Avrupa Parlamentosu (AP) milletvekilleri, Avrupa Birliği'nin (AB) genişlemeden önce "hazır" hale gelmesi gerektiğini savunarak, bu amaçla reformlar yapılması gerektiğini kaydetti.AP Genel Kurulunda "Gelecekteki genişleme ışığında AB entegrasyonunun derinleştirilmesi" başlıklı oturum düzenlendi.
Konuya ilişkin raporu hazırlayanlardan Portekizli milletvekili Pedro Silva Pereira, Rusya-Ukrayna Savaşı'nın genişlemenin jeopolitik boyutlarının gözden geçirilmesine neden olduğunu dile getirdi.
Silva Pereira, aday ülkelerle devam eden süreçlerin hızlı ilerlememesi ve zorlu bir süreç olması gerektiğini savunarak, "Aday ülkelerin kriterlerimize, Birliğin temel ilkelerine, insan haklarına, demokrasinin işleyişine ve hukukun üstünlüğüne uymak için ellerinden geleni yapmaları gerekmektedir." değerlendirmesinde bulundu.
"35 ya da daha fazla üyeden oluşan bir AB, 27 üyeli bir AB'nin kurallarıyla çalışamayacaktır." diye konuşan Silva Pereira, aday ülkeler reformlar yaparken AB'nin de kendi içinde oylama, karar alma ve Parlamento yapısına yönelik reformlar yapması gerektiğini kaydetti.
"Genişleme liyakate dayalı bir süreçtir ve öyle kalacaktır"
AB Komisyonunun adaletten sorumlu üyesi Didier Reynders, AB Konseyinin Aralık 2023'te Ukrayna, Moldova ve Gürcistan'a aday ülke statüsü verdiğini hatırlatarak, bu ülkeler ve Batı Balkanlar'ın Avrupa'nın parçası olduğunu söyledi.
AB'nin genişlemesinin ülke ve vatandaşlar için fırsatlar yaratacağını dile getiren Reynders, "Daha büyük bir birlik, ekonomik açıdan da küresel sahnede daha fazla jeopolitik ağırlığa ve etkiye sahiptir. Birliğin kritik bağımlılıkları azaltmasına yardımcı olabilir ve daha özerk hareket etmesine izin verir." değerlendirmesinde bulundu.
Reynders, Birliğin büyümesinin ayrıca, Avrupa'nın genelinde hukukun üstünlüğünü ve insan haklarına saygılı demokrasilerin sayısının artması anlamına geleceğine işaret etti.
AB'nin genişlemesi için söz konusu aday ülkelerin tam ve sürekli siyasi kararlılık göstererek ilgili reformları yapması gerektiğini vurgulayan Reynders, "Genişleme liyakate dayalı bir süreçtir ve öyle kalacaktır." dedi.
AP milletvekilleri arasında fikir ayrılığı yaşandı
Oturumda söz alan bazı milletvekilleri Batı Balkanlar, Moldova, Ukrayna ve Gürcistan'ın Rusya'nın etkisinden uzaklaşması için AB üyesi olması gerektiğini savunurken, bazılarıysa söz konusu ülkelerin katılımının bölgenin güvenliğine neden olacağı etkiler konusunda endişelerini dile getirdi.
AB genişlemesine karşı çıkan milletvekilleri, bunun Birliğin güvenlik, demokrasi ve egemenliğine zarar verebileceğini iddia ederek, aday ülkelerin AB'ye entegrasyonunda sorunlar yaşanabileceğini öne sürdü.
Milletvekillerinden bazıları ise aday ülkelerin iç işlerinde yaşanan gelişmeler nedeniyle sürecin "politikleştirilmemesi" gerektiğini vurguladı.
CIA Başkanı William Burns (Reuters)