Batı Şeria’da gerilim tırmanıyor

İnsani aranın uzatılması için yoğun çabalar verilirken Blinken, Netanyahu’ya radikal yerleşimcilerin hesap vermesini sağlama çağrısında bulundu

 İsrail’in Gazze Şeridi’ndeki Nuseyrat kampını bombalaması sonucu oluşan yıkımın ortasında dün açık pazarda alışveriş yapan Filistinliler (Reuters)
İsrail’in Gazze Şeridi’ndeki Nuseyrat kampını bombalaması sonucu oluşan yıkımın ortasında dün açık pazarda alışveriş yapan Filistinliler (Reuters)
TT

Batı Şeria’da gerilim tırmanıyor

 İsrail’in Gazze Şeridi’ndeki Nuseyrat kampını bombalaması sonucu oluşan yıkımın ortasında dün açık pazarda alışveriş yapan Filistinliler (Reuters)
İsrail’in Gazze Şeridi’ndeki Nuseyrat kampını bombalaması sonucu oluşan yıkımın ortasında dün açık pazarda alışveriş yapan Filistinliler (Reuters)

İsrail ve Hamas, Gazze Şeridi’ndeki insani arayı yedinci gün de uzatma ve İsrail hapishanelerindeki Filistinli tutuklular karşılığında Gazze’de tutulan daha fazla esirin takasına izin verme konusunda anlaştılar.

Bu arada, halihazırdaki insani aranın daha uzun süre uzatılması için yoğun temaslar ve çabalar gerçekleştiriliyor. Bu çabalar arasında ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’in Tel Aviv’e yaptığı ziyarette İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile görüşmesi ve ayrıca Ramallah’ta Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ile bir araya gelmesi de yer alıyor. Mısır ve Katar’ın insani arayı iki gün daha uzatma çabası verdiği söyleniyor. Bu çabalar çarşamba günü insani arayı yalnızca bir gün uzatmayı başarmıştı.

Dün akşam Beyaz Saray, Gazze’de Hamas ile İsrail arasındaki insani arayı uzatmak için Katar ve Mısır ile çabalarını sürdürdüğüne dikkat çekti ve daha fazla esirin serbest bırakılması yönündeki umudunu dile getirdi. Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Koordinatörü John Kirby, “İsrail Hamas’ın izini yeniden sürme kararı aldığında, ABD onu desteklemeye devam edecek” dedi.

Refah Sınır Kapısı’ndan Filistinlilere akaryakıt ve yardım kamyonlarının girişinin dün devam etmesiyle birlikte, takas kapsamında sekiz kadın mahkum, 22 Filistinli erkek ve çocuk dahil olmak üzere toplamda 30 Filistinlinin serbest bırakılması karşılığında 10 İsrailli serbest bırakıldı.

Bu arada Batı Şeria’da tansiyon yükseldi ve İsrail ile Filistinliler arasında yeni bir çatışma cephesinin açılacağı korkusu arttı. Bu, Hamas Hareketi’nin Filistinli silahlı kişiler tarafından Kudüs’te üç İsraillinin öldürülmesi ve altı İsraillinin de yaralanmasının sorumluluğunu üstlenmesinden sonra yaşandı. Ürdün Vadisi bölgesinde araçla yapılan başka bir saldırıda da iki asker yaralandı. Bu sırada tansiyon yükselirken Blinken bölgeye geldi ve İsrail Batı Şeria’da benzeri görülmemiş bir alarma geçti. Kentler kapatıldı, daha fazla askeri kontrol noktası oluşturuldu ve Batı Şeria’nın çoğu bölgesinde gece gündüz İsrail’in insansız hava araçlarını (İHA) kullandığı büyük saldırılar düzenlendi.

Abbas, Gazze Şeridi’nde insani aranın uzatılmasıyla ilgili zorluklarla birlikte savaş hayaleti geri dönmüşken Blinken’den Gazze’de daimî bir ateşkes tesis etmesini istedi. ABD’li bakan da İsrail Başbakanı’na, saldırıları ile Batı Şeria’da zaten patlamaya hazır olan durumu körükleyen radikal yerleşimcilerin hesap vermesini sağlama çağrısında bulundu.



ABD ve İsrail’in savaş sonrası Gazze planı ortaya çıktı

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten beri düzenlediği saldırılarda öldürülen Filistinlilerin sayısı 52 bini geçti (Reuters)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten beri düzenlediği saldırılarda öldürülen Filistinlilerin sayısı 52 bini geçti (Reuters)
TT

ABD ve İsrail’in savaş sonrası Gazze planı ortaya çıktı

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten beri düzenlediği saldırılarda öldürülen Filistinlilerin sayısı 52 bini geçti (Reuters)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten beri düzenlediği saldırılarda öldürülen Filistinlilerin sayısı 52 bini geçti (Reuters)

ABD ve İsrail, Washington'ın savaş sonrası Gazze'de geçici bir süre için yönetime liderlik etmesi hakkında görüşme yaptı.

Kimliklerinin paylaşılmaması şartıyla Reuters’a konuşan kaynaklar, ABD’li ve İsrailli üst düzey yetkililer arasında yapılan görüşmede, Washington’ın tamamen silahsızlandırılana dek Gazze’yi denetlemesi gündeme getirildi.

ABD'li bir yetkilinin başkanlık edeceği geçiş yönetiminde, Hamas veya Filistin Ulusal Yönetimi’nin söz sahibi olmayacağı fakat Filistinli teknokratların yönetime katılabileceği belirtiliyor. Ayrıca yönetimde yer alması için başka ülkelerin de davet edilebileceği aktarılıyor.

Kaynaklar, görüşmelerin henüz erken aşamada olduğunu ve herhangi bir anlaşmaya varılmadığını söylüyor. Teklifi ABD tarafının mı yoksa İsrail’in mi getirdiğine dair bilgi paylaşılmadı.

ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, görüşmeler hakkında yorum paylaşılmazken, “Biz barış sağlanmasını ve rehinelerin derhal serbest bırakılmasını istiyoruz” dendi.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun ofisiyse yorum taleplerini reddetti.

İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Saar, Birleşik Arap Emirlikleri’ne (BAE) ait Sky News Arabia'ya nisanda verdiği röportajda, savaş sonrasında "ılımlı Arap ülkelerinin" de dahil olduğu uluslararası bir mütevelli heyetinin Gazze'yi denetleyeceğini söylemişti.

Batı Şeria’daki Filistin Ulusal Yönetimi yorum yapmazken Hamas, ABD liderliğinde kurulacak bir geçiş yönetimi fikrini reddettiklerini bildirdi.

Irak’ta 2003’te Saddam Hüseyin’in devrilmesinin ardından ABD öncülüğünde Geçici Koalisyon Yönetimi kurulmuştu. ABD ve Birleşik Krallık’a ek olarak 32 ülkenin daha katkı sağladığı bu yönetim, birçok Iraklı tarafından işgalci güç olarak görülmüştü. Geçici yönetim, ülkede çıkan isyanı kontrol altına alamayınca iktidarı geçici bir Irak hükümetine devretmişti.

Reuters’ın analizinde, Gazze'de ABD öncülüğünde kurulacak bir geçici yönetimin Washington’ı savaşa daha fazla çekeceğine ve ABD’nin Irak işgalinden bu yana Ortadoğu'daki en büyük müdahalesi anlamına geleceğine dikkat çekiliyor.

BAE, ABD ve İsrail'e Gazze'nin savaş sonrası yönetiminin uluslararası bir koalisyon tarafından denetlenmesini ocak ayında önermişti. Ancak bu yönetime Filistin Ulusal Yönetimi'nin dahil edilmesi ve bağımsız Filistin devletinin kurulmasına yönelik adımlar atılmasını şart koşmuştu.

BAE Dışişleri Bakanlığı, Filistin Yönetimi'nin yer almadığı ABD liderliğindeki bir geçici yönetimi destekleyip desteklemeyeceğine ilişkin sorulara yanıt vermedi. Netanyahu hükümetiyse “İsrail karşıtı” olmakla suçladığı Filistin Yönetimi'nin Gazze'de herhangi bir rol üstlenmesini kesinlikle reddediyor.

Netanyahu, pazartesi günü yaptığı açıklamada, Hamas’a saldırıların yoğunlaştırılacağını duyurmuş, bu adımı Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir'in tavsiyesiyle attığını söylemişti. İsrail Güvenlik Kabinesi de Gazze Şeridi’ne saldırıların genişletilmesini pazar günü onaylamıştı. Plan kapsamında Gazze’deki "tampon bölgelerin" genişletileceği, askerlerin de kara harekatlarıyla ele geçirilen bölgelerden geri çekilmeyip işgali sürdüreceği aktarılmıştı.

Independent Türkçe, Reuters, New Arab