عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
DÜNYA

Başını örtmeyen İranlı kadına 74 kırbaç cezası

33 yaşındaki Kürt kadına sosyal medyadaki fotoğrafı nedeniyle ceza kesildi

Roya Heşmati
Roya Heşmati
TT
TT

Başını örtmeyen İranlı kadına 74 kırbaç cezası

Roya Heşmati
Roya Heşmati

İran’da adli makamlarının bildirdiğine göre “İran yetkilileri, bir kadını, genel ahlakı ihlal ettiği gerekçesiyle 74 kırbaç ve başını örtmediği için para cezasına” çarptırdı.

Şarku’l Avsat’ın İran yargı makamlarına bağlı “Mizan Online” internet sitesinden aktardığı habere göre "Sanık Roya Heşmati, Tahran'da kalabalık halka açık yerlerde utanç verici bir şekilde görünerek ahlaksızlığı teşvik etti." "Cezası kanuna ve şeriata uygun olarak 74 kırbaç ceza uygulandı. Genel ahlakı ihlal etmekle suçlandı” ifadelerine yer verildi.

İslam Devrimi 1979’da İran'daki Şah rejimini devirdi ve 1983'ten itibaren başörtüsü kadınlar için zorunlu hale geldi.

Kadınların “katı kıyafet kurallarını” ihlal ettiği için kırbaçlanması İran'da pek yaygın değil ancak yetkililer bu kurallara karşı çıkanlara giderek daha fazla baskı yapılıyor. Özellikle İslam Cumhuriyeti'nin katı kıyafet kuralını ihlal ettiği gerekçesiyle ahlak polisi tarafından tutuklanan genç kadın Mahsa Amini'nin ölümünün ardından 2022 sonlarında başlayan protestoların ardından İran rejimi başını örtmeyenlere daha sert baskı yapıyor.

Başörtüsü olmadan sokağa çıkan aktivist Heşmati'ye atfedilen bir fotoğraf (iletişim ağları)
Başörtüsü olmadan sokağa çıkan aktivist Heşmati'ye atfedilen bir fotoğraf (iletişim ağları)

Protestolar sırasında kadın göstericiler başörtülerini çıkardı, hatta yaktı; bazı kadınlar ise kıyafet kurallarına uymamaya başladı ve bu durum baskılara yol açtı.

Hankav Örgütü, Heshmati'nin 33 yaşında ve Kürt kökenli olduğunu söyledi. Genç kadının avukatı Maziar Tatai, İran’daki reformcu Şark gazetesine verdiği demeçte, Heshmati'nin geçen Nisan ayında "sosyal medyada başörtüsü takmadan bir fotoğraf yayınladığı için" tutuklandığını söyledi.

Avukata göre, Heşmati'nin "halka açık alanda İslami kurallara uygun başörtüsü takmaması nedeniyle" 12 milyon İran riyali (yaklaşık 25 dolar) para cezası ödemesine karar verildi.

İranlı yetkililer ihlalleri izlemek için halka açık yerlere güvenlik kameraları yerleştirdi ve kuralları ihlal eden mağazaları kapattı.

İran parlamentosu ayrıca katı kıyafet kurallarını ihlal edenlere yönelik cezaları artırmayı amaçlayan bir yasa tasarısını da görüştü.

İran’ın farklı şehirlerinde, zaman zaman çeşitli bahanelerle ahlak polisleri tarafından tazcizlere şahit olunuyor. Ahlak polisleri geniş yetkilere sahipler ve vatandaşlara karşı şiddet uygulayarak, örtünme yasasını ihlal ettiklerini düşündükleri kişileri görüntülüyorlar. Ayrıca, ticari işletmeleri kapatıyor, öğrencilerle ve üniversite profesörleriyle sürekli karşı karşıya geliyor.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
TT
TT

Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)

İsrail medyası, Gazze Şeridi'ne yönelik savaşın zorlukları nedeniyle sadece bir hafta içinde dört İsrail askerinin intihar ettiğini bildirdi. İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, komutanlarının sorumsuz davranışlarına karşı çıkan birlikteki arkadaşlarının uyanıklığı olmasaydı neredeyse listeye katılacak olan beşinci bir askerin hikayesini açıkladı.

Muhabir Carmela Menashe, askerlerden alıntı yaparak, arkadaşlarının ‘Gazze'ye girmeyi reddettiğini, ancak komutanının onu zorladığını, bunun üzerine askerin silahın namlusunu ağzına dayadığını ve kendini vurmakla tehdit ettiğini, bunun üzerine komutanın onu hafta sonu izninden men ederek cezalandırmaya karar verdiğini’ anlattı.

dfgthy
Meslektaşlarının cenaze töreni için mezarlığa giden yaralı İsrail askerleri, 8 Temmuz 2025 (AP)

İsrailli muhabire göre, ‘asker başlangıçta kabul etti ve Gazze'ye girdi. Ancak sonra geri döndü ve tekrar dışarı çıkmak istedi; komutana orada kalamayacağını açıklamaya çalıştı. Komutan onu hafife aldı ve onu başka cezalarla tehdit etti. Birlikteki arkadaşları son anda devreye girerek intihar etmesini engelledi ve onu psikolojik destek subayıyla görüşmeye zorladı.’

Psikolojik destek subayı, askerin durumunun Gazze Şeridi'ne girmesine izin vermediğine karar vererek onu birlik dışında tedavi görmesi için göndermiş; psikolojik durumunun ciddi olduğu teşhis edilmiş ve askerin ordudan tamamen terhis edilerek tedavi altına alınmasına karar verilmiş.

Muhabir, “Askerin durumu benzersiz değil; savaş binlerce askeri travmatize ediyor. Zamanında gerekli tedaviyi görmeyenler kendilerini ciddi bir depresyon içinde buluyor ve bu da aşırı durumlarda intihara yol açabiliyor” dedi.

4 asker intihar etti

Tel Aviv medyası sadece geçen hafta dört askerin intihar ettiğini ve savaşın başladığı 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana intihar eden asker sayısının 44'e yükseldiğini duyurdu.

İntihar eden askerlerin çoğunluğunun aktif görevdeki yedek askerler olduğunu belirten Haaretz gazetesi, İsrailli askeri kaynaklara dayandırdığı haberinde intihar eden askerlerin büyük bir kısmının savaş sırasında psikolojik durumlarını önemli ölçüde etkileyen durumlara maruz kaldıklarını aktardı.

xcvfgbh
Temmuz 2025'te Gazze Şeridi'nde öldürülen meslektaşlarının cenaze töreninde ağlayan İsrailli askerler (AFP)

Gazete, orduda aktif görevde olan İsrailli askerlerin intihar oranlarının önceki yıllara göre artış gösterdiğini doğruladı.

Kaynaklar, intiharların bazen iç raporlarda ‘çatışma dışı ölüm’ veya ‘soruşturma altındaki durumlar’ gibi muğlak etiketler altında kategorize edilmesi nedeniyle gerçek sayının daha yüksek olabileceğini tahmin ediyor.

Şarku’l Avsat’ın Haaretz'den aktardığına göre İsrail ordusu, 2024 yılının başından bu yana yaklaşık bin 600 askerin travma sonrası stres semptomlarından mustarip olduğunu kabul ediyor ve bu da yaklaşık 250 askeri ruh sağlığı nedenleriyle terhis etmesine neden oldu.

Veriler intihar eden askerlerin çoğunun geçtiğimiz mart ayında yeniden başlayan savaştan bu yana çatışmaların devam ettiği Gazze'deki çatışmalara katıldığını gösteriyor.

cdfgthy
Temmuz ayında Gazze'de öldürülen bir İsrail askerinin cenaze töreninden (EPA)

Cepheden dönen askerlerin psikolojik olarak yalnızlaştığı ve özellikle muharebe tugaylarına yeni katılanlar ile dışlanmış sosyal sınıflara mensup askerlere yeterli psikolojik bakım sağlanmadığı belirtiliyor.

Ordu, sahadan dönen askerlerle ilgili sessiz bir iç krizle karşı karşıya; bu askerler fiziksel yaralanmaların ötesinde derin psikolojik yaralar da taşıyor ve bu da bazılarının son bir kaçış olarak intiharı seçmesine neden oluyor.

Gözlemciler Gazze savaşının sadece Filistinlileri tüketmekle kalmadığını, aynı zamanda İsrail'in iç cephesinde de giderek artan bir çatlağa neden olduğunu, askerlerin karada savaşırken psikolojik kaderlerinin havada asılı kaldığını düşünüyor.