Yapay zekanın ABD başkanlık seçimlerine etkisi olur mu?

Yapay zeka yaklaşan ABD seçimleri için bir tehdit oluşturabilir (Reuters)
Yapay zeka yaklaşan ABD seçimleri için bir tehdit oluşturabilir (Reuters)
TT

Yapay zekanın ABD başkanlık seçimlerine etkisi olur mu?

Yapay zeka yaklaşan ABD seçimleri için bir tehdit oluşturabilir (Reuters)
Yapay zeka yaklaşan ABD seçimleri için bir tehdit oluşturabilir (Reuters)

Yapay zekanın hızlı gelişimi, özellikle önümüzdeki Kasım ayında yapılması planlanan ABD başkanlık seçimleri yaklaşırken, bu teknolojinin politikaları etkilemek ve seçimlere hile karıştırmak için kullanılma olasılığı konusunda endişelere yol açtı.

ABD yakın zamanda bu konuyla ilgili pek çok olaya tanıklık etti. Onlardan bazıları şöyle: Başkan Joe Biden'ın sesinin kullanıldığı hileli telefon görüşmeleri, yapay zeka tarafından üretilen ve Donald Trump'ın rahmetli babasını kendisini eleştiriyormuş ve seçimlere katılmamasını tavsiye ediyormuş gibi gösteren bir video ve Georgia’da seçim hileleriyle mücadele etmek için geliştirilen bir araç.

Geçtiğimiz ay New Hampshire Başsavcısı, Biden'ın sesini taklit eden ve görünüşe göre insanları eyaletin ön seçimlerinde oy kullanmamaya teşvik eden bir robocall aracılığıyla seçmenleri bastırma girişimine yönelik bir soruşturma açıldığını duyurdu.

Telefon görüşmesinde, Demokrat Başkan’ın sesi taklit edilerek seçmenlere "Oylarınızı Kasım seçimleri için saklamanız çok önemli" dediği duyuluyor.

Bu olay sonucunda, ABD telekomünikasyon düzenleyicisi, yapay zeka programları tarafından üretilen seslerin kullanıldığı robocall'ları yasaklama kararı aldı.

sferb
Yapay zekanın seçimler üzerindeki etkisinden kaçınmak, yalnızca seçmenlerin gerçek ve sahte içeriği ayırt etme becerisine bağlı olabilir (Reuters)

Yaklaşık 10 gün önce, Trump'ın yeniden seçilmesini engellemek amacıyla 2019'un sonlarında ABD'nin önde gelen mevcut ve eski Cumhuriyetçi Parti liderleri tarafından kurulan siyasi bir organizasyon olan Lincoln Projesi, eski başkanın babası Fred Trump'ı gösteren yapay zeka tarafından üretilen bir video hazırladı ve yayınladı. Videoda Baba Trump 1999 yılında ölmüştü ve oğlunu eleştiriyor ve aşağılıyor gibiydi.

Videoda Fred’in Trump'a şöyle dediği görülüyor: "Donnie, bu işi batıracağını hep biliyordum. Ben her zaman bir aptal oldum."

Videoda eski başkanın iş anlaşmaları küçük düşürülmek istenirken ‘çocuklarının ondan nefret ettiği, özellikle de Ivanka'nın’ adını söyleyerek ailesiyle olan ilişkisi eleştiriliyor.

Konuyla ilgili olarak The Guardian gazetesinde bugün yayınlanan bir haberde Eagle AI adlı teknoloji şirketinin ‘Georgia eyaletindeki seçmen kayıtlarında, bir kişinin ölmüş birinin yerine oy kullanması ya da oy kullanma hakkına sahip olmayan bir kişinin oy kullanması gibi yaygın hataları doğrulamayı amaçlayan’ bir yapay zeka aracı geliştirdiği belirtildi.

Bu araç kamu ve özel verilerin bir kombinasyonunu kullanıyor ve bireylerin seçmen kayıtlarına itiraz etmelerini sağlıyor. Ancak eyalet yetkilileri bu aracın hatalı ve rahatsız edici olduğunu ve eyalet yasalarını ihlal edebileceğini söylüyor.

Yetkililer bu aracı ‘demokratik sürece karşı bir silah’ olarak görüyor ve oy kullanma ile ilgili artan zorlukların ve karmaşık süreçlerin uygun seçmenlerin oy kullanmasını engelleyebileceğini belirtiyor. Seçimlerin basit bir süreç olmak yerine, hantal bir yasal labirent haline geleceğini söylüyorlar.

Seçim uzmanları yukarıda bahsi geçen sorunların nadir olduğunu ve mevcut sistemler kullanılarak periyodik olarak incelenip ele alındığını söylüyor. Ancak Eagle AI CEO'su John W. Richards Jr. bu hataların çok ciddi olduğuna ve yaygın bir seçim sahtekarlığa yol açabileceğine inanıyor.

Trump defalarca 2020'de Georgia’da yapılan seçimlere hile karıştırıldığını iddia etmişti.

Bu yeni aracı eleştirenler, bunun Cumhuriyetçiler ya da aşırı sağcılar tarafından ABD genelinde oy kullanma yeterliliğinin sorgulanmasına yönelik çabaların çok küçük bir parçası olduğunu söylüyor.

dsvfd
Yapay zeka kullanımının seçimlerden önce gerçekten düzenlenip düzenlenmeyeceği belli değil (Reuters)

Tüm bu gerçekler, yapay zekanın yaklaşan ABD seçimleri için bir tehdit oluşturabileceği ve sonuçları etkileyebileceği yönündeki korkuları artırdı.

Geçtiğimiz hafta ABD Temsilciler Meclisi, yapay zekanın nasıl düzenlenebileceğini araştırmak üzere iki partili bir görev gücü oluşturdu. Ancak Kongre'deki partizan tıkanıklık ve ABD düzenlemelerinin yapay zekanın ilerleme hızının gerisinde kalması nedeniyle, bu teknolojinin kullanımının seçimlerden önce gerçekten düzenlenip düzenlenmeyeceği belirsiz.

Açık güvenceler olmadan, yapay zekanın seçimler üzerindeki etkisinden kaçınmak, yalnızca seçmenlerin gerçek ve sahte içeriği ayırt etme becerisine bağlı olabilir.

Facebook ve Instagram'ın sahibi olan Meta şirketi dün, Birleşik Krallık ve Amerika Birleşik Devletleri'nde yaklaşan seçimlerle ilgili aldatıcı ve yanıltıcı yapay zeka içeriklerini ele almak üzere bir ekip oluşturacağını açıkladı.

Şirket, yapay zekanın seçmenleri kandırmak için nasıl kullanılabileceği konusunda endişeli olduğunu belirtti.

Bu duyuru, Meta'nın diğer büyük teknoloji şirketleriyle bu tür içeriklerle mücadele edilmesi gerektiğini tavsiye eden bir anlaşma imzalamasından iki hafta sonra geldi.

ChatGPT uygulamasının geliştiricisi OpenAI'nin CEO'su Sam Altman, ABD Kongresi'nin bir oturum komitesi önünde yaptığı açıklamada “Yeni nesil yapay zeka teknolojisinin ortaya çıktığı modeller kullanıcıları manipüle edebilir. Bu modellerin manipüle etme, ikna etme ve etkileşimli yanlış bilgi sağlama konusundaki genel yeteneği çok rahatsız edici" demişti.

ABD merkezli elektronik güvenlik şirketi Record Future'da bilgi analisti olan Alexander Leslie “Farkındalık ve eğitim yaygınlaştırılmazsa, bu teknolojiler ABD başkanlık seçimlerine yaklaşırken yakın bir tehlike haline gelecektir” dedi.

Singapur'daki Nanyang Teknoloji Üniversitesi İletişim ve Enformasyon Fakültesi'nde yardımcı doçent olan Saifuddin Ahmed ise şunları söyledi:

“Yapay zekanın, özellikle de deepfake’in siyasi kampanyalara entegrasyonu geçici bir eğilim değil, aksine zaman içinde gelişmeye devam edecek bir eğilimdir.”

Bu teknoloji daha önce birçok ülkede siyasi partiler tarafından kullanıldı.

Güney Kore'deki 2022 seçimlerinde Halkın Gücü Partisi, o zamanki başkan adayı Yoon Suk Yeol için yapay zeka sistemi kullanarak dijital bir avatar yarattı ve seçmenlerle sanal olarak etkileşime girdi, gençlerle onların konuşma dilinde konuştu ve onlarla şakalaştı. Seçimlerde Yeol başarılı oldu.

Bu ay, diğer suçlamaların yanı sıra devlet sırlarını sızdırma suçlamasıyla geçen yıldan beri hapiste olan eski Pakistan Başbakanı İmran Han, yapay zeka tarafından üretilen bir video aracılığıyla destekçilerine seslenebildi ve seçim zaferini ilan etti.



Putin, Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü toplantısında: Rus silahlarının etkili olduğu kanıtlandı

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü'nün (KGAÖ) genişletilmiş zirve toplantısı öncesinde Kremlin sözcüsü Dmitriy Peskov'u dinliyor, (EPA)
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü'nün (KGAÖ) genişletilmiş zirve toplantısı öncesinde Kremlin sözcüsü Dmitriy Peskov'u dinliyor, (EPA)
TT

Putin, Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü toplantısında: Rus silahlarının etkili olduğu kanıtlandı

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü'nün (KGAÖ) genişletilmiş zirve toplantısı öncesinde Kremlin sözcüsü Dmitriy Peskov'u dinliyor, (EPA)
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü'nün (KGAÖ) genişletilmiş zirve toplantısı öncesinde Kremlin sözcüsü Dmitriy Peskov'u dinliyor, (EPA)

Alman Haber Ajansı'nın (DPA) haberine göre, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü (KGAÖ) toplantısında Rus silahlarının etkinliği hakkında konuştu.

Rus haber ajansı Interfax'ın aktardığına göre Putin, bugün Kırgızistan'da düzenlenen askeri ittifak toplantısında, "Gerçek muharebe operasyonlarında etkili olduğu kanıtlanmış modern Rus silahları ve teknolojisiyle birleşik silahlı kuvvetleri donatmak için geniş çaplı bir program başlatmayı öneriyoruz" dedi.

Rusya, Ukrayna'ya karşı yürüttüğü savaşta düzenli olarak yeni silah sistemleri test ediyor.

Kırgızistan'ın başkenti Bişkek'te konuşan Putin, hava ve savunma kabiliyetlerine odaklanan ortak askeri tatbikatların planlandığını söyledi.

 KGAÖ, Rusya'nın hakim olduğu bir askeri ittifaktır.

Şu anda eski Sovyet cumhuriyetleri olan Tacikistan, Kırgızistan, Kazakistan ve Belarus'u kapsamaktadır.

Ermenistan, Dağlık Karabağ bölgesindeki anlaşmazlıkta Azerbaycan'a yenilmesinin ardından Rusya ile gerginliğin artması üzerine Şubat 2024'te ittifak üyeliğini dondurdu.


Beyaz Saray yakınlarındaki saldırıyı gerçekleştiren Rahmanullah Lakanwal kimdir?

Beyaz Saray yakınlarında iki Ulusal Muhafız mensubunu hedef alan silahlı saldırının gerçekleştiği yerde bekleyen kolluk kuvvetleri (EPA)
Beyaz Saray yakınlarında iki Ulusal Muhafız mensubunu hedef alan silahlı saldırının gerçekleştiği yerde bekleyen kolluk kuvvetleri (EPA)
TT

Beyaz Saray yakınlarındaki saldırıyı gerçekleştiren Rahmanullah Lakanwal kimdir?

Beyaz Saray yakınlarında iki Ulusal Muhafız mensubunu hedef alan silahlı saldırının gerçekleştiği yerde bekleyen kolluk kuvvetleri (EPA)
Beyaz Saray yakınlarında iki Ulusal Muhafız mensubunu hedef alan silahlı saldırının gerçekleştiği yerde bekleyen kolluk kuvvetleri (EPA)

Aralarında AP’nin de bulunduğu Amerikan medya kuruluşları, Beyaz Saray yakınlarında iki Ulusal Muhafız mensubunun vurulmasıyla ilgili olarak aranan şüphelinin Rahmanullah Lakanwal adlı, Eylül 2021’de ABD’ye giriş yapan Afgan kökenli bir kişi olduğunu bildirdi.

ABD güvenlik güçleri, dün Beyaz Saray’dan birkaç sokak ötede iki askere ateş açtığından şüphelenilen kişiyi kısa süre içinde gözaltına aldı. ABD Başkanı Donald Trump, şüpheliyi ‘hayvan’ olarak nitelendirdi.

Şarku’l Avsat’ın AP’den aktardığına göre saldırı, Beyaz Saray’ın kuzeybatısında, bir metro istasyonu yakınlarında meydana geldi. Olayın ardından kimliği henüz açıklanmayan iki Ulusal Muhafız görevlisinin vurulduğu bildirildi.

Rahmanullah Lakanwal kimdir?

New York Post’un emniyet kaynaklarına dayandırdığı habere göre, saldırganın 29 yaşındaki Afgan vatandaşı Rahmanullah Lakanwal olduğu belirtildi.

Lakanwal’ın 2021 yılında ABD güçlerinin Afganistan’dan çekilmesi sırasında ülkeye giriş yaptığı ifade edildi.

Olayla ilgili güvenlik kaynakları, şüphelinin metro istasyonu yakınında pusuya yattığını ve saat 14.15 sularında önce bir askerin göğsüne ve başına ateş ederek saldırdığını aktardı. Ardından ikinci askeri de vurduğu, bölgede konuşlu üçüncü bir muhafızın müdahalesiyle etkisiz hâle getirildiği kaydedildi.

Saldırganın dört kurşunla vurulduğu, ambulansla yarı çıplak halde hastaneye kaldırıldığı ve olayın münferit bir saldırı olarak değerlendirildiği bildirildi.

Lakanwal’ın ülkede Operation Allies Welcome (Müttefikleri Karşılama Operasyonu) programı kapsamında bulunduğu ve Washington eyaletinin Bellingham kentine yerleştirildiği ifade edildi.

ABD Savaş Bakanı Pete Hegseth, saldırının ardından Başkan Trump’ın başkent Washington’a 500 ek Ulusal Muhafız askeri konuşlandırılması talimatı verdiğini açıkladı. Hegseth, “Bu olay Beyaz Saray’ın birkaç adım ötesinde gerçekleşti. Bu durum böyle devam etmeyecek” dedi.


‘Şimdi harca, sonra öde’ stratejisi, Starmer hükümetini mali erteleme tuzağına düşürüyor

Birleşik Krallık Başbakanı Keir Starmer, Londra'daki Avam Kamarası'nda konuşma yapıyor. (Reuters)
Birleşik Krallık Başbakanı Keir Starmer, Londra'daki Avam Kamarası'nda konuşma yapıyor. (Reuters)
TT

‘Şimdi harca, sonra öde’ stratejisi, Starmer hükümetini mali erteleme tuzağına düşürüyor

Birleşik Krallık Başbakanı Keir Starmer, Londra'daki Avam Kamarası'nda konuşma yapıyor. (Reuters)
Birleşik Krallık Başbakanı Keir Starmer, Londra'daki Avam Kamarası'nda konuşma yapıyor. (Reuters)

Birleşik Krallık Maliye Bakanı Rachel Reeves, değer olarak ‘devasa’ ancak yapısı bakımından alışılmışın dışında bir bütçe sundu. Bütçe, geçen yıl yapılan artışa yakın seviyede, 26 milyar sterlinlik (34 milyar dolar) büyük bir vergi artışı içeriyor. Ancak bu bütçe, kısa vadede borçlanmayı artırmaya ve halk arasında popüler olmayan vergi artışlarına dayanırken, harcama disiplinini sağlama önlemlerini parlamentonun son yıllarına erteleyen alışılmadık bir yaklaşıma sahip.

Bu yaklaşım, Birleşik Krallık Finansal Araştırmalar Enstitüsü’nün (IFS) tanımıyla ‘şimdi harca, sonra öde’ stratejisini temsil ediyor. Buna göre, ek harcamalar şu anda yapılırken, gelecekte harcama disiplinini sağlamak ve vergi artışlarını uygulamak için verilen vaatler üzerinden mali denge sağlanması hedefleniyor.

Reeves’in bütçesi tahvil piyasalarını yatıştırmış olabilir, ancak yüksek vergilerin İngilizlerin yaşam standardı üzerindeki etkilerini hafifletmesi veya ülke genelindeki olumsuz ruh halini ve partisinin sıkıntılarını kısa vadede gidermesi pek olası değil. Reeves’in açıkladığı vergi artışları, resmi bütçe tahminlerini hazırlayan kurum tarafından da, yaşam standartları üzerinde ciddi etkiler yaratabileceği uyarısına yol açtı. Ayrıca bütçenin hazırlık sürecindeki kaotik durum (Bütçe Sorumluluk Ofisi’nin, Reeves konuşmasını yapmadan önce tüm temel detayları yanlışlıkla internet üzerinden yayımlaması) İşçi Partisi milletvekillerini hükümetin yönetim kapasitesi konusunda ikna etmedi.

frgt
Birleşik Krallık Maliye Bakanı Rachel Reeves, hükümetin yıllık bütçe sunumu sırasında Londra'daki Avam Kamarası'nda konuşuyor. (AFP)

Bütçe Sorumluluk Ofisi (OBR) Başkanı Richard Hughes bugün, hem Reeves’e hem de Avam Kamarası Maliye Komitesi Başkanı’na yazdığı bir mektupta, OBR’nin Kasım 2025 ekonomik ve mali tahminlerine ‘yanlışlıkla’ 26 Kasım’da erişim sağlanmasına izin verdiğini belirtti.

Vergi dilimlerinin erimesi

OBR’nin tahminlerinde öne çıkan sürpriz, Reeves’in beklenmedik şekilde kamu harcamalarını artırma baskısıyla karşılaşması oldu. Yükselen enflasyon tahminleri, hükümeti sosyal yardım ödenekleri ve devlet emekli maaşları için ayrılan bütçeyi artırmaya ve özel eğitim ihtiyaçlarını finanse etme baskısını tanımaya zorladı.

Ancak durumu dengelemek için bu ek harcamalar, vergi gelirlerindeki artışla karşılandı. Bu artış yeni vergilerden kaynaklanmadı; temel sebep ‘vergi dilimlerinin erimesi’ fenomeniydi. Bu durum, hükümetin vergi dilimlerini dondurduğu sırada, enflasyon nedeniyle nominal ücretlerin artmasıyla, daha fazla kişinin otomatik olarak daha yüksek vergi dilimlerine girmesi anlamına geliyor. Böylece, resmi bir vergi artışı yapılmadan hazine gelirleri artıyor.

Bu dinamikler, Rachel Reeves’in büyük mali zorluğu aşmasını sağladı. Beklenmedik gelirler sayesinde, bütçe için mali rezervi 22 milyar sterline çıkarma kararı aldı. IFS, bu adımı ‘akıllıca’ olarak nitelendiriyor; çünkü 2026 yılında meydana gelebilecek ekonomik şoklara karşı bir güvence sağlıyor.

Taahhütleri aşan vergi paketi

Reeves, iki amaçla vergi artışı yaptı; mali rezervi güçlendirmek ve ek tahmini harcamaları finanse etmek, bunların başında ise evrensel kredi sisteminde iki çocuk sınırının kaldırılması yer alıyor. Ana gelir vergisi oranlarını, katma değer vergisini veya ulusal sigorta katkılarını artırmaktan kaçındı. Bunun yerine, kişisel vergi dilimlerinin dondurulmasını 2030-2031’e kadar üç yıl daha uzatarak milyonlarca kişiyi ya vergi ödemeye ya da daha yüksek gelir dilimine taşımayı seçti. Bu uzatma, ulusal sigorta eşiklerini de kapsayarak İşçi Partisi’nin seçim taahhüdünü ihlal ediyor ve açık bir şekilde ‘çalışanlar’ üzerinde vergi artışı anlamına geliyor. Buna ek olarak, emeklilik katkıları, yatırım gelirleri ve sermaye kazançlarındaki diğer artışlar, tasarruf ve yatırım teşviklerini zayıflatıyor.

Mali disiplinin güvenilirliği

Bu bütçede asıl belirleyici konu, açıklanan mali disiplin paketinin güvenilirliği oluyor. Kesintiler vaat edilmiş olsa da, önümüzdeki üç yılda borçlanmanın hâlâ beklenenden yüksek olması öngörülüyor. Borçlanmanın önceki tahminlerin altına düşmeye başlaması ancak 2029-2030 yıllarında mümkün olacak ve bu tamamen ertelenmiş vergi artışları ile gelecek harcama inceleme döneminde verilen disiplin vaatlerine dayanıyor. Kısa vadede ek borçlanma ve harcama uygulanabilir görünse de, özellikle yaklaşan seçimler öncesi harcama disiplininin sağlanabilirliği büyük ölçüde şüpheyle karşılanıyor. IFS’ye göre bu bütçe, toplam vergi yükünü 2030-2031’de gayri safi yurt içi hasılanın (GSYİH) yüzde 38,3’üne çıkarıyor; bu, mevcut parlamentoda açıklanan vergi artışlarının onlarca yılın en yüksek seviyesi anlamına geliyor.

Kısmi reformlar

Bütçe, bazı olumlu adımlar da içeriyor. Büyük aileleri desteklemek amacıyla iki çocuk sınırının kaldırılması, çocuk yoksulluğunu azaltmaya yönelik etkili bir uygulama olarak öne çıkıyor. Ayrıca özel eğitim harcamalarının aşılması riskinin yerel yönetimlerden merkezi hükümete aktarılması, hükümetin reform yapma teşviklerini artırıyor ve şeffaflığa doğru bir adım olarak değerlendiriliyor. Ancak bütçe, net bir büyüme planı olmaksızın kısa vadeli istikrarı hedefliyor.

axsd
Birleşik Krallık Başbakanı Keir Starmer ve Maliye Bakanı Rachel Reeves, hükümetin bütçe sunumu sırasında Avam Kamarası'nda görülüyor. (AFP)

Özetle bu bütçe, Başbakan Keir Starmer liderliğindeki İşçi Partisi hükümetinin karşı karşıya olduğu zor ikilemi gözler önüne seriyor. Hükümet, uzun süren kriz dönemlerinin ardından kamu hizmetlerini yeniden inşa etme ve istikrar sağlama sözü verirken, piyasaları yatıştırmak ve gelirleri güvence altına almak için onlarca yılın en yüksek vergi artışını kabul etmek zorunda kalıyor. Bu adım, kreditörler açısından mali disiplin anlamına gelse de, seçmenler üzerinde büyük bir baskı yaratıyor ve ciddi bir siyasi zorluk oluşturuyor. Ek harcamalar, parti içindeki sol kanadı sakinleştirmek için hızlıca geçirildi, ancak acı veren mali önlemler ve gerçek harcama disiplini gelecek seçimlerden sonrasına ertelendi. Bu ‘ertelenmiş disiplin’ yaklaşımı, partinin güvenilirliğini tehlikeye atıyor ve Starmer’ın vaat ettiği değişimi gerçekleştirme görevini zorlaştırıyor; finansal istikrarın gerçek maliyeti, esas olarak mevcut dönemi takip eden dönemlere bırakılıyor.