İsrail'de Yüksek Mahkeme, başbakanın görevden alınmasını zorlaştıran yasanın uygulanmasını erteledi

İsrail Yüksek Mahkemesi, hükümetin tartışmalı yargı reformu kapsamında geçen yıl mart ayında kabul edilen başbakanın görevden alınmasını zorlaştıran yasanın uygulanmasını erteledi

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (Arşiv - AP)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (Arşiv - AP)
TT

İsrail'de Yüksek Mahkeme, başbakanın görevden alınmasını zorlaştıran yasanın uygulanmasını erteledi

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (Arşiv - AP)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (Arşiv - AP)

İsrail devlet televizyonu KAN’a göre, İsrail Yüksek Mahkemesi, oy çokluğuyla başbakanın görevden alınmasını zorlaştıran yasanın uygulanmasının ertelenmesine hükmetti.

İsrail merkezli sivil toplum kuruluşu Kaliteli Yönetim Hareketi'nin sunduğu dilekçe sonrası alınan kararla, yasanın uygulanması gelecek parlamento seçimlerinden sonraki meclis dönemine ertelendi.

Kararda, söz konusu yasanın, “İsrail Meclisinin kurucu yetkisini ihlal eden şahsi bir düzenleme” olduğu kaydedildi.

Bu arada, İsrail'de Meclis üyelerinin seçileceği parlamento seçimlerinin 2026 yılında yapılması planlanıyor.

Netanyahu liderliğindeki Likud Partisinden Bilim ve Teknoloji Bakanı Ofir Akunis, Yüksek Mahkemenin kararına ilişkin, “Askerlerimiz bütün anlaşmazlıkları bir kenara bırakarak her cephede savaşırken, Yüksek Mahkeme hakimlerinin bu şekilde davranması oldukça üzücü.” ifadesini kullandı.

Öte yandan, muhalif İşçi Partisi Milletvekili ve Haham Gilad Kariv ise Netanyahu'nun liderliğini ettiği koalisyon hükümetinin, İsrail’i benzeri görülmemiş bir anayasal krize sürüklediğini ve bunun kısmen Netanyahu’nun şahsi değerlendirmelerinden kaynaklandığını söyledi.

Kariv, “Koalisyonun temel demokratik ilkeleri yıkan, benzeri görülmemiş düzenlemelerine karşı Yüksek Mahkemeden demokrasiyi korumak amacıyla benzeri görülmemiş kararlar alması istendi.” ifadesini tullandı.

İsrail’de başbakanın görevden alınmasını zorlaştıran yasa geçen yıl 23 Mart’ta kabul edilmişti.

"Başbakanın fiziksel veya psikolojik yetersizlik durumları dışında görevden alınmasını" engelleyen yasaya göre, başbakanın görevini yapamayacağını duyurma yetkisi, Meclis'te başbakan tarafından yapılacak duyuru veya kabinenin dörtte üçünün onayıyla mümkün oluyor.

Hükümetin dörtte üçü tarafından onaylanan karara başbakanın itiraz etmesi halinde ise başbakanın görevden alınması Meclis’te oylamaya götürülüyor.

Meclis Başkanı tarafından belirlenecek oturumda 90 milletvekilinin bu yönde oy kullanması halinde başbakan görevden alınabiliyor.

Söz konusu yasa, başbakanı görevden alma yetkisine dair, Yüksek Mahkeme dahil yargının alacağı herhangi bir kararın geçersiz sayılmasını içeriyor.

İsrail muhalefeti, söz konusu yasanın yolsuzluktan yargılanan Netanyahu’ya koruma sağladığını belirtiyor.

İsrail Yüksek Mahkemesi, yürütme üzerindeki denetimini kaldıracak yasayı iptal etmişti

İsrail Yüksek Mahkemesi, 2 Ocak’ta da yargı reformu kapsamındaki "Akla Yatkınlık Yasası"nı iptal etmişti.

"Akla uygunluk" standardı, hükümetin aldığı bir kararın makul görülmediği durumlarda Yüksek Mahkemeye bu kararı bozma yetkisi veriyor. Buna göre, "akla uygun olmayan" bir karar, "kamu yararını yeterince dikkate almadan orantısız bir şekilde siyasi çıkarlara odaklanan karar" olarak tanımlanıyor.

Mecliste çoğunluğu oluşturan koalisyon hükümeti, yargı düzenlemesine karşı büyüyen siyasi ve toplumsal muhalefete ve kitlesel protestolara rağmen söz konusu yasayı geçen yıl 24 Temmuz'da Meclisten geçirmişti.​​​​



İsrail ordusu, yardım kuyruğundaki Filistinlilerin öldürülmesiyle ilgili soruşturma başlattı

GHF faaliyetlerine başladığından beri Gazze'deki yardım dağıtım noktalarında kaos yaşanıyor (AFP)
GHF faaliyetlerine başladığından beri Gazze'deki yardım dağıtım noktalarında kaos yaşanıyor (AFP)
TT

İsrail ordusu, yardım kuyruğundaki Filistinlilerin öldürülmesiyle ilgili soruşturma başlattı

GHF faaliyetlerine başladığından beri Gazze'deki yardım dağıtım noktalarında kaos yaşanıyor (AFP)
GHF faaliyetlerine başladığından beri Gazze'deki yardım dağıtım noktalarında kaos yaşanıyor (AFP)

İsrail Savunma Kuvvetleri, erzak dağıtım noktalarında Filistinlilerin öldürülmesine dair soruşturma başlattı.

İsrail gazetesi Haaretz'in dünkü haberinde, kimliklerinin gizli tutulmasını isteyen İsrailli askerler, erzak dağıtım noktalarında Filistinlilere ateş açma talimatı aldıklarını söyledi.

Askerler, Filistinlilerin orduya ait mevzilerden uzak tutulması için böyle bir emir verildiğini, ancak "gereksiz yere ölümcül güç kullanmaktan endişe duyduklarını" belirtti. Ordu ise iddiaları yalanlayarak "dağıtım merkezlerindekiler de dahil hiçbir sivile kasten ateş etme emri verilmediğini" savundu.

Haberde, ABD ve İsrail destekli Gazze İnsani Yardım Vakfı'nın (GHF) erzak dağıtım bölgelerinde yaşananlar hakkında inceleme başlatılması için ordu içinde özel bir birim kurulduğu belirtiliyor.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Dışişleri Bakanı Israel Katz da dün yayımladığı ortak açıklamada, gazeteyi İsrail ordusuna karşı dezenformasyon yapmakla suçlandı.

Gazze'deki sağlık yetkililerine göre GHF'nin faaliyetlerini başlattığı 27 Mayıs'tan bu yana 500'den fazla Filistinli yardım alanlarında öldürüldü.

Filistinli yetkililer, Netzarim ve Refah bölgelerindeki GHF'ye ait erzak dağıtım noktalarının "insani yardım" kisvesi altındaki ölüm tuzaklarına dönüştüğünü ve İsrail'in sivilleri kasıtlı olarak hedef aldığını savunuyor. İsrail ordusuysa iddiaları reddederek, kurallara uymayan kişilere "uyarı ateşi" açıldığını öne sürüyor.

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, dünkü açıklamasında GHF'nin faaliyetleri hakkında şunları söyledi:

Çaresiz sivilleri askerileştirilmiş bölgelere yönlendiren her türlü operasyon doğası gereği güvensizdir. Yiyecek arayışı asla bir ölüm cezası olmamalıdır.

GHF CEO'su Johnnie Moore ise BBC'ye yaptığı açıklamada, BM ve benzeri kuruluşların, şirketin faaliyetlerine yönelik yalan bilgilerin yayılmasına yol açtığını iddia etti.

Moore, "Bu kayıpların yüzde 100'ünün GHF'nin dağıtım bölgelerinin yakınında yaşandığının doğru olmadığını" savundu. CEO, can kayıplarını yalanlamazken bunların "tamamen İsrail Ordusu'na mal edilemeyeceğini" ileri sürdü.

GHF,ordu ile ortak çalışarak Filistinlilerin yardım alanlarına ulaşması için takip edeceği rotaları belirtiyor. Kuruluş, Gazzelilerin öldürüldüğü olayların erzak dağıtım alanlarının dışında gerçekleştiğini iddia ediyor ve yardım ulaştırma sürecinin "olaysız ilerlediğini" savunuyor.

Independent Türkçe, Guardian, BBC, CNN, Haaretz