Çin Tayvan’ı işgal edebilir mi?

Çin ve Tayvan bayraklarının önünde bir gemi ve savaş uçağının fotoğrafı (Reuters)
Çin ve Tayvan bayraklarının önünde bir gemi ve savaş uçağının fotoğrafı (Reuters)
TT

Çin Tayvan’ı işgal edebilir mi?

Çin ve Tayvan bayraklarının önünde bir gemi ve savaş uçağının fotoğrafı (Reuters)
Çin ve Tayvan bayraklarının önünde bir gemi ve savaş uçağının fotoğrafı (Reuters)

ABD’li ve Tayvanlı bir grup uzmanın katıldığı yeni bir anket, Çin’in Tayvan’a denizden amfibi bir saldırı gerçekleştirme becerisine sahip olmadığını, ancak onu abluka altına almak için iyi bir konumda olduğunu gösterdi.

Şarku’l Avsat’ın Axios sitesinden aktardığı habere göre, Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi’nin (CSIS) Çin Güç Projesi ve Tayvan Ulusal Savunma ve Güvenlik Araştırmaları Enstitüsü tarafından gerçekleştirilen ankete 52 ABD’li ve 35 Tayvanlı uzman katıldı.

ABD’li uzmanların yalnızca yüzde 26’sı ve Tayvanlı uzmanların ise yüzde 17’si, Çin’in önümüzdeki beş yıl içinde Tayvan’a etkili bir amfibi işgali başlatabilecek askeri kapasiteye sahip olduğu konusunda hemfikir.

Diğer taraftan, ABD’li uzmanların yüzde 90’ı ve Tayvanlı uzmanların yüzde 62’si, Çin’in askeri faaliyetlerden ziyade ticari faaliyetleri hedef alan sınırlı bir abluka olan ve Çin ordusu tarafından değil, sahil güvenlik veya diğer kolluk kuvvetleri tarafından gerçekleştirilecek bir izolasyon uygulayabileceğini söyledi.

sxdver
Çin askerleri (Reuters-Arşiv)

Ayrıca ABD’li uzmanların yüzde 80’i ve Tayvanlı uzmanların yüzde 60’ı, Çin’in hem ticari, hem de askeri faaliyetleri içerecek ve doğrudan Çin ordusunun önderlik edeceği bir abluka uygulayabileceğini dile getirdi.

CSIS raporuna göre, bu değerlendirmenin bir nedeni, amfibi bir işgalin, kuşatma veya ablukadan çok daha fazla askeri güç gerektirmesi ve söz konusu operasyonların önemli ölçüde daha karmaşık olması.

Çin, Taipei hükümetinin güçlü itirazlarına rağmen, Tayvan’ı kendi topraklarının bir parçası olarak görüyor.

Tayvan Savunma Bakanlığı tarafından dün yapılan açıklamada, Tayvan Adası çevresinde, gün boyunca Çin’e ait 6 yüksek irtifa balonunun tespit edildiği bilgisi verildi.

Tayvan Savunma Bakanlığı’nın X hesabından yapılan açıklamaya göre, balonlardan 5’i, Tayvan’ın kuzey ucundaki Keelung şehri açıklarında, 1’i ise güneyindeki Pingtung şehri üzerinde uçtu.

Bakanlık bu ay yaptığı sert ifadeli bir açıklamada, Çin'i, 13 Ocak’ta yapılan Tayvan seçimlerinden günler önce havacılık güvenliğini tehdit etmek ve ada sakinlerine balonlarla psikolojik savaş yürütmekle suçladı.

Tayvanlılar, adayı Pekin’in ‘tehditleri ve tacizinden’ koruma sözü veren Lai Ching-te’yi başkan olarak seçti.

Çin, Tayvan’ın seçilmiş başkanını tehlikeli bir ayrılıkçı olarak nitelendirdi ve destekçilerini vahim sonuçlarla tehdit etti.



Netanyahu Washington'a gidiyor: Trump Gazze'de bir anlaşmaya varılmasına yardımcı olabilir

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (Reuters)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (Reuters)
TT

Netanyahu Washington'a gidiyor: Trump Gazze'de bir anlaşmaya varılmasına yardımcı olabilir

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (Reuters)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (Reuters)

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, ABD Başkanı Donald Trump ile yarın (Pazartesi) yapacağı görüşmelerin, İsrailli müzakerecilerin Pazar günü Katar'da yeniden başlattığı rehine serbest bırakma ve Gazze'de ateşkes görüşmelerinin ilerlemesine yardımcı olacağına inandığını ifade etti.

Şarku’l Avsat’ın Reuters'tan aktardığı habere göre Netanyahu bugün Washington'a gitmek üzere uçağına binmeden önce yaptığı açıklamada, ateşkes görüşmelerine katılan İsrailli müzakerecilerin İsrail tarafından kabul edilen şartlar üzerinde bir anlaşmaya varmak için açık talimatları olduğunu söyledi.

“Başkan Trump ile yapacağım görüşmenin bu sonuçların elde edilmesine kesinlikle katkıda bulunacağına inanıyorum” diyen Netanyahu, Gazze'de tutulan rehinelerin geri dönmesini sağlamaya ve Filistin İslami Direniş Hareketi'nin (Hamas) İsrail'e yönelik tehdidini ortadan kaldırmaya kararlı olduğunu vurguladı.

Bu, Trump'ın yaklaşık altı ay önce iktidara gelmesinden bu yana Netanyahu'nun Beyaz Saray'a yaptığı üçüncü ziyaret olacak.

Netanyahu'nun kalıcı bir ateşkesi kabul etmesi ve Gazze'deki savaşı sona erdirmesi için kamuoyu baskısı artarken, iktidardaki sağcı koalisyonun bazı sertlik yanlısı üyeleri buna karşı çıkıyor, Dışişleri Bakanı Gideon Sa'ar da dahil olmak üzere bir kesimde kalıcı atşkesi destekliyor.

Hamas Cuma günü yaptığı açıklamada, Trump'ın İsrail'in 60 günlük bir ateşkesi sonuçlandırmak için gerekli koşulları kabul ettiğini söylemesinden birkaç gün sonra, ABD destekli Gazze ateşkes önerisine verdiği yanıtın olumlu olduğunu söyledi.

Hamas resmi internet sitesinden yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı: “Hamas, arabulucuların Gazze'deki halkımıza yönelik saldırganlığı durdurmaya yönelik son önerisi üzerine Filistinli gruplar ve güçlerle iç istişarelerini tamamladı ve hareket, arabuluculara olumlu olan yanıtı iletti ve hareket, bu çerçeveyi uygulama mekanizması üzerinde derhal bir müzakere turuna girmeye tüm ciddiyetiyle hazırdır.”

Ancak Hamas'ın müttefiki olan silahlı bir gruptan Filistinli bir yetkili, iki tarafın hala karşı karşıya olduğu potansiyel zorlukların bir işareti olarak, insani yardım, Mısır sınırındaki Refah sınır kapısından geçiş ve İsrail güçlerinin geri çekilme takviminin netleştirilmesi konularında endişelerin devam ettiğini söyledi.

Netanyahu'nun ofisinden yapılan açıklamada Hamas'ın ateşkes önerisinde yapmak istediği değişikliklerin “İsrail için kabul edilemez” olduğu belirtildi. Bununla birlikte ofis, heyetin İsrail'in kabul ettiği Katar önerisi temelinde rehinelerimizin geri dönüşünü güvence altına alma çabalarını sürdürmek üzere Katar'a gideceğini söyledi.

Netanyahu defalarca Hamas'ın silahsızlandırılması gerektiğini ifade etmiş, Hamas ise bu talebi tartışmayı reddetmişti.

Trump ile birlikte geçen ay İran'a karşı 12 gün süren hava savaşının sonuçlarını geliştireceklerine ve Tahran'ın nükleer silah edinmemesini sağlamaya çalışacaklarına inandığını ifade eden  Netanyahu Ortadoğu'daki son gelişmelerin barış çemberini genişletmek için bir fırsat sunduğunu da sözlerine ekledi.

Rehineler

Cumartesi akşamı Tel Aviv'de Savunma Bakanlığı merkezinin yakınındaki meydanda toplanan kalabalık ateşkes ve Gazze'de halen alıkonulan 50 kadar rehinenin iadesini talep etti.  İsrail bayrakları sallayan protestocular sloganlar attarak rehinelerin resimlerinin bulunduğu pankartlar taşıdı.

Savaş, Hamas'ın 7 Ekim 2023'te İsrail'in güneyine düzenlediği ve İsrail istatistiklerine göre yaklaşık bin 200 kişinin öldüğü ve 251 kişinin rehin alındığı saldırıyla patlak vermişti.

Gazze Sağlık Bakanlığı, İsrail'in o tarihten bu yana Gazze Şeridi'ne yönelik askeri harekâtının 57 binden fazla Filistinlinin ölümüne, açlık krizine, Gazze nüfusunun tamamının yerinden edilmesine ve Şerit genelinde yıkıma yol açtığını söylüyor.

Kalan rehinelerden yaklaşık 20'sinin hala hayatta olduğuna inanılıyor. Rehinelerin çoğu diplomatik müzakereler yoluyla serbest bırakıldı ve İsrail ordusu da bazılarını Gazze'den çıkarmayı başardı.