Çin Tayvan’ı işgal edebilir mi?

Çin ve Tayvan bayraklarının önünde bir gemi ve savaş uçağının fotoğrafı (Reuters)
Çin ve Tayvan bayraklarının önünde bir gemi ve savaş uçağının fotoğrafı (Reuters)
TT

Çin Tayvan’ı işgal edebilir mi?

Çin ve Tayvan bayraklarının önünde bir gemi ve savaş uçağının fotoğrafı (Reuters)
Çin ve Tayvan bayraklarının önünde bir gemi ve savaş uçağının fotoğrafı (Reuters)

ABD’li ve Tayvanlı bir grup uzmanın katıldığı yeni bir anket, Çin’in Tayvan’a denizden amfibi bir saldırı gerçekleştirme becerisine sahip olmadığını, ancak onu abluka altına almak için iyi bir konumda olduğunu gösterdi.

Şarku’l Avsat’ın Axios sitesinden aktardığı habere göre, Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi’nin (CSIS) Çin Güç Projesi ve Tayvan Ulusal Savunma ve Güvenlik Araştırmaları Enstitüsü tarafından gerçekleştirilen ankete 52 ABD’li ve 35 Tayvanlı uzman katıldı.

ABD’li uzmanların yalnızca yüzde 26’sı ve Tayvanlı uzmanların ise yüzde 17’si, Çin’in önümüzdeki beş yıl içinde Tayvan’a etkili bir amfibi işgali başlatabilecek askeri kapasiteye sahip olduğu konusunda hemfikir.

Diğer taraftan, ABD’li uzmanların yüzde 90’ı ve Tayvanlı uzmanların yüzde 62’si, Çin’in askeri faaliyetlerden ziyade ticari faaliyetleri hedef alan sınırlı bir abluka olan ve Çin ordusu tarafından değil, sahil güvenlik veya diğer kolluk kuvvetleri tarafından gerçekleştirilecek bir izolasyon uygulayabileceğini söyledi.

sxdver
Çin askerleri (Reuters-Arşiv)

Ayrıca ABD’li uzmanların yüzde 80’i ve Tayvanlı uzmanların yüzde 60’ı, Çin’in hem ticari, hem de askeri faaliyetleri içerecek ve doğrudan Çin ordusunun önderlik edeceği bir abluka uygulayabileceğini dile getirdi.

CSIS raporuna göre, bu değerlendirmenin bir nedeni, amfibi bir işgalin, kuşatma veya ablukadan çok daha fazla askeri güç gerektirmesi ve söz konusu operasyonların önemli ölçüde daha karmaşık olması.

Çin, Taipei hükümetinin güçlü itirazlarına rağmen, Tayvan’ı kendi topraklarının bir parçası olarak görüyor.

Tayvan Savunma Bakanlığı tarafından dün yapılan açıklamada, Tayvan Adası çevresinde, gün boyunca Çin’e ait 6 yüksek irtifa balonunun tespit edildiği bilgisi verildi.

Tayvan Savunma Bakanlığı’nın X hesabından yapılan açıklamaya göre, balonlardan 5’i, Tayvan’ın kuzey ucundaki Keelung şehri açıklarında, 1’i ise güneyindeki Pingtung şehri üzerinde uçtu.

Bakanlık bu ay yaptığı sert ifadeli bir açıklamada, Çin'i, 13 Ocak’ta yapılan Tayvan seçimlerinden günler önce havacılık güvenliğini tehdit etmek ve ada sakinlerine balonlarla psikolojik savaş yürütmekle suçladı.

Tayvanlılar, adayı Pekin’in ‘tehditleri ve tacizinden’ koruma sözü veren Lai Ching-te’yi başkan olarak seçti.

Çin, Tayvan’ın seçilmiş başkanını tehlikeli bir ayrılıkçı olarak nitelendirdi ve destekçilerini vahim sonuçlarla tehdit etti.



Yüzde 10 ek gümrük vergisi tehdidi... Trump, BRICS politikalarını benimseyen ülkeleri tehdit ediyor

ABD Başkanı Donald Trump (AP)
ABD Başkanı Donald Trump (AP)
TT

Yüzde 10 ek gümrük vergisi tehdidi... Trump, BRICS politikalarını benimseyen ülkeleri tehdit ediyor

ABD Başkanı Donald Trump (AP)
ABD Başkanı Donald Trump (AP)

ABD Başkanı Donald Trump dün, başta Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin olmak üzere 11 ülkeyi kapsayan BRICS grubuna yüklenerek, BRICS politikalarını benimseyen ülkelere yüzde 10 ek gümrük vergisi uygulamakla tehdit etti.

Trump dün sosyal medya platformu Truth Social hesabında şunları yazdı: “BRICS grubunun Amerikan karşıtı politikalarına uyum sağlayan her ülke yüzde 10 ek gümrük vergisine tabi olacak. Bu politikanın hiçbir istisnası olmayacak.”

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığına göre Trump bir başka paylaşımında da pazartesi günü (bugün) dünyanın dört bir yanındaki ülkelere ya bir ticaret anlaşmasına varmalarını ya da mallarına ağır gümrük vergileri getirilmesini talep eden mektupların ilk partisini göndermeye başlayacağını bildirdi.

BRICS liderleri dün Rio de Janeiro'da düzenlenen zirvede Başkan Trump'ın ticaret ortaklarına yönelik gümrük vergilerini eleştirdi ve İran'a yönelik son askeri saldırıları kınadı. Zirvenin ilk gününde yayınlanan ortak bildiride, “Ticareti bozan gümrük vergileri ve tarife dışı önlemlerdeki artıştan duyduğumuz derin endişeyi ifade ediyoruz” denildi.

Grup, söz konusu vergilerin yasadışı ve keyfi olduğunu ve ‘küresel ticareti daha da sınırlama, tedarik zincirlerini bozma ve uluslararası ekonomik ve ticari faaliyetlere belirsizlik getirme’ tehdidinde bulunduğunu belirtti. Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika'dan oluşan BRICS grubunu oluşturan 11 gelişmekte olan ülke, dünya nüfusunun yaklaşık yarısını ve küresel ekonomik çıktının yüzde 40'ını oluşturuyor. Ancak bazı liderler, bu konuda Washington ile müzakerelerde bulunduğu için, ABD'yi veya başkanını doğrudan eleştirmekten çekiniyor.

ABD Hazine Bakanı Scott Bessent dün yaptığı açıklamada, Tayvan'dan Avrupa Birliği'ne (AB) kadar Washington'un ticaret ortaklarıyla anlaşmaya varılmaması halinde yeni gümrük vergilerinin ağustos ayının ilk gününden itibaren uygulanacağını ifade etti.

Geçtiğimiz nisan ayında Trump, ülkesinin tüm ticaret ortaklarına yönelik gümrük vergilerinde önemli bir artış açıklayarak dünyayı şok etmişti. ABD'ye, ABD'den ithal ettiklerinden daha fazla ihracat yapan ülkeler için tarifeler en az yüzde 10 ile yüzde 50 arasında değişiyordu. Ancak Trump, bu tarifelerin uygulanmasını 9 Temmuz'a kadar askıya aldı ve her ülkeyle ayrı ayrı ticaret müzakereleri için kapıyı araladı.