Çin Tayvan’ı işgal edebilir mi?

Çin ve Tayvan bayraklarının önünde bir gemi ve savaş uçağının fotoğrafı (Reuters)
Çin ve Tayvan bayraklarının önünde bir gemi ve savaş uçağının fotoğrafı (Reuters)
TT

Çin Tayvan’ı işgal edebilir mi?

Çin ve Tayvan bayraklarının önünde bir gemi ve savaş uçağının fotoğrafı (Reuters)
Çin ve Tayvan bayraklarının önünde bir gemi ve savaş uçağının fotoğrafı (Reuters)

ABD’li ve Tayvanlı bir grup uzmanın katıldığı yeni bir anket, Çin’in Tayvan’a denizden amfibi bir saldırı gerçekleştirme becerisine sahip olmadığını, ancak onu abluka altına almak için iyi bir konumda olduğunu gösterdi.

Şarku’l Avsat’ın Axios sitesinden aktardığı habere göre, Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi’nin (CSIS) Çin Güç Projesi ve Tayvan Ulusal Savunma ve Güvenlik Araştırmaları Enstitüsü tarafından gerçekleştirilen ankete 52 ABD’li ve 35 Tayvanlı uzman katıldı.

ABD’li uzmanların yalnızca yüzde 26’sı ve Tayvanlı uzmanların ise yüzde 17’si, Çin’in önümüzdeki beş yıl içinde Tayvan’a etkili bir amfibi işgali başlatabilecek askeri kapasiteye sahip olduğu konusunda hemfikir.

Diğer taraftan, ABD’li uzmanların yüzde 90’ı ve Tayvanlı uzmanların yüzde 62’si, Çin’in askeri faaliyetlerden ziyade ticari faaliyetleri hedef alan sınırlı bir abluka olan ve Çin ordusu tarafından değil, sahil güvenlik veya diğer kolluk kuvvetleri tarafından gerçekleştirilecek bir izolasyon uygulayabileceğini söyledi.

sxdver
Çin askerleri (Reuters-Arşiv)

Ayrıca ABD’li uzmanların yüzde 80’i ve Tayvanlı uzmanların yüzde 60’ı, Çin’in hem ticari, hem de askeri faaliyetleri içerecek ve doğrudan Çin ordusunun önderlik edeceği bir abluka uygulayabileceğini dile getirdi.

CSIS raporuna göre, bu değerlendirmenin bir nedeni, amfibi bir işgalin, kuşatma veya ablukadan çok daha fazla askeri güç gerektirmesi ve söz konusu operasyonların önemli ölçüde daha karmaşık olması.

Çin, Taipei hükümetinin güçlü itirazlarına rağmen, Tayvan’ı kendi topraklarının bir parçası olarak görüyor.

Tayvan Savunma Bakanlığı tarafından dün yapılan açıklamada, Tayvan Adası çevresinde, gün boyunca Çin’e ait 6 yüksek irtifa balonunun tespit edildiği bilgisi verildi.

Tayvan Savunma Bakanlığı’nın X hesabından yapılan açıklamaya göre, balonlardan 5’i, Tayvan’ın kuzey ucundaki Keelung şehri açıklarında, 1’i ise güneyindeki Pingtung şehri üzerinde uçtu.

Bakanlık bu ay yaptığı sert ifadeli bir açıklamada, Çin'i, 13 Ocak’ta yapılan Tayvan seçimlerinden günler önce havacılık güvenliğini tehdit etmek ve ada sakinlerine balonlarla psikolojik savaş yürütmekle suçladı.

Tayvanlılar, adayı Pekin’in ‘tehditleri ve tacizinden’ koruma sözü veren Lai Ching-te’yi başkan olarak seçti.

Çin, Tayvan’ın seçilmiş başkanını tehlikeli bir ayrılıkçı olarak nitelendirdi ve destekçilerini vahim sonuçlarla tehdit etti.



Gazze Rivierası planı tartışmalara yol açtı: Raporlar, Blair Enstitüsü'nün savaş sonrası projelerdeki rolünü ortaya koyuyor

Birleşik Krallık eski Başbakanı Tony Blair (Reuters)
Birleşik Krallık eski Başbakanı Tony Blair (Reuters)
TT

Gazze Rivierası planı tartışmalara yol açtı: Raporlar, Blair Enstitüsü'nün savaş sonrası projelerdeki rolünü ortaya koyuyor

Birleşik Krallık eski Başbakanı Tony Blair (Reuters)
Birleşik Krallık eski Başbakanı Tony Blair (Reuters)

Financial Times, Tony Blair Enstitüsü'nün (TBI) Gazze Şeridi'nde savaş sonrası yeniden yapılanma planlarının hazırlanmasında tartışmalı bir rol oynadığını ve bu planlar arasında ABD Başkanı Donald Trump'ın daha önce bir tanıtım videosunda bahsettiği gibi bölgeyi ‘Gazze Rivierası’ adı altında lüks bir turizm ve ticaret bölgesine dönüştürme vizyonunun da yer aldığını ortaya çıkardı.

Şarku’l Avsat’ın Financial Times’tan aktardığına göre, Birleşik Krallık eski Başbakanı Tony Blair'in enstitüsü, Amerikalı milyarder Elon Musk'ın adını taşıyan bir sanayi bölgesinin kurulmasının yanı sıra dijital projeler ve düşük vergili özel ekonomik bölgeler kurma planlarını içeren bir proje üzerinde bir grup İsrailli iş adamıyla birlikte çalıştı.

ABD Başkanı Donald Trump bu yılın başlarında, savaş sonrası Gazze'yi lüks gökdelenler ve kendisinin altın heykelleriyle tamamlanmış bir yatırım ve turizm destinasyonu olarak tasvir eden ve burayı ‘Ortadoğu'nun Rivierası’ olarak tanımlayan bir video yayınlayarak tartışmalara yol açtı.

Raporlar, TBI çalışanlarının, eski Boston Consulting Group (BCG) yetkilileriyle birlikte Büyük Güven projesi (The Great Trust) olarak bilinen projeye dahil olduklarını gösteriyor. Önerilen belgelerden biri, Trump'ın tartışmalı videosuyla açık paralellikler taşıyan, Gazze Şeridi kıyılarında yapay adalar inşa edilmesini öngörüyordu.

Bir TBI çalışanı tarafından hazırlanan belgede, Gazze Şeridi'ndeki savaş, Gazze Şeridi'nin sıfırdan yeniden inşası için yüzyılda bir kez ele geçecek bir fırsat olarak görülüyor ve Gazze Şeridi'nin modern, güvenli ve müreffeh bir topluma dönüştürülebileceği belirtiliyordu.

Enstitü personeli Gazze için kapsamlı bir ekonomik plan hazırlamak üzere 12 üyeli bir koordinasyon komitesine katıldı. Ancak enstitü yaptığı resmî açıklamada, Trump yönetimine sunulan ve yüz binlerce Filistinlinin Gazze Şeridi'nden çıkarılmasına yönelik dramatik bir öneri içeren son versiyonu hazırladığını ya da onayladığını reddetti.

Blair'in sözcüsü, eski Başbakan’ın planlara kişisel olarak dahil olmadığını ve planlar hakkında yorum yapmadığını vurguladı. Açıklamada, “TBI ekibi savaş sonrası vizyonerlerle irtibat halinde, ancak TBI bu özel planın hazırlanmasında yer almadı” denildi.

Açıklamada, TBI tarafından hazırlanan belgenin tamamen kurum içi bir çalışma olduğu, farklı taraflardan gelen fikirleri değerlendirmeyi amaçladığı ve BCG ile yapılan bir iş birliğinin parçası ya da öncüsü olmadığı ifade edildi.

Konuyla ilgili olarak BCG de bir açıklama yayınlayarak planla ya da tanıtım videosuyla herhangi bir bağlantısı olduğunu reddetti. BCG tarafından yapılan açıklamada, “Medyada dolaşan haberler bizim rolümüzü yansıtmamaktadır. İki eski ortağımız, firmamızdan herhangi bir yetki almadan kendi inisiyatifleriyle bu projeyi başlatmışlardır. Bunu kategorik olarak reddediyoruz. Bunun için herhangi bir ücret almadık” ifadeleri yer aldı.

Daha önceki raporlar BCG'nin Gazze İnsani Yardım Vakfı olarak bilinen ve İsrail ile ABD'nin desteğini aldığı söylenen projenin bir parçası olarak Filistinlilerin Gazze Şeridi'nden göç ettirilmesinin maliyetine ilişkin finansal modeller hazırladığını ortaya koymuş, ancak şirket daha sonra bu projeden uzaklaşmıştı.