IGAD: Sudan'da çatışan taraflar görüşmeyi kabul etti

Doğu Afrika'da Hükümetlerarası Kalkınma Otoritesi (IGAD), Sudan'da nisan ortasından beri çatışan ordu ve Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) liderlerinin birbirleriyle görüşmeyi kabul ettiğini bildirdi

(Arşiv-AA)
(Arşiv-AA)
TT

IGAD: Sudan'da çatışan taraflar görüşmeyi kabul etti

(Arşiv-AA)
(Arşiv-AA)

Sudan'daki krizin görüşülmesi amacıyla Cibuti'de düzenlenen olağanüstü IGAD Zirvesi, sonuç bildirisiyle sona erdi.

Bildiride, Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan'ın, koşulsuz ateşkes ve çatışmanın siyasi diyalog yoluyla çözülmesi konusundaki kararlılığına ilişkin kesin güvencesini bildirdiği ve IGAD’ın HDK Komutanı Muhammed Hamdan Dagalu ile birebir görüşme yapması teklifini kabul ettiği aktarıldı.

IGAD yöneticilerinin, HDK Komutanı Dagalu ile telefon görüşmesi gerçekleştirdikleri bilgisi paylaşılan bildiride, Dagalu'nun IGAD'ın, koşulsuz ateşkes çağrısını, çatışmanın siyasi diyalog yoluyla çözülmesi ve Burhan ile bireysel görüşmeler yapılması yönündeki önerilerini kabul ettiği belirtildi.

Bildiride, devam eden çatışmanın başta kadınlar ve çocuklar olmak üzere sivillerin yaşamlarının ve refahının yanı sıra Sudan'da ve genel olarak bölgedeki güvenlik ve insani durum üzerinde yarattığı zararın benzeri görülmemiş olduğuna işaret edilerek, taraflara, çatışmaların derhal ve koşulsuz olarak durdurulması ve insani yardımların ulaştırılması çağrısında bulunuldu.

Sudan'daki çatışmaya dış devlet ve devlet dışı aktörlerin haksız müdahalelerinin kınandığı bildiride, çatışma taraflarına yardım eden bu aktörlerin her iki tarafa da savaş malzemeleri tedarik etmekten kaçınmaları istendi.

"Barışçıl, istikrarlı, birlik ve demokratik bir Sudan'a giden yol diyalog ve müzakere"

Sudan'da barışın yeniden tesisine yönelik tüm girişimlerin IGAD ve Afrika Birliği önderliğinde birleştirilmesi öngörülen bildiride, şu ifadelere yer verildi:

IGAD toplantısında, Sudan'daki mevcut krize askeri bir çözümün olamayacağı ve barışçıl, istikrarlı, birlik ve demokratik bir Sudan'a giden yolun diyalog ve müzakere olduğu gerçeği dikkate alınarak, çeşitli ulusal, bölgesel ve uluslararası çabaların IGAD ve Afrika Birliği himayesinde Afrika merkezli arabuluculuk süreci yürütme konusunda mutabık kalındı.

Bildiride, "Sudan'daki arabuluculuk çalışmalarını üstlenmek için IGAD liderleri tarafından aday gösterilerek IGAD Sudan Özel Temsilcisi atanması için aday veya adaylar mümkün olan en kısa sürede IGAD Bakanlar Konseyi'ne sunulacak." ifadeleri kullanıldı.



Rusya tepkili: "Hindistan'da üretilen mühimmat Ukrayna'ya gidiyor"

Ukrayna, Kursk'ta harekat başlattıktan sonra Rusya da Donetsk'te kritik öneme sahip Pokrovsk şehrine doğru ilerliyor (AP)
Ukrayna, Kursk'ta harekat başlattıktan sonra Rusya da Donetsk'te kritik öneme sahip Pokrovsk şehrine doğru ilerliyor (AP)
TT

Rusya tepkili: "Hindistan'da üretilen mühimmat Ukrayna'ya gidiyor"

Ukrayna, Kursk'ta harekat başlattıktan sonra Rusya da Donetsk'te kritik öneme sahip Pokrovsk şehrine doğru ilerliyor (AP)
Ukrayna, Kursk'ta harekat başlattıktan sonra Rusya da Donetsk'te kritik öneme sahip Pokrovsk şehrine doğru ilerliyor (AP)

Avrupalı firmaların, Hindistan'daki silah üreticileri aracılığıyla son bir yıldır Ukrayna'ya top mermisi tedarik ettiği bildiriliyor.

Birleşik Krallık merkezli haber ajansı Reuters, Rusya'nın transferlere tepki gösterdiğini fakat Hindistan'ın bunları durdurmak için herhangi bir adım atmadığını yazıyor. 

Kimliğinin açıklanmasını istemeyen Avrupalı ve Hindistanlı yetkililere göre, Hindistan'da üretilen top mermilerini Ukrayna'ya gönderen ülkeler arasında İtalya ve Çekya yer alıyor. Ürettiği top mermileri cephede kullanılan firmalardan biri de Hindistan devletine ait Yantra India.

İsveç merkezli düşünce kuruluşu Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü'nün verilerine göre Hindistan 2018-2023'te en az 3 milyar dolarlık silah ihracatı yaptı. 

Hindistan Savunma Bakanı Rajnath Singh, 30 Ağustos'ta yaptığı açıklamada, savunma sanayisindeki ihracatın geçen mali yılda 2,5 milyar doları aştığını ve 2029'a kadar bu rakamı 6 milyar dolara çıkarmak istediklerini söylemişti. 

Reuters'ın incelediği gümrük kayıtlarına göre, 2020'den savaşın başladığı Şubat 2022'ye kadar Hindistanlı üç büyük mühimmat üreticisi Yantra India, Munitions India ve Kalyani Strategic Systems; İtalya, Çekya, İspanya ve Slovenya'ya 2,8 milyon dolarlık mühimmat ihraç etmişti.

Ancak Şubat 2022-Temmuz 2024'te bu rakamın 135,25 milyon dolara yükseldiği bildiriliyor. 

Analizde, dünyanın en büyük silah ithalatçısı konumundaki Hindistan'ın, Avrupa'da uzayan savaşı bir fırsat olarak gördüğü yorumu paylaşılıyor. 

ABD'nin prestijli üniversitelerinden Stanford'da görev yapan savunma uzmanı Arzan Tarapore, Yeni Delhi yönetiminin silah ihracatını genişletmek istediğini ve söz konusu artışın bu politikayla ilgili olduğunu belirtiyor. 

Diğer yandan Yeni Delhi'nin silah ithalatının yüzde 60'ından fazlasını karşılayan Rusya, Hindistan için değerli bir ortak. Hindistan Başbakanı Narendra Modi, üçüncü dönem için seçilmesinin ardından temmuzda yaptığı ilk uluslararası gezide Moskova'ya gitmişti. 

Modi, görüşmenin ardından barış için diplomatik çözüm çağrısı yaparken, Rusya lideri Vladimir Putin de Modi'ye ülkenin en önemli devlet nişanı olarak bilinen Aziz Andreas Nişanı'nı takdim etmişti.

Reuters, aynı ay Kazakistan'daki bir toplantıda Hindistan Dışişleri Bakanı Subrahmanyam Jaishankar'la Rus mevkidaşı Sergey Lavrov'un mühimmat meselesini görüştüğünü de aktarıyor. 

Kaynaklar, Lavrov'un bazıları Hindistan devletine ait firmalar tarafından üretilen mühimmatların Ukrayna cephesinde kullanılmasından rahatsızlık duyduklarını dile getirdiğini söylüyor. Diğer yandan Jaishankar'ın Lavrov'a ne yanıt verdiğine dair bilgi paylaşılmıyor.

Reuters, Rusya ve Hindistan yönetimlerinin yorum taleplerini reddettiğini aktarıyor. Aynı şekilde Ukrayna, İspanya, İtalya ve Çekya da yorum yapmayı reddediyor.

Soğuk Savaş boyunca Hindistan'la Sovyetler Birliği arasında güçlü bir stratejik, askeri, ekonomik ve diplomatik ilişki sürdürülmüştü. Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra da iki ülke arasındaki yakın bağlar korundu. 

BRICS'in ortak kurucu üyelerinden Rusya ve Hindistan, "özel ve ayrıcalıklı bir stratejik ortaklığa" sahip. Ayrıca Hindistan; Çin, Rusya, Kazakistan, Kırgızistan ve Tacikistan'ın 1996'da kurduğu Şanghay İşbirliği Örgütü'ne de 2017'de katılmıştı.

Independent Türkçe, Reuters, Hindustan Times