ABD’de yaşlı bir kişinin ölümüne neden olan Alaska çiçeği virüsü nedir?

Alaska’da Eylül 2023’te bir sokak kedisinin tırmaladığı yaşlı bir adama virüs bulaştı (EPA)
Alaska’da Eylül 2023’te bir sokak kedisinin tırmaladığı yaşlı bir adama virüs bulaştı (EPA)
TT

ABD’de yaşlı bir kişinin ölümüne neden olan Alaska çiçeği virüsü nedir?

Alaska’da Eylül 2023’te bir sokak kedisinin tırmaladığı yaşlı bir adama virüs bulaştı (EPA)
Alaska’da Eylül 2023’te bir sokak kedisinin tırmaladığı yaşlı bir adama virüs bulaştı (EPA)

ABD’li yetkililer, Alaska'nın Kenai Yarımadası’nda yaygın bir çiçek hastalığı türü olan Alaska çiçeği (Alaskapox) nedeniyle ilk ölümün gerçekleştiğini bildirdi.

Şarku’l Avsat’ın Fox News’ten aktardığı habere göre, eyalet yetkilileri, 9 Şubat’ta yayınladıkları açıklamada, yaşlı bir adamın Eylül 2023’te muhtemelen onu tırmalayan enfekte bir sokak kedisinden virüs kaptığını ayrıntılarıyla anlattığını bildirdi.

Bağışıklık sistemi kanser tedavileri nedeniyle baskılanan bu kişi, ilk olarak koltuk altında kırmızı bir şişlik fark etti. Sonraki birkaç hafta boyunca kolunda ve omzunda yorgunluk ve ağrı hissetti.

Alaska Halk Sağlığı Departmanı’na (ADPH) göre, hasta, 17 Kasım’da bakteriyel bir cilt enfeksiyonu olan selülit nedeniyle hastaneye kaldırıldı.

Yaşlı adam Anchorage’daki bir hastaneye nakledildi ve burada yapılan bir dizi test, ağrılı enfeksiyonunun kaynağını belirledi.

Kapsamlı tedaviye rağmen hasta yetersiz beslenme, akut böbrek yetmezliği ve solunum yetmezliği yaşadıktan sonra Ocak 2024’te hayatını kaybetti.

Eyalet yetkililerinin açıklamasında şu ifadelere yer verildi:

“Bu, hastaneye kaldırılma ve ölümle sonuçlanan şiddetli Alaskapox enfeksiyonunun ilk vakasıdır. Hastanın bağışıklık sisteminin baskılanmış olması, muhtemelen hastalığın ağırlaşmasına katkıda bulundu.”

Alaska çiçeği virüsü nedir?

Alaska çiçeği, maymun çiçeği ve çiçek hastalığı gibi diğer ortopoks virüslere benzer, ancak semptomları genellikle o kadar şiddetli değildir. İnsanlar ve hayvanlar arasında bulaşan zoonotik kökenli bir virüstür.

Bu virüs, Alaska’daki küçük memeliler, özellikle de tarla fareleri tarafından yayılır.

2015 yılında Fairbanks’te belgelenen ilk vakadan bu yana, Kenai Yarımadası’nda enfeksiyona yenik düşen yaşlı adam da dahil olmak üzere yalnızca altı vaka görüldü.

Tüm vakalar ormanlık alanlarda yaşayan ve küçük memelilerle temas halinde olan evcil hayvanlara bakan insanları etkiledi.

New York’taki Mt. Sinai South Nassau Hastanesi Bulaşıcı Hastalıklar Bölümü Başkanı Dr. Aaron Glatt, Alaska çiçeğinin bir tür ortopoks virüsü olmasına rağmen, bunun çiçek hastalığı kadar diğer türlere ‘yakın’ olmadığına dikkat çekti.

FOTO: Alaska çiçeği, maymun çiçeği gibi diğer virüslere benzer ancak belirtileri genellikle şiddetli değildir (Reuters)
 Alaska çiçeği, maymun çiçeği gibi diğer virüslere benzer ancak belirtileri genellikle şiddetli değildir (Reuters)

Dr. Glatt, Fox News Digital’e verdiği demeçte şunları söyledi:

“Aynı aileden ancak bu genel halk için aynı düzeyde endişeyi garanti ettiği anlamına gelmiyor. Bunun hepimizin farkında olması gereken bir şey olduğunu düşünüyorum. Ancak büyük bir halk sağlığı felaketine yol açacak bir virüs değil.”

Doktor, hastalığın çiçek hastalığından çok maymun hastalığına benzediğini de söyledi.

Yayılma ve semptomlar

Her ne kadar virüsün kişiden kişiye yayıldığı yönünde herhangi bir vaka olmasa da ADPH, potansiyel olarak hastalığın neden olduğu cilt lezyonları olan kişilerin etkilenen bölgeleri bir bandajla kapatmalarını, yatak takımlarını veya diğer çarşafları paylaşmaktan kaçınmalarını öneriyor.

ADPH’ye göre, enfekte hastalarda cilt lezyonlarına ek olarak şişmiş lenf düğümleri, eklem veya kas ağrısı da görülebilir.

Virüse yakalanan hastaların çoğunda, yalnızca birkaç hafta içinde kendiliğinden düzelen hafif semptomlar görüldü.

Dr. Glatt, “Bu genellikle çok hafif bir enfeksiyondur, ancak bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde daha ciddi olma potansiyeli vardır. Bu durumda, normalde ciddi hastalığa neden olmayacak herhangi bir hafif enfeksiyon çok daha ciddi olabilir” dedi.

ADPH’den konuya ilişkin yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:

“Virüsün Alaska’daki küçük memelilerde daha geniş çapta mevcut olması ve insanlarda daha fazla enfeksiyonun meydana gelmesi ancak tespit edilememesi muhtemeldir. Virüsün Alaska’daki hayvan popülasyonlarındaki dağılımını daha iyi anlamak için hayvanlar üzerinde daha fazla test yapılıyor.”

Alaska çiçeği virüsüne yönelik özel olarak hedeflenmiş bir ilaç olup olmadığını bilmediğini söyleyen Dr. Glatt, şunları ekledi:

“Maymun çiçeği için kullanılan diğer bazı viral ilaçların teorik olarak bazı faydalar sağlayabileceğine eminim, ancak benim bildiğim kadarıyla kimse bunu denemedi.”

Dr. Glatt, Alaska çiçeği virüsünün diğer eyaletlere yayılıp yayılmayacağının şu aşamada pek olası olmadığını da sözlerine ekledi.



Danimarka sularını insansız tekneler koruyacak

Güneş ve rüzgar enerjisiyle çalışabilen yelkenli drone’lar ortalama 100 gün kesintisiz faaliyet gösteriyor (AP)
Güneş ve rüzgar enerjisiyle çalışabilen yelkenli drone’lar ortalama 100 gün kesintisiz faaliyet gösteriyor (AP)
TT

Danimarka sularını insansız tekneler koruyacak

Güneş ve rüzgar enerjisiyle çalışabilen yelkenli drone’lar ortalama 100 gün kesintisiz faaliyet gösteriyor (AP)
Güneş ve rüzgar enerjisiyle çalışabilen yelkenli drone’lar ortalama 100 gün kesintisiz faaliyet gösteriyor (AP)

Danimarka, denizaltı kablolarını Rusya'ya karşı korumak için ABD yapımı yelkenli drone'lar kullanmaya başladı.

Danimarka, Rusya'nın hibrit saldırı tehdidine karşı denizaltı altyapısını korumak ve denetimi güçlendirmek için Baltık Denizi'ne özel drone’lar yerleştirdi. 

Kaliforniya merkezli Saildrone merkezinin ürettiği yelkenli drone’lar, 10 metre uzunluğa sahip. Yapay zeka destekli yazılımlar, sensörler, kameralar ve radarlarla donatılmış bu insansız tekneler, denizcilik faaliyetleriyle ilgili veri topluyor. 

Önceden ABD donanmasıyla da ortak çalışmış olan şirket, Danimarka’yla yapılan sözleşmeyle ilk kez Avrupa sularında faaliyet gösteriyor. 

Şirketin CEO’su Richard Jenkins, “Saildrone'un amacı, daha önce gözümüzün ve kulağımızın ulaşamadığı yerlere erişim sağlamak” diyor.

Baltık ülkeleri, Rusya'nın “gölge filosuyla” denizaltı kablolarına yönelik sabotajlar düzenlediğini öne sürüyor. Sözkonusu gemiler, Çin ve Hindistan'a ham petrol taşıyarak yaptırımları atlatmak için kullanılan eski tankerlerden oluşuyor. Yelkenli drone’ların özellikle bu gemilerin hareketlerini takip edeceği belirtiliyor. 

Guardian’ın aktardığına göre Danimarka ordusu, deniz gözetleme ve istihbarat toplama kapasitesini geliştirmek için Baltık Denizi'nde 4 adet insansız tekneyi test etmeye başladı. 

Diğer yandan Danimarka’yla ABD’li şirket arasındaki drone anlaşması ülkede tepki çekti. ABD Başkanı Donald Trump’ın Grönland’ı topraklarına katma tehditleri nedeniyle Washington ve Kopenhag arasında gerginlik yaşanmıştı.

Danimarkalı yazılım mühendisi David Heinemeier Hansson, ABD’nin veri kaçırabileceğini savunarak şunları söylüyor: 

Amerikan şirketlerinin sorunu, Amerikan yasalarına, Amerikan kararnamelerine ve Amerikan Başkanı’na uymak zorunda olmalarıdır. Başkan istediği zaman veri talep edebilir ve istediği zaman bir hesabı kapatabilir.

Danimarka Siber Güvenlik Konseyi Başkanı Jacob Herbst de “Karşı karşıya olduğumuz uluslararası durum göz önüne alındığında, bu alanda Amerikan tedarikçileri seçerken çok dikkatli düşünmek gerekiyor” ifadelerini kullanıyor. 

Firmanın CEO’su Jenkins ise veri toplanmayacağını ve dataların güvenli şifreleme sistemleriyle korunacağını savunuyor.

Independent Türkçe, Guardian, AP