İsrail itiraf etti: "Filistinli işçilerin yokluğunun maliyeti ayda 3 milyar şekel"
Savaş öncesi dönemde Gazze'deki 17 bin Filistinlinin İsrail'de çalışma izni vardı (Reuters)
İsrail Maliye Bakanlığı, 7 Ekim'den bu yana Filistinli işçilerin Batı Şeria'dan İsrail'e girmesine izin verilmemesinin ülkeye maliyetini açıkladı.
Bakanlık temsilcisi pazartesi günü İsrail Parlamentosu'nun Yabancı İşçiler Komitesi'nde yaptığı konuşmada, "Yaptığımız hesaplamalara göre, Filistinli işçiler işe gitmezse bunun aylık maliyeti yaklaşık 3 milyar şekel (25 milyar lira / 830 milyon dolar) olacak" ifadelerini kullandı.
7 Ekim'deki saldırıların ardından, Batı Şeria'da yaşayan ve her gün çalışmak için İsrail'e geçen 150 binden fazla Filistinli işçinin ülkeye girişine izin verilmemişti.
Bunun yanı sıra, önemli bir bölümü Taylandlı olmak üzere, 10 binden fazla yabancı işçi de saldırıların ardından İsrail'i terk etmişti. İsrail basınında yer alan haberlerde, ülkenin işgücü açığını kapatmak için ilk etapta 30 binden fazla yabancı işçiye ihtiyaç duyulduğu ifade edilmişti.
İsrail yönetimi geçen hafta, Batı Şeria'dan 8-10 bin işçinin işlerine geri döneceğini duyurmuştu.
Kararın, fabrika ve işyeri sahiplerinden gelen baskıların ardından alındığı düşünülüyor.
İsrail İnşaatçılar Birliği'nin başkanı Raul Sargo, pazartesi günü yaptığı açıklamada, "Büyük bir dar boğazdayız. Sektör tamamen durma noktasında ve kapasitesinin sadece yüzde 30'uyla çalışabiliyor. İnşaat alanlarının yarısı kapandı. Bu durum İsrail ekonomisini ve emlak sektörünü etkiliyor" ifadelerini kullandı.
Yabancı İşçiler Komitesi'ne başkanlık eden Likud milletvekili Eliyahu Revivo ise, "İsrail devleti, Filistinli ellerden yardım alıp almayacağına karar vermeli. Başka bir çözüm bulunmadığı sürece, devlet Filistinli işçilere bağımlı olacak. Hükümet bu konuda ayak sürüyor" diye konuştu.
İsrail ekonomisinin son çeyrekte yüzde 2 küçüldüğünü hatırlatan ABD merkezli New York Times gazetesi de, yabancı işçilerin yanı sıra İsrailli işçilerin de askere alındığını ve ülkedeki işgücünün yüzde 20 oranında azaldığını vurguladı.
Jalisco Yeni Nesil Karteli de rakibinde Eylül 2024'te patlak veren iç savaşa müdahil oldu (Reuters)
Meksika'nın Sinaloa eyaleti pazartesi günü yine bir vahşete sahne oldu.
Kafası kesilip bir viyadüğe asılan kişilerin 4 cesedi korku salsa da bu, daha büyük bir katliamın parçasıydı. Yakınlardaki bir otomobilde 16 cansız beden daha bulundu.
Bu olay üzerine New York Times, Sinaloa Karteli'nin iç savaşını mercek altına aldı.
Ölümcül uyuşturucu fentanille mücadelede Meksika devletini de yanına alan ABD'nin karşısında gücünü korumaya çalışan kartelin mücadelesinin yeraltı dünyasının geleceğini belirleyeceği belirtildi.
Sinalao Karteli nedir?
Fentanil gibi ABD için ulusal güvenlik sorunu haline gelen uyuşturucuların kitlesel üretimini üstlenen kartel, yıllar boyunca yalnızca yerel değil, dünyanın diğer yerlerindeki çetelere de bir çatı oldu.
Uyuşturucu kaçakçılığı ve para aklamanın yanı sıra insan kaçakçılığı, göçmen kaçırma, yakıt hırsızlığı, kaçak ağaç kesme gibi çeşitli faaliyetler yürütüyorlar.
Sinalao Karteli'ni El Mayo diye bilinen Ismael Zambada Garcia'yla birlikte kuran El Chapo lakaplı Joaquin Guzmán Loera, halihazırda ABD'de müebbet hapis cezasını çekiyor.
Öncesinde çamaşır sepeti içinde saklanıp hapisten kaçarak dünya çapında tanınmıştı.
İç savaş nasıl başladı?
2024 yazında El Chapo'nun oğullarından biri Zambada'yı kaçırarak ABD'ye teslim etti.
Los Chapitos diye bilinen oğulların bu ihaneti, gerginlikleri büyüterek karteli iç savaşa sürükledi.
Joaquín Guzmán López ve Ovidio Guzmán López babaları gibi ABD'de hapiste.
Kardeşleri Ivan Guzmán Salazar ve Jesus Alfredo Guzmán Salazar, Los Chapitos'u yönetiyor.
Babalarının 2016'da yakalanması sonrasında fentanil işini büyüterek başarı kazandılar.
Zambada'ya sadık kalan ekipse Los Mayos hizbinde. Bu ekip gizliliğe verdiği önem ve stratejik ittifaklarla dikkat çekiyor.
Daha disiplinli ve pragmatik görülen Los Mayos geleneksel uyuşturucu kaçakçılığı yöntemlerine bağlı.
Sinalao Karteli'nin rakipleri kim?
2009'da kurulan Jalisco Yeni Nesil Karteli, Sinaloa'nın en dişli rakibi olmayı başardı.
Meksika ve ABD'li yetkililer, onları en vahşi ve en hızlı büyüyen uluslararası suç örgütlerinden biri diye tanımlıyor.
El Chapo, "bücür" anlamına geliyor (AFP)
Nemesio Oseguera Cervantes önderliğindeki kartel fentanille birlikte kokain, eroin ve metamfetamin kaçakçılığında iddialı.
Meksika'nın Guerrero, Sonora, Michoacán ve Chiapas gibi eyaletlerinde iki kartel sert bir savaş veriyor.
Meksika ve ABD neler yapıyor?
ABD Başkanı Donald Trump'ın gümrük tarifesi uygulama ve Meksika topraklarına asker gönderme tehditleri üzerine iki ülke kartellere karşı mücadeleyi artırdı.
Meksika Devlet Başkanı Claudia Sheinbaum özellikle Sinaloa eyaletinde binlerce asker görevlendirerek önemli operasyonlara imza attı. Onlarca örgüt yöneticisi yakalandı ve pek çok uyuşturucu laboratuvarı basıldı.
ABD de "yabancı terör örgütü" ilan ettiği kartelleri CIA drone'larıyla takip ederek laboratuvarların yerlerini saptadı.
Ancak fentanilin herhangi bir mutfakta üretilebilmesi ve ABD'deki yoğun talep, bu önlemleri yetersiz bırakabilir.
Savaşı kim kazanıyor?
Uzmanlar ve yetkililer bu sorunun yanıtında uzlaşamıyor.
Meksika'nın Los Chapitos hizbindeki pek çok kilit ismi yakalayarak kayda değer darbeler vurduğu söyleniyor.
Uzmanlar, Los Chapitos'un Jalisco karteliyle yaptığı beklenmedik işbirliğini, çaresiz durumda kalmasına yoruyor.
Brookings Enstitüsü'nden Vanda Felbab-Brown, bu mücadelenin küresel yansımaları olacağını ve sonucuna göre "yasadışı pazarların yeniden organize edileceğini" söylüyor.
Felbab-Brown, Sinaloa Karteli için sonun yaklaşmış olabileceğini belirtirken Jalisco Yeni Nesil Karteli'nin yükselişe geçeceği tahminini de yapıyor.
Güvenlik uzmanı Eduardo Guerrero ise El Chapo'nun oğullarının Jalisco'ya büyük imkanlar sunabileceğine işaret ediyor:
Messi'yi kendi futbol takımına getirmek gibi... İki gücü birleştirmek devasa bir küresel üretim kapasitesi anlamına geliyor.
