AP: Sırbistan özgür ve adil seçim taahhüdünü yerine getirmedi

Avrupa Parlamentosu (AP), Sırbistan'ın 17 Aralık 2023'te yapılan seçimlerde "özgür ve adil seçim taahhütlerini yerine getirmediğini" bildirerek, usulsüzlük iddialarına ilişkin bağımsız soruşturma başlatılması çağrısında bulund

(AA)
(AA)
TT

AP: Sırbistan özgür ve adil seçim taahhüdünü yerine getirmedi

(AA)
(AA)

AP Genel Kurulunda milletvekillerinin 461 lehte, 53 aleyhte ve 43 çekimser oyuyla kabul edilen kararda, iktidar sahiplerinin "haksız avantaj elde etmek için kurumları ve medyayı ısrarlı ve sistematik şekilde kötüye kullanmaları nedeniyle Sırbistan'da yapılan son parlamento ve yerel seçimlerin 'bir Avrupa Birliği (AB) aday ülkesi için beklenen standartların altında' kaldığı" belirtildi.

Tartışmalı seçimin "adil koşullarda yapılmadığı" ifade edilen kararda, seçimlerin yürütülmesinde "usule ilişkin çok sayıda eksiklik" bulunduğuna dikkati çekildi. Usulsüzlükler arasında oylama ve sayım sırasında güvenlik tedbirlerinin "tutarsız" şekilde uygulanması, sandıklarda sık sık aşırı kalabalık yaşanması, oy gizliliğinin ihlali, seçmen kayıtlarının manipülasyonu, sahte imzalar ve grup halinde oy kullanma olayları örnek gösterildi.

Kararda Sırp yetkililere "ülkedeki demokratik kurumların düzgün işleyişinin Sırbistan'ın AB'ye katılım sürecinin merkezinde yer aldığı" hatırlatılarak seçimler sırasında raporlanan usulsüzlük iddialarına ilişkin bağımsız soruşturma başlatılması çağrısı yapıldı.

"AB fonlarının askıya alınması" uyarısı

Yetkililerin seçim süresince manipülasyon yaptığına ilişkin iddialarla ilgili makamlardan yanıt gelmemesinden "üzüntü duyulduğu" kaydedilen kararda, "Sırp yetkililerin AP üyeleri de dahil olmak üzere seçim gözlemcilerine yönelik organize saldırılarda bulunduğuna" değinildi.

Kararda seçim kampanyası sırasında "medyada çoğulculuğun olmaması, dezenformasyon yapılması ve iktidar lehine çok sayıda etik dışı ve taraflı haber yapılmasının kınandığı" belirtilerek, "AP milletvekilleri, (Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar) Vucic'in iktidara gelmesinden bu yana geçen 10 yılda Sırbistan'daki medya özgürlüğünün siyasi baskı, tehdit ve gazetecilere yönelik fiziksel saldırılar yoluyla sürekli erozyona uğradığı uyarısında bulunuyor." ifadelerine yer verildi.

AB'ye katılım müzakerelerinin ülkenin ilgili AB reformlarında önemli ilerleme kaydetmesi halinde ilerlemesi gerektiği bildirilen kararda, "Sırp yetkililerin seçimle ilgili temel tavsiyeleri uygulamakta isteksiz davranması ya da soruşturma bulgularının yetkililerin seçmen usulsüzlüğüne doğrudan karıştığını göstermesi halinde seçimlerle bağlantılı olarak hukukun üstünlüğünün ciddi şekilde ihlal edildiği gerekçesiyle AB fonlarının askıya alınması" çağrısında bulunuldu.

AP'nin kararları üye ülkelere tavsiye ya da çağrı niteliğinde oluyor ve üye ülkeler için hukuki bağlayıcılığı bulunmuyor.

Sırbistan'da erken yerel ve genel seçimler 17 Aralık 2023'te yapılmış, muhalefet, Bosna Hersek'in iki entitesinden biri olan Sırp Cumhuriyeti'nden (RS) yüzlerce kişinin otobüslerle Belgrad'a getirilerek oy kullandığını belirtmiş ve bu usulsüzlüğün ortadan kaldırılması için seçimin iptalini talep etmişti.

Muhaliflerin çağrısıyla 18 Aralık 2023'te toplanmaya başlayan göstericiler, 13 gün boyunca seçim sonucuna itiraz etmişti.



İsrail, Gazze'deki savaş suçları davalarının yüzde 88'ini iddianame hazırlamadan kapattı

Gazze'deki savaş suçlarıyla ilgili soruşturmaların 10'da 9'u suçlama yöneltilmeden kapatıldı. (Reuters)
Gazze'deki savaş suçlarıyla ilgili soruşturmaların 10'da 9'u suçlama yöneltilmeden kapatıldı. (Reuters)
TT

İsrail, Gazze'deki savaş suçları davalarının yüzde 88'ini iddianame hazırlamadan kapattı

Gazze'deki savaş suçlarıyla ilgili soruşturmaların 10'da 9'u suçlama yöneltilmeden kapatıldı. (Reuters)
Gazze'deki savaş suçlarıyla ilgili soruşturmaların 10'da 9'u suçlama yöneltilmeden kapatıldı. (Reuters)

Londra merkezli Silahlı Şiddete Karşı Eylem (Action on Armed Violence-AOAV) adlı kuruluş tarafından yayınlanan bir rapor, Gazze Şeridi'ndeki savaşın başlamasından bu yana İsrail askerleri tarafından işlenen savaş suçları ya da suiistimallerle ilgili olarak İsrail ordusu tarafından açılan her 10 soruşturmadan yaklaşık 9'unun herhangi bir suçlama yöneltilmeden kapatıldığını ortaya koydu.

Şarku’l Avsat’ın The Guardian'dan aktardığına göre AOAV, Ekim 2023 ile Haziran 2025 sonu arasında İsrail ordusunun Gazze Şeridi veya Batı Şeria'daki güçleri tarafından sivillere zarar verildiği iddiaları üzerine bir soruşturma yürüttüğünü veya yürüteceğini söylediği 52 vakaya ilişkin İngilizce medyada haberler bulduğunu bildirdi. Söz konusu vakalar bin 303 Filistinlinin öldürülmesi ve bin 880 kişinin yaralanmasını içeriyor.

frgty
Yardım dağıtım noktasında vurularak öldürülen oğlu için gözyaşı döken Filistinli bir anne (EPA)

AOAV, soruşturmaların yüzde 88'inin çözülemediğini ve herhangi bir suçlama getirilmediğini kaydetti. Bunlar arasında Şubat 2024'te Gazze Şeridi'nde un kuyruğunda bekleyen en az 112 Filistinlinin öldürülmesi ve Mayıs 2024'te Refah'taki bir kampta 45 kişinin ölümüne neden olan hava saldırısı da yer alıyor.

Refah'taki bir dağıtım noktasından yiyecek almaya giden 31 Filistinlinin 1 Haziran'da İsrail güçlerinin ateş açması sonucu öldürülmesiyle ilgili soruşturma ise halen sonuçlanmadı.

AOAV ekibinden Iain Overton ve Lucas Tsantzouris, “İstatistikler, İsrail'in, güçlerinin savaşla ilgili ihlal suçlamalarını içeren davaların büyük çoğunluğunda sonuca ulaşamayarak ya da suçsuz olduğunu kanıtlayamayarak bir ‘cezasızlık modeli’ yaratmaya çalıştığını gösteriyor” dedi.

cvdfgt
Gazze Şeridi'ndeki bir yardım dağıtım noktasında yaşanan ölüm vakasının ardından Şifa Hastanesi’nin önünde kanlar içindeki bir ambulans sedyesini taşıyan Filistinliler (EPA)

İsrail ordusu, ‘askeri polis tarafından onlarca soruşturma açıldığını ve bu soruşturmaların çoğunun halen devam ettiğini’ bildirdi.

Ordu tarafından yapılan açıklamada, “Kuvvetlerimizin görevi kötüye kullandığına dair her türlü ihbar, şikâyet ya da iddia, kaynağı ne olursa olsun bir ön inceleme sürecinden geçer. Bazı durumlarda kanıtlar askeri polis tarafından cezai soruşturma başlatılması için yeterli olurken, diğer durumlarda sadece bir ön soruşturma yürütülür” ifadeleri yer aldı.

Açıklama şöyle devam etti: “Bu vakalar, İsrail Genelkurmay Başkanlığı Gerçekleri Araştırma ve Değerlendirme Mekanizması olarak bilinen bir mekanizma tarafından, kuvvetlerin suç teşkil eden bir suiistimalde bulunduğuna dair makul bir şüphe olup olmadığının belirlenmesi için değerlendirmeye sevk edilir.”

İnsan hakları örgütleri bu sistemi eleştirerek soruşturmaların yıllar sürebileceğini söylüyor.