Ermenistan ve Azerbaycan arasında sınır belirleme müzakereleri yeniden başladı

Washington, barış çabalarını ilerletmek için Bakü ile olan anlaşmazlığı aşmaya çalışıyor

Ermenistan ve Azerbaycan arasında sınır belirleme müzakereleri yeniden başladı
TT

Ermenistan ve Azerbaycan arasında sınır belirleme müzakereleri yeniden başladı

Ermenistan ve Azerbaycan arasında sınır belirleme müzakereleri yeniden başladı

Erivan, Ermenistan ve Azerbaycan’ın ortak sınırlarının çizilmesine ilişkin görüşmelere Perşembe günü yeniden başladıklarını duyurdu. Ermeni Komitesi Başkanı Ani Babayan, AFP’ye yaptığını açıklamada, sınırların çizilmesi ile ilgilenen Ermeni ve Azerbaycan komitelerinin "beşinci tur müzakerelere" başladıklarını belirtti.

Babayan, bu komitelere sırasıyla Ermenistan Başbakan Yardımcısı Mhir Grigoryan ve Azerbaycanlı mevkidaşı Şahin Mustafayev'in başkanlık ettiğini söyledi.

Bakü ile Erivan arasında, Bakü'nün Eylül ayında Ermeni ayrılıkçılara yönelik yıldırım saldırısı sonrasında geri aldığı Azerbaycan'ın Dağlık Karabağ bölgesi konusunda onlarca yıldır bir anlaşmazlık yaşanıyor.
Bölgedeki Ermeni nüfusunun neredeyse tamamı, yani kayıtlı 120 bin kişinin  100 binden fazlası Ermenistan'a kaçmak zorunda kaldı. İki ülke arasındaki resmi sınırda da sıklıkla kanlı silahlı çatışmalar yaşanıyor. İki eski Sovyet cumhuriyeti arasındaki barış görüşmelerinde, liderlerinin yıl sonuna kadar kapsamlı bir barış anlaşması imzalama olasılığını duyurmasına rağmen ilerleme kaydedilemedi.

Washington devrede mi?

İki taraf, Washington, Brüksel ve Moskova'nın iki ülke arasındaki ilişkileri normalleştirme çabaları bağlamında Salı günü ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken ile barış görüşmelerinin kesintiye uğramasını ele aldı.

Blinken, Salı günü Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile yaptığı telefon görüşmesinde, ABD ile Azerbaycan arasında "kurulu ilişkilere" vurgu yaparken, ilişkideki endişe verici noktalara dikkat çekti. Bu çağrı, Washington ile Bakü arasındaki diplomatik anlaşmazlığın ışığında ABD'yi görüşmelerin merkezine geri getirme girişimi olarak değerlendirildi.

Kasım ayının başlarında ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı James O'Brien, Washington'un Azerbaycan'a bir dizi üst düzey ziyareti iptal ettiğini açıklamış ve Bakü'nün 19 Eylül'de Karabağ'a yönelik bir günlük askeri operasyonunu kınamıştı.

Buna karşılık Azerbaycan, Washington'un önyargılı tutumu nedeniyle bu ay içinde Amerika Birleşik Devletleri'nde yapılması planlanan Ermenistan ile görüşmelere katılmayı reddetti. Ekim ayında Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Avrupa'nın, özellikle de Fransa'nın, Ermenistan'ı destekleme yönündeki son açıklamaları nedeniyle, İspanya'da Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ile görüşmeyi reddetti.

Görüşmelere devam

Azerbaycan, Karabağ bölgesini geri adıktan sonra çoğunluğu Ermeni olan yaklaşık 100.000 sakinin çoğu Ermenistan'a kaçtı. Bu da ülkede mülteci krizine yol açtı. Dünya, Dağlık Karabağ'ı Azerbaycan'ın bir parçası olarak tanıyor.

Aliyev, göreli bir rahatlama belirtisi olarak Blinken'e, "ABD'nin son açıklamalarının ve attığı adımların Azerbaycan ile ABD arasındaki ilişkilere ciddi şekilde zarar verdiğini" bildirdi. Ancak iki tarafın O'Brien'ın gelecek ay Azerbaycan'ı ziyaret etmesi konusunda anlaştığını ve Blinken'in Azerbaycanlı yetkililerin ABD'ye yapacağı ziyaret yasağını kaldırma sözü verdiğini kaydetti.

Ayrı bir çağrıda Blinken, Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan'la da konuşarak "Amerika'nın kalıcı ve makul bir barış anlaşmasına varma çabalarına verdiği desteği" vurguladı.



İsrail sağı Trump'ın Gazze Şeridi'nin kontrolüne ilişkin açıklamalarını memnuniyetle karşıladı

Aşırı sağcı bakanlar Itamar Ben-Gvir ve Bezalel Smotrich Knesset'te (Arşiv - Reuters)
Aşırı sağcı bakanlar Itamar Ben-Gvir ve Bezalel Smotrich Knesset'te (Arşiv - Reuters)
TT

İsrail sağı Trump'ın Gazze Şeridi'nin kontrolüne ilişkin açıklamalarını memnuniyetle karşıladı

Aşırı sağcı bakanlar Itamar Ben-Gvir ve Bezalel Smotrich Knesset'te (Arşiv - Reuters)
Aşırı sağcı bakanlar Itamar Ben-Gvir ve Bezalel Smotrich Knesset'te (Arşiv - Reuters)

İsrail'deki aşırı sağcı bakanlar, ABD Başkanı Donald Trump'ın Filistinlileri başka bir yere yerleştirip ekonomik olarak geliştirdikten sonra ABD'nin savaştan harap olmuş Gazze Şeridi'nin kontrolünü ele almasına ilişkin sözlerini memnuniyetle karşıladı.

İsrailli aşırı sağcı bakan Bezalel Smotrich bugün yaptığı açıklamada, ‘tehlikeli’ Filistin devleti fikrini ‘sonsuza dek gömmek’ için çalışacaklarına söz verdi.

Smotrich Telegram hesabından yaptığı açıklamada, “Başkan Donald Trump tarafından dün sunulan plan 7 Ekim 2023'e gerçek bir cevaptır” dedi.

Konuyla ilgili olarak aşırı sağcı eski İsrail Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir, Trump'ın Gazze sakinlerinin Gazze Şeridi dışına ‘yerleştirilmesi’ gerektiğine ilişkin açıklamalarını övdü ve bunu ‘tek çözüm’ olarak nitelendirdi.

(video)

Otzma Yehudit (Yahudi Gücü) Partisi lideri Ben-Gvir X platformunda yaptığı açıklamada, Gazzelileri Gazze Şeridi'nden göç etmeye ‘teşvik etmenin’ İsrail ile Hamas arasındaki savaşın sonunda tek doğru strateji olduğunu söyledi. Ben-Gvir, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'yu bu politikayı ‘derhal’ benimsemeye çağırdı.

Gazze Şeridi'nde Yahudi yerleşimini savunan bir siyasi harekete mensup olan Ben-Gvir ve partisinden diğer iki bakan, İsrail hapishanelerindeki yüzlerce Filistinli tutuklunun serbest bırakılması karşılığında Gazze Şeridi'nde Hamas tarafından tutulan esirlerin serbest bırakılmasını öngören ateşkes anlaşması nedeniyle geçen ay Netanyahu hükümetinden istifa etmişti.

Netanyahu'nun Washington ziyareti sırasında dün yaptığı açıklamalarda Trump, Gazze Şeridi'nde yaşayan iki milyondan fazla Filistinlinin başka bölgelere yerleştirilmesi olasılığını gündeme getirdi ve Gazze Şeridi’nin 15 aylık savaşın ardından yaşanmaz hale geldiğini belirtti.

İnsan hakları savunucuları bu tür önerileri ‘etnik temizlik’ olarak nitelendiriyor. Herhangi bir zorla yerinden etme muhtemelen uluslararası hukuku ihlal edecek. ABD'nin desteğiyle Mısır ve Katar'ın arabuluculuğunda sağlanan ateşkes, altı haftalık ilk aşamasında büyük ölçüde başarılı oldu. Ancak kalıcı bir çözüm olasılığı belirsiz.