ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken, Batı Şeria'nın yanı sıra Suudi Arabistan, Mısır, Katar ve İsrail’i kapsayan, 7 Ekim’den bu yana beşinci Ortadoğu gezisine dün başladı. Bu gezi ile devam eden diplomatik müzakerelerin sürdürülmesini, Hamas tarafından tutulan rehinelerin serbest bırakılmasını, Gazze'deki sivillere insani yardımın ulaştırılmasına imkân tanıyacak insani ateşkes için bir anlaşmaya varılmasını hedefliyor.
ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, CBS'de dün yayınlanan ‘Ulusla Yüzleş’ programında, “Gazze'deki Filistinlilerin gıda, ilaç, su ve barınağa erişimini sağlamak istiyoruz ve bu sağlanana kadar baskı yapmaya devam edeceğiz” diyerek Blinken'ın ziyaretinin ve İsrail hükümetiyle yaptığı görüşmelerin, ‘en önemli önceliğinin’ Gazze'deki sivillere daha fazla insani yardımın ulaşmasını sağlamak olduğunu vurguladı. Sullivan ayrıca İsrail ile Hamas arasındaki savaşı durdurma ve Hamas hareketi tarafından tutulan sivil rehinelerin serbest bırakılması yönünde yakın zamanda bir anlaşmanın olmadığını ve topun Hamas’ın sahasında bulunduğunu belirterek “Sonuçta bu Hamas'a kalmış, anlaşmaya varılacağına dair hiçbir garanti yok” dedi.
Bloomberg'in haberine Sullivan ayrıca “Bugün burada, anlaşmaya çok yakın olduğumuzu söyleyemem" ifadelerini kullandı. Bloomberg geçen hafta, diplomatik kaynakların, Hamas'ın 7 Ekim'de İsrail'e saldırmasından bu yana dört aydır devam eden savaşı sona erdirmek için önemli bir adım olabileceğine inandıkları bir anlaşmaya yönelik müzakerelerin ilerlediğini söylediğini aktarmıştı. Ancak İsrail ve Hamas'ın bir eylem planı üzerinde anlaşıp anlaşamayacağı belli değil. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu dün “Ne pahasına olursa olsun her anlaşmayı kabul etmeyeceğiz. Medyada teröristlerin serbest bırakılması gibi pek çok şey, sanki biz anlaşmışız gibi söyleniyor ama biz kesinlikle katılmıyoruz” dedi.
Saldırılar üzerine
Blinken'ın gezisi, ABD'nin Yemen'deki Husi hedeflerine saldırı başlatmasından ve Suriye ve Irak'ta İran'la bağları olan milislere yönelik olarak yedi noktayı bombalamasından iki gün sonra gerçekleşti. Bu, İsrail'in Gazze'de Hamas'a karşı yürüttüğü savaşı genişletme tehdidi karşısında, ABD gücünün kullanımındaki büyük artışa işaret ediyor.
ABD Dışişleri Bakanlığı açıklamasında, Bakan Blinken'in dört gün sürecek gezisinin ekim ayından bu yana Gazze'deki savaşla ilgili sorunları çözmek amacıyla gerçekleştirdiği çok sayıda diplomatik turun sonuncusu olduğunu ifade etti.
Açıklamada, ABD Dışişleri Bakanı'nın çatışmanın yayılmasını önlemek için çalışmayı sürdüreceği belirtilirken ABD'nin kendi personelini ve Kızıldeniz'de seyrüsefer özgürlüğü hakkını savunmak için uygun adımları atacağı ve Bakanın İsrailliler ve Filistinliler için kalıcı güvenliği de içeren daha bütünleşmiş, barışçıl bir bölgenin nasıl tesis edileceği konusunda ortaklarla görüşmelere devam edeceği yeniden vurgulandı.
Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Matthew Miller açıklamasında şu ifadeleri kullandı:
Bakan, çatışmanın yayılmasını önlemek için çalışmaya devam edecek ve ABD'nin kendi personelini ve Kızıldeniz’de seyrüsefer özgürlüğü hakkını savunmak için uygun adımları atacağını bir kez daha vurgulayacak. Hem İsrailliler hem de Filistinliler için kalıcı güvenliği garanti edecek daha bütünleşmiş, silahsızlaştırılmış bir bölgenin nasıl oluşturulacağı konusunda ortaklarıyla görüşmeleri sürdürecek.
Muhtemel anlaşma
Olası bir rehine anlaşmasına ilişkin açıklamalar devam etse de Hamas, İsrail’in reddettiği kalıcı ateşkesi kabul edene kadar ellerindeki tutukluları serbest bırakmayacağını duyurdu. ABD'nin Ortadoğu'daki yetkilisi Barbara Leaf, Filistin hareketinden herhangi resmi bir açıklama gelmediğini kaydetti.
ABD'nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Linda Thomas-Greenfield, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ne yaptığı açıklamasında müzakerecilerin Gazze Şeridi'ne daha fazla yardım götürmek için çaba sarfettiklerini ancak bu yardımın makul bir şekilde ne zaman ulaşacağını bilmediklerini belirterek “Bu çabayı sahada sürdürüyoruz. Size müzakereler için bir zaman veremem. Müzakereler zaman alır” dedi.
Blinken geçen haftanın başında, savaşın sonunda ‘ABD'nin Filistin'i bir devlet olarak tanımasının ve askerden arındırılmış bir Filistin devleti kurma olasılığının gözden geçirilmesi gerektiğini’ söyledi.