Azerbaycan ve Ermenistan yönetiminden barış anlaşması yolunda ortak açıklama

Azerbaycan ve Ermenistan, barışa ulaşmak için fırsat oluştuğu konusunda hem fikir olduklarını duyurarak barış anlaşması imzalama niyetlerini teyit etti

(Arşiv-AA)
(Arşiv-AA)
TT

Azerbaycan ve Ermenistan yönetiminden barış anlaşması yolunda ortak açıklama

(Arşiv-AA)
(Arşiv-AA)

Azerbaycan Cumhurbaşkanlığı ve Ermenistan Başbakanlığından yapılan ortak açıklamada, Bakü ve Erivan arasında yapılan görüşmeler sonucunda iki devlet arasında güvenin güçlendirilmesine yönelik önemli adımların atılması konusunda anlaşmaya varıldığı belirtildi.

Açıklamada, "Azerbaycan ve Ermenistan, bölgede uzun zamandır beklenen barışın sağlanması için tarihi bir fırsatın bulunduğu konusunda hemfikirdir. Her iki devlet de egemenlik ve toprak bütünlüğü ilkelerine saygı temelinde ilişkileri düzenleme ve bir barış anlaşması imzalama niyetini teyit ediyor." ifadeleri kullanıldı.

Azerbaycan'ın iyi niyet göstergesi olarak 32 Ermeni askerini, Ermenistan'ın ise 2 Azerbaycan askerini serbest bırakma kararı aldığı bildirilen açıklamada ayrıca, Ermenistan'ın iyi niyet göstergesi olarak, Azerbaycan'ın Birleşmiş Milletler (BM) İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (COP29) Taraflar Konferansı'nın 29. oturumuna ev sahipliği yapmak için gerçekleştirdiği başvuruyu desteklediğini ve kendi adaylığını geri çektiği kaydedildi.

Açıklamada, Bakü ve Erivan'ın Doğu Avrupa Grubu'nun diğer ülkelerinin de Azerbaycan'ın konferansa ev sahipliği yapma başvurusunu destekleyeceği yönündeki umudu vurgulandı.

Azerbaycan'ın da iyi niyet göstergesi olarak, Ermenistan'ın Doğu Avrupa Grubu "COP" Bürosu üyeliği adaylığını desteklediği ifade edilen açıklamada, "Azerbaycan ve Ermenistan, yakın gelecekte uygulanacak daha fazla güven artırıcı faaliyetlerin uygulanmasına ilişkin görüşmeleri sürdürecek ve uluslararası topluma bu çabaları destekleme çağrısında bulunacaktır. Bu, iki devlet arasındaki karşılıklı güvenin güçlendirilmesine yardımcı olacak ve tüm Güney Kafkasya bölgesi üzerinde olumlu bir etki yaratacaktır." ifadelerine yer verildi.



Tahran, Washington ile müzakerelerinde "denklik" arıyor

Tahran'ın bin 200 kilometre güneyindeki İran'ın ana nükleer reaktörü Buşehr (Reuters - Arşiv)
Tahran'ın bin 200 kilometre güneyindeki İran'ın ana nükleer reaktörü Buşehr (Reuters - Arşiv)
TT

Tahran, Washington ile müzakerelerinde "denklik" arıyor

Tahran'ın bin 200 kilometre güneyindeki İran'ın ana nükleer reaktörü Buşehr (Reuters - Arşiv)
Tahran'ın bin 200 kilometre güneyindeki İran'ın ana nükleer reaktörü Buşehr (Reuters - Arşiv)

İran, ABD ile nükleer programı konusunda yapılacak müzakerelerin kaderini tahmin etmeyi reddetti, ancak diyaloğun "eşitlik ortamında ve dayatmalardan uzak" yürütülmesinin önemini vurguladı.

Bu tavır, İsrail'in Kızıldeniz'de Husilerle ateşkes anlaşmasına rağmen İran'a karşı gerginliği artırdığı ve uluslararası alanda askeri gerginliğin tırmanacağı yönündeki endişelerin yaşandığı bir dönemde alındı.

İran Yüksek Ulusal Güvenlik Konseyi Sekreteri Ali Ekber Ahmediyan, gelecekteki müzakerelerin sonucunun "öngörülemez" ve ABD'nin davranışlarına ve müzakere koşullarına bağlı olduğunu vurguladı.

Devrim Muhafızları'na bağlı Tasnim haber ajansı, Ahmediyan'ın, "Baskı ve tehdit altında doğrudan müzakereler mantıksız ve onursuzdur" dediğini aktardı. Ahmediyan ise "Eşit bir ortamda ve dayatmalardan uzak bir diyalog, akılcı ve onurlu bir yaklaşımdır" ifadesini kullandı.

Ahmediyan, "İran'ın kırmızı çizgileri açık ve net"dedi ancak müzakerelerin seyri ve gelecekteki sonuçlarının "diğer tarafın, özellikle de ABD yönetiminin bu konuyu nasıl ele aldığına bağlı olduğunu" vurguladı.

ABD Başkan Yardımcısı J.D. Vance, Washington ile Husiler arasında Kızıldeniz'de seyrüsefer serbestisini de içeren ateşkesin açıklanmasının ardından, ülkesinin Tahran ile "İran'ın küresel ekonomiye yeniden entegrasyonunu içeren" bir anlaşmaya varacağını öngördü.

dcfgth
İran Dini Lideri Ali Hamaney ve ABD Başkanı Donald Trump (AFP)

Vance, dün yaptığı basın açıklamasında, "İran sivil amaçlı nükleer enerjiye sahip olabilir, ancak nükleer silah elde edemez" ifadesini kullanarak, iki ülke arasındaki görüşmelerin "şimdiye kadar iyi" gittiğini kaydetti.

New York Times gazetesi, İranlı yetkililerin, ülkelerinin Kızıldeniz saldırılarını durdurmak için Husiler üzerindeki nüfuzunu kullandığını söylediğini aktardı ve bunun, Washington ile Tahran arasında bir anlaşmanın yakın olduğunu gösterdiğini belirtti.

İran ordusu hazır

Son saatlerde İsrail tarafında gerilim arttı. Kızıldeniz ateşkesine yol açan anlaşmadan dışlandığını hisseden İsrail'in doğrudan bir çatışmaya doğru koştuğu görülüyor.

Şarku’l Avsat’ın İran'ın ISNA haber ajansından aktardığına göre İran Hava Kuvvetleri Komutanı, ajansa yaptığı açıklamada, hava kuvvetlerine ait tüm savaş uçaklarının mühimmat, teçhizat ve yerli üretim uzun menzilli füzelerle donatıldığını belirterek sert bir tavır sergiledi.

Tuğgeneral Hamid Vahidi, İran Hava Kuvvetleri'nin en üst düzeyde hazırlıklı ve Silahlı Kuvvetler Başkomutanı'nın emirlerini yerine getirmeye hazır olduğunu belirtti.

Rusya ve Çin daha sonra ortak açıklama yaparak, İran'ın nükleer programı konusunda gerginliğin tırmandırılmaması ve askeri eyleme başvurulmaması çağrısında bulundu.

İran petrolüne yaptırımlar

ABD Başkanı Donald Trump yönetimi, İran'dan petrol satın aldıkları gerekçesiyle Washington'da özel bir Çin petrol rafinerisi ve Çin'deki liman işletmecilerine yaptırım uyguladı. ABD Hazine Bakanlığı, Hebei Xinhai Kimyasal Rafinerisi ve üç Çinli liman işletmecisi şirkete yaptırım uyguladı. Bu, Trump yönetiminin İran'ın ihracat gelirlerini kesme ve Tahran'a nükleer programını sınırlama anlaşması yapması yönündeki baskısını artırma çabalarını yoğunlaştırdığı bir dönemde hedef aldığı son bağımsız Çin rafinerisi oldu.