bulunan çeşitli gemi türlerini kapsayacak şekilde ‘nükleer denizaltılar’ ifadesini belirsiz bir şekilde kullandı.

ABD'nin 71 adet nükleer denizaltısı varken, bunların 14'ü Ohio sınıfı balistik füze denizaltılarıdır ve 20 adede kadar Trident II füzesi taşıyabilirler. Bu füzeler nükleer başlıklarla donatılabilir. ABD’nin sahip olduğu nükleer silahlı denizaltılardan sekiz ila on tanesi her an dünya çapında devriye görevindedir.

Resim  Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (Arşiv-AFP)Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (Arşiv-AFP)

Beyaz Saray, Putin'in Trump'ın denizaltılarla ilgili diplomasisinin provokatif olmadığını, Dmitriy Medvedev'in tek bir provokatif açıklaması üzerine nükleer söylemlerin yeniden alevlenmesini önlemek için olduğunu anlayacağına inanıyor. Zira filonun görevi saldırı amaçlı değil; savunma amaçlı.

Müttefiklere yönelik yaptırımlar ve gümrük tarifeleri

Bununla birlikte, Trump'ın Putin'e yönelik söylemi belirgin şekilde sertleşti. Trump geçen hafta, “Yaptıkları şey iğrenç” dedi ve Putin'i ‘yalan söylemekle’ suçladı.

Trump ayrıca, Rus enerjisini satın alanlara ikincil yaptırımlar uygulamakla tehdit etti ve Hindistan'ı yüzde 25'lik genel gümrük vergisiyle hedef aldı. Trump, “Zaten zor durumdaki ekonomilerini birlikte mahvedebilirler” dedi.

Rusya'dan petrol alımına yönelik bu cezai gümrük vergisinin oranını doğrudan açıklamamasına rağmen, nihai gümrük vergisi sistemi ile ilgili görüşmeler kritik aşamaya yaklaşırken, benzer bir yaklaşım daha sonra Çin'e de uygulanabilir.

Rus gazının en büyük alıcısı olmaya devam eden Avrupa Birliği (AB) de yaptırımların hedefinde olabilir. Macaristan, Belçika, Fransa ve Slovakya en büyük ithalatçılar.

Geçtiğimiz günlerde gümrük vergilerini yüzde 15'e düşüren bir ticaret anlaşması imzalayan Trump'ın, Rusya'yı cezalandırması için kendisine baskı yapan Avrupa ülkelerine yaptırım uygulaması ironik olacak, ancak Trump’ın izlediği yol bu.