Esequibo halkı, Venezuela'ya karşı: "İşgale gelirlerse direniriz"

"Venezuelalı olmak istemiyorum"

Venezuela Ulusal Meclis Başkanı Jorge Rodriguez, 4 Aralık'taki basın toplantısında, Esequibo'yu Venezuela sınırları içinde gösteren haritayı paylaşmıştı (AP)
Venezuela Ulusal Meclis Başkanı Jorge Rodriguez, 4 Aralık'taki basın toplantısında, Esequibo'yu Venezuela sınırları içinde gösteren haritayı paylaşmıştı (AP)
TT

Esequibo halkı, Venezuela'ya karşı: "İşgale gelirlerse direniriz"

Venezuela Ulusal Meclis Başkanı Jorge Rodriguez, 4 Aralık'taki basın toplantısında, Esequibo'yu Venezuela sınırları içinde gösteren haritayı paylaşmıştı (AP)
Venezuela Ulusal Meclis Başkanı Jorge Rodriguez, 4 Aralık'taki basın toplantısında, Esequibo'yu Venezuela sınırları içinde gösteren haritayı paylaşmıştı (AP)

İspanya'nın önde gelen gazetelerinden El Pais, Venezuela ve Guyana arasında krize yol açan Esequibo bölgesi sakinleriyle görüştü.

Haberde, Venezuela'nın Guyana'nın Esequibo bölgesindeki hak iddiasıyla ilgili yaptığı tartışmalı referandumun ardından, halk arasında milliyetçi duyguların arttığı gözlemi paylaşıldı. 

İhtilaflı bölgedeki liman kasabası Charity'de görev yapan polis R. Ramnarine, ülkesinin Venezuela'ya karşı direneceğini söyleyerek, "Eğer Venezuela bizi işgal etmeye kalkarsa, ülkemi savunacağım" ifadelerini kullandı.

Aynı kasabada yaşayan ve kendisini Adrian olarak tanıtan 30 yaşındaki berber, "Hiçbir şekilde Venezuelalı olmak istemiyorum. Ben tamamen Guyanalıyım. Ülkemi hiç terk etmedim" diye konuştu.

Kıyafet dükkanı işleten Sita Singha ise işgal ihtimalinden endişelendiğini belirterek şunları söyledi: 

Korkuyorum. Gelip bu ülkeye zarar vermek istiyorlar. Bu çok saçma. Hayır, Venezuelalı olmak istemiyorum.

El Pais'in aktardığına göre, 800 bin kişilik nüfusa sahip ülkenin halkının yaklaşık yüzde 44'ü Hint, yüzde 30'ysa Afrika kökenli. Geri kalan nüfussa Çin kökenli yurttaşlardan ve yerli halklardan oluşuyor. Ayrıca ülkede 25 bine yakın Venezuelalı da yaşıyor. 

Venezuela'nın kuzeydeki Carabobo eyaletinden geçen yıl Guyana'ya taşındığını söyleyen ve kendisini Ferney olarak tanıtan yurttaş, Esequibo gerginliği nedeniyle rahatça yaşayamadığını belirterek, "Eğer biri bana nereli olduğumu sorarsa Küba'dan geldiğimi söylüyorum. Bu saçmalık beni yoruyor" dedi.

51 yaşındaki Guyanalı taksi şoförü Ron ise Guyana ve Venezuela'nın işbirliği yapması gerektiğini söyleyerek, şu ifadeleri kullandı: 

Hepimiz kardeş olabilirdik ve her iki ülke de bundan fayda sağlayabilirdi ama anlaşmazlık bizi öldürüyor. Kimse buraya yatırım yapmak istemiyor çünkü her an her şeyin değişebileceğini düşünüyorlar. Didişmeyi bırakıp her iki ülke için de faydalı olacak şeyler yapmalıyız.

Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro, petrol ve doğalgaz açısından zengin Esequibo bölgesinin ülke sınırlarına dahil edilmesi için 3 Aralık'ta referandum düzenlenmiş, katılımcıların yüzde 95'inden destek almıştı.

Bunun üzerine mecliste 5 Aralık'ta alınan kararla, Esequibo'nun Karakas yönetimine bağlı özerk bir bölge haline getirileceği duyurulmuştu. 

Venezuela, ihtilaflı bölgenin yakınına askeri yığınak yapmaya başlamış, ABD ise 7 Aralık'ta Guyana'yla ortak askeri operasyon düzenlemişti. Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Stratejik İletişim Koordinatörü John Kirby, "Guyana'nın egemenliğini destekliyoruz" demişti. 

Karakas yönetimi ayrıca Esequibo'da faaliyet gösteren petrol şirketlerine de bölgeyi terk etmeleri için üç ay süre vermişti. Söz konusu firmalar arasında ABD'li petrol devi ExxonMobil da yer alıyor. 

Guyana Devlet Başkanı İrfan Ali ve Maduro, bölgeyle ilgili durumu görüşmek için 14 Aralık'ta bir araya gelecek. Toplantı, Karayipler'deki Saint Vincent ve Grenadinler'de gerçekleşecek. Maduro, dün yaptığı açıklamada Esequibo sorununu diyalogla çözmek istediklerini ve barıştan yana olduklarını söylemişti.

Esequibo ihtilafı

Venezuela'yla Guyana arasındaki Esequibo anlaşmazlığı, Guyana'nın 1831-1966'da Birleşik Krallık sömürgesi olduğu döneme dayanıyor. 

Guyana'nın yüzde 75'ini oluşturan bölge Yunanistan'dan daha büyük yüzölçümüne sahip. 

Birleşmiş Milletler'in yargı organı Uluslararası Adalet Divanı (ICJ), referandumdan önce 1 Aralık'ta açıkladığı kararda, Venezuela'dan Guyana idaresindeki bölgelerde mevcut durumu değiştirecek eylemlerden kaçınmasını istemişti.

Independent Türkçe, El Pais, AA



Amazon bölgesindeki kuraklık yaklaşık yarım milyon çocuğu riske atıyor

Brezilya'nın kuzeyindeki Amazonas eyaletinin Novo Arau kentindeki Santo Antonio topluluğunda çocuklar okula giderken kumlu bir yolda yürüyor, 1 Ekim 2024 (AFP)
Brezilya'nın kuzeyindeki Amazonas eyaletinin Novo Arau kentindeki Santo Antonio topluluğunda çocuklar okula giderken kumlu bir yolda yürüyor, 1 Ekim 2024 (AFP)
TT

Amazon bölgesindeki kuraklık yaklaşık yarım milyon çocuğu riske atıyor

Brezilya'nın kuzeyindeki Amazonas eyaletinin Novo Arau kentindeki Santo Antonio topluluğunda çocuklar okula giderken kumlu bir yolda yürüyor, 1 Ekim 2024 (AFP)
Brezilya'nın kuzeyindeki Amazonas eyaletinin Novo Arau kentindeki Santo Antonio topluluğunda çocuklar okula giderken kumlu bir yolda yürüyor, 1 Ekim 2024 (AFP)

Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) dün yaptığı açıklamada, su kıtlığı ve kuraklığın Amazon bölgesindeki üç ülkede 420 binden fazla çocuğu etkilediğini belirtti.

Örgüt, geçen yıldan beri devam eden ve Amazon Havzası nehirlerinin tarihteki en düşük seviyelere düşmesine neden olan kuraklığın Brezilya, Kolombiya ve Peru'daki çocukları, nehir kenarındaki toplulukları ve yerli halkı ciddi şekilde etkilediğini ifade etti.

Şarku’l Avsat’ın DPA'dan aktardığına göre Genel Müdür Catherine Russell, "temel ekosistemin tahrip edilmesinin" birçok çocuğu yeterli yiyecek, su, sağlık ve eğitime erişimden mahrum bıraktığını söyledi.

Russell, “Bugünün çocuklarını ve gelecek nesilleri korumak için şiddetli iklim krizlerinin etkilerini hafifletmeliyiz. Amazon'un sağlığı hepimizin sağlığını etkiliyor” ifadelerini kullandı.

UNICEF, Brezilya'nın Amazon bölgesinde bin 700'den fazla okul ve 760 sağlık merkezinin düşük su seviyeleri nedeniyle kapatıldığını veya erişilemez hale geldiğini duyurdu.

Kolombiya'nın Amazon bölgesinde nehir seviyeleri yüzde 80'e varan oranlarda düşerek içme suyu ve gıda kaynaklarına erişimi kısıtladı ve 130'dan fazla okul kapandı.

Ulusal Doğal Afet İzleme Merkezi'ne göre Brezilya genelinde, ulusal toprakların üçte birinden fazlası şu anda şiddetli kuraklık yaşıyor.

Uzmanlar bu koşulları El Niño hava olayına ve iklim değişikliğine bağlıyor.