Trump uyardı: Biden yeniden seçilirse “Üçüncü Dünya Savaşı” çıkar

Eski Başkan, yeni yılda ABD’yi kurtaracağı vaadinde bulundu

Cumhuriyetçi Parti’nin başkan adayı eski Başkan Donald Trump, Iowa'daki bir mitingde konuşurken (AFP)
Cumhuriyetçi Parti’nin başkan adayı eski Başkan Donald Trump, Iowa'daki bir mitingde konuşurken (AFP)
TT

Trump uyardı: Biden yeniden seçilirse “Üçüncü Dünya Savaşı” çıkar

Cumhuriyetçi Parti’nin başkan adayı eski Başkan Donald Trump, Iowa'daki bir mitingde konuşurken (AFP)
Cumhuriyetçi Parti’nin başkan adayı eski Başkan Donald Trump, Iowa'daki bir mitingde konuşurken (AFP)

ABD’de Kongre Binası Baskını olayının üçüncü yıldönümünde iki mitinge katılan eski Başkan Donald Trump, dün Iowa eyaletindeki seçim kampanyası sırasında, bu yılın kasım ayında yapılacak başkanlık seçimlerini kazanacağını iddia etti. Trump, mevcut Başkan Joe Biden’ı ABD tarihinin ‘en kötü’ başkanı olarak nitelendirdi.

Fransız Haber Ajansı’nın (AFP) aktardığına göre Trump, ‘gerileme’ yaşadığını düşündüğü ve ‘Üçüncü Dünya Savaşı’nın eşiğinde olduğunu söylediği ABD’de ‘yozlaşmış’ dediği Biden'a karşı kasım ayında yapılması planlanan başkanlık seçimlerini kazanacağına ve ‘ABD’yi kurtarmak’ için çalışacağına söz verdi.

ABD’nin batısının merkezinde yer alan Iowa eyaleti, 15 Ocak'tan itibaren parti toplantılarını (caucus) düzenlemeye başlayacak. Böylece Cumhuriyetçi Parti'nin başkan adayını belirlemek için ön seçimler bu yılın sonbaharında yapılacak. Yarım asırdır ön seçimlerin Iowa eyaletinde başlaması, ABD başkanlık seçimleri kampanyasında eyalete büyük bir önem kazandırdı.

Trump, federal düzeyde hakkındaki dört adli suçlamaya rağmen 20 Ocak 2025 tarihinde Cumhuriyetçi Parti’nin adayı olarak yeniden Beyaz Saray'a dönmek istiyor. Eski Başkan birkaç gün içinde, 20 Ocak 2021 tarihinde Beyaz Saray'dan çalkantılı bir şekilde ayrıldığından beri ilk kez seçmenlerin hakkındaki kararıyla yüzleşecek.

erbthr
Eski ABD Başkanı ve Cumhuriyetçi Parti’nin başkan adayı Donald Trump, Cumhuriyetçi Parti’nin Iowa’nın Clinton şehrindeki mitingine giriş yaparken (AFP)

Iowa'ya cuma günü gelen Trump, Newton kentindeki bir seçim mitinginde konuşma yaptı.  Ardından Illinois eyaleti sınırındaki Clinton şehrindeki bir okulda konuştu.

Joe Biden’ı ABD tarihindeki ‘en kötü’ başkan olarak nitelendiren Trump, dünyanın süper gücü ABD'nin ‘gerilemesinden’ duyduğu üzüntüyü dile getirdi. Dün Newton şehrinde Iowalı destekçilerine yaptığı iki saatlik konuşmada Trump, 6 Ocak’taki olayların detaylarına girmezken, olaylara karışan ve şu an hapishanede olan kişileri ‘rehineler’ olarak tanımladı. Trump ayrıca, tekrar seçildiği takdirde birçok kişiyi affedeceğini söyledi.

Eski Cumhuriyetçi Başkan, Biden'ın yeniden seçilmesi durumunda Üçüncü Dünya Savaşı'nın çıkacağı uyarısında bulundu. Trump, destekçilerinin ‘Make America Great Again’ (Amerikayı Yeniden Harika Yap) sloganına yanıt olarak, “Bu ABD’yi kurtarmak için son şansımız” dedi. 2020 yılındaki başkanlık seçimlerini kazandığını iddia etmekten hiç vazgeçmeyen Trump, kasım ayında yapılacak seçimlerde ‘üçüncü kez’ kazanacağını vurguladı.

Ukrayna’daki ve Gazze'deki savaşların yanında İran ve Çin ile yaşanan gerilimlere değinen Trump, Newton'daki yüzlerce coşkulu destekçisini Biden'ın yeniden seçilmesi durumunda, ABD’nin 1930'lardaki gibi bir dünya savaşı, yani ‘Üçüncü Dünya Savaşı’ ve bir başka ‘Büyük Buhran’ tehlikesiyle karşı karşıya kalacağı uyarısında bulundu.

dergv
Cumhuriyetçi Parti’nin başkan adayı eski Başkan Donald Trump, Clinton’daki bir okulda yaptığı konuşmasının ardından konukları selamlarken (AFP)

Dün akşam Clinton’daki bir okulda yaptığı konuşmada, ülkenin ‘gerilemede’ olduğunu ve ‘ülkeyi cehennemden geri getireceğini’ söyleyen Trump, ‘ABD’yi, Biden’ın felaketlerinden kurtarabilecek tek aday’ olmakla övündü.

Demokratların ve medyanın ‘Trump’ın bir kez daha seçilmesi halinde diktatörlük kuracağı’ tehlikesine ilişkin uyarılarını tiye alan Trump, kahkahalar ve alkışlar arasında “Ben bir diktatörüm” dedi.

Cuma günü Iowa eyaletinin Sioux Center şehrindeki mitingde ise Demokrat Partili Başkan Biden’ın, Pennsylvania'da yaptığı ve sözlerinin ‘Nazi Almanyası’ retoriğiyle karşılaştırıldığı konuşmaya değinen Cumhuriyetçi milyarder, Biden’ın açıklamalarını ‘acınası’ olarak nitelendirdikten sonra ABD Başkanı’nı ‘korkuları uyandırmakla’ suçladı.

Biden dönemini ‘sürekli tekrarlanan zayıflık, yetersizlik, yolsuzluk ve başarısızlık dizisi’ olarak tanımlayan Trump, 2024 başkanlık seçim kampanyasının şartlarının ve zorluklarının, başkanlığı kazandığı 2016 yılına kıyasla ‘daha’ büyük bir önem taşıdığını belirterek “Bu bakımdan 10 gün sonra bu eyaletin insanları hayatlarının en önemli oyunu kullanacak” dedi.

sdfvr
Cumhuriyetçi Parti’nin başkan adayı eski Başkan Donald Trump, Iowa’daki bir seçim mitingi sırasında (Reuters)

Hakkındaki yargıya taşınan suçlamalara ve 2020 yılının kasım ayında başkanlık seçimlerinin sonuçlarını bozma girişimi nedeniyle hapis cezasına çarptırılma riskiyle karşı karşıya olmasına rağmen anketler, Cumhuriyetçilerin yüzde 60'ının Trump'ı desteklediğini ve başlıca rakipleri Nikki Haley ve Ron DeSantis’i geride bıraktığını gösterdi.

Iowa'da ve diğer bazı muhafazakâr eyaletlerde, Amerikan siyaset sahnesini 10 yıldan kısa bir sürede değiştiren 70 yaşındaki ABD’li milyarder, hakkındaki hukuki meselelere göz yumabilen çok sadık bir hayran kitlesine sahip.

Bundan üç yıl önce ABD Kongre binasına düzenlenen baskın, ABD'de derinden bölünmeye devam ediyor. Washington Post gazetesi ve Maryland Üniversitesi tarafından yapılan ankete göre, ABD’lilerin yüzde 25'i ve Trump'ı destekleyen seçmenlerin yüzde 44'ü, Kongre Binası Baskını olayının arkasında Federal Soruşturma Bürosu’nun (FBI) olduğuna inanıyor.

Öte yandan AFP’nin aktardığına göre, FBI tarafından dün yapılan açıklamada, Kongre Binası Baskını olayına karıştıkları gerekçesiyle Florida eyaletinde aranan 3 kişinin yakalandığı duyuruldu.

ABD’li yetkililer, 35 aydır devam eden kapsamlı soruşturmada, ülkenin elli eyaletinde bin 200’den fazla kişiyi 6 Ocak 2021 isyanına katılmakla suçladı ve bunların yarısından fazlası mahkûm edildi.

ABD Başkanı Biden, eski Başkan Trump ve destekçilerinin ‘siyasi şiddeti’ teşvik ettiğini ileri sürdü. Biden, “Trump ve destekçileri (Make America Great Again sloganının destekçileri), siyasi şiddeti sadece benimsemekle kalmıyor, aynı zamanda hafife de alıyorlar” dedi.

rthn
Trump, Iowa'daki seçim mitinginde destekçilerinden oluşan bir kalabalığın önünde (Reuters)

Trump'ın, seçim sonuçlarını bozmak için komplo kurduğu suçlamasıyla 4 Mart'ta Washington'da mahkemeye çıkması bekleniyor. Trump, yenilgisinin ardından ülkenin güneyinde yer alan Georgia eyaletindeki seçim sonuçlarını bozmaya çalışmakla da suçlanıyor.

Mahkemeden sonraki gün, yani 5 Mart'ta, aralarında Maine ve Colorado'nun da bulunduğu yaklaşık 15 eyalette, seçmenlerin sandık başına gittiği ‘Süper Salı’ olarak da bilinen ön seçimler yapılacak.

Son kamuoyu yoklamalarında Trump'ın küçük bir farkla gerisinde kalan Biden, Pennsylvania eyaletinin Valley Forge bölgesinde düzenlenen etkinlikte yaptığı konuşmada, Cumhuriyetçi rakibi Trump’ın ‘Amerikan demokrasisi için büyük bir tehdit’ olduğunu söyledi. Valley Forge bölgesi, Bağımsızlık Savaşı sırasında ordunun ana kışlalarından biri olması nedeniyle ülkede büyük öneme sahip tarihi bir yerlerden biri olarak görülüyor.

Trump'ı Nazi Almanyası ile aynı dili kullanmakla suçlayan Biden, “(Trump) Nazi Almanya'sında kullanılan retoriğin aynısını kullanarak ABD’lilerin kanının zehirlendiğinden bahsediyor” dedi.

Diğer taraftan Kongre Binası Baskını sırasında ABD Temsilciler Meclisi Başkanı olan Nancy Pelosi, cuma günü The Atlantic dergisinde yayınlanan makalesinde, aradan 3 yıl geçmesine rağmen ‘ABD demokrasisine yönelik tehdidin hala geçerli olduğunu’ belirterek, Trump'ın ‘saldırganlığa başvurmasını’ eleştirdi.



Suriye'de muhaliflerin ilerleyişini dünya basını nasıl gördü?

Halep sokakları çatışmadan da kaçanların etkisiyle boşaldı (AFP)
Halep sokakları çatışmadan da kaçanların etkisiyle boşaldı (AFP)
TT

Suriye'de muhaliflerin ilerleyişini dünya basını nasıl gördü?

Halep sokakları çatışmadan da kaçanların etkisiyle boşaldı (AFP)
Halep sokakları çatışmadan da kaçanların etkisiyle boşaldı (AFP)

Suriye yıllar sonra yeniden dünya basınının manşetlerinde yer almaya başladı. Beşar Esad yönetiminin müttefiklerinin başka yerlerdeki çatışmalarla boğuşmasını değerlendiren Heyetu Tahriru'ş Şam (HTŞ) ve diğer örgütler yıllar sonra yeniden Suriye topraklarında ilerliyor. 

6 gündür süren çatışmaların akıbeti merak edilirken farklı ülkelerdeki medya organlarının konuyu işleyişi de farklı oldu. 

hnju
Muhalifler Halep'teki Esad resimlerine zarar veriyor (Reuters)

BBC: Esad'ın üzerini çizmek için çok erken

Birleşik Krallık'ın kamu yayıncısı BBC'nin Uluslararası Haberler Editörü Jeremy Bowen, "Suriye'deki isyancıların saldırısı hayret verici ama Esad'ın üzerini çizmek için çok erken" başlığıyla bir analiz yazdı.

"Bazı Suriyeliler rejimi, isyanı hakimiyeti altına alan cihatçılara kıyasla daha iyi bir seçenek olarak görüyor. Ancak diğer Esad karşıtı gruplar, ki bunlardan çok sayıda var, ayaklanırsa rejimi bir kez daha ölümcül bir tehlikeye girebilir" ifadeleri kullanıldı.

HTŞ'nin saldırıya Saldırıyı Püskürtme Operasyonu adını verirken de İslami referanslardan kaçındığı ve bu sayede El Kaide gibi bir "terör örgütü" olmadığı intibasını yaratmayı amaçladığı vurgulandı.

"Esad rejimini normalleştirmek, Avrupa'nın çıkarlarına karşı"

12 dilde yayın yapan Fransa merkezli uluslararası yayın kuruluşu Euronews, Bosnalı bir adalet aktivisti olan Refik Hodzic'in konuyla ilgili makalesini kullandı.

"Esad rejimini normalleştirmek, Avrupa'nın çıkarlarına karşı" başlıklı yazıda Suriye rejimini uluslararası camiaya kabul etmenin, savaş suçları işleyen diktatörlere kötü mesaj vereceği vurgulandı.

Daha fazla mültecinin Avrupa'ya sığınmak isteyeceği ve bunun da kıtadaki istikrarı daha da sarsacağı savunuldu.

Avrupa'nın yaptırım ve diplomatik tecrit politikasını sonuç alana kadar sürdürmesini öneren yazar; Türkiye, Lübnan, Ürdün gibi ülkelere yardım edilmesi ve Suriye'de sonuç vermeyecek "güvenli bölgelerden" medet umulmaması gerektiğini öne sürdü.

"Batı sevinsin mi üzülsün mü?"

CNN ise Rusya'nın Suriye iç savaşına uçaklarıyla müdahil olmasından sonra rahatlayan Esad'ın son 8 yıldır en büyük zorlukla karşı karşıya olduğunu bildirdi.

Amerikan kanalına konuşan Aslı Aydıntaşbaş, Batı'nın "Muhalefet Suriye'nin en büyük ikinci kenti Halep'i ele geçiriyor diye alkış tutmakla İslamcıların kontrolüne geçtiği için üzülmek" arasında kaldığını söyledi. 

yjuk
Esad karşıtları Azez yakınlarındaki otobana dün ulaştı (AFP)

"Operasyonun Türkiye, ABD ve İsrail tarafından desteklendiği görülüyor"

Esad yönetiminin müttefiklerinden Rusya'da devlete bağlı RT, Kanadalı gazeteci Eva Bartlett'in "Suriye'deki teröristler ne elde etmeye çalışıyor?" başlıklı analizini yayımladı. 

HTŞ'nin operasyonu Ukrayna istihbaratından aldığı silahlar ve ekipmanla gerçekleştirdiği iddiasına yer verildi.

"Suriye'nin istikrarsızlaştırılması ve İsrail'in karşısındaki 'Direniş Ekseni'nin zayıflatılmasına yönelik son çaba da Türkiye, ABD ve İsrail tarafından desteklendiği görülen bu saldırılar oldu" dendi. 

İki ülke arasındaki ilişkilerin normalleşmesi için Türkiye askerlerinin Suriye topraklarından çıkmasını şart koşan Esad'ın fikir değiştirmesi için Ankara'nın bu operasyonu desteklemiş olabileceği iddiası da analizde yer aldı.

cjuk
Muhalifler ele geçirdikleri Tel Rıfat'ın önünde de poz veriyor (AFP)

İran'dan karşı destek mesajı 

Esad rejiminin ayakta kalmasını sağlayan İran da Press TV aracılığıyla Şam yönetimine destek veriyor. 

Ayaklananları "tekfirci teröristler" diye tanımlayan devlet televizyonu, İran Devrim Muhafızları Ordu Sözcüsü General Ali Muhammed Naini'nin "Onlar muhalif savaşçı değil, Siyonist rejimle ABD'nin paralı askerleri" ifadesini aktardı. 

İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi'nin dün Şam'da Beşar Esad'la görüşüp destek sözü verdiği de hatırlatıldı. 

Arakçi bugün de Ankara'da mevkidaşı Hakan Fidan'la görüştü. 

zxcgth
İdlib'deki muhalifler ilerleyişlerini böyle kutladı (AFP)

Al Mayadeen'den "İsrail'e gönderilen ihtiyaç listesi" haberi

Hizbullah'a yakın görülen Beyrut merkezli medya kuruluşu Al Mayadeen de benzer bir çizgiyi sürdürerek bu operasyonun İsrail'in lehine olduğunu bildirdi. 

Bir haberde İsrail'in eski askeri istihbaratçılarından Mordechai Kedar'ın iddialarına yer verildi.

Öğretim görevlisi, Suriye'deki muhaliflerle iletişime geçtiğini ve onların "Suriye ve Lübnan'ı kontrol etmek" şartıyla İsrail'le ilişkileri normalleştirmeye sıcak baktığını söyledi. 

Kedar, Suriye'nin kuzeyindeki silahlı örgütlerden "detaylı bir liste" alıp onların ihtiyaçlarını İsrail'deki üst düzey yetkililere aktardığını bildirirken İsrail'in çıkarlarına uygun davrandıkları sürece yardım edilmesi gerektiğini savundu. 

Venezuela'dan tüm Latin Amerika ülkelerinde yayın yapan Telesur televizyonunun internet sitesinde Al Mayadeen'den alınan bilgiler aktarıldı. Suriye ordusunun "Son 24 saatte 400 teröristi öldürdük" açıklaması ve karşı saldırı hazırlığına vurgu yapıldı. 

cd6j7
Hafız Esad'ın 2000'de ölmesiyle yerine geçen Beşar Esad, Arap Baharı'nda devrilmedi (AFP)

"İsrail, İran'ın Hizbullah'a silah göndermesinden korkuyor"

İsrail gazeteleri de konuya yakından ilgi gösteriyor. 

Haaretz'e göre, İsrail'in liderleri hem Hizbullah'ın dikkatini Suriye'ye çevirmesiyle Lübnan'la sağlanan ateşkesin devam edeceğini düşünüyor hem de İran'ın durumu fırsat gibi görüp Esad'a yardım bahanesiyle Hizbullah'a silah göndereceği endişesini taşıyor.

Times of Israel de aynı iddiayı sürdürerek cumartesiyi pazara bağlayan gece İran'dan Suriye'ye giden bir uçağın, Hizbullah'a silah gönderildiği şüphesiyle İsrail uçakları tarafından engellendiğini bildirdi. 

"Türkiye niye şimdi Halep cephesini açıyor?"

Suudi Arabistan'ın haber portalı Al Arabiya, Al Majalla Genel Yayın Yönetmeni İbrahim Hamidi'nin "Türkiye niye şimdi Halep cephesini açıyor?" diye sorduğu yazıya sayfalarında yer verdi. 

Bu operasyonla birlikte Suriye'deki "üç mini devlet" arasında neredeyse son 5 yıldır sabit kalan cephe hatlarının değiştiği bildirildi. 

Ülkenin yüzde 65'inin Rusya ve İran destekli Esad rejimi tarafından kontrol edildiği, YPG'nin ağırlıkta olduğu ABD destekli milislerden oluşan Suriye Demokratik Güçleri'nin (SDG) yüzde 25 civarında bir alan kapladığı, üçüncü bölgeninse Türkiye'nin desteklediği örgütler ve HTŞ'nin kontrolündeki kuzey kısımlar olduğu aktarıldı. 

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Esad'ı normalleşmeye zorlama ve Donald Trump'ın ABD Başkanlığı'na dönüşü öncesinde daha fazla pazarlık kozu elde etmek için SDG'yi kuşatma gibi amaçları olabileceği savunuldu. 

2019'da kontrol ettiği bölgelerden kısmen çekilen Amerikan askerlerini hatırlayan SDG'nin benzer bir durumun tekrarından korktuğu da belirtildi. 

scd
Şam'daki TV kanalları, Moskova ve Tahran'dan alınan desteği işaret ederek Esad'la İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan'ı birlikte gösteriyor (AFP)

Şinhua: Uluslararası toplum gerginliğin azaltılması çağrısında bulunuyor

Çin devlet haber ajansı Şinhua da tarafsız kalmaya özen gösteren yayın kuruluşlarından biri oldu.

"Uluslararası toplum, isyancıların devasa saldırısı sırasında gerginliğin azaltılması çağrısında bulunuyor" başlıklı haberde "sürpriz" diye nitelenen operasyonun Suriye ordusunu zor duruma soktuğu ve sıcak çatışmalara bir yenisinin eklenmesinin Ortadoğu'da endişe yarattığı bildirildi. 

Independent Türkçe, Al Arabiya, Al Mayadeen, BBC, CNN, Euronews, Haaretz, Press TV, RT, Şinhua, Telesur, Times of Israel