Çinli firmalar kendi ordularını kuruyor

İşin ucu "Tayvan'ın işgaline" kadar uzanabilir

Şirketlerin kurduğu ordular, PLA'nın denetiminde hareket ediyor (Reuters)

ABD'nin önde gelen medya kuruluşlarından CNN, Çin'deki büyük şirketlerin kendi ordularını kurduğunu yazdı. 

Çin devlet medyasındaki haberleri analiz eden CNN, ülkede geçen yıl en az 16 büyük firmanın kendi ordusunu oluşturduğunu aktardı. Bunların çoğu devlete ait şirketler.

Halkın Silahlı Kuvvetleri olarak bilinen ve sivillerin yer aldığı bu birlikler, Çin'in başlıca askeri gücü olan Çin Halk Kurtuluş Ordusu'na (PLA) bağlı faaliyet gösteriyor. 

Söz konusu birliklerdeki siviller, doğal afetlerde ekiplere destek verirken, toplumsal isyan olaylarında kamu düzenin sağlanması için de polisle birlikte hareket ediyor.

CNN'in aktardığına göre kendi ordusunu kuran firmalar arasında, dünyanın en büyük 5. süt ürünleri şirketi Yili Group da var. Haberde, aralıkta ordusunu kuran firmanın Çin'in yakın tarihinde bunu gerçekleştiren ilk özel şirket olduğuna dikkat çekildi.

Firmanın ana merkezi, Çin'e bağlı İç Moğolistan Özerk Bölgesi'nde yer alıyor. Bölgenin yönetici yardımcısı Huang Zişiyang, ordunun kuruluşunun kutlanması için aralıkta düzenlenen törende, milislerin "barış zamanında hizmet ve acil durumlara müdahalenin yanı sıra savaş halinde devreye girme" özelliğine sahip olduğunu söyledi. Yili'nin kurduğu ordu, PLA'nın bölgedeki askeri karargahının denetiminde faaliyet gösterecek.

Merkezi Çin'in ticaret merkezi Şanghay'da yer alan Şanghay Belediye Yatırım Grubu adlı emlak ve inşaat firması da eylülde kendi ordusunu kurdu. ABD'nin fonladığı Özgür Asya Radyosu'nun aktardığına göre Şanghay Belediyesi'ne ait firmanın milisleri, PLA'nın buradaki askeri birliklerine bağlı hareket edecek. 

PLA'nın Şanghay karargahının komutanı Liue Jie, paramiliterlerin gençlerin orduya katılması için faaliyetler yürüteceğini de söyledi.

Çin Savunma Bakanlığı'ndan ekimde yapılan açıklamada, devlete ait firmalarda PLA'ya bağlı özel askeri birlikler oluşturulmasının "ulusal savunma kapasitesini geliştirmekte önemli rol oynadığı" bildirilmişti. 

CNN'in aktardığına göre Çin'deki paramiliter örgütlerin gücü, özellikle 1949-1976'daki Mao döneminde zirveye çıkmıştı. Bu dönemde milis güçlerde yer alan kişilerin sayısı 220 milyona ulaşmıştı. 

Uzmanlara göre, tarz milis kuvvetlerin yeniden ön plana çıkması, pandemi ve konut krizinde yaşanan protestoların yanı sıra Devlet Başkanı Şi Cinping'in iktidarını pekiştirme isteğiyle ilgili. Pekin yönetiminin uyguladığı katı "sıfır Kovid" politikası nedeniyle 2022'de protestolar patlak vermişti. Kapanmanın daha da kötüleştirdiği konut krizi nedeniyle de halk, zamanında bitirilmeyen evleri için ipotekleri ödemeyerek boykota gitmişti. 

ABD merkezli düşünce kuruluşu Asya Halkı Politika Enstitüsü'nden Neil Thomas, "Şirketlerin, ordunun denetimi altında oluşturduğu milisler, Komünist Parti'nin halktan gelen protestolarla işçilerin grevleri gibi toplumsal olayları daha etkili şekilde bastırmasını sağlayabilir" dedi. 

Washington'da yer alan düşünce kuruluşu Jamestown Vakfı'ndan Willy Lam ise Şi'nin milis güçlerin sayısını artırarak, Tayvan'ı işgal etmek için ülkeyi savaşa hazırladığını ileri sürdü. Lam, liderin uzun vadede ülkenin çoğunu kademeli şekilde silahlandırıp, büyük şehirleri de "askeri bölgelere" dönüştürmeyi planladığını iddia etti.

Independent Türkçe