Netanyahu esirlerin baskısından nasıl kurtulacak?

Hamas'la anlaşmayı reddettiğini açıkladı ama müzakerelere devam etti.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu geçen Ocak ayında Tel Aviv'de düzenlediği basın toplantısında (DPA)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu geçen Ocak ayında Tel Aviv'de düzenlediği basın toplantısında (DPA)
TT

Netanyahu esirlerin baskısından nasıl kurtulacak?

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu geçen Ocak ayında Tel Aviv'de düzenlediği basın toplantısında (DPA)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu geçen Ocak ayında Tel Aviv'de düzenlediği basın toplantısında (DPA)

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Hamas'a teslim olmayacaklarını ve zafere ulaşana kadar savaşı sürdüreceklerini ifade ederken, Savunma Bakanı Yoav Galant ise güçlerinin Gazze’de bulunan Hamas lideri Yahya Sinvar'ı yakalamaya yaklaştığını açıkladı. İsrailli rehinelerin aileleri ise Netanyahu'yu çocuklarına ‘idam cezası vermekle’ suçlayarak hükümeti bir esir değişim anlaşmasına zorlamaya yönelik vatandaşlara sokaklara çıkmaları için yardım çağrısında bulundu.

Haaretz gazetesi editörü Uri Misgav dünkü başyazısında, Netanyahu'nun sunduğu planın rehineleri kurban etme planı olduğunu ve Hamas'ın bazı arabulucuların planına ‘ciddi ve net bir yanıt’ verdiğini ifade ederek ‘akıllı ve sorumlu’ bir hükümetin bunu kabul etmesi gerekir. Misgav yazısında, “Fakat Netanyahu ve taraftarları savaşa devam etmek için bunu reddedecekler ve elleri sonsuza kadar kaçırılanların kanına bulanacak” dedi.

Yazıda ayrıca “İster çatışmaların devamı konusunda, isterse Filistinli mahkumların özgürleştirilmesi konusunda olsun İsrail'in yüksek bedeller ödemesi gerekiyor. Ancak Hamas'ın talep ettiği bedeller, İsrail'in bakışıyla vatandaşlarının ve askerlerinin hayatlarına verdiği yüksek değeri ifade ediyor ve bu nedenle İsrail'in alacağı kazanca odaklanması gerekiyor. Hamas her yaştan kaçırılan çok sayıda İsrailliyi gözaltında tutuyor” ifadeleri kullanıldı.

Netanyahu'nun açıklamalarını ‘bir hayal ekimi’ olarak değerlendiren gazetede, "İsrail kamuoyunun kendini hayale kaptırması veya siyasi liderliğin gözlerini perdelemesine izin verilmesi yasaktır. Geçen her gün, her an kaçırılanların hayatları tehlikeye atılıyor” ifadelerine yer verildi. Wall Street Journal gazetesi bir haberinde, Hamas tarafından kaçırılan 136 kişiden yalnızca 85'inin hâlâ hayatta olduğuna dair tahminde bulundu. İsrail medyasında yer alan haberlerde ise ‘gerçek ölü sayısının çok daha fazla olduğuna dair korkuların olduğu, anlaşmanın ertelenmesinin kaçırılanların tamamı olmasa da en azından bir kısmı için ölüm cezası anlamına geldiği, hükümet, cumhurbaşkanı ve aşırı sağ kanatın kaçırılanları feda etmeye hazır oldukları’ ifade edildi.

Netanyahu, çarşambayı perşembeye bağlayan gece, ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken ile gerçekleştirdiği ‘uzun ve derinlemesine’ görüşmenin ardından tek başına düzenlediği basın toplantısında, orduya Refah’ı işgal etme hazırlığı yapma talimatı verdiğini ifade ederek Hamas’ın şartlarını kısmen reddetti. Netanyahu “İsrail ordusu, belirlediğimiz tüm savaş hedeflerini gerçekleştirmek için programlı bir şekilde ilerliyor. Başından beri kapsamlı bir zafer hedefinde kararlıydım ve bundan daha azına razı olmayacağız. Birleşmiş Milletler Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı'nı (UNRWA) değiştireceğiz, bunun için çalışma talimatını verdim ve Blinken'e bu konuda bilgi verdim. Aynı anlamda Ortadoğu'nun aydınlığa ya da karanlığa doğru gittiği tarihi bir dönüm noktası önümüzdedir. Bunun sağlanması için Gazze'de mutlak zafer şarttır. İsrail ordusuna Hamas'ın son kalesi Refah'ta da operasyon yapması talimatını verdik" dedi. Gazze'de esir tutulan rehinelerin ailelerine ise “Sevdikleriniz her zaman gözlerimizin önünde duruyor. Kalbim parçalandı ve onların serbest bırakılması için çalışmayı bir an bile bırakmıyoruz. Serbest bırakılmaları için askeri baskının devam etmesi gerekli bir koşuldur” dedi.

Netanyahu'nun açıklamaları, Ortadoğu'da güvenliğin bozulmasına neden olan savaşı durdurmak isteyen ABD yönetimiyle olan anlaşmazlıkların bir ifadesi şeklinde yorumlandı. Anlaşmazlığın, Blinken’in açıklamalarında İsrail liderinin dikkatini çok sayıda Filistinli sivilin ölümüne çekmesi, Refah'ın Mısır ile koordinasyon olmadan işgal edilmesini kabul etmediğini ve rehineler meselesine öncelik vermesi gerektiğini söylemesiyle ortaya çıkmıştı.

Netanyahu'yu anlaşmaya varmaya ikna etme konusunda Blinken'e çok güvenen rehinelerin aileleri ise hüsrana uğrayıp hayal kırıklığı yaşadılar ve rehinelerin geleceğine dair endişeleri yeniden arttı.

Ancak İsrail medyası perşembe günü, Netanyahu'nun Hamas hareketinin ateşkesi de içeren esir değişimi anlaşması önerisini ‘hayal ürünü, ‘akılsızca ve ilerlemeye izin vermeyen’ olarak nitelendirmesine rağmen ‘kapıyı tamamen kapatmadığını’, İsrail'in teklifi tamamen reddetmediğini ve esir değişimine ilişkin müzakereleri durduracağını açıkça söylemediğini belirtti. Haaretz gazetesine göre Netanyahu, ‘Filistinli katillerin özgürleştirilmesine karşı çıkma dışında görüşmelerin durdurulduğunu ya da İsrail'in müzakerelerden vazgeçtiğini duyurmadı.’

Walla internet sitesi, ‘sert tutuma rağmen Netanyahu'nun açıklamalarının müzakereleri durdurmak değil, başlangıcı için bir hazırlık ​​gibi göründüğüne’ dikkat çekti.

İsrailli siyasi kaynaklar, Netanyahu'nun Hamas önerisine karşı açıklamalarının önümüzdeki gün ve haftalarda müzakerelerin sürdürülmesini ‘meşrulaştıracağı’ olarak değerlendirdiler. Kaynaklardan biri, "Hamas'ın teklifinin İsrail'in kabul edemeyeceği bir teklif olduğu açık, ancak Hamas hareketinin şu an ki müzakereleri, belki daha sonra ciddi müzakereleri de yürütmeye hazır olduğunu gösteriyor" dedi. Bir başka kaynak, Netanyahu'nun Hamas'ın önerisine karşı açıklama yapmasının ve hareketin serbest bırakılmasını talep ettiği mahkumların sayısının, özellikle de Netanyahu'nun İsrail ordusunun Refah ve diğer iki mülteci kampına girmesi yönündeki açıklamalarının, Hamas üzerindeki baskıyı artıracağını ve ‘pozisyonunu yumuşatacağını’ ifade etti.

Walla internet sitesine göre ABD yönetimi, İsrail, Mısır ve Katar'a esir-tutuklu takası anlaşmasına varılması için baskı uygulamaya devam etmeyi planlıyor ve yönetim, Gazze'de belirli bir ateşkese ulaşmanın tek yolunun bu olduğunun bilincinde. Çünkü savaş ne kadar uzarsa Biden'ın seçim kampanyasındaki zorlukları da o kadar artacak. Beyaz Saray'dakiler de ateşkes olmadan Biden'ın savaş sonrası Gazze Şeridi'nde ‘ertesi gün’ planının gerçekleşmesinin mümkün olmadığının farkındalar. Dolayısıyla bu aşamada çatışmalara müdahil olmamayı ve müzakereleri ilerletmek için çalışmayı tercih ediyorlar. Böylece her bir taraf, Washington'un teşebbüsü veya müdahalesi olmadan kendi iç muhalefetiyle karşı karşıya gelebilir.



Trump'ın Rusya-Ukrayna Barış Planı Witkoff'a güvenmeyen Cumhuriyetçileri kızdırdı

ABD Başkanı Donald Trump, New York'ta düzenlenen bir tenis maçı sırasında Özel Temsilcisi Steve Witkoff ile yan yana (Arşiv - Reuters)
ABD Başkanı Donald Trump, New York'ta düzenlenen bir tenis maçı sırasında Özel Temsilcisi Steve Witkoff ile yan yana (Arşiv - Reuters)
TT

Trump'ın Rusya-Ukrayna Barış Planı Witkoff'a güvenmeyen Cumhuriyetçileri kızdırdı

ABD Başkanı Donald Trump, New York'ta düzenlenen bir tenis maçı sırasında Özel Temsilcisi Steve Witkoff ile yan yana (Arşiv - Reuters)
ABD Başkanı Donald Trump, New York'ta düzenlenen bir tenis maçı sırasında Özel Temsilcisi Steve Witkoff ile yan yana (Arşiv - Reuters)

ABD Kongresi'ndeki bazı Cumhuriyetçiler, Başkan Donald Trump’ın Rusya-Ukrayna Barış Planı nedeniyle Beyaz Saray'ı sert bir şekilde eleştirirken planın Rusya'nın lehine olduğunu söylediler. Ancak bu durum, Trump'ın neredeyse tüm girişimlerini güçlü bir şekilde destekleyen bir parti için nadir görülen bir çıkıştı. Ukrayna’yı destekleyen Cumhuriyetçiler, Ukrayna'daki savaşı sona erdirmek amacıyla ilk kez geçtiğimiz hafta açıklanan 28 maddelik planın, Trump yönetiminin Kiev'i büyük ölçüde Moskova lehine olan bir barış anlaşması imzalamaya zorlayabileceği endişesini dile getirdiler.

ABD Senatosu Silahlı Kuvvetler Komitesi Başkanı Cumhuriyetçi Senatör Roger Wicker, cuma günü yaptığı açıklamada, “Bu sözde 'barış planının’ gerçek sorunları var ve barış getireceğinden oldukça şüpheliyim” dedi.

Bu endişeler, Bloomberg News'in salı günü, Trump’ın Özel Temsilcisi Steve Witkoff’un 14 Ekim'de Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Siyasi İşler Danışmanı Yuri Ushakov ile yaptığı telefon görüşmesinde, barış planı üzerinde birlikte çalışılması ve Putin'in bu planı Trump'a sunması gerektiğini söylediğini bildirmesiyle daha da arttı.

Senato üyesi: Witkoff'a güvenemezsiniz

Ukrayna'nın egemen, demokratik bir ülke olmasını isteyen Rusya’nın işgaline karşı çıkanlara göre Witkoff'un tamamen Rus yanlısı olduğu aşikar. Cumhuriyetçi Parti Temsilcisi Don Bacon, sosyal medya platformu X'te “Bu müzakereleri yürütmesi için ona güvenilemez. Ücretli bir Rus ajanı başka ne yapabilir ki? Görevinden alınması gerekir” diye yazdı.

Cumhuriyetçi Parti halen Trump'ı ezici bir çoğunlukla destekliyor olsa da bu ayki seçimlerde Demokratların zaferi ve Kongre'nin reşit olmayan kız çocuklarına yönelik fuhuş ağı oluşturduğu iddiasıyla yargılandığı sırada hapishanede ölü bulunan Jeffrey Epstein ile ilgili Adalet Bakanlığı dosyalarının yayınlanmasını desteklemesi gibi Trump’ın son zamanlarda yaşadığı aksilikler göz önüne alındığında, Cumhuriyetçi milletvekillerinin eleştirileri göz ardı edilemez.

Cumhuriyetçi Temsilci Brian Fitzpatrick, Witkoff'un çağrısını büyük bir sorun olarak nitelendirdi ve bu yaklaşımda bir değişiklik yapılması çağrısında bulunarak “Bu saçma yan konuların ve gizli toplantıların sona ermesi gereken birçok nedenden biri de bu” dedi.

Senato'nun eski Cumhuriyetçi lideri Senatör Mitch McConnell, Trump'ın yeni danışmanlara ihtiyacı olduğunu belirterek “Rusya’nın katliamını ödüllendirmek ABD’nin çıkarları için felaket olur” ifadelerini kullandı.

Trump'ın yakın çevresinden savunma

Trump'ın yakın çevresindeki Senato üyeleri onu eleştiren Senato üyelerine karşı çıktı. Ukrayna'ya yardımları eleştiren Başkan Yardımcısı J.D. Vance, McConnell'ı savaşı sona erdirme planına karşı ‘saçma bir saldırı’ başlatmakla suçladı.

Başkan Trump’ın oğlu Donald Trump Jr. İse sosyal medya üzerinden McConnell'ın ‘sadece babasını eleştiren kıskanç biri’ olduğunu söyledi.

Ancak analistler, Cumhuriyetçi Parti’nin muhalif üyelerinin eleştirilerinin, son zamanlarda yaşanan siyasi rüzgarlarla birleşerek Trump yönetimi için daha büyük bir soruna işaret edebileceğini söyledi. Brookings Enstitüsü’nden araştırmacı Scott Anderson, “Tüm bunlar, onun son dokuz veya on ayda göründüğünden daha politik olarak savunmasız olduğunu gösteriyor” yorumunda bulundu.

Anketler, Amerikalıların çoğunun Ukrayna'nın Rusya tarafından işgal edilmesine karşı mücadelesini desteklediğine işaret ederken Cumhuriyetçiler muhtemelen Kongre'nin kontrolü için kıyasıya bir rekabetin yaşanacağı 2026 yılındaki ara seçimlere odaklanacaklar. Bu yarışa aktif olarak katılan Cumhuriyetçi adaylar, bağımsız seçmenlere hitap etmek zorunda kalacak.

En sert eleştiriler, seçimlerde yeniden aday olmayan Bacon ve McConnell gibi Cumhuriyetçilerden geldi. Ancak Anderson’a göre bu iki isim başkalarının özel olarak söylediklerini kamuoyuna açıklıyor.


Yeni Delhi, Şanghay havaalanında bir Hintli vatandaşın gözaltına alınmasının ardından Çin'e sert protestolarda bulundu

Çin ve Hindistan bayrakları Çin'in Tianjin kentinde dalgalanıyor (Reuters)
Çin ve Hindistan bayrakları Çin'in Tianjin kentinde dalgalanıyor (Reuters)
TT

Yeni Delhi, Şanghay havaalanında bir Hintli vatandaşın gözaltına alınmasının ardından Çin'e sert protestolarda bulundu

Çin ve Hindistan bayrakları Çin'in Tianjin kentinde dalgalanıyor (Reuters)
Çin ve Hindistan bayrakları Çin'in Tianjin kentinde dalgalanıyor (Reuters)

Reuters'ın haberine göre Hindistan, Şanghay Havalimanı'nda bir Hint vatandaşının keyfi olarak gözaltına alınmasına sert bir itirazda bulunduğunu duyurdu ve bu tür olayların ilişkileri yeniden kurma çabalarına "tamamen yardımcı olmadığını" belirtti.

Hindistan medyası, Çin yetkililerinin 21 Kasım'da Şanghay Havalimanı'nda beklerken İngiltere'de yaşayan bir Hintli kadını gözaltına aldığını ve kendisine, doğu eyaleti Arunachal Pradesh'te doğduğu için Hindistan pasaportunun geçersiz olduğunu bildirdiğini yazdı.

Pekin, Zhannan olarak adlandırdığı Arunachal Pradesh'i kendi topraklarının bir parçası olduğunu iddia ederken, Yeni Delhi bu iddiayı sürekli olarak reddetti.

Hint medyası, Hintli kadın Prema Wanjum Thongdoke'nin Japonya'ya giden uçağa binmesinin engellendiğini ve 18 saat boyunca gözaltında tutulduğunu söylediğini belirtti.

Hindistan Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Randhir Jaiswal, Hindistan'ın olayı Çin'e "kesin bir şekilde" ilettiğini söyledi.

Jaiswal, düzenlediği basın toplantısında, "Çin'in keyfi eylemleri... Arunachal Pradesh'li bir Hintlinin gözaltına alınması da dahil olmak üzere, her iki tarafın karşılıklı güven ve anlayış inşa etme ve iki ülke arasındaki ilişkileri kademeli olarak normalleştirme çabalarına zarar veriyor" dedi.

Jaiswal daha önce Çin'in eylemlerinin "küresel hava yolculuğunu düzenleyen bir dizi anlaşmayı ihlal ettiğini" ileri sürmüştü.

Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü salı günü yaptığı açıklamada, denetimlerin yasa ve yönetmeliklere uygun olarak gerçekleştirildiğini belirtti.

ABD Başkanı Donald Trump'ın öngörülemeyen dış politikaları nedeniyle dört yıldır süren anlaşmazlıkların ardından iki Asya devi, bir dizi üst düzey ikili ziyaret düzenleyerek ilişkileri temkinli bir şekilde onarmaya çalışıyor.


Avrupa’da sosyal medya için 16 yaş sınırı önerisi

Avrupa Parlamentosu üyeleri, küçüklerin sosyal medyaya bağımlı olmasına yol açan teknoloji ve içeriklerin yasaklanmasını talep etti (AFP)
Avrupa Parlamentosu üyeleri, küçüklerin sosyal medyaya bağımlı olmasına yol açan teknoloji ve içeriklerin yasaklanmasını talep etti (AFP)
TT

Avrupa’da sosyal medya için 16 yaş sınırı önerisi

Avrupa Parlamentosu üyeleri, küçüklerin sosyal medyaya bağımlı olmasına yol açan teknoloji ve içeriklerin yasaklanmasını talep etti (AFP)
Avrupa Parlamentosu üyeleri, küçüklerin sosyal medyaya bağımlı olmasına yol açan teknoloji ve içeriklerin yasaklanmasını talep etti (AFP)

Avrupa Parlamentosu dün, AB ülkelerinde 16 yaşın altındakilerin sosyal medyayı sınırsız kullanmasını yasaklayan bir teklif sundu. Bu teklif, sosyal medyanın çocuk ve ergenler üzerindeki "fiziksel ve psikolojik risklerini" azaltmak amacıyla önerildi.

Avrupa Parlamentosu üyeleri, Strazburg'da (Doğu Fransa) düzenlenen genel kurul toplantısında büyük çoğunlukla kabul edilen bağlayıcı olmayan bir raporda, "Avrupa Birliği'nde sosyal ağlar, video yayın platformları ve yapay zeka tabanlı sohbet programlarının kullanımı için asgari yaş sınırının 16 olarak belirlenmesi ve ebeveynlerinin onayıyla 13-16 yaş arasındakilerin kullanımına izin verilmesi şartının getirilmesi" çağrısında bulundu.

Ayrıca, küçük yaştakilerin sosyal medyaya bağımlı olmasına yol açan teknoloji ve içeriklerin, sayfayı yenilemek için ekranı aşağı çekme veya "yenilemek için çekme" olarak bilinen yöntemin ve ödül sistemlerinin yasaklanması çağrısında bulundular.

Avrupa Parlamentosu üyeleri, Avrupa düzenlemelerine uymayan web sitelerinin yasaklanmasını önerdi.

Uzmanlardan oluşan bir komitenin, yasağı bizzat destekleyen Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen'e önerilerini yıl sonuna kadar sunması bekleniyor.