ABD'li petrol devi, Venezuela'ya kafa tutuyor: "Esequibo'dan çıkmayacağız"

Teksas merkezli ExxonMobil, bölgede günde 600 bin varil petrol üretiyor

Venezuela Dışişleri Bakanlığı'ndaki haritada, Esequibo da ülke sınırları içinde gösterilmişti (AP)
Venezuela Dışişleri Bakanlığı'ndaki haritada, Esequibo da ülke sınırları içinde gösterilmişti (AP)
TT

ABD'li petrol devi, Venezuela'ya kafa tutuyor: "Esequibo'dan çıkmayacağız"

Venezuela Dışişleri Bakanlığı'ndaki haritada, Esequibo da ülke sınırları içinde gösterilmişti (AP)
Venezuela Dışişleri Bakanlığı'ndaki haritada, Esequibo da ülke sınırları içinde gösterilmişti (AP)

ABD'li petrol devi ExxonMobil, Esequibo ihtilafı nedeniyle Venezuela'nın yaptığı baskıya rağmen Guyana'dan çekilmeyeceklerini duyurdu.

Firmanın Facebook hesabından pazartesi günü yapılan açıklamada, "Hiçbir yere gitmiyoruz. Guyana hükümetiyle anlaşmamız uyarınca kaynakları verimli ve sorumlu şekilde geliştirmeye odaklanmayı sürdüreceğiz" dendi. 

Venezuela'nın hak iddia ettiği Esequibo bölgesindeki 40 noktada kuyuya sahip şirket, günde 600 bin varil petrol üretiyor. 

Teksas merkezli ExxonMobil, Guyana'daki faaliyetlerini artırmayı planladıklarını da duyurdu. Firma söz konusu bölgede üç noktada daha kuyu açmak için yaptığı başvuruların sonuçlanmasını bekliyor.

Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro, petrol ve doğalgaz açısından zengin Esequibo bölgesinin ülke sınırlarına dahil edilmesi için 3 Aralık'ta referandum düzenlenmiş, katılımcıların yüzde 95'inden destek almıştı.

Bunun üzerine mecliste 5 Aralık'ta açıklanan kararla, Esequibo'nun Karakas yönetimine bağlı özerk bir bölge haline getirileceği duyurulmuştu. Esequibo'da faaliyet gösteren şirketlere bölgeyi terk etmeleri için de üç ay süre tanınmıştı. 

Amerikan petrol devi pazartesi günkü açıklamasıyla, Maduro'nun çağrısına tepki gösteren ilk firma oldu. İspanya'nın önde gelen gazetelerinden El Pais'in aktardığına göre Esequibo'daki altın ve elmas madenlerinin çoğunu Kanadalı firmalar işletiyor. Ayrıca bölgede Çin merkezli kereste fabrikaları da faaliyet gösteriyor.

Guyana Devlet Başkanı İrfan Ali ve Maduro, bölgeyle ilgili durumu görüşmek için yarın bir araya gelecek. Toplantı, Karayipler'deki Saint Vincent ve Grenadinler'de gerçekleşecek. Maduro, dün yaptığı açıklamada Esequibo sorununu diyalogla çözmek istediklerini ve barıştan yana olduklarını söylemişti.

Esequibo ihtilafı

Venezuela'yla Guyana arasındaki Esequibo anlaşmazlığı, Guyana'nın 1831-1966'da Birleşik Krallık sömürgesi olduğu döneme dayanıyor. 

Guyana'nın yüzde 75'ini oluşturan bölge Yunanistan'dan daha büyük yüzölçümüne sahip. 

Birleşmiş Milletler'in yargı organı Uluslararası Adalet Divanı (ICJ), referandumdan önce 1 Aralık'ta açıkladığı kararda, Venezuela'dan Guyana idaresindeki bölgelerde mevcut durumu değiştirecek eylemlerden kaçınmasını istemişti.

Venezuela, tartışmalı referandumun ardından ihtilaflı bölgenin yakınına askeri yığınak yapmaya başlamış, ABD ise 7 Aralık'ta Guyana'yla ortak askeri operasyon düzenlemişti. Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Stratejik İletişim Koordinatörü John Kirby, "Guyana'nın egemenliğini destekliyoruz" demişti.

Independent Türkçe, El Pais, AA



BM’de Trump endişesi: ABD finansman desteğini kesecek mi?

Amerika Birleşik Devletleri'nin New York kentindeki Birleşmiş Milletler merkezinin ana girişi - 22 Eylül 2024 (Reuters)
Amerika Birleşik Devletleri'nin New York kentindeki Birleşmiş Milletler merkezinin ana girişi - 22 Eylül 2024 (Reuters)
TT

BM’de Trump endişesi: ABD finansman desteğini kesecek mi?

Amerika Birleşik Devletleri'nin New York kentindeki Birleşmiş Milletler merkezinin ana girişi - 22 Eylül 2024 (Reuters)
Amerika Birleşik Devletleri'nin New York kentindeki Birleşmiş Milletler merkezinin ana girişi - 22 Eylül 2024 (Reuters)

Birleşmiş Milletler (BM) Donald Trump'ın ABD başkanlığına geri dönmesini endişeyle karşıladı. BM, ABD'nin finansmanı ve örgütle çalışmayı kesmesi ihtimaline hazırlanıyor.

Reuters haber ajansına göre Asyalı üst düzey bir diplomat, Cumhuriyetçi Trump'ın Demokrat Başkan Yardımcısı Kamala Harris'e karşı ABD seçimlerini kazanmasının ardından 193 uluslu dünya örgütünde biraz endişeye neden olduğunu söyledi.

Adının açıklanmaması kaydıyla konuşan diplomat, “Bazı dosyalar için fonları iptal etse bile, işlemsel yönetimin bazı alanlarda BM ile işbirliği yapacağına dair bazı umutlar da var; sonuçta, dünyada BM'den daha büyük veya daha iyi bir varlık var mı?” dedi.

ABD'nin BM'deki rolünün azalması, küresel diplomaside etkisini arttıran Çin'e kapı açabilir.

Trump ikinci dönem dış politikası hakkında çok az ayrıntı verdi, ancak destekçileri onun güçlü karakterinin ve “güç yoluyla barış” yaklaşımının yabancı liderleri kendi iradesine boyun eğdirmeye yardımcı olacağını söylüyor. Ukrayna'daki savaşı sona erdirme sözü verdi ve Gazze'de Hamas ve Lübnan'da Hizbullah ile çatışmalarında İsrail'e güçlü destek vermesi bekleniyor.

BM'nin başlıca endişeleri arasında ABD'nin mali katkısını azaltmaya karar verip vermeyeceği ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve Paris İklim Anlaşması gibi kilit çok uluslu örgüt ve anlaşmalardan çekilip çekilmeyeceği yer alıyor.

ABD'nin BM'ye en büyük katkıyı yapan ülke olması, çekirdek bütçesinin yaklaşık yüzde 22'sini ve barışı koruma bütçesinin yüzde 27'sini sağlaması ve onu Çin'in takip etmesi nedeniyle ABD'nin finansmanı en büyük endişe kaynağıdır.

Bir ülke ödemelerini iki yıla kadar aksatabilir ve bunun sonucunda da Genel Kurul'daki oy hakkını kaybedebilir.

Trump ilk döneminde ABD'nin diplomatik ve yardım bütçelerinin yaklaşık üçte birinde kesintiye gidilmesini önermiş, buna BM barışı koruma ve uluslararası örgütlere sağlanan fonlarda ciddi kesintiler de dahil edilmiş, ancak ABD hükümetinin federal bütçesini belirleyen Kongre bu öneriyi reddetmişti.

Bir BM sözcüsü o dönemde yaptığı açıklamada, önerilen kesintilerin tüm temel çalışmaların sürdürülmesini imkansız hale getireceğini söyledi.

Uluslararası Kriz Grubu BM İşleri Direktörü Richard Gowan şunları söyledi: “BM Sekretaryası yıl boyunca Trump'ın geri dönüşüyle karşı karşıya kalabileceğinin farkındaydı. ABD'nin olası bütçe kesintilerinin nasıl yönetileceği konusunda perde arkasında akıllıca bir planlama yapıldı."