İran: Savaşın genişleme ihtimali var

İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, İsrail’in Gazze ve Batı Şeria'da işlediği savaş suçları durdurulmadığı takdirde bölgedeki savaşın kapsamının genişlemesi ihtimali olduğunu belirtti

Hüseyin Emir Abdullahiyan (AA)
Hüseyin Emir Abdullahiyan (AA)
TT

İran: Savaşın genişleme ihtimali var

Hüseyin Emir Abdullahiyan (AA)
Hüseyin Emir Abdullahiyan (AA)

İran Dışişleri Bakanlığının Telegram grubundan yapılan açıklamaya göre, Abdullahiyan ile Avrupa Birliği Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, telefon görüşmesi yaptı.

Görüşmede Gazze’deki son gelişmeler ve İran ile Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) arasındaki işbirliği hakkında fikir alışverişinde bulundu.

Abdullahiyan, "Siyonist rejimin Gazze halkına yönelik askeri saldırılarının bir an önce durdurulması ve insani yardım gönderme imkanının sağlanması gerekiyor." dedi.

İsrail’in "Filistinlileri topraklarından zorla çıkarmaya yönelik plan ve eylemlerini" reddettiklerini belirten Abdullahiyan, mevcut sorunun temelinde İsrail’in "işgal ve saldırganlığının" bulunduğunu söyledi.

Abdullahiyan, "İsrail rejiminin Gazze ve Batı Şeria'da işlediği savaş suçları durdurulmadığı takdirde bölgedeki savaşın kapsamının derinleşerek genişlemesi ihtimali var." değerlendirmesinde bulundu.

İsrail’in, ABD’nin destek politikalarını, Gazze’deki askeri saldırıları sürdürmesi ve sivilleri öldürmesi için bir teşvik olarak gördüğünü ifade eden Abdullahiyan, bunun savaşın devamı ve genişlemesi riskini arttıran bir faktör olduğunu belirtti.

Abdullahiyan, İran ile UAEA arasındaki işbirliğinin son durumuna da değinerek bu işbirliğinin teknik ve hukuki çerçevede devam edeceğini kaydetti.

AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Borrell de Gazze Şeridi ve Batı Şeria'daki gerilimin bir an önce durdurulması gerektiğini belirtti.

AB’nin, İsrail'in uluslararası hukuka bağlı kalmasını sağlamaya çalıştığını söyleyen Borrell, "Filistin sorununun çözümünün diplomatik yola odaklanmak olduğuna, askeri saldırıların devam etmesinin krizin tırmanmasına yol açacağına inanıyoruz." diye konuştu.

Borrell, İran ile UAEA arasındaki yapıcı işbirliğinin devam edeceği yönündeki umudunu dile getirdi.



Çin-Rusya işbirliğinin güçlenmesi, ABD'yi endişelendiriyor

Çin lideri Şi Cinping, mayısta Putin'i Pekin'de ağırlamıştı (Reuters)
Çin lideri Şi Cinping, mayısta Putin'i Pekin'de ağırlamıştı (Reuters)
TT

Çin-Rusya işbirliğinin güçlenmesi, ABD'yi endişelendiriyor

Çin lideri Şi Cinping, mayısta Putin'i Pekin'de ağırlamıştı (Reuters)
Çin lideri Şi Cinping, mayısta Putin'i Pekin'de ağırlamıştı (Reuters)

Çin ve Rusya'nın ortak askeri tatbikatları artırması ABD'yi endişelendiriyor.

Amerikan medya kuruluşu CNN'in analizinde, Pekin ve Kremlin'in geçen hafta düzenlediği geniş kapsamlı Okyanus-2024 tatbikatı, "ABD'ye yönelik bir gövde gösterisi" diye niteleniyor. 

Pasifik ve Arktik okyanusları başta olmak üzere Akdeniz, Hazar ve Baltık sularında gerçekleştirilen ve pazartesi günü sonlanan 7 günlük tatbikata 90 binden fazla asker, 500'den fazla savaş gemisi ve denizaltının yanı sıra en az 120 helikopter ve jet katıldı. 

Rusya lideri Vladimir Putin, bunun son 30 yıldır düzenlenen en büyük tatbikat olduğunu belirterek şunları söyledi:

Dost ülkelerimizle işbirliğimizi güçlendirmeye özel önem atfediyoruz. Bu, dünya genelinde jeopolitik gerilimin arttığı günümüzde özellikle önemlidir.

Alaska açıklarında temmuzda düzenlenen tatbikatta da Rus ve Çin ordularına ait bombardıman jetleri ilk kez birlikte uçuş yaparken görüntülendi. Diğer yandan Rusya'nın Alaska civarında son dönemde artan faaliyetlerinden rahatsız olan Amerikan ordusu, dün bölgeye asker sevk etti.

Washington merkezli düşünce kuruluşu Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi'nin verilerine göre 2014-2023'te iki ülke orduları her yıl en az 4, en fazla 10 ortak askeri tatbikat ya da devriye gerçekleştirdi. 

Analizde, son dönemde Rusya ve Çin arasında artan askeri işbirliğinin Washington'da tedirginlik yarattığına dikkat çekilerek şu ifadelere yer veriliyor:

Ortak tatbikatlar, nükleer silaha sahip iki gücün gelecekte olasi bir çatışmada birlikte harekete edip etmeyeceğine dair soruları gündeme getiriyor.

Putin, ABD'nin Ukrayna cephesinde saldırganlığını artırması durumunda birçok kez nükleer silah kullanma tehdidinde bulunmuştu. 

Sidney'deki Yeni Güney Galler Üniversitesi'nden Alexander Korolev, Rusya-Çin işbirliğine dair şu yorumları paylaşıyor: 

NATO müttefikleri kadar etkili biçimde birlikte çalışacak seviyede değiller fakat stratejik ortaklıklarını ve uyumluluklarını geliştirip pekiştiriyorlar.

Analize göre Putin, NATO'nun genişlemesini engellemeyi hedeflerken, Çin lideri Şi Cinping de Tayvan'ın kontrolünü ve Güney Çin Denizi'nin hakimiyetini ele geçirmek istiyor. 

Diğer yandan bazı analistlerse Rusya ve Çin arasındaki işbirliğinin henüz net bir hedefi takip etmediğini savunuyor. ABD merkezli araştırma kuruluşu CNA'den Elizabeth Wishnick, şu değerlendirmeleri paylaşıyor: 

Örneğin Tayvan'a yönelik bir Çin saldırısını destekleyen Rus uçakları görecek miyiz ya da Filipinler'le bir çatışmada Rus gemileri Çin donanmasını destekleyecek mi? Pek zannetmiyorum. Sırf daha fazla askeri tatbikat yaptıkları için birbirleriyle uyum içinde hareket ettiklerini varsayamayız.

Independent Türkçe, CNN, CBS News, Moscow Times