‘Bir milyon çukurun ülkesi’ Britanya, yolların onarımı için büyük bir fatura ödeyecek

İngiltere’nin kuzeybatısındaki Liverpool’da hasarlı yoldaki bir çukurdan geçen araç (AFP)
İngiltere’nin kuzeybatısındaki Liverpool’da hasarlı yoldaki bir çukurdan geçen araç (AFP)
TT

‘Bir milyon çukurun ülkesi’ Britanya, yolların onarımı için büyük bir fatura ödeyecek

İngiltere’nin kuzeybatısındaki Liverpool’da hasarlı yoldaki bir çukurdan geçen araç (AFP)
İngiltere’nin kuzeybatısındaki Liverpool’da hasarlı yoldaki bir çukurdan geçen araç (AFP)

Britanya’nın yollarında çeşitli şekil ve boyutlarda çok sayıda çukur bulunuyor. Fransız haber ajansı AFP’ye göre, can ve mal kaybına neden olan  bu kronik sorun, yatırım eksikliği nedeniyle resmi olarak çözülemiyor.

Araç arıza ve yolda tamir şirketi RAC’a göre, kışın, suyun çatlaklara sızıp asfalt kaplamayı dondurup zarar vermesiyle oluşan yollardaki bu deliklerin sayısının bir milyondan fazla olduğu düşünülüyor.

Birleşik Krallık’ın altyapısının çöküşünü simgeleyen bu çukurlar, Mark Morrell gibi sürücüleri kızdırıyor. 63 yaşındaki aktivist, konuyu kendi davası haline getirdi, öyle ki kendisine "Bay Çukur’ lakabı takıldı ve heyecan verici propaganda hamleleriyle ün kazandı.

Sosyal medyayı etkili bir şekilde kullanan Morrell, konuya müdahale edilmesi gerektiğini göstermek için bir çukura plastik ördekler yerleştirdi, bazı çukurları hazır eriştelerle doldurdu ve Londra’daki Parlamento’ya turuncu bir tankla gitti.

FOTOĞRAF ALTI: Çukurlar Birleşik Krallık’ın altyapısındaki bozulmayı yansıtıyor (AFP)
Çukurlar Birleşik Krallık’ın altyapısındaki bozulmayı yansıtıyor (AFP)

Morrell, Britanya yollarının ‘korkunç’ durumda olmasını ‘art arda gelen hükümetlerin yatırım eksikliğine’ bağladı.

En ufak bir don olayında çukurların yeniden oluşmasını önlemek için yolların yenilenmesi ve bakımı için uzun vadeli bir politika hazırlanması çağrısında bulundu.

Timsah ve Kanyon

Çukur türlerinin çokluğu RAC’ın onlara isimler vermesine neden oldu. Kaçılması mümkün olmayacak kadar büyük deliklere olan ‘Alcatraz’, görülemeyenlere ‘keskin nişancılar’, sürücülerin beklemediği yollarda olan ve içinden geçtiklerine ‘Timsah’ ya da ‘Kanyon’ adı verildi.

Yol onarımı alanındaki ana aktör olan Otomobil Birliği (İngiliz Otomobil Birliği-AA), 2023 yılında çukurlardan kaynaklanan yaklaşık 632 bin kaza tespit etti. Bu, son 5 yılın en yüksek rakam oldu.

İngiliz Otomobil Birliği tahminlerine göre, çukur hasarı İngiliz sürücülere geçen yıl toplamda 474 milyon pounda (597 milyon dolar) mal oldu.

Asfalt Endüstrisi Birliği tarafından sektördeki uzmanlar ile yayınlanan bir rapora göre, yol onarımlarından oluşan birikmiş iş yükünün tamamlanması için 14 milyar pound (17,64 milyar dolar) gerekiyor.

Pahalı bir demiryolu projesinden vazgeçtikten sonra, İngiltere Başbakanı Rishi Sunak geçen sonbaharda hükümetin yol bakımını yürütmekle görevli olan ancak çoğu zaman çok zor mali durumlarla karşı karşıya olan yerel yetkililere 8,3 milyar pound (10,46 milyar dolar) tahsis edeceğini duyurdu.

Morrell “Fonlamanın 10 yılı aşkın bir süreye yayıldığını ve 8 bin kilometrelik yolun yenilenmesinin yeterli olduğunu söylüyorlar, oysa bu yolların yalnızca yüzde 2’sini temsil ediyor” dedi. Ayrıca yolların yüzde 20’sinde yenileme veya büyük çalışmaya ihtiyaç duyduğunu belirtti.

Fotoğraf altı: Birleşik Krallık’taki çukur sayısının bir milyonu aştığı düşünülüyor (AFP)
Birleşik Krallık’taki çukur sayısının bir milyonu aştığı düşünülüyor (AFP)

Bu eski teknisyen, 11 yıl önce kızı araba kullanmayı öğrenirken köyünün yakınındaki tehlikeli bir çukura girince bu mücadeleye girmeye karar verdi.

Morrell bu yılki seçimlerde çukurların en büyük beş sorun arasında yer almasını beklediğini belirtti.

Wanksy

Yaratıcılığını bu amaca adayan tek kişi Mark Morrell değil, Essex’te sakinlerden biri Playmobil oyuncaklarını, karakterlerini ve hatta Loch Ness Canavarı’nı kullanarak bir fotoğraf projesi oluşturdu.

İki yıl önce şarkıcı Rod Stewart elinde bir kürekle, ambulans lastiğinin patlamasına neden olduğunu ve Ferrari’sinin geçmesini engellediğini söylediği çukurları bizzat kendisi doldururken fotoğraflanmıştı.

2015 yılında Manchester’daki sokak sanatçısı Banksy’ye gönderme yapan Wanksy adlı bir kişi, yerel yetkilileri gerekli onarımları yapmaya zorlamak için yoldaki çukurların etrafına çizimler yaptı.

Gizemli sanatçı, yerel bir haber sitesine verdiği röportajda yoldaki çukurların bisikletli arkadaşının hastaneye kaldırılmasına neden olduğunu söyledi.

Bisiklet sürerken maruz kalınan riskler küçük hasarlarla sınırlı kalmıyor.

Cycling UK kampanya direktörü Duncan Dollimore, son on yılda çukurlar ve diğer yol kusurlarından kaynaklanan kazalarda 23 bisikletçinin hayatını kaybettiğini belirtti.

Kuruluş, yerel yetkililerin çukurların varlığını bildirmesini sağlayan bir uygulamayı başlattı. Uygulama verilerine yaklaşık 10 bin delik rapor edildi.

Dollimore, bu girişimin bildirilen çukurları düzeltmeleri için yerel yetkililer üzerinde baskı oluşturduğunu öne sürdü. Ancak asıl zaferin, yetkilileri çukurlar ortaya çıkmadan önce yol bakımını sağlamaya doğru yönlendirmek olacağını belirtti.



Rapor: İsrail, İran'a ‘rejimi devirecek’ saldırılar başlatmayı planlıyor

İsrail'in Demir Kubbe'si İran füzelerine karşı önleme yapıyor. (EPA)
İsrail'in Demir Kubbe'si İran füzelerine karşı önleme yapıyor. (EPA)
TT

Rapor: İsrail, İran'a ‘rejimi devirecek’ saldırılar başlatmayı planlıyor

İsrail'in Demir Kubbe'si İran füzelerine karşı önleme yapıyor. (EPA)
İsrail'in Demir Kubbe'si İran füzelerine karşı önleme yapıyor. (EPA)

İngiliz The Times gazetesine göre, İran'ın bu ayki füze saldırısına verilecek yanıt konusunda ABD ile istişarelerde bulunan İsrail, Devrim Muhafızları Ordusu (DMO) ile Besic hedeflerinin yanı sıra üçüncü bir dolaylı hedef belirledi: ‘Rejimi devirmek.’
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, İran'ın füze saldırısından birkaç gün önce İran halkına sesleniş olarak sunulan bir video konuşmasında bunun ipuçlarını verdi.
Netanyahu söz konusu konuşmada şu ifadeleri kullandı: “Küçük bir grup fanatik din adamının umutlarınızı ve hayallerinizi ezmesine izin vermeyin... İran halkı İsrail'in yanında olduğunu bilmeli. İran nihayet özgür olduğunda, ki o an insanların düşündüğünden çok daha erken gelecek, her şey farklı olacak.”
Eleştirmenler İngilizce yapılan konuşmanın Batılı ülkelere ve yurtdışında bulunan İran muhalefetine yönelik olabileceğini ifade etti.
Netanyahu, İsrail'in gelecekteki hava saldırılarının, iki rejim ayağı DMO ve Besic güçlerini zayıflatmaya yardımcı olacağını umuyor.
Batılı bir yetkili bu hafta yaptığı açıklamada, İsrail'in planıyla ilgili olarak “Onları sert bir şekilde vurmayı planlıyorlar” dedi ve bunun İran muhalefetini cesaretlendireceğini belirtti.
Gazeteye göre bir realist olan Netanyahu, bir ya da birkaç hava saldırısı dalgasının halk ayaklanmasını teşvik ederek rejimi devireceğine inanmıyor.
Ancak aralarında İran'a karşı sert önlemler alınmasından yana olan aşırı sağcı koalisyon bakanlarının da bulunduğu İsrail yönetimindeki bazı isimler, bunun bir yanda ABD ve İsrail, diğer yanda İran ve ‘direniş ekseni’ arasında sıkışmış hisseden bölgedeki güç dengesini değiştirebilecek belirleyici bir an olduğuna inanıyor.
Bu görüş, İran'ın İsrail'e karşı on yıllardır yetiştirdiği en güçlü vekili olan Hizbullah lideri Hasan Nasrallah'ın devrilmesiyle güçlendi.
Ortadoğu Enstitüsü (Middle East Institute) adlı düşünce kuruluşunda kıdemli araştırmacı olan Firas Maksad, konuyla alakalı olarak şunları söyledi: “Biden yönetimi ve İsrailliler, İsrail'in tepkisinin ilk aşamasının ordu, DMO ve Besic ile sınırlı kalacağı ve nükleer ve petrol tesislerinden uzak duracağı konusunda genel bir anlayışa vardılar. Bazılarının umduğu gibi Besic ve DMO'yu hedef almak halkla ilişkileri üzerindeki baskıyı artıracaktır.”
ABD, İran'daki rejimin bir halk devrimi tarafından hemen tehdit edileceğine inanmıyor olsa da, İsrail'i nükleer ve petrol tesislerini vurmamaya ikna etme fikrini düşünmüş olabilir.
ABD gerilimin artmasından korktuğu için bu tesislere saldırıdan kaçınmak istiyor: Tahran ya nükleer bomba için uranyum zenginleştirmeyi hızlandıracak ya da bölgedeki petrol sahalarına saldırarak önümüzdeki ay yapılacak başkanlık seçimleri öncesinde fiyatları yükseltecek. Bu da Cumhuriyetçi aday Donald Trump'a kampanyası için daha fazla yakıt sağlayacak.
İsrail'in herhangi bir saldırısı da İran'ın daha fazla tepki göstermesine yol açabilir.
Maksad, “Bunu ilk atış olarak düşünmeliyiz. İran'ın bir yanıtı olacak ve bu da bizi ABD'deki seçimlerin ötesine taşıyacak. O noktada Netanyahu'nun daha geniş bir şekilde karşılık vermek için daha fazla esnekliği olacak” değerlendirmesinde bulundu.
İsrail'in Lübnan'da Hizbullah'a karşı son dönemde elde ettiği başarılar, örgütün savaş gücünü azaltan saldırılar ve Nasrallah gibi kilit isimlerin öldürüldüğü hava saldırıları, Netanyahu'nun iktidar koalisyonundaki sertlik yanlılarını baş düşmanlarına karşı savaşı genişletme konusunda cesaretlendirebilir.
On yıllardır İran'ı inceleyen İsrail güvenlik ve istihbarat servisleri de askeri ya da gizli saldırıların Dini Lider Ali Hamaney'i devirebileceğine ikna olmayabilir.
Chatham House'un Ortadoğu ve Kuzey Afrika Programı Direktörü Sanam Vakil, “Güvenlik güçlerinin buna hazırlıklı olması beni şaşırtır, İsrail'in bu düzeyde bir başarı elde etmesine imkân yok” dedi.
İran'ın baskıcı rejiminin muhalifleri muhafazakâr destekçilerinden daha fazla. Öyle ki bu yılki parlamento ve cumhurbaşkanlığı seçimlerine katılım tüm zamanların en düşük seviyesindeydi. Kadınlara yönelik muameleye karşı protestoların iki yıl boyunca bastırılmasının ardından seçimlere boykot çağrıları yapıldı.
Analistler, bu eğilimin İranlılar arasında reformun değil rejim değişikliğinin gerekli olduğuna dair yaygın bir inanca işaret edebileceğini, ancak çok az kişinin yabancı bir gücün emriyle bunu memnuniyetle karşılayacağını söylüyor.
Kendini tehdit altında hisseden İran, herhangi bir muhalefet belirtisine karşı önleyici baskılar uygulayabilir.