Ukrayna askerlerinin bir kısmını terhis etmeyi planlıyor

Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy (AP)
Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy (AP)
TT

Ukrayna askerlerinin bir kısmını terhis etmeyi planlıyor

Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy (AP)
Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy (AP)

Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, dün (Perşembe), Kiev'in askere alma konusunda zorluk yaşadığı bir dönemde, 2022'de Rus işgalinin başlamasından önce orduya katılan ve hizmetlerini tamamlayan askerlerin terhis edilmesine izin veren bir kararnameyi imzaladı.

Kararnameden etkilenenler, Rus saldırısına tepki olarak sıkıyönetim ilan edilen 24 Şubat 2022 ile kararnamenin yayınlanma tarihi arasında sona ermesi gereken askerlik süreleri uzatılan erler. Yetkililer, söz konusu kararnamenin kaç askeri etkilediğini belirtmedi.

Zelenskiy, Ukrayna halkına seslendiği günlük konuşmasında, bu sürecin birkaç haftalık hazırlık prosedürleri gerektireceğini vurgulayarak, askere alınanların ‘Nisan ayı itibarıyla terhis edileceğini’ açıkladı. İlgili kişiler yedek kuvvetlere katılacak ancak isterlerse orduda kalabilecekler. Zelenskiy net bir sayı vermeden, “Bazılarının silahlı kuvvetlerde görev yapmak üzere sözleşme imzaladığını biliyorum” dedi.

İki yıl süren savaşın ardından bitkin düşen askerlerin telafisi için zorunlu askerlik konusu, son aylarda hassas bir siyasi ve toplumsal konu haline geldi. Yenilenme ihtiyacına rağmen ordu, özellikle mühimmatının tükenmesi ve Rus güçlerinin tüm cephelerde saldırılarının artması nedeniyle gönüllü bulmakta zorlanıyor.

Ukrayna Parlamentosu, Şubat ayı başlarında, askere alımı kolaylaştıracak ve fiziksel ve psikolojik açıdan yorgun askerlerin değiştirilmesine olanak sağlayacak bir yasa taslağının ilk oylamasını yaptı, ancak bu durum hararetli bir tartışmaya yol açtı. Halen değişiklik bekleyen yasa tasarısında, seferberlik yaşının 27'den 25'e indirilmesi ve askerlik hizmetinin savaş zamanlarında 36 ay ile sınırlandırılması öngörülüyor.

Bu olasılık pek çok insanı endişelendiriyor. Ukrayna'nın sosyal medya sayfalarında, askerlik hizmeti için aranan kişilerin teslim alınması sırasında güç kullanıldığını gösteren videolar dolaşıyor.



Çin yapay zekayla “yumuşak gücünü” artırıyor

Çin ve ABD arasındaki yapay zeka yarışı kızışıyor (Reuters)
Çin ve ABD arasındaki yapay zeka yarışı kızışıyor (Reuters)
TT

Çin yapay zekayla “yumuşak gücünü” artırıyor

Çin ve ABD arasındaki yapay zeka yarışı kızışıyor (Reuters)
Çin ve ABD arasındaki yapay zeka yarışı kızışıyor (Reuters)

Çin yapay zeka yarışında öne geçmek için milyarlarca dolarlık yatırım yapıyor.

Çinli firmalar, 10 yılı aşkın süredir yapay zeka, elektrikli araç ve güneş panelleri gibi stratejik sektörlerde yerli üretimi artırmaya çalışıyor.

New York Times, Çinli şirketlerin Pekin yönetiminin sağladığı fonlarla özellikle yapay zeka alanında ABD’li firmaları geçmek için yatırımları artırdığını yazıyor. 

ABD’de yapay zeka altyapısının büyük ölçüde özel sektör yatırımlarıyla geliştiğine, Çin’deyse veri merkezleri, sunucular ve yarı iletkenler gibi kritik altyapıların devlet tarafından finanse edildiğine dikkat çekiliyor.

Pekin yönetimi, 2014’ten bu yana sadece yarı iletken sanayisine 100 milyar dolar yatırım yaptı. 

Bu yıl nisanda alınan kararla, yeni yapay zeka girişimlerine destek için 8,5 milyar dolarlık fon ayrıldı. 

Bunlara ek olarak ABD merkezli OpenAI ve Google ücretli, kapalı sistemler sunarken, Çinli firmalar açık kaynak sistemlerle dünya genelindeki mühendislerin ilgisini çekmeyi hedefliyor.

Alibaba, ByteDance, Huawei ve Baidu gibi büyük Çinli şirketler, son bir yılda üst düzey açık kaynak modeller yayımladı. Bu stratejiyle sadece teknik ilerleme değil, küresel nüfuz artışı da hedefliyor.

Yapay zeka teknolojilerine yatırım yapan ABD merkezli serbest yatırım fonu Interconnected Capital'in kurucusu Kevin Xu, şunları söylüyor: 

Açık kaynak, teknolojik anlamda yumuşak güçtür. Teknolojinin Hollywood’u veya Big Mac'i gibidir.

Diğer yandan analizde, devlet yönlendirmesinin baskın olması nedeniyle yapay zeka sektörünün bazı teknolojik değişimlere adaptasyonunun geciktiğine dikkat çekiliyor. Çinli şirketlerin uzun süre yüz tanıma gibi geleneksel yapay zeka sistemlerine odaklandığı, üretken yapay zeka modellerindeki sıçramalara ilk etapta yetişemediği aktarılıyor. 

Analizde, iki ülke arasındaki rekabetin ideolojik bir boyutu olduğu değerlendirmesi de paylaşılıyor. Popüler yapay zeka destekli sohbet botlarından ChatGPT’yi tasarlayan OpenAI’ın kurucusu Sam Altman, Amerikan ve Çinli şirketler arasındaki rekabeti “demokratik ve otoriter yapay zeka” mücadelesi gibi gördüğünü söylemişti. 

Independent Türkçe, New York Times, Washington Post