İran’ın Natanz Nükleer Tesisi’ni hedef alan kişinin kimliği ortaya çıktı

Hollandalı Van Sabben, Stuxnet virüsünü 2007’de tesise bulaştırdı

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’ndan bir müfettiş, 20 Ocak 2014’te Natanz’daki nükleer tesiste inceleme yapıyor (Arşiv-AFP)
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’ndan bir müfettiş, 20 Ocak 2014’te Natanz’daki nükleer tesiste inceleme yapıyor (Arşiv-AFP)
TT

İran’ın Natanz Nükleer Tesisi’ni hedef alan kişinin kimliği ortaya çıktı

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’ndan bir müfettiş, 20 Ocak 2014’te Natanz’daki nükleer tesiste inceleme yapıyor (Arşiv-AFP)
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’ndan bir müfettiş, 20 Ocak 2014’te Natanz’daki nükleer tesiste inceleme yapıyor (Arşiv-AFP)

Yeni bir araştırma, 16 yıl önce ABD ve İsrail tarafından Natanz Nükleer Tesisi’ne gönderilen Stuxnet virüslü donanımı taşıyan mühendisin kimliği de dahil olmak üzere, İran’ın uranyum zenginleştirme programını hedef alan en büyük operasyonun yeni ayrıntılarını ortaya çıkardı.

De Volkskrant gazetesi, Hollanda İstihbarat ve Güvenlik Teşkilatı’nın (AIVD) ajanı olan Hollandalı Erik van Sabben’in son derece gizli operasyonun yürütücüsü olduğunu bildirdi. Buna göre, ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA) ve İsrail Dış İstihbarat Servisi (Mossad) arasında yıllarca yapılan hazırlık ve iş birliği sonucunda gerçekleştirilen operasyonda kullanılan virüsün geliştirmesi 1 milyar dolara mal oldu.

ABD ve İsrail tarafından geliştirilen Stuxnet virüsü, 2010 yılında Natanz Nükleer Tesisi’ne saldırmak için kullanıldıktan sonra fark edildi. İlk kez endüstriyel ekipmanlara saldırmak için bir virüs kullanılmıştı.

Mühendis, İran’daki doğal gaz ve petrol tesislerine yedek parça göndermek üzere ticari sözleşmeleri olan uluslararası bir nakliye şirketinin Dubai’deki genel merkezinde çalışıyordu. Mühendis, 2007 yılında Natanz tesisine kurulan su pompalarını taşıdı ve eyleminin sonuçları sekiz ay sonra, uranyum zenginleştiren bin santrifüjün arızalanmasıyla ortaya çıktı.

Mühendis, 2009 yılının başında, 24 saatlik son aile seyahati olan İran’dan döndükten iki hafta sonra, Dubai’de motosikletinden düşerek hastaneye kaldırıldı. Burada geçirdiği zorlu ameliyatların ardından hayatını kaybetti.

İki yıl süren soruşturma, 19’u AIVD, 24’ü Hollanda Askeri İstihbarat ve Güvenlik Servisi (MIVD), Mossad, İsrail Askeri İstihbarat Teşkilatı (AMAN) ve CIA’nin eski çalışanlarından olmak üzere toplam 43 kişinin ifadesine dayandırıldı.



Trump'ın emriyle kapatılan VOA Farsça Servisi'nin çalışanları apar topar geri çağrıldı

İran Kızılayı, İsrail saldırısı nedeniyle yıkılan binaların enkazında arama kurtarma çalışmalarını sürdürüyor (Reuters)
İran Kızılayı, İsrail saldırısı nedeniyle yıkılan binaların enkazında arama kurtarma çalışmalarını sürdürüyor (Reuters)
TT

Trump'ın emriyle kapatılan VOA Farsça Servisi'nin çalışanları apar topar geri çağrıldı

İran Kızılayı, İsrail saldırısı nedeniyle yıkılan binaların enkazında arama kurtarma çalışmalarını sürdürüyor (Reuters)
İran Kızılayı, İsrail saldırısı nedeniyle yıkılan binaların enkazında arama kurtarma çalışmalarını sürdürüyor (Reuters)

Farsça bilen çalışanlarını idari izne çıkaran Amerika'nın Sesi (VOA), İran-İsrail çatışmalarının başlamasıyla personeli apar topar geri çağırdı.

New York Times'ın (NYT) aktardığına göre VOA, İsrail-İran çatışmalarının patlak vermesi üzerine cuma günü Farsça yayınlarını tekrar başlattı. İdari izne çıkarılan onlarca çalışanın geri çağrıldığı aktarılıyor.

NYT'nin incelediği e-postada, Farsça bilen VOA çalışanlarının “derhal görev yerlerine dönmesi” isteniyor.

VOA'nın Farsça haber servisi, yarısı tam zamanlı yaklaşık 100 kişilik personel kadrosuna sahip. Bu kişilerin hepsi, ABD Başkanı Donald Trump'ın kararıyla VOA Farsça servisinin martta kapatılması üzerine idari izne gönderilmişti. NYT, tam zamanlı çalışanların hepsinin tekrar işe çağrıldığını aktarıyor.

Washington tarafından fonlanan VOA'nın Farsça internet sitesi de cuma günü İsrail-İran çatışmasına odaklanan haberlerle güncellendi.

NYT, marttaki kesintilere gidilmeden önce günde 4 saatten fazla Farsça programın İran'a yönelik hazırlandığını bildiriyor.

VOA'da işinden olan gazetecilerden Patsy Widakuswara, “Dünyanın her yerindeki son dakika haberlerine yanıt verebilmemiz için hepimizi geri getirmeliler" diyor.

VOA çalışanları ve bazı medya örgütleri, “hukuka aykırı” olduğu gerekçesiyle Trump'ın kapatma kararını mahkemeye taşımıştı. Hukuki süreç devam ediyor.

İsrail-İran çatışmaları

İsrail dün sabaha karşı başlattığı "Yükselen Aslan" operasyonuyla Tahran başta olmak üzere İran'daki birçok şehre saldırı düzenlemişti. 20'si üst düzey komutan, 6'sı nükleer bilimci en az 78 kişi ölmüştü.

İran'ın bu sabaha karşı balistik füzelerle başlattığı saldırıda da roketler Tel Aviv'in güneyindeki bazı binalara isabet etti. İsrail'in kamu yayımcısı KAN'ın aktardığına göre saldırılarda üç kişi öldü, 172 kişi yaralandı.

İran'ın yarı resmi Mehr Haber Ajansı'na göre İsrail, bugün Tebriz rafinerisi yakınlarına saldırı başlattı. Ayrıca önemli savunma ve askeri üslerin bulunduğu Loristan, Hamedan, Kirmanşah şehirleri de hedef alındı. Henüz ölü ve yaralı sayısı bilinmiyor.

Independent Türkçe, New York Times, CNN