İranlı gazeteci, ‘yalan haber’ suçlamasıyla 6 ay hapis cezasına çarptırıldı

İran yargısı, Tahran metrosunda bir kızın ölüm nedenini araştıran gazeteciye iki yıl çalışma yasağı verdi.

Sara Masumi’nin hangi yayını nedeniyle yargılandığına ilişkin açıklama uzun süre yapılmadı. (AFP)
Sara Masumi’nin hangi yayını nedeniyle yargılandığına ilişkin açıklama uzun süre yapılmadı. (AFP)
TT

İranlı gazeteci, ‘yalan haber’ suçlamasıyla 6 ay hapis cezasına çarptırıldı

Sara Masumi’nin hangi yayını nedeniyle yargılandığına ilişkin açıklama uzun süre yapılmadı. (AFP)
Sara Masumi’nin hangi yayını nedeniyle yargılandığına ilişkin açıklama uzun süre yapılmadı. (AFP)

İran yargısı ‘yalan haber yayınlamak’ suçlamasıyla bir gazeteciyi altı ay hapis cezasına çarptırdı. İki yıl boyunca da çalışma yasağı koydu.

Reformcu Şark gazetesinin haberine göre Sara Masumi, tartışmalı bir şekilde ölen 17 yaşındaki öğrenci Armita Geravand’e ilişkin internet üzerinde yaptığı bir haberle ilgili olarak hüküm giydi.

Ancak Sara Masumi'nin hangi yayın nedeniyle mahkum edildiği uzun süre netleşmedi. İran medyası, gazetecinin genç kızın ölüm nedeni hakkında iddialarda bulunduğunu aktardı.

Kürt kökenli Armita Gerevand, Tahran metrosunda şüpheli bir biçimde geçirdiği baygınlık sonucu 28 Ekim'de yaşamını yitirmişti.

Yetkililer, genç kızın düşük tansiyon nedeniyle öldüğü, ‘metro görevlileri ya da yolcularla herhangi sözlü veya fiziksel bir anlaşmazlık’ yaşanmadığını bildirdi.

Ancak sivil toplum kuruluşları, genç kızın kamusal alanda başörtüsü takma zorunluğunu ihlal ettiği gerekçesiyle ahlak polisi tarafından darp edilerek ciddi şekilde yaralandığını iddia etti. Ayrıca Şark gazetesi, İranlı gazeteci Meryem Lütfi'nin, ekim ayının başlarında Armita Gerevand’ın sağlık durumunu araştırmak için hastaneye gitmesinin ardından kısa süre içinde Tahran'da gözaltına alındığını aktardı.

Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı bilgilere göre insan hakları savunucusu avukat Nesrin Sutude de 30 Ekim'de Gerevand'ın cenazesine katıldıktan sonra gözaltına alındı ve yaklaşık iki hafta sonra serbest bırakıldı.

Bu olay, Eylül 2022’de, 22 yaşındaki İranlı Kürt Mahsa Amini'nin ölümünden yaklaşık bir yıl sonra gerçekleşti. Amini, giyim kurallarını ihlal ettiği suçlamasıyla ahlak polisi gözaltına alındıktan kısa süre sonra yaşamını yitirmişti.

Amini'nin ölümü ülke genelinde büyük çaplı protestolar düzenlenmesine yol açtı. Söz konusu protestolarda polis memurları da dahil yüzlerce kişi öldü, binlerce kişi de tutuklandı.



Çağrı cihazı patlamalarının ardından... İsrail'in siber savaş birimi Birim 8200 nedir?

Patlayan çağrı cihazlarının kalıntıları… Salı günü Lübnan genelinde Hizbullah üyeleri tarafından kullanılan yüzlerce çağrı cihazı patladı. (AFP)
Patlayan çağrı cihazlarının kalıntıları… Salı günü Lübnan genelinde Hizbullah üyeleri tarafından kullanılan yüzlerce çağrı cihazı patladı. (AFP)
TT

Çağrı cihazı patlamalarının ardından... İsrail'in siber savaş birimi Birim 8200 nedir?

Patlayan çağrı cihazlarının kalıntıları… Salı günü Lübnan genelinde Hizbullah üyeleri tarafından kullanılan yüzlerce çağrı cihazı patladı. (AFP)
Patlayan çağrı cihazlarının kalıntıları… Salı günü Lübnan genelinde Hizbullah üyeleri tarafından kullanılan yüzlerce çağrı cihazı patladı. (AFP)

İsrail, Lübnan'daki Hizbullah üyeleri tarafından kullanılan binlerce çağrı cihazının eş zamanlı olarak patlatılmasına yol açan istihbarat operasyonu hakkında yorum yapmasa da Reuters'a göre saldırı, İsrail'in gizli siber savaş birimi Birim 8200'e ışık tutuyor.

Şarku’l Avsat, İsrail'de İbranice Shmoni Matayim olarak bilinen ve Askeri İstihbarat Bölümü'nün bir parçası olan İsrail ordusunun siber savaş ve istihbarat birimi hakkında bazı gerçekleri sizler için derledi:

- Birim 8200, ABD Ulusal Güvenlik Ajansı (NSA) ya da İngiltere Hükümet İletişim Ofisi'ne (GCHQ) eşdeğerdir ve İsrail ordusundaki en büyük askeri birimdir. Kökenleri 1948'de İsrail devletinin kurulmasıyla birlikte oluşturulan ilk şifre kırma ve istihbarat birimlerine kadar uzanır.

- Faaliyetleri genellikle son derece gizlidir; sinyal dinlemeden veri madenciliği ve teknolojik saldırılar olarak da bilinen veri sınıflandırma ve semantik anlamaya kadar uzanır.

- Birimin dahil olduğu söylenen operasyonlar arasında 2005-2010 yılları arasında İran'ın nükleer santrifüjlerini bozan Stuxnet virüsü saldırısı, Lübnan'a ait telekomünikasyon şirketi Ogero'ya 2017'de yapılan siber saldırı ve 2018'de Avustralya'dan Birleşik Arap Emirlikleri'ne (BAE) giden sivil bir havayolu uçağına yönelik DEAŞ saldırısının engellenmesi yer alıyor.

- Birim 8200 Komutanı, geçen yıl Tel Aviv'deki bir konferansta birimin Hamas hedeflerini seçmeye yardımcı olmak için yapay zekâ teknolojisini kullandığını söyledi.

- Birim, Batı Şeria ve Gazze Şeridi'ndeki Filistinlileri gözetlemenin yanı sıra, savaş bölgeleri de dahil olmak üzere her alanda operasyonlar yürütüyor ve savaş zamanlarında savaş komuta karargâhı ile yakın entegrasyon içinde çalışıyor.

- Üyeleri yirmili yaşlarının başlarındaki genç erkeklerdir. Bazıları son derece rekabetçi lise programlarından belirlenip seçilmiştir ve birçoğu İsrail'in gelişmekte olan yüksek teknoloji ve siber güvenlik sektöründe kariyer yapmaktadır.

- Eski üyeler birimin kültürünün bir startup şirketine benzediğini, küçük ekiplerin yaratıcılığı teşvik etmek amacıyla alışılmadık derecede özgür bir şekilde sorunlar üzerinde çalıştığını söylüyor.

- Birimin itibarı, savunma ve güvenlik kurumlarının geri kalanıyla birlikte, ordunun İsrail'e yönelik 7 Ekim saldırısını gerçekleşmeden önce önleyememesinden etkilendi ve birimin komutanı istifa edeceğini duyurdu.

- 2014 yılında 43 yedek askerden oluşan bir grup, Birim 8200’ün şiddet yanlısı olmayan Filistinlileri ‘etik dışı’ bir şekilde gözetlemesini kınayan açık bir mektup yayınladı.