İran'da eski Cumhurbaşkanı Ruhani'nin Uzmanlar Meclisi seçimlerine yaptığı adaylık başvurusu reddedildi

İran'da seçimlere katılacak adayların yeterliliğini denetleyen Anayasayı Koruyucular Konseyi, ülke liderini azletme ve seçme yetkisine sahip Uzmanlar Meclisi seçimleri için aday adaylığını açıklayan eski Cumhurbaşkanı Ruhani'nin başvurusunu veto etti

Ruhani'nin web sitesinde, müttefiki eski Cumhurbaşkanı Ali Ekber Haşimi Rafsancani'nin yedinci yıldönümü töreninde 11 Ocak'ta yaptığı konuşmadan bir fotoğraf yayınlandı
Ruhani'nin web sitesinde, müttefiki eski Cumhurbaşkanı Ali Ekber Haşimi Rafsancani'nin yedinci yıldönümü töreninde 11 Ocak'ta yaptığı konuşmadan bir fotoğraf yayınlandı
TT

İran'da eski Cumhurbaşkanı Ruhani'nin Uzmanlar Meclisi seçimlerine yaptığı adaylık başvurusu reddedildi

Ruhani'nin web sitesinde, müttefiki eski Cumhurbaşkanı Ali Ekber Haşimi Rafsancani'nin yedinci yıldönümü töreninde 11 Ocak'ta yaptığı konuşmadan bir fotoğraf yayınlandı
Ruhani'nin web sitesinde, müttefiki eski Cumhurbaşkanı Ali Ekber Haşimi Rafsancani'nin yedinci yıldönümü töreninde 11 Ocak'ta yaptığı konuşmadan bir fotoğraf yayınlandı

Ruhani'nin ofisine ait internet sitesinde yer alan açıklamaya göre, Uzmanlar Meclisi seçimleri için aday adaylığını açıklayan eski Cumhurbaşkanına seçimlere katılma izni verilmedi.

Açıklamada, "Koruyucular Konseyi'nden bir yetkiliye göre, bu konseyin hukukçuları, Hasan Ruhani'nin Uzmanlar Meclisi'nin altıncı dönemi seçimlerinde aday olma yeterliliğini onaylamadı." ifadelerine yer verildi.

Eski Cumhurbaşkanı Ruhani, konuyla ilgili yaptığı yazılı açıklamada, kendisinin ve diğer binlerce parlamento seçim adayının "siyasi saiklerle" seçimlerden men edildiğini belirtti.

Konseye kendisini Uzmanlar Meclisi seçimlerine aday olmaktan men etme nedenlerini halkla paylaşma çağrısında bulunan Ruhani, "totaliter azınlık" olarak nitelediği kendisini engelleyen yetkilileri, "anayasayı ihlal etmekle" suçladı.

"İktidardaki azınlık resmi ve açık olarak insanların seçimlere katılımını azaltmak istiyor." ifadelerini kullanan Ruhani, "Her ne kadar men edilmiş olsam da hala seçimlere oy vererek katılmam gerektiğine inanıyorum" diyerek, halkı oy vermeye çağırdı.

İran'da mart ayında yapılacak genel seçimlere katılmak isteyen adayları devletin değerlerine bağlılıkları yönünden değerlendiren Anayasayı Koruyucular Konseyi şu ana kadar birçok reformist adayı veto etti.

Ülkedeki reformistler, aday gösterdikleri kişilerin Konsey tarafından adaylıklarının reddedilmesine tepki göstermiş ve 1 Mart'ta düzenlenecek genel seçimlere katılmayacaklarını açıklamıştı.



Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
TT

Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)

İsrail medyası, Gazze Şeridi'ne yönelik savaşın zorlukları nedeniyle sadece bir hafta içinde dört İsrail askerinin intihar ettiğini bildirdi. İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, komutanlarının sorumsuz davranışlarına karşı çıkan birlikteki arkadaşlarının uyanıklığı olmasaydı neredeyse listeye katılacak olan beşinci bir askerin hikayesini açıkladı.

Muhabir Carmela Menashe, askerlerden alıntı yaparak, arkadaşlarının ‘Gazze'ye girmeyi reddettiğini, ancak komutanının onu zorladığını, bunun üzerine askerin silahın namlusunu ağzına dayadığını ve kendini vurmakla tehdit ettiğini, bunun üzerine komutanın onu hafta sonu izninden men ederek cezalandırmaya karar verdiğini’ anlattı.

dfgthy
Meslektaşlarının cenaze töreni için mezarlığa giden yaralı İsrail askerleri, 8 Temmuz 2025 (AP)

İsrailli muhabire göre, ‘asker başlangıçta kabul etti ve Gazze'ye girdi. Ancak sonra geri döndü ve tekrar dışarı çıkmak istedi; komutana orada kalamayacağını açıklamaya çalıştı. Komutan onu hafife aldı ve onu başka cezalarla tehdit etti. Birlikteki arkadaşları son anda devreye girerek intihar etmesini engelledi ve onu psikolojik destek subayıyla görüşmeye zorladı.’

Psikolojik destek subayı, askerin durumunun Gazze Şeridi'ne girmesine izin vermediğine karar vererek onu birlik dışında tedavi görmesi için göndermiş; psikolojik durumunun ciddi olduğu teşhis edilmiş ve askerin ordudan tamamen terhis edilerek tedavi altına alınmasına karar verilmiş.

Muhabir, “Askerin durumu benzersiz değil; savaş binlerce askeri travmatize ediyor. Zamanında gerekli tedaviyi görmeyenler kendilerini ciddi bir depresyon içinde buluyor ve bu da aşırı durumlarda intihara yol açabiliyor” dedi.

4 asker intihar etti

Tel Aviv medyası sadece geçen hafta dört askerin intihar ettiğini ve savaşın başladığı 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana intihar eden asker sayısının 44'e yükseldiğini duyurdu.

İntihar eden askerlerin çoğunluğunun aktif görevdeki yedek askerler olduğunu belirten Haaretz gazetesi, İsrailli askeri kaynaklara dayandırdığı haberinde intihar eden askerlerin büyük bir kısmının savaş sırasında psikolojik durumlarını önemli ölçüde etkileyen durumlara maruz kaldıklarını aktardı.

xcvfgbh
Temmuz 2025'te Gazze Şeridi'nde öldürülen meslektaşlarının cenaze töreninde ağlayan İsrailli askerler (AFP)

Gazete, orduda aktif görevde olan İsrailli askerlerin intihar oranlarının önceki yıllara göre artış gösterdiğini doğruladı.

Kaynaklar, intiharların bazen iç raporlarda ‘çatışma dışı ölüm’ veya ‘soruşturma altındaki durumlar’ gibi muğlak etiketler altında kategorize edilmesi nedeniyle gerçek sayının daha yüksek olabileceğini tahmin ediyor.

Şarku’l Avsat’ın Haaretz'den aktardığına göre İsrail ordusu, 2024 yılının başından bu yana yaklaşık bin 600 askerin travma sonrası stres semptomlarından mustarip olduğunu kabul ediyor ve bu da yaklaşık 250 askeri ruh sağlığı nedenleriyle terhis etmesine neden oldu.

Veriler intihar eden askerlerin çoğunun geçtiğimiz mart ayında yeniden başlayan savaştan bu yana çatışmaların devam ettiği Gazze'deki çatışmalara katıldığını gösteriyor.

cdfgthy
Temmuz ayında Gazze'de öldürülen bir İsrail askerinin cenaze töreninden (EPA)

Cepheden dönen askerlerin psikolojik olarak yalnızlaştığı ve özellikle muharebe tugaylarına yeni katılanlar ile dışlanmış sosyal sınıflara mensup askerlere yeterli psikolojik bakım sağlanmadığı belirtiliyor.

Ordu, sahadan dönen askerlerle ilgili sessiz bir iç krizle karşı karşıya; bu askerler fiziksel yaralanmaların ötesinde derin psikolojik yaralar da taşıyor ve bu da bazılarının son bir kaçış olarak intiharı seçmesine neden oluyor.

Gözlemciler Gazze savaşının sadece Filistinlileri tüketmekle kalmadığını, aynı zamanda İsrail'in iç cephesinde de giderek artan bir çatlağa neden olduğunu, askerlerin karada savaşırken psikolojik kaderlerinin havada asılı kaldığını düşünüyor.