Pekin-Riyad yakınlaşması mercek altında: "Şi Cinping doların egemenliğine meydan okuyor"

Kasımda iki ülke arasında swap anlaşması imzalanmıştı

Suudi Arabistan, geçen aylarda BRICS'e katılmak için resmi davet almıştı (AA)
Suudi Arabistan, geçen aylarda BRICS'e katılmak için resmi davet almıştı (AA)
TT

Pekin-Riyad yakınlaşması mercek altında: "Şi Cinping doların egemenliğine meydan okuyor"

Suudi Arabistan, geçen aylarda BRICS'e katılmak için resmi davet almıştı (AA)
Suudi Arabistan, geçen aylarda BRICS'e katılmak için resmi davet almıştı (AA)

Birleşik Krallık merkezli Telegraph gazetesi, son dönemde Çin'le Suudi Arabistan ilişkilerinde yaşanan yakınlaşmayı mercek altına aldı.

Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'in geçen aralıkta Suudi Arabistan'a yaptığı ziyareti masaya yatıran gazete, Çin liderinin ABD'nin Ortadoğu'daki en eski müttefiklerinden birini Doğu'ya doğru çekmeye çalıştığını ve Veliaht Prens Muhammed bin Selman'ın da buna açık olduğunu yazdı.

"Şi Cinping, doların küresel egemenliğine meydan okumak istiyor" diyen gazete, bunu yapmanın yollarından birinin petrol ve gaz ticaretini Çin yuanı kullanarak yapmak olduğuna dikkat çekti.

Dünyanın en büyük petrol ihracatçısı olan Suudi Arabistan, 1974'ten bu yana dolar karşılığında petrol satıyor.

Ancak ülkenin en büyük ticari ortağı Çin'e yuan karşılığı satış yapılmasına ilişkin görüşmeler son dönemde hız kazanmış durumda. 

Kasımda iki ülke arasında imzalanan 50 milyar yuanlık (yaklaşık 7 milyar dolar) swap anlaşmasına dikkat çeken Telegraph, Çin'in petrol ve gaz ticaretini kendi para birimiyle yapması durumunda buna yaptırım uygulanamayacağını vurguladı.

Fransa merkezli yatırım bankası Natixis'in Asya Pasifik şef ekonomisti Alicia Garcia-Herrero, konuyla ilgili, "Bu, Suudilerin yuan kullanmaya gönüllü olduklarını gösteren bir sinyal" diye konuştu.

Gazete, Çin'in bu yolla ABD ile olası bir çatışma halinde dahi enerji güvenliğini sağlayabileceğine dikkat çekti.

Asya Toplum Politikaları Enstitüsü'nden araştırmacı Christopher Vassallo, "Bu durum, doları döngüden çıkarır. Çin, Suudi Arabistan'dan belli miktarda petrol satın almak isterse kendi para birimini kullanabilir. Pekin, Washington'ın Rusya'nın dolar rezervlerine uyguladığı yaptırımları gördü. Dolar, Rusya için kullanışlı olmamıştı" ifadelerini kullandı.

Haberde, Rusya'nın Çin'e yaptığı petrol ve gaz sevkiyatlarında yuan kabul ettiği ve bu durumun Suudi Arabistan'ı da baskı altına aldığı ifade edildi.

Independent Türkçe



Tutuklu Filistinli aktivist doğuma katılamadı: Columbia öğrencileri eylemde

Columbialı öğrenciler, Filistinli aktivistlerin serbest bırakılması için kampüs girişinde eylem düzenledi (Reuters)
Columbialı öğrenciler, Filistinli aktivistlerin serbest bırakılması için kampüs girişinde eylem düzenledi (Reuters)
TT

Tutuklu Filistinli aktivist doğuma katılamadı: Columbia öğrencileri eylemde

Columbialı öğrenciler, Filistinli aktivistlerin serbest bırakılması için kampüs girişinde eylem düzenledi (Reuters)
Columbialı öğrenciler, Filistinli aktivistlerin serbest bırakılması için kampüs girişinde eylem düzenledi (Reuters)

Columbia Üniversitesi'ndeki Filistin'e destek protestolarının önde gelen isimlerinden tutuklu aktivist Mahmud Halil'in eşinin doğumuna katılmasına izin verilmedi. 

Filistinli protestocunun ABD'li eşi Noor Abdalla, pazartesi akşamı yaptığı paylaşımda çocuğunu tek başına doğurduğunu belirtti: 

Bugün erken saatlerde Mahmud yanımda olmadan oğlumuzu dünyaya getirdim. ABD Göçmenlik ve Gümrük Muhafaza (ICE) yetkililerinden Mahmud'un doğuma katılmasına izin verilmesini istedik fakat oğlumuzu görmek için geçici olarak serbest bırakılmasını reddettiler. Bu, ICE'nin bana, Mahmud'a ve oğlumuza acı çektirmek için aldığı kasıtlı bir karardı.

Halil'in avukatları, aktivistin tutulduğu Louisiana eyaletinin New Orleans şehrindeki ICE direktörü Melissa Harper'a pazar günü e-posta gönderdi. CNN'in incelediği yazışmalara göre Halil'in, New York şehrindeki eşi Abdalla'nın yanına gidip doğuma katılabilmesi için iki haftalığına serbest bırakılması talep ediliyor. 

E-posta gönderildikten yarım saat sonra Harper'ın gönderdiği yanıtta iki cümleyle talebin reddedildiği bildiriliyor. 

New York'ta 8 Mart'ta ICE görevlileri tarafından yakalanan Halil, ertesi gün Louisiana eyaletindeki bir hapishaneye transfer edilmişti. ABD Başkanı Donald Trump, Halil'in "Hamas destekçisi" olduğunu ve sınır dışı edilmesi gerektiğini ileri sürmüştü. Ancak Washington, suçlamalarla ilgili henüz delil paylaşmadı. 

Louisiana'da 8 Nisan'da gerçekleştirilen duruşmada Halil'in avukatlarından Marc Van Der Hout, davayla ilgili ellerine kanıt niteliğinde "tek bir belge bile ulaşmadığını" söylemişti. Hakim Jamee E. Comans, buna rağmen Halil'in sınır dışı edilebileceğine karar vermiş fakat daha sonra karar başka bir mahkeme tarafından iptal edilmişti. Halil'in avukatları öğrencinin serbest bırakılması için hukuki mücadelenin sürdüğünü söylüyor. 

Columbia'daki protestoları organize ettiği gerekçesiyle Filistin kökenli öğrenci Muhsin Mehdevi de gözaltına alınmıştı. Muhsin ve Halil'in ABD'de yasal oturum izni var.

Columbialı öğrenciler, pazartesi günü düzenledikleri eylemde kendilerini kampüsteki kapıya zincirleyerek Mehdevi ve Halil'in serbest bırakılmasını talep etti. Protestocular, "Adalet istiyoruz" ve "Siyasi suçlular serbest bırakılsın" pankartları açtı. New York Times'ın aktardığına göre eylemlerde gözaltına alınan protestocu sayısı henüz netleşmedi. 

Ayrıca Tufts Üniversitesi'nde doktora yapan Rümeysa Öztürk'ün Filistin'e destek verdiği gerekçesiyle gözaltına alınması da tartışma yaratmıştı. ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Öztürk'ün öğrenci vizesinin iptal edildiğini ve kendisinin sınır dışı edileceğini açıklamış, daha sonra federal yargıç Denise Casper, sınır dışı sürecini durdurma kararı vermişti. Öztürk'le ilgili kararın 1 Mayıs'ta açıklanması bekleniyor. 

Columbia Üniversitesi'nde 18 Nisan 2024'te başlayan olaylar, onbinlerce öğrenci ve akademisyenin katılımıyla Princeton, Yale, MIT ve Harvard gibi prestijli eğitim kurumlarının da yer aldığı birçok üniversiteye hızla yayılmıştı. New York Times'ın verilerine göre temmuzda hız kaybeden eylemlerde aralarında öğrenci ve akademisyenlerin yer aldığı toplamda en az 3 bin 100 kişi tutuklanmış veya gözaltına alınmıştı. 

Dönemin ABD Başkanı Joe Biden da eylemlere tepki göstererek "Yahudi düşmanlığı içeren bu protestoları kınıyorum" demişti.

Independent Türkçe, Guardian, CNN, New York Times