Blinken beşinci ziyaret turuna Suudi Arabistan, Mısır, Katar, İsrail ve Batı Şeria'dan başlıyor

ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Sullivan: Ziyaretin en önemli önceliği Gazze'ye insani yardımdır.

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken bölgeye beşinci ziyaretine başlıyor. (Reuters)
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken bölgeye beşinci ziyaretine başlıyor. (Reuters)
TT

Blinken beşinci ziyaret turuna Suudi Arabistan, Mısır, Katar, İsrail ve Batı Şeria'dan başlıyor

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken bölgeye beşinci ziyaretine başlıyor. (Reuters)
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken bölgeye beşinci ziyaretine başlıyor. (Reuters)

ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken, Batı Şeria'nın yanı sıra Suudi Arabistan, Mısır, Katar ve İsrail’i kapsayan, 7 Ekim’den bu yana beşinci Ortadoğu gezisine dün başladı. Bu gezi ile devam eden diplomatik müzakerelerin sürdürülmesini, Hamas tarafından tutulan rehinelerin serbest bırakılmasını, Gazze'deki sivillere insani yardımın ulaştırılmasına imkân tanıyacak insani ateşkes için bir anlaşmaya varılmasını hedefliyor.

ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, CBS'de dün yayınlanan ‘Ulusla Yüzleş’ programında, “Gazze'deki Filistinlilerin gıda, ilaç, su ve barınağa erişimini sağlamak istiyoruz ve bu sağlanana kadar baskı yapmaya devam edeceğiz” diyerek Blinken'ın ziyaretinin ve İsrail hükümetiyle yaptığı görüşmelerin, ‘en önemli önceliğinin’ Gazze'deki sivillere daha fazla insani yardımın ulaşmasını sağlamak olduğunu vurguladı. Sullivan ayrıca İsrail ile Hamas arasındaki savaşı durdurma ve Hamas hareketi tarafından tutulan sivil rehinelerin serbest bırakılması yönünde yakın zamanda bir anlaşmanın olmadığını ve topun Hamas’ın sahasında bulunduğunu belirterek “Sonuçta bu Hamas'a kalmış, anlaşmaya varılacağına dair hiçbir garanti yok” dedi.

Bloomberg'in haberine Sullivan ayrıca “Bugün burada, anlaşmaya çok yakın olduğumuzu söyleyemem" ifadelerini kullandı. Bloomberg geçen hafta, diplomatik kaynakların, Hamas'ın 7 Ekim'de İsrail'e saldırmasından bu yana dört aydır devam eden savaşı sona erdirmek için önemli bir adım olabileceğine inandıkları bir anlaşmaya yönelik müzakerelerin ilerlediğini söylediğini aktarmıştı. Ancak İsrail ve Hamas'ın bir eylem planı üzerinde anlaşıp anlaşamayacağı belli değil. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu dün “Ne pahasına olursa olsun her anlaşmayı kabul etmeyeceğiz. Medyada teröristlerin serbest bırakılması gibi pek çok şey, sanki biz anlaşmışız gibi söyleniyor ama biz kesinlikle katılmıyoruz” dedi.

Saldırılar üzerine

Blinken'ın gezisi, ABD'nin Yemen'deki Husi hedeflerine saldırı başlatmasından ve Suriye ve Irak'ta İran'la bağları olan milislere yönelik olarak yedi noktayı bombalamasından iki gün sonra gerçekleşti. Bu, İsrail'in Gazze'de Hamas'a karşı yürüttüğü savaşı genişletme tehdidi karşısında, ABD gücünün kullanımındaki büyük artışa işaret ediyor.

rtb
Filistinliler dün İsrail'in hava saldırısı sonrasında Gazze Şeridi'nin Deyr el-Balah kentinde yıkılan bir caminin enkazı altında kayıp kişiler için arama çalışması yürüttü. (AP)

ABD Dışişleri Bakanlığı açıklamasında, Bakan Blinken'in dört gün sürecek gezisinin ekim ayından bu yana Gazze'deki savaşla ilgili sorunları çözmek amacıyla gerçekleştirdiği çok sayıda diplomatik turun sonuncusu olduğunu ifade etti.

Açıklamada, ABD Dışişleri Bakanı'nın çatışmanın yayılmasını önlemek için çalışmayı sürdüreceği belirtilirken ABD'nin kendi personelini ve Kızıldeniz'de seyrüsefer özgürlüğü hakkını savunmak için uygun adımları atacağı ve Bakanın İsrailliler ve Filistinliler için kalıcı güvenliği de içeren daha bütünleşmiş, barışçıl bir bölgenin nasıl tesis edileceği konusunda ortaklarla görüşmelere devam edeceği yeniden vurgulandı.

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Matthew Miller açıklamasında şu ifadeleri kullandı:

Bakan, çatışmanın yayılmasını önlemek için çalışmaya devam edecek ve ABD'nin kendi personelini ve Kızıldeniz’de seyrüsefer özgürlüğü hakkını savunmak için uygun adımları atacağını bir kez daha vurgulayacak. Hem İsrailliler hem de Filistinliler için kalıcı güvenliği garanti edecek daha bütünleşmiş, silahsızlaştırılmış bir bölgenin nasıl oluşturulacağı konusunda ortaklarıyla görüşmeleri sürdürecek.

fy6j7
İsrail dün Gazze Şeridi'ne bombardıman düzenledi. (AP)

Muhtemel anlaşma

Olası bir rehine anlaşmasına ilişkin açıklamalar devam etse de Hamas, İsrail’in reddettiği kalıcı ateşkesi kabul edene kadar ellerindeki tutukluları serbest bırakmayacağını duyurdu. ABD'nin Ortadoğu'daki yetkilisi Barbara Leaf, Filistin hareketinden herhangi resmi bir açıklama gelmediğini kaydetti.

sdvb
Gazze’nin kuzeyinden göçe zorlanan Filistinli aileler, kamp alanlarında yer olmaması nedeniyle Refah sokaklarına kurulan geçici çadırlarda yaşıyor. (DPA)

ABD'nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Linda Thomas-Greenfield, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ne yaptığı açıklamasında müzakerecilerin Gazze Şeridi'ne daha fazla yardım götürmek için çaba sarfettiklerini ancak bu yardımın makul bir şekilde ne zaman ulaşacağını bilmediklerini belirterek “Bu çabayı sahada sürdürüyoruz. Size müzakereler için bir zaman veremem. Müzakereler zaman alır” dedi.

Blinken geçen haftanın başında, savaşın sonunda ‘ABD'nin Filistin'i bir devlet olarak tanımasının ve askerden arındırılmış bir Filistin devleti kurma olasılığının gözden geçirilmesi gerektiğini’ söyledi.



800'den fazla Avrupalı ​​finans grubu İsrail yerleşimleriyle bağlantılı şirketlerle çalışıyor

İsrail, yerleşim faaliyetlerini benzeri görülmemiş bir hızla genişletti (Reuters)
İsrail, yerleşim faaliyetlerini benzeri görülmemiş bir hızla genişletti (Reuters)
TT

800'den fazla Avrupalı ​​finans grubu İsrail yerleşimleriyle bağlantılı şirketlerle çalışıyor

İsrail, yerleşim faaliyetlerini benzeri görülmemiş bir hızla genişletti (Reuters)
İsrail, yerleşim faaliyetlerini benzeri görülmemiş bir hızla genişletti (Reuters)

Sivil toplum kuruluşları tarafından yapılan ve dün açıklanana bir araştırma, 800'den fazla Avrupalı ​​finans kuruluşunun İsrail yerleşimleriyle bağlantılı şirketlerle iş ilişkisi içinde olduğunu gösterdi.

Şarku’l Avsat’ın Reuters'ten aktardığına göre İsrail, yerleşim faaliyetlerini benzeri görülmemiş bir hızla genişletti ve bazı yerleşimciler, ABD Başkanı seçilen Donald Trump'ın, Filistinlilerin gelecekteki devletlerinin odak noktası olarak gördükleri Batı Şeria'da egemenlik kurma hayallerini gerçekleştirmelerine yardımcı olacağını umuyor.

Artan yerleşimci şiddeti ABD'nin yaptırımlarına yol açtı ve bazı şirketler işgal altındaki Batı Şeria'daki işlerini durduracaklarını açıkladı.

“İşgalden Alışveriş Yapma” koalisyonu tarafından hazırlanan bir rapora göre, 2023 yılında 776 olan toplam 822 finans kuruluşu, bu yıl İsrail yerleşimlerinde ‘aktif olarak yer alan’ 58 şirketle ilişki kurdu.

Sivil toplum kuruluşları, incelemelerin artırılması ve gerekirse tasfiye yapılması çağrısında bulundu.

Araştırmayı yürüten 25 Avrupalı ​​ve Filistinli sivil toplum kuruluşundan biri olan Norveç Halk Yardımı'ndan Andrew Preston, "Göstergeler, işlerin yanlış yönde ilerlediğini gösteriyor" dedi.

Raporun sunulduğu Cenevre Basın Kulübüne verdiği demeçte, “Avrupa finans kurumlarının yasadışı işgalde yer alan şirketlere yaklaşımlarını acilen yeniden değerlendirmesi gerektiğine inanıyoruz” ifadelerini kullandı.

İsrail Maliye Bakanlığı yorum talebine henüz yanıt vermedi.

Batı Şeria yaklaşık 100 kilometre uzunluğunda ve 50 kilometre genişliğinde ve İsrail'in 1967 savaşında ele geçirmesinden bu yana İsrail-Filistin çatışmasının merkezinde yer alıyor.

Çoğu ülke, Batı Şeria'nın işgal altındaki bölge olduğunu düşünüyor ve yerleşimler uluslararası hukuka göre yasa dışı. Bu görüş BM'nin en yüksek mahkemesi tarafından temmuz ayında onaylandı.

Raporda, BNP Paribas ve HSBC'nin de aralarında bulunduğu büyük bankaların listedeki Avrupalı ​​şirketler arasında yer aldığı belirtildi. Bankalar henüz yorum talebine yanıt vermedi.

Raporda, yerleşimlerde aktif olarak yer alan 58 şirketin arasında "Booking" ve "Expedia" seyahat sitelerinin yanı sıra Caterpillar Heavy Machinery'nin de yer aldığı belirtildi. Bu şirketlerin hiçbiri yorum talebine henüz yanıt vermedi.

Booking daha önce, müşterilere tartışmalı ve çatışmalardan etkilenen alanlar hakkında bilinçli kararlar verebilmeleri için daha fazla bilgi vermek amacıyla kılavuzunu güncellediğini açıklamıştı. Expedia, konaklama birimlerinin açıkça Filistin topraklarında bulunan İsrail yerleşimleri olarak tanımlandığını belirtti.

Raporda adı geçen şirketlerin hepsi olmasa da çoğu, İsrail yerleşimleriyle iş yapan BM şirketlerinin veri tabanında da yer alıyor.

Raporda, aralarında Norveç Emeklilik Fonu'nun (KLB) da bulunduğu bazı finans kuruluşlarının son birkaç yılda İsrail yerleşimleriyle bağlantılı şirketlerden yatırımlarını geri çektiği ifade edildi.