AB: İsrail'in çözümü nedir, Filistinlileri Gazze'den çıkarmak mı, hepsini öldürmek mi

Borrell, Binyamin Netanyahu’nun iki devletli çözüme karşı olduğu açıklamasına cevaben "Çözüm nedir? Filistinlileri Gazze'den çıkarmak mı, hepsini öldürmek mi? Halihazırda 25 bin kişiye yapılan gibi mi? Bunların yüzde 70'i kadın ve çocuk" dedi

Josep Borrell (AA)
Josep Borrell (AA)
TT

AB: İsrail'in çözümü nedir, Filistinlileri Gazze'den çıkarmak mı, hepsini öldürmek mi

Josep Borrell (AA)
Josep Borrell (AA)

Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, AB dışişleri bakanlarının Orta Doğu'da iki devletli çözümü ele alacakları toplantının girişinde basına yaptığı açıklamada, "iki devletli çözümde" ısrarcı olunması gerektiğini, başka alternatif bulunmadığını vurguladı.

Gazze'de her geçen gün kötüleşen insani duruma işaret eden Borrell, "Gazze'de insani durum daha kötü olamazdı. Durumun ne kadar kötü olduğunu açıklayacak hiçbir kelime yok. Yüz binlerce insanın barınacak yeri, yiyeceği, ilacı yok ve bombaların altındalar." şeklinde konuştu.

Gazze'de her gün öldürülen sivil sayısının çok yüksek olduğunu vurgulayan Borrell, "(Dışişleri bakanları) çok fazla sivil kurban olduğunu kabul ediyor ama sayı ne zaman (saldırıların durdurulması için) yeterli olacak?" ifadesini kullandı.

Borrell, İsrail'in Hamas'ı "yok etme" yönteminin doğru bir yol olmadığını, uyguladığı yöntemle "nesiller boyu devam edecek nefret tohumları ektiğini" kaydetti.

AB dışişleri bakanları toplantısının ana gündemi olan "iki devletli çözüm" hakkında da değerlendirmelerde bulunan Borrell, "Şu andan itibaren barış sürecinden bahsetmeyi bırakarak iki devletli çözüm hakkında daha somut konuşmaya başlamalıyız çünkü barış, ne tür bir barıştan bahsettiğinize bağlı olarak pek çok farklı boyutta olabilir." dedi.

Borrell, "iki devletli çözüme" İsrail'in karşı olmasını "kabul edilemez" bulan Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres ile aynı fikirde olduğunu kaydederek, "Çözüm nedir? Filistinlileri Gazze'den çıkarmak mı, hepsini öldürmek mi? Halihazırda 25 bin kişiye yapılan gibi mi? Bunların yüzde 70'i kadın ve çocuk." değerlendirmesinde bulundu.

AB Yüksek Temsilcisi Borrell, iki devletli çözümde ilerleme sağlanması için Arap ülkeleriyle işbirliği yapılması gerektiğini söyledi.

Borrell, toplantıda Gazze'ye insani yardım girişinin artırılmasını da görüşeceklerini belirterek, mevcut yardım girişinin Filistinlilerin hayatta kalmasını sağlayacak düzeyde olmadığı uyarısında bulundu.

BM Genel Sekreteri Guterres, 20 Ocak'ta, Uganda'nın başkenti Kampala'da düzenlenen Bağlantısızlar Hareketi Forumu'nda İsrail hükümetinin iki devletli çözümü reddetmesini eleştirerek, "İsrailliler ve Filistinliler için iki devletli çözümün kabul edilmemesi ve Filistin halkının devlet olma hakkının inkar edilmesi kabul edilemez. Filistin halkının kendi devletini kurma hakkı herkes tarafından tanınmalıdır." demişti.

Guterres, iki devletli çözümün reddedilmesinin "küresel barış ve güvenlik için büyük tehdit haline gelen çatışmayı süresiz olarak uzatacağı" anlamına geldiğini belirterek, ayrıca kutuplaşmayı şiddetlendireceği ve her yerde aşırılık yanlılarını cesaretlendireceğini belirtmişti.

Orta Doğu'da iki devletli çözüm gündemiyle Belçika'nın başkenti Brüksel'de bir araya gelen AB dışişleri bakanları, İsrail, Filistin, Mısır, Ürdün ve Suudi Arabistan'dan mevkidaşları ve Arap Birliği Genel Sekreteri ile de toplantılar yapacak.



İran'la ateşkesin ardından Netanyahu'nun Gazze hamlesi ne olacak?

Netanyahu'nun bir sonraki adımı Gazze savaşının akıbetini belirleyecek (Reuters)
Netanyahu'nun bir sonraki adımı Gazze savaşının akıbetini belirleyecek (Reuters)
TT

İran'la ateşkesin ardından Netanyahu'nun Gazze hamlesi ne olacak?

Netanyahu'nun bir sonraki adımı Gazze savaşının akıbetini belirleyecek (Reuters)
Netanyahu'nun bir sonraki adımı Gazze savaşının akıbetini belirleyecek (Reuters)

İran’la ateşkesin ardından İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun bir sonraki adımı merak ediliyor.

CNN’in analizinde, İran’la 12 gün süren çatışmaların ardından gözlerin yeniden Gazze savaşına çevrildiği belirtiliyor.

Tel Aviv yönetimi, Gazze’de 20’si hayatta 50 rehinenin olduğunu belirtiyor. Rehine krizi ve uluslararası tepkilerin Netanyahu hükümetini zorlamaya başladığı ifade ediliyor.

ABD Başkanı Donald Trump, 24 Nisan’da İsrail ve İran arasında ateşkes anlaşmasına varıldığını duyurmuştu. Aynı gün Han Yunus’ta 7 İsrail askeri patlayıcıyla öldürülmüştü.

Netanyahu’nun kabinesindeki radikal sağcılar savaşın sürdürülmesini isterken, bazı yetkililer İran’a düzenlenen “başarılı saldırıların” diplomatik fırsat yarattığını ve Gazze’de kapsamlı bir çözüm için zemin oluşturduğunu savunuyor.

Haberde, 12 günlük savaşta İsrail'de oluşan maddi hasarın 1,3 milyar doları aştığına işaret ediliyor. Buna karşılık 7 Ekim 2023’te başlayan Gazze savaşı İsrail’de yaklaşık 730 milyon dolar zarar yarattı.

İsrailli medya kuruluşu Kanal 12’nin mayıs sonunda yayımladığı ankette, katılımcıların yüzde 55’i Netanyahu’nun Gazze savaşını iktidarını korumak için sürdürdüğünü söylemişti. Katılımcıların yüzde 60’tan fazlası da rehinelerin iadesi karşılığında ateşkesi desteklediğini belirtmişti.  

Analizde, Netanyahu’nun önünde iki seçenek olduğuna dikkat çekiliyor. İsrail lideri ya İran çatışmalarının yarattığı diplomatik ivmeyle Gazze savaşını bitirecek ya da iç politik dengeler uğruna çatışmaları sürdürecek.

Washington Post’un (WP) analizinde de Netanyahu’nun kendi kabinesinden baskı gördüğüne dikkat çekiliyor.  

Koalisyon ortağı Ultra Ortodoks Yahudi Şas Partisi’nin lideri Aryeh Deri, bu hafta İsrail medyasına yaptığı açıklamada, “Gazze’deki savaşı bitirmek için daha önce hiç olmadığı kadar uygun koşullar oluştu” dedi.

Radikal sağcı Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ise çarşamba günkü açıklamasında “Şimdi geçici bir anlaşmaya gitmek büyük bir hata olur. Savaş devam etmeli ve Gazze toprakları alınmalı” ifadelerini kullandı.

WP’nin haberinde, ABD ve Katar arabuluculuğunda Kahire’de ateşkes müzakerelerinin yeniden başlatıldığı, Mısır’ın İsrail heyetini Kahire’ye davet ettiği fakat Tel Aviv yönetiminin buna resmi yanıt vermediği aktarılıyor.

Hamas yetkilisi Tahir Nunu, Netanyahu’nun tavrının süreci belirleyeceğini söylüyor:

Gazze’deki savaşı sonlandırmak mümkün. Bu Netanyahu’nun siyasi iradesine bağlı. Biz savaşın sonlanması, İsrail’in Gazze’den çekilmesi, kuşatmanın kaldırılması ve ciddi bir esir takası anlaşması için hazırız.

Hamas’a yakın Filistinli analist İbrahim Medhun, Hamas’ın Tahran’a bağlı diğer gruplara kıyasla daha bağımsız hareket ettiğini belirterek, İran’la çatışmaların örgütün tavrında ciddi bir değişikliğe yol açmadığını savunuyor:

Hamas’ın Gazze’deki ateşkes müzakerelerine ilişkin tutumu geçici bölgesel gelişmelere bağlı değil.

Independent Türkçe, Washington Post, CNN