ABD'li petrol devi, Venezuela'ya kafa tutuyor: "Esequibo'dan çıkmayacağız"

Teksas merkezli ExxonMobil, bölgede günde 600 bin varil petrol üretiyor

Venezuela Dışişleri Bakanlığı'ndaki haritada, Esequibo da ülke sınırları içinde gösterilmişti (AP)
Venezuela Dışişleri Bakanlığı'ndaki haritada, Esequibo da ülke sınırları içinde gösterilmişti (AP)
TT

ABD'li petrol devi, Venezuela'ya kafa tutuyor: "Esequibo'dan çıkmayacağız"

Venezuela Dışişleri Bakanlığı'ndaki haritada, Esequibo da ülke sınırları içinde gösterilmişti (AP)
Venezuela Dışişleri Bakanlığı'ndaki haritada, Esequibo da ülke sınırları içinde gösterilmişti (AP)

ABD'li petrol devi ExxonMobil, Esequibo ihtilafı nedeniyle Venezuela'nın yaptığı baskıya rağmen Guyana'dan çekilmeyeceklerini duyurdu.

Firmanın Facebook hesabından pazartesi günü yapılan açıklamada, "Hiçbir yere gitmiyoruz. Guyana hükümetiyle anlaşmamız uyarınca kaynakları verimli ve sorumlu şekilde geliştirmeye odaklanmayı sürdüreceğiz" dendi. 

Venezuela'nın hak iddia ettiği Esequibo bölgesindeki 40 noktada kuyuya sahip şirket, günde 600 bin varil petrol üretiyor. 

Teksas merkezli ExxonMobil, Guyana'daki faaliyetlerini artırmayı planladıklarını da duyurdu. Firma söz konusu bölgede üç noktada daha kuyu açmak için yaptığı başvuruların sonuçlanmasını bekliyor.

Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro, petrol ve doğalgaz açısından zengin Esequibo bölgesinin ülke sınırlarına dahil edilmesi için 3 Aralık'ta referandum düzenlenmiş, katılımcıların yüzde 95'inden destek almıştı.

Bunun üzerine mecliste 5 Aralık'ta açıklanan kararla, Esequibo'nun Karakas yönetimine bağlı özerk bir bölge haline getirileceği duyurulmuştu. Esequibo'da faaliyet gösteren şirketlere bölgeyi terk etmeleri için de üç ay süre tanınmıştı. 

Amerikan petrol devi pazartesi günkü açıklamasıyla, Maduro'nun çağrısına tepki gösteren ilk firma oldu. İspanya'nın önde gelen gazetelerinden El Pais'in aktardığına göre Esequibo'daki altın ve elmas madenlerinin çoğunu Kanadalı firmalar işletiyor. Ayrıca bölgede Çin merkezli kereste fabrikaları da faaliyet gösteriyor.

Guyana Devlet Başkanı İrfan Ali ve Maduro, bölgeyle ilgili durumu görüşmek için yarın bir araya gelecek. Toplantı, Karayipler'deki Saint Vincent ve Grenadinler'de gerçekleşecek. Maduro, dün yaptığı açıklamada Esequibo sorununu diyalogla çözmek istediklerini ve barıştan yana olduklarını söylemişti.

Esequibo ihtilafı

Venezuela'yla Guyana arasındaki Esequibo anlaşmazlığı, Guyana'nın 1831-1966'da Birleşik Krallık sömürgesi olduğu döneme dayanıyor. 

Guyana'nın yüzde 75'ini oluşturan bölge Yunanistan'dan daha büyük yüzölçümüne sahip. 

Birleşmiş Milletler'in yargı organı Uluslararası Adalet Divanı (ICJ), referandumdan önce 1 Aralık'ta açıkladığı kararda, Venezuela'dan Guyana idaresindeki bölgelerde mevcut durumu değiştirecek eylemlerden kaçınmasını istemişti.

Venezuela, tartışmalı referandumun ardından ihtilaflı bölgenin yakınına askeri yığınak yapmaya başlamış, ABD ise 7 Aralık'ta Guyana'yla ortak askeri operasyon düzenlemişti. Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Stratejik İletişim Koordinatörü John Kirby, "Guyana'nın egemenliğini destekliyoruz" demişti.

Independent Türkçe, El Pais, AA



Eski CIA Direktörü Panetta: Trump, Netanyahu'ya açık çek verecek

İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda öldürülenlerin sayısı 43 bin 469'a, yaralı sayısı da 102 bin 561'e yükseldi (AFP)
İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda öldürülenlerin sayısı 43 bin 469'a, yaralı sayısı da 102 bin 561'e yükseldi (AFP)
TT

Eski CIA Direktörü Panetta: Trump, Netanyahu'ya açık çek verecek

İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda öldürülenlerin sayısı 43 bin 469'a, yaralı sayısı da 102 bin 561'e yükseldi (AFP)
İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda öldürülenlerin sayısı 43 bin 469'a, yaralı sayısı da 102 bin 561'e yükseldi (AFP)

Eski CIA Direktörü Leon Panetta, ABD'deki başkanlık seçimini kazanan Donald Trump'ın İsrail'e savaşla ilgili "açık çek" vereceğini söyledi.

Panetta, Birleşik Krallık Gizli İstihbarat Servisi'nin (MI6) eski direktörü Sör Richard Dearlove'la birlikte yaptığı One Decision podcast'te, Trump'ın yönetime gelmesiyle İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun daha çok güçleneceğini belirtti ve ekledi:

Ortadoğu'da Netanyahu'ya açık çek vereceğini düşünüyorum. 'Ne yaparsan yap, ne planlarsan planla, kimin peşinden gitmek istersen iste, benim onayımı alırsın' diyecek.

2009-2011'de CIA'in direktörlüğünü yapan Panetta, Ortadoğu'daki krizin gidişatını Netanyahu'nun planlarının belirleyeceğini, savaşı genişletip İran'la çatışmaya girmesi halinde topyekun savaşın bölgede içinden çıkılmaz sorunlar yaratabileceğini ifade etti.

Eski ABD Başkanı Barack Obama yönetiminde 2011-2013'te Savunma Bakanı olarak da görev yapan 85 yaşındaki siyasetçi, Ukrayna savaşı konusunda Trump'ın Rusya'nın lehine bir politika izleyeceğini savundu.

Eski CIA direktörü, Cumhuriyetçi liderin Ukrayna'yı anlaşmaya zorlayabileceğini ve Rusya'nın işgal ettiği toprakları elinde tutmasını sağlayabileceğini öne sürdü. Ancak Panetta, tüm bunların karmaşık bir diplomatik süreç içerdiğini ve Trump'ın buna dair yeterli deneyimi olmadığını savunarak şöyle devam etti: 

Ben olsam daha tecrübeli birini, bir dışişleri bakanını ya da savunma bakanını seçerdim. Ukrayna için adil bir anlaşma oluşturması ve Rusya'nın da bunu kabul etmesini sağlaması amacıyla onu görevlendirirdim.

Diğer yandan Birleşik Krallık'ın kamu yayıncısı BBC'nin analizinde, Trump'ın Netanyahu'ya her istediğini vermesinin garanti olmadığı yazılıyor. 

İsrail'in eski Washington Büyükelçisi Michael Oren, Trump'ın "masraflı olduğu gerekçesiyle savaşları sevmediğini" belirtirken, işgal altındaki bölgelerdeki Yahudi yerleşimlerine de sıcak bakmadığına işaret ediyor.  

BBC'nin Ortadoğu muhabiri Lucy Williamson'ın kaleme aldığı analizde, Trump'ın bu tutumunun, Netanyahu'nun radikal sağcı koalisyon ortaklarını rahatsız edebileceği belirtiliyor. 

Öte yandan ilk döneminde Trump, Tel Aviv lehine tartışmalı kararlar da almıştı. Cumhuriyetçi lider, 6 Aralık 2017'de Kudüs'ü İsrail'in "başkenti" olarak tanımış, ülkesinin Tel Aviv'deki büyükelçiliğini 14 Mayıs 2018'de buraya taşımıştı. 

Trump ayrıca 2019'da imzaladığı kararnameyle "İsrail'in Golan Tepeleri üzerindeki egemenliğini" de resmen tanımıştı. İsrail, Suriye toprağı olan Golan Tepeleri’ni 1967'den bu yana işgal altında tutuyor. Buna ek olarak İran'a karşı katı tavrı Tel Aviv yönetiminden takdir toplamıştı.

Independent Türkçe, Guardian, BBC