İngiltere'den 4 aşırılık yanlısı yasa dışı Yahudi yerleşimciye yaptırım kararı

İngiltere Dışişleri Bakanlığı: "İsrail'in harekete geçmedeki başarısızlığı, Batı Şeria'daki aşırılık yanlısı yerleşimcilerin neredeyse tamamen dokunulmaz olduğu bir ortama yol açtı"

Bir İsrail askeri Batı Şeria'da Filistinli bir göstericiyi tutukladı (AFP)
Bir İsrail askeri Batı Şeria'da Filistinli bir göstericiyi tutukladı (AFP)
TT

İngiltere'den 4 aşırılık yanlısı yasa dışı Yahudi yerleşimciye yaptırım kararı

Bir İsrail askeri Batı Şeria'da Filistinli bir göstericiyi tutukladı (AFP)
Bir İsrail askeri Batı Şeria'da Filistinli bir göstericiyi tutukladı (AFP)

İngiltere Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, Batı Şeria'daki yasa dışı yerleşimci şiddetinin daha önce görülmemiş seviyede arttığı belirtildi.

Bugün alınan kararla 4 isme seyahat ve vize yasağı ile mallarını dondurma yaptırımı uygulanacağı ifade edilen açıklamada, söz konusu kişilerin silahla tehdit, Filistinlileri yerinden etmek için saldırı, mülklerin yok edilmesi gibi tansiyonu artırıcı girişimlerde bulunduğu vurgulandı.

Açıklamada, "İsrail'in harekete geçmedeki başarısızlığı, Batı Şeria'daki aşırılık yanlısı yerleşimcilerin neredeyse tamamen dokunulmaz olduğu bir ortama yol açtı." değerlendirmesi yapıldı.

"Sistematik tehdit ve şiddet kaynağı"

Açıklamada, hakkında yaptırım kararı alınan kişilerle ilgili detaylara da yer verildi. Bu kapsamda Moshe Sharvit'in, Ürdün Vadisi'ndeki Filistinli çobanlar ve ailelerine saldırdığı ve tehdit ettiği belirtildi.

Sharvit'in "5 saat içinde terk edin" tehditleri sonucu Ekim 2023'te 20 Filistinli ailenin yerlerini terk ettiği de aktarıldı.

Yinon Levy'nin ise "Meitarim Çiftliği" isimli yasa dışı Yahudi yerleşimci grubunun lideri olduğu ve buradaki yerleşimcilerin, bölgedeki Filistinli halka yönelik saldırılar yaptığı kaydedildi.

Zvi Bar Yosef isimli yerleşimcinin de 2018'de kurduğu "Zvi'nin Çiftliği" isimli yasa dışı yerleşim grubunun, Filistinlileri ikisi silahla olmak üzere defalarca tehdit ettiği belirtilerek, grubun, yerel Filistinliler tarafından "sistematik tehdit ve şiddet kaynağı" olarak nitelendiğine işaret edildi.

Hakkında yaptırım kararı alınan Ely Federman isimli yerleşimcinin de çok sayıda Filistinli çobana saldırdığı bilgisi paylaşıldı.

"Çoğu zaman taahhütlerin verildiğini ancak yerine getirilmediğini görüyoruz"

Açıklamada değerlendirmelerine yer verilen İngiltere Dışişleri Bakanı David Cameron, "Bugün açıklanan yaptırımlar, en korkunç insan hakları ihlallerinden bazılarına karışanlara kısıtlamalar getiriyor. Yaşananları açık bir şekilde anlatmalıyız. Aşırılık yanlısı İsrailli yerleşimciler, Filistinlileri çoğunlukla silah zoruyla tehdit ediyor ve onları hakları olan topraklardan çıkmaya zorluyor." ifadelerini kullandı.

Tehdit ve zorla yerinden etme uygulamalarının yasa dışı ve kabul edilemez olduğuna dikkati çeken Cameron, "İsrail'in daha güçlü adımlar atması ve yerleşimci şiddetine son vermesi gerekiyor. Çoğu zaman taahhütlerin verildiğini ancak yerine getirilmediğini görüyoruz." değerlendirmesini yaptı.

Cameron, aşırılık yanlısı yasa dışı Yahudi yerleşimcilerin, Filistinli sivilleri hedef almalarının hem İsrailli hem de Filistinlilerin güvenliğini tehdit ettiğini belirtti.

Açıklamada, İngiltere'nin defalarca yerleşimci şiddeti ve yasa dışı yerleşim yerleriyle ilgili İsrail hükümetini uyardığı ve Filistinlilere ait dondurulmuş malların sahiplerine iade edilmesi çağrısı yaptığı kaydedildi.

İngiltere'nin geçen aralık ayında aşırılık yanlısı yasa dışı Yahudi yerleşimcilere yaptırım uygulama kararı aldığı da hatırlatılan açıklamada, "İngiltere, sürdürülebilir bir ateşkes ve kalıcı barışa giden yolu bulmak için başta bölgedekiler olmak üzere müttefik ve ortaklarıyla çalışmaya devam edecek." ifadeleri yer aldı.



Zelenskiy: Trump'ın mevcut temas hattı temelinde müzakere etme önerisi ‘iyi bir uzlaşma’

Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy (AFP)
Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy (AFP)
TT

Zelenskiy: Trump'ın mevcut temas hattı temelinde müzakere etme önerisi ‘iyi bir uzlaşma’

Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy (AFP)
Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy (AFP)

Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, ABD Başkanı Donald Trump'ın mevcut temas hattı temelinde Rusya ile müzakere etme önerisini ‘iyi bir uzlaşma’ olarak nitelendirdi, ancak Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in bunu kabul edeceğinden şüphe duyduğunu belirtti.

Zelenskiy, Oslo'ya yaptığı kısa ziyaret sırasında gazetecilere verdiği demeçte, “ABD Başkanı, olduğumuz yerde kalıp diyalog başlatmamızı önerdi. Bence bu iyi bir uzlaşma, ancak Putin'in bunu destekleyeceğinden emin değilim. Bunu Başkan Trump'a da söyledim” ifadelerini kullandı.

Bu arada Rusya bugün, Putin ile Trump arasında yapılacak zirve için hazırlıkların ‘devam ettiğini’ bildirdi. Trump ise önceki gün zirvenin süresiz olarak erteleneceğini açıklamıştı.

Öte yandan Trump, Rusya'nın neredeyse dört yıldır süren Ukrayna savaşında ateşkes kabul etmemesinden duyduğu hoşnutsuzluğu giderek daha fazla dile getiriyor.

sdfgr
ABD Başkanı Donald Trump, 17 Ekim'de Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy'yi Beyaz Saray'da karşıladı. (AFP)

ABD ve Rusya devlet başkanları geçtiğimiz ağustos ayında Alaska'da bir zirve düzenlediler, ancak toplantı herhangi bir barış anlaşmasıyla sonuçlanmadı.

Trump geçen hafta Putin ile Budapeşte'de bir toplantı yapmayı planladığını açıklamıştı, ancak dün ‘sonuçsuz’ görüşmeler yapmak istemediğini belirterek planı iptal etti.

Trump'ın açıklamaları sorulduğunda Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov gazetecilere şöyle cevap verdi: “Ne Başkan Trump ne de Başkan Putin zaman kaybetmek istemiyor.”

Şarku’l Avsat’ın Rusya'nın TASS haber ajansından aktardığına göre, Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Ryabkov, “Zirveye yönelik hazırlıkların devam ettiğini teyit ediyoruz” dedi.


Anket: Amerikalıların çoğu, ülkelerinin Filistin devletini tanımasını destekliyor

 Elinde Filistin'i destekleyen bir pankart tutan ABD’li bir protestocu, Pensilvanya, 5 Eylül 2025 (DPA)
Elinde Filistin'i destekleyen bir pankart tutan ABD’li bir protestocu, Pensilvanya, 5 Eylül 2025 (DPA)
TT

Anket: Amerikalıların çoğu, ülkelerinin Filistin devletini tanımasını destekliyor

 Elinde Filistin'i destekleyen bir pankart tutan ABD’li bir protestocu, Pensilvanya, 5 Eylül 2025 (DPA)
Elinde Filistin'i destekleyen bir pankart tutan ABD’li bir protestocu, Pensilvanya, 5 Eylül 2025 (DPA)

Reuters/Ipsos tarafından yapılan bir ankete göre, Demokratların yüzde 80'i ve Cumhuriyetçilerin yüzde 41'i dahil olmak üzere çoğu Amerikalı, ABD'nin Filistin devletini tanıması gerektiğine inanıyor. Bu da Başkan Donald Trump'ın bu karara karşı çıkmasının kamuoyunun görüşüyle uyuşmadığını gösteriyor.

Geçtiğimiz pazartesi gününe kadar altı gün süren ankette, katılımcıların yüzde 59'u ABD'nin Filistin devletini tanımasını desteklerken, yüzde 33'ü buna karşı çıktı. Geri kalanlar ise kararsızdı veya soruya cevap vermedi.

Geçtiğimiz ayın başında, Birleşik Krallık, Fransa, Kanada ve Avustralya dahil olmak üzere bir grup ABD müttefiki, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu toplantıları öncesinde ve sırasında Filistin devletini tanıdıklarını açıklayarak önemli bir diplomatik dönüşüm gerçekleştirdi.

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, o dönemde ülkesinin diğer ülkelere Filistin devletini tanımanın daha fazla soruna yol açacağını bildirdiğini söyledi.

Şarku’l Avsat’ın Reuters’tan aktardığına göre Rubio, “Tüm bu ülkelere, Filistin devletini tanırlarsa bunun gerçek olmayacağını ve bunu yaparlarsa sorunlara yol açacaklarını söyledik” dedi.

Rubio sözlerine şöyle devam etti: “Tepki olacak, ateşkes sağlanmasını zorlaştıracak ve gördüğünüz türden eylemlere, en azından bu tür eylemlere girişmelere yol açabilir.”

Rubio, İsrail'in Batı Şeria'yı ilhak etme tartışması hakkındaki görüşünü açıklamayacağını, ancak bunun nihai olmadığını ifade etti.


Reuters: Türkiye, ABD ve Avrupa’yla savaş jeti pazarlığında

Analizde, Erdoğan'ın son dönemdeki diplomatik başarılarını kullanarak ABD'yle savaş jeti anlaşmalarını tamamlamak istediği yazılıyor (Reuters)
Analizde, Erdoğan'ın son dönemdeki diplomatik başarılarını kullanarak ABD'yle savaş jeti anlaşmalarını tamamlamak istediği yazılıyor (Reuters)
TT

Reuters: Türkiye, ABD ve Avrupa’yla savaş jeti pazarlığında

Analizde, Erdoğan'ın son dönemdeki diplomatik başarılarını kullanarak ABD'yle savaş jeti anlaşmalarını tamamlamak istediği yazılıyor (Reuters)
Analizde, Erdoğan'ın son dönemdeki diplomatik başarılarını kullanarak ABD'yle savaş jeti anlaşmalarını tamamlamak istediği yazılıyor (Reuters)

Türkiye bölgedeki hava gücünü artırmak için Avrupa ve ABD'den savaş jetleri satın alma çalışmalarını hızlandırdı.

Reuters'ın analizinde Ankara yönetiminin, ABD'nin tedarik ettiği F-15, F-16 ve F-35 jetlerine sahip İsrail'in Gazze, İran, Suriye, Lübnan ve Katar'a düzenlediği saldırılar karşısında tedirgin olduğu yazılıyor. Türkiye'nin "potansiyel tehditlere karşı koymak ve savunmasız kalmamak için hava gücünün hızla artırılmasını" istediği ifade ediliyor.

Kimliğinin paylaşılmaması şartıyla konuşan bir kaynak, Türkiye'nin acil ihtiyacını karşılamak için Katar ve Umman'dan 12 adet kullanılmış Eurofighter Typhoon jeti satın alacağını söylüyor.

Satışın, Eurofighter konsorsiyumundaki Birleşik Krallık (BK), Almanya, İtalya ve İspanya tarafından onaylanması gerekiyor. Bu süreçte 28 yeni savaş uçağının daha ileri tarihlerde tedarik edilmesi planlanıyor.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Katar ve Umman ziyaretlerinde jet sayısı, fiyatlandırma ve teslim takvimini gündeme getireceği öne sürülüyor.

BK ve Türkiye, temmuzda 40'a yakın Eurofighter uçağı için ön anlaşma imzalamıştı. Londra yönetiminden bir kaynak, "Sözleşmenin son detaylarını yakında belirlemeyi umuyoruz" diyor.

Türkiye Savunma Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, nihai bir anlaşmaya varılmadığı ve Britanya'yla görüşmelerin olumlu yönde ilerlediği, diğer konsorsiyum üyelerinin de jet tedarikini desteklediği belirtiliyor.

Katar ve Umman ise gelişmelerle ilgili yorum yapmadı.

Türkiye, 2020'de Rus menşeli S-400 hava savunma sistemlerini satın almış, ABD de misilleme olarak CAATSA yaptırımlarını devreye sokup Ankara'yı F-35 programından çıkarmıştı.

Analizde, Erdoğan'ın geçen ay Beyaz Saray'da ABD Başkanı Donald Trump'la görüşmesinde ilerleme sağlanamadığı savunuluyor. Ancak Türkiye'nin, Gazze savaşında Hamas'ı ateşkes anlaşmasını imzalamaya ikna etmekte oynadığı rolle ivme kazandığı, bu sayede CAATSA yaptırımlarını aşmayı istediği aktarılıyor.

Kaynaklar, Trump'ın özel bir "muafiyet" kararı alarak, F-35 tedarikinin önünü açabileceğini söylüyor. Ankara'nın ilerleyen süreçte Washington'a böyle bir hamle teklifiyle gidebileceği öne sürülüyor.

AK Parti Dış İlişkiler Başkan Yardımcısı Harun Armağan şu yorumları yapıyor:

CAATSA meselesinin çözülmesi gerekiyor. Bunun başkanlık muafiyetiyle mi yoksa Kongre kararıyla mı olacağı ABD'nin inisiyatifinde. Diplomasi ve işbirliği çabaları sürerken, bu CAATSA meselesi biraz tuhaf görünüyor.

ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü, Trump'ın Türkiye'nin stratejik önemini bildiğini ve "tüm bu bekleyen sorunlara yaratıcı çözümler aradığını" söylüyor. Ancak olası planlara dair daha fazla bilgi paylaşmıyor.

Reuters, Türkiye'nin Batılı ülkelerden silah tedarikinde yaşadığı zorlukların ardından kendi beşinci nesil savaş uçağı KAAN'ı geliştirdiğine de dikkat çekiyor. Ancak KAAN'ın, Türk hava gücünün belkemiğini oluşturan F-16'ların yerini almasının yıllar sürebileceği yazılıyor. Ayrıca hava savunma sistemi Çelik Kubbe'nin geliştirme sürecinin de hızlandırıldığı belirtiliyor.

Independent Türkçe, Reuters, Defence News