Hartumlular savaşın yaralarını sanat ve sporla sarıyor

Acı gerçeklerden kaçmak, hayata dair endişelerden uzaklaşmak için maçlara, etkinliklere katılıyorlar

Hartumlular sanatsal ve sportif faaliyetler düzenleyerek savaş ve savaşın neden olduğu travmalara sırtlarını dönüyorlar (Hasan Hamid-Independent Arabia)
Hartumlular sanatsal ve sportif faaliyetler düzenleyerek savaş ve savaşın neden olduğu travmalara sırtlarını dönüyorlar (Hasan Hamid-Independent Arabia)
TT

Hartumlular savaşın yaralarını sanat ve sporla sarıyor

Hartumlular sanatsal ve sportif faaliyetler düzenleyerek savaş ve savaşın neden olduğu travmalara sırtlarını dönüyorlar (Hasan Hamid-Independent Arabia)
Hartumlular sanatsal ve sportif faaliyetler düzenleyerek savaş ve savaşın neden olduğu travmalara sırtlarını dönüyorlar (Hasan Hamid-Independent Arabia)

Hartum'da çatışmaların artmasına, güvenlik sıkıntısının yaşanmasına ve siviller arasında can kaybı ve yaralanmaların olmasına rağmen, başkent sakinleri acı gerçeklerden kaçmak, acıların üstesinden gelmek, hüzünlü yüreklere ve korkunun esir ettiği sokaklara neşe getirmek, çatışmaların duracağı ve istikrarın geri döneceğine yönelik umudu korumak için sanatsal, kültürel ve sportif faaliyetler düzenleyerek savaşa ve etkilerine sırtlarını döndüler.

Pek çok vatandaş, evlerin zorla kuşatılması ve rastgele yapılan bombardımanlar nedeniyle meydanlarda hareket etmenin tehlikelerini umursamadı.

Bazıları etkinlikler düzenlemeye başladı ve yüzlerce kişi programlara katılmak ve alandaki etkinlikleri takip etmek istedi.

Endişelere karşı zafer

"Savaşa Hayır" sloganı altında, Hartum'un Doğu Nil mevkiindeki Hac Yusuf mahalleleri, futbol sahasında düzenlenen maçlara sahne oldu.

Rekabetin yoğun olduğu, her yaştan geniş izleyici kitlesinin bulunduğu maçlara, toprak sahalarda maçları izleyen insanları geçici de olsa trajedileri ve krizleri unutmaya teşvik eden birçok kulüp katıldı.

Vatandaş Muhammed el-Emin "Birçok Hartum sakini başkentin çeşitli sahalarındaki futbol maçlarına katılmayı seviyor. Ancak Sudan ordusu ile Hızlı Destek Kuvvetleri arasındaki çatışmaların artması, binlerce insanı futbol maçlarını takip etmekten ve stadyumlarda tezahürat yapmaktan mahrum bıraktı" dedi. 

Spor müsabakalarına halkın büyük katılımı, insanların barışa olan özlemine ışık tuttu (Hasan Hamid-Independent Arabia)
Spor müsabakalarına halkın büyük katılımı, insanların barışa olan özlemine ışık tuttu (Hasan Hamid-Independent Arabia)

Emin "Futbol, insanın rekabet etme ve kazanma içgüdüsünü tetikleyen bir müsabakadır. Maçlar medeni ve sağlıklı bir şekilde yürütülüyor ve savaş, öldürme, yerinden etme ve yıkım mesajlarından tamamen farklı bir mesaj taşıyor" ifadelerini kullandı.

Emin ayrıca "Hac Yusuf bölgesindeki maçlara halkın büyük katılımı, sahalardaki adil rekabet ve taraftarlar arasındaki etkileşim, insanların barışa yönelik arzusunun ve silahlı çatışma ve kavgaya karşı nefretlerinin kanıtıdır" dedi. 

Son olarak "Maçların gidişatına odaklanmayı, etrafımda olup bitenleri, savaşlarla parçalanmış ülkede beni bekleyen belirsiz geleceği düşünmekten bir kaçış, günlük hayatın dertleriyle meşgul olmaktan bir çıkış yolu görüyorum" ifadelerine yer verdi. 

Psikolojik denge ve mesajlar

Ortamın kasveti ve savaşın trajedileri, antik çağlardan beri sanatı seven Sudanlıların, başta Hartum ve Omdurman olmak üzere başkentin mahallelerinde kültürel etkinlikler düzenlemesine engel olmadı. Meydanlarda ve güvenli bölgelerdeki kültür merkezlerinde, barış sağlanması ve savaşın durdurulması çağrısında bulunan şarkı söyleme grupları ve tiyatro gösterileri gibi etkinlikler düzenlendi.

Ayrıca, düğün törenleri polisin gelmemesinin ardından sabahın erken saatlere kadar devam etti ve düğünler için belirlenen saatlere uyulmadı. 

Afrika Ulusları Şampiyonası ve milli takımlar için Asya Kupası futbol maçlarını izlemek gibi çeşitli etkinler düzenleniyor (Hasan Hamid-Independent Arabia)
Afrika Ulusları Şampiyonası ve milli takımlar için Asya Kupası futbol maçlarını izlemek gibi çeşitli etkinler düzenleniyor (Hasan Hamid-Independent Arabia)

Silahlı çatışmanın halkın ruh hali üzerindeki etkisine ilişkin olarak, sosyal araştırmacı Tahani Omar "Şarkı söylemek ve düğünler, mevcut koşulların gölgesinde bazıları tarafından yaşamın bir işareti ve ölüm makinesine meydan okuma, üzüntü halinden ve kötüleşen ekonomik koşullardan bir kaçış olarak görülüyor" ifadelerini kullandı. 

Omar, şu ifadelere de yer verdi: 

Savaşın uzamasının ardından bu etkinlikler, ateş hattı yakınında olanlar da dahil olmak üzere yüzlerce Sudanlının, tam 9 ay boyunca maruz kaldıkları zararın boyutunun psikolojik etkisinden kurtulmak için normal hayatlarına dönmelerine katkıda bulundu.

Sosyal araştırmacı, tiyatro gösterilerinin ve sporun, barış sağlanması ve çatışmaların sona ermesi çağrısında bulunan önemli mesajların gönderilmesine katkıda bulunduğunu belirtti.

Ayrıca "Şarkı söylemek ve dans etmek bazıları için psikolojik iyileşme yollarını temsil eder.  Her ne kadar herkesin bunu ifade etme şekli farklı olsa da elbette askeri savaşların ve ölümün olduğu bir dönemde böyle olmuyor" ifadelerini kullandı. 

Yüzlerce Sudanlı normal hayatlarına dönüyor (Hasan Hamid-Independent Arabia)
Yüzlerce Sudanlı normal hayatlarına dönüyor (Hasan Hamid-Independent Arabia)

Eğlence 

Başkent şehirlerinin güvenli mahallelerindeki müsabakaları izlemeye devam etti.

Gençler ve yaşlılar, kağıt oynamak, satranç ve zar oyununun yanı sıra, Avrupa ligleri, Afrika Uluslar Şampiyonası ve milli takımlar için Asya Kupası'ndaki futbol maçlarını izlemek gibi çeşitli etkinliklere katılarak mevcut durumdan bir çıkış yolu buluyorlar.

Bir kulübün sahibi olan es-Sadık Hamid "Kart oynamaya seven futbol taraftarları ve öncüleri, binlerce vatandaşın başkentten ayrılmasının ardından geçtiğimiz aylarda kaybettiğimiz müşterilerimizin zararını telafi ediyor" dedi. 

Ayrıca "Pek çok kişi her gün vakit geçirmek, eğlenmek, haberleşmek ve ülkedeki güncel olayları paylaşmak ayrıca çeşitli etkinliklerin keyfini çıkarmak için geliyor" ifadelerine yer verdi. 

Son olarak "Geceleri hareket etmek çok zor ve tehlikeli, bu yüzden yaşadığımız mahalledeki güvenliğe rağmen müşterilerin güvenliğini sağlamak için kulübü akşam 21.00'de kapatmaya dikkat ediyorum" diyerek durumunu anlattı. 

Independent Arabia - Independent Türkçe



Beyaz Saray: Trump, Davos 2026 forumuna katılmayı planlıyor

ABD Başkanı Donald Trump (EPA)
ABD Başkanı Donald Trump (EPA)
TT

Beyaz Saray: Trump, Davos 2026 forumuna katılmayı planlıyor

ABD Başkanı Donald Trump (EPA)
ABD Başkanı Donald Trump (EPA)

Beyaz Saray'dan bir yetkili bugün, ABD Başkanı Donald Trump'ın gelecek yıl İsviçre'nin Davos kentinde düzenlenecek Dünya Ekonomik Forumu'nun yıllık toplantısına katılacağını doğruladı.

İş dünyası ve siyaset liderleri bu toplantıda acil küresel zorlukları müzakere ediyor.

2025 yıllık toplantısı, Trump'ın göreve başlama günü olan 20 Ocak'ta başladı ve birkaç gün sürdü. Trump, katılımcılara video bağlantısıyla hitap etti.


BBC ölüm kalım mücadelesi veriyor: Başbakanın soruna odaklanma vakti geldi

(Reuters)
(Reuters)
TT

BBC ölüm kalım mücadelesi veriyor: Başbakanın soruna odaklanma vakti geldi

(Reuters)
(Reuters)

Alan Rusbridger 

Peki şimdi ne olacak? BBC'nin en üst düzey iki yöneticisi neredeyse imkansız sayılabilecek görevlerinden istifa etti. Kuruluşun yönetimi neredeyse gülünç bir karmaşa içinde. Ve BBC'ye son duasını okumaktan memnuniyet duyacak bir popülist hükümetin 4 yıl içinde işbaşına gelme ihtimali çok yüksek. 

Bunları göz önünde bulundurursak, görevinden ayrılan genel müdür Tim Davie veya haber direktörü Deborah Turness'in yerine kim geçmek ister ki? Dünyanın en büyük haber kuruluşlarından birine liderlik ederken aynı zamanda 5,4 milyar sterlinlik bir uluslararası şirketi de yönetebilecek habercilik becerisine ve cesarete kim sahip? Ve onlara kim arka çıkar? 

Geçtiğimiz hafta bazen histerik şekilde yapılan haberlerden, BBC'nin Birleşik Krallık'ta hâlâ açık ara en güvenilir haber kuruluşu olduğunu asla tahmin edemezsiniz. ABD'de ise son dönemde aylık izlenme rakamları 77 milyona ulaşan BBC, Weather Channel'ın ardından en güvenilir ikinci haber kaynağı konumunda. 

Kuruluşun ideolojik ve ticari düşmanları için bunların hiçbir önemi yok. Onlar en çok BBC'nin zayıflamasını ya da yok olmasını ister. Ve sözümona sızdırılan "dosya" (24 yıl önce gazeteciliği bırakıp kurumsal halkla ilişkiler alanında çalışmaya başlayan Michael Prescott adlı birinin kaleme aldığı) onlara tam da ihtiyaç duydukları silahı vermiş oldu.

Bir yıl önce yayımlanan ve artık BBC iPlayer'dan kaldırılan Donald Trump'la ilgili Panorama belgeselindeki tek bir kötü kurgu, Davie ve Turness'a ölümcül darbeyi vurdu. İsyancıların Capitol Hill'ı bastığı gün Trump'ın yaptığı konuşmadan iki ayrı bölümünün birleştirildiği bu kurgunun profesyonellik dışı ve savunulamaz olduğunu hepimiz kabul edelim.

BBC, bir saatlik belgeselin o kısmını yeniden kurgulamalı, hatasını kabul etmeli ve programı yeniden yayımlamalıydı. Bunu yapmadılar, gerisi de malum. 

Hatalı kurgu kendi başına kesinlikle yanıltıcıydı. Ancak 6 Ocak'ta Trump'ın davranışlarını yargılayan Kongre, Senato ve yargı mercileri, konuşmanın ardından patlak veren isyanda Trump'ın gerçekten de önemli sorumluluğu olduğu sonucuna varmıştı. Dolayısıyla kimse o gün yaşanan maskaralığın hikayesini yeniden yazmaya kalkışmamalı. 

Yakın zamanda belgeselin tamamını izledim ve o hatayı bir kenara bırakırsak, bu tam da BBC'nin tanındığı ve güvenildiği türden bir gazetecilik. Yapım, Trump'ın başkanlığının ne anlama gelebileceğini öngörüyor (ve anlaşılan o ki bunu bir nebze de hafife alıyor). Diğer yandan onun popülerliğinin ve yeniden seçilme ihtimalinin yüksek olmasının sebeplerini de ayrıntılı şekilde inceliyor. 

Dolayısıyla bu, (Trump'ın sözcüsünün iddia ettiği gibi) BBC'nin "yüzde 100 sahte haber" yaptığını kanıtlayan bir delil değildir. Geçen hafta heyecanlı bir Telegraph köşe yazarının cırlayıp durduğu gibi BBC'nin "hemen hemen önemli her konuda yanlış" olduğunu da kanıtlamaz. Eski bir başbakanın insanları lisans ücretini ödemeyi reddetmeye çağırması için iyi bir bahane de değildir.

Prescott, BBC'nin bu Panorama belgeselini Kamala Harris hakkında eşit derecede "saldırgan" bir yapımla dengelemediği için "şoke olduğunu ve endişelendiğini" söyleyerek aslında kendini ele verdi. Onun editoryal "denge" anlayışı bu. Belki de kurumsal halkla ilişkiler işine devam etmelidir.

BBC'nin Panorama belgeselinin geri kalanını savunurken hatasını kabul etmekte neden bu kadar yavaş davrandığını anlamak güç. BBC kaynakları aslında durumla ilgili bir açıklamanın hazırlandığını ancak yönetim kurulunun bunu imzalamayı reddettiğini söylüyor. Böylece Trump, Boris Johnson ve BBC'yi sevmeyen küçük bir grubun bu boşluğu doldurmasına zemin hazırlanmış oldu.  

BBC'nin yeni sayılabilecek Yönetim Kurulu Başkanı Samir Shah'ın önünde artık devasa bir görev var. Yeni bir genel müdür ve haber direktörü atamak zorunda. 21. yüzyılda gazetecilik yapmak hakkında neredeyse hiç deneyimi olmayan bir kurula başkanlık ediyor. Kraliyet Tüzüğü'nün (BBC'nin editoryal bağımsızlığının tanındığı ve kamuya karşı yükümlülüklerinin belirlendiği anlaşma –çn.) yenilenme sürecini yönetmesi gerekiyor. Hükümetle BBC'nin nasıl finanse edileceği hakkında uzlaşmak zorunda. Ve muhtemel bir popülist hükümet ya da koalisyon tarafından sessizce ortadan kaldırılmaması için BBC'yi gelecekte olabileceklere karşı dayanıklı hale getirmeli. 

Shah'ın Keir Starmer'la hiç tanışmadığı söyleniyor, bu da başbakanın öncelikleri hakkında bir şeyler anlatıyor.

Bu neden önemli? Dünya çapında popülist ve otoriter liderlerin kamu medya kuruluşlarını hızla zayıflatmaya veya ortadan kaldırmaya çalıştıklarını gördük. Steve Bannon'ın ifadesiyle, gündemi saçmalıklarla meşgul edip insanların kime veya neye inanacağını şaşırmasına yol açmak onların işine geliyor. 

Tüm sosyal medya mecralarının birkaç milyarderin elinde toplanması, bu kişilerin de sonra hizaya girmesi onların işine geliyor. Ana akım medyanın çoğunun ekonomik açıdan can çekişmesi ve bu kuruluşların sahipliğinin giderek daha az sayıda taraf arasında paylaşılması da onların işine geliyor.  

BBC'nin yaşadığı güçlükleri geçen hafta büyük keyifle haber yapan The Telegraph'a bakmak yeterli. Gazetenin eski sahiplerinden biri hapse girdi. Sonraki sahiplerin ise (tuhaf, ortalıkta çok görülmeyen vergi kaçakçıları) adeta yürüyen birer iflas vakası oldukları ortaya çıktı. Gazete son iki yıldır arafta sıkışıp kalmış durumda, talep edilen fiyatı ödemeye istekli alıcıların dürüstlüğünü öfkeyle sorguluyor. Tepeden bakan bu konumlarından gazetenin yazarları yerel, ulusal ve uluslararası ölçekte devasa bir gazetecilik üretimini ayakta tutan finansman modelini yerle bir etmeye çalışıyor. Ve yakın zamanda yapılan bir YouGov anketine göre bu model, güvenilirlikte The Telegraph'ı tam 20 puan farkla geride bıraktı.

Ya da BBC'yi yok etmek için yıllardır, hatta onlarca yıldır kampanya yürüten Murdoch'lara bakın. BBC'nin etik ve editoryal başarısızlıkları, Murdoch diyarında son 25 yılda yaşanan çılgınlık, sahtekarlık ve suç teşkil eden aşırılıkların yanında devede kulak kalır. Yöneticiler hapse giriyor. Hukuki masraflar ve tazminatlar için kelimenin tam anlamıyla milyarlarca dolar ödeniyor. 2020'de Trump'ın yenilgisi hakkında kasten yalan yayın yaptıklarını da itiraf ettiler. Ticari ve siyasi sebeplerle olduğu kadar gazetecilik amaçlı casusluk faaliyetleri için özel dedektif ordusu tuttuklarına dair iddialar da var; bunları tabii ki reddediyorlar. 

Üstelik henüz ölçülü, olgulara dayalı habercilik ve analiz yerine bölünmeyi, gürültüyü, öfkeyi ve uyumsuzluğu teşvik eden Büyük Teknoloji algoritmalarından söz etmedik bile.

Trump'ın basın sözcüsü Karoline Leavitt, ABD Başkanı'nın Davie ve Turner'ın "yozlaşmış" sözde gazeteciler olduğu yönündeki suçlamasını dün gece neşeyle retweetledi ve insanlara BBC yerine GB News izlemeleri talimatını verdi. Nigel Farage buna bayılırdı.

Önümüzde bir tercih var. Bir ölçü hissiyatını yeniden kazanabilir ve BBC'nin kuşkusuz kısmen kendi hatası nedeniyle içine düştüğü bu çukurdan çıkma çabasını destekleyebiliriz. Ya da istersek, bilgi kaosuna sürüklenerek, çöküşün eşiğine gelmiş ABD medya ortamına benzer bir düzeni benimseyebiliriz.

Artık Starmer'ın bu meseleye dikkatini vermesinin vakti geldi. Zira müstakbel siyasi rakipleri çoktan bunu yaptı. 

Independent Türkçe, independent.co.uk/voices


Rusya: Ukrayna'nın üst düzey bir yetkiliye suikast planı engellendi

Rus askerleri mayın ve diğer patlayıcıların temizlenmesi tatbikatında (DPA)
Rus askerleri mayın ve diğer patlayıcıların temizlenmesi tatbikatında (DPA)
TT

Rusya: Ukrayna'nın üst düzey bir yetkiliye suikast planı engellendi

Rus askerleri mayın ve diğer patlayıcıların temizlenmesi tatbikatında (DPA)
Rus askerleri mayın ve diğer patlayıcıların temizlenmesi tatbikatında (DPA)

Rusya Federal Güvenlik Servisi (FSB) bugün yaptığı açıklamada, ismini açıklamadığı üst düzey bir hükümet yetkilisine yönelik Ukrayna'nın suikast planını engellediğini duyurdu ve Kiev'i ülkenin diğer bölgelerinde de benzer operasyonlar planlamakla suçladı.

Şarku'l Avsat'ın Reuters'ten aktardığı habere göre açıklamada, Ukraynalıların, Moskova'daki aile mezarlığına yaptığı ziyaret sırasında bir yetkiliyi öldürmeyi planladığı belirtildi.

Reuters bu haberleri bağımsız olarak doğrulayamadı, ancak Ukrayna, Şubat 2022'de Rus işgalinin başlamasından sonra Rusya içindeki askeri ve diğer yetkilileri hedef alıyor.

Diğer yandan yerel yetkililere göre, bu sabahın erken saatlerinde Ukrayna'nın başkentinde füzeler ve insansız hava araçlarıyla (İHA) gerçekleştirilen büyük bir Rus saldırısı yaşandı. Saldırıda birçok bölge etkilendi ve bir kişi hayatını kaybederken, birçok kişi de yaralandı. Rusya Savunma Bakanlığı ise dün gece 200'den fazla Ukrayna İHA’sını düşürdüğünü açıkladı.