SIPRI: Ukrayna dünyanın en büyük dördüncü silah ithalatçısı haline geldi

Avrupa’ya silah ithalatı ikiye katlanırken, Rusya’dan yapılan ihracat yarı yarıya azaldı

Ukraynalı bir asker bir tankın üzerinde oturuyor (Ukrayna Devlet Başkanı’nın Telegram kanalı)
Ukraynalı bir asker bir tankın üzerinde oturuyor (Ukrayna Devlet Başkanı’nın Telegram kanalı)
TT

SIPRI: Ukrayna dünyanın en büyük dördüncü silah ithalatçısı haline geldi

Ukraynalı bir asker bir tankın üzerinde oturuyor (Ukrayna Devlet Başkanı’nın Telegram kanalı)
Ukraynalı bir asker bir tankın üzerinde oturuyor (Ukrayna Devlet Başkanı’nın Telegram kanalı)

Stockholm Uluslararası Barış Araştırma Enstitüsü’nün (SIPRI) raporunda, Avrupa’ya silah ithalatının ‘kısmen Ukrayna’daki savaş nedeniyle’ son beş yılda neredeyse iki katına çıktığı, Rusya’dan yapılan ihracatın ise yarı yarıya azaldığı belirtildi.

Şarku’l Avsat’ın AFP’den aktardığı habere göre SIPRI tarafından bugün yayınlanan raporda, Ukrayna’nın dünyanın en büyük dördüncü silah ithalatçısı haline geldiği, Fransa’nın ise ABD’nin ardından dünyanın en büyük ikinci silah ihracatçısı olarak Rusya’nın yerini aldığı ifade edildi.

Rapora göre, Avrupa’ya silah ithalatı 2019-2023 yıllarında önceki beş yıllık döneme kıyasla yüzde 94 arttı.

SIPRI araştırmacısı Katarina Djokic AFP’ye verdiği demeçte, bu artışın kısmen Ukrayna’daki savaştan kaynaklandığını söyledi.

SIPRI, büyük sözleşmelere ait birkaç teslimat yıllık rakamları değiştirebileceğinden, beş yıllık trendleri analiz etmeyi tercih ediyor.

Söz konusu raporda, Rusya’nın Şubat 2022’deki işgalinden bu yana en az 30 ülkenin Ukrayna’ya askeri yardım olarak büyük silahlar sağladığı belirtildi.

Ancak diğer Avrupa ülkeleri de ithalatı artırdı. Önemli bir pay dünyanın en büyük silah ihracatçısı ABD’den geldi.

2019-2023 döneminde Avrupa’ya yapılan ithalatın yüzde 55’i ABD’den yapıldı. Bu oran 2014-2018 döneminde yüzde 35’ti.

Djokic, bunun kısmen çoğu Avrupa ülkesinin NATO üyesi olmasından ve F-35 savaş uçağı gibi silah sistemlerinin geliştirilmesinde ABD’nin ortağı olmasından kaynaklandığını söyledi.

Aynı zamanda ABD’den artan ithalatın, birçok Avrupa ülkesinin hızlı bir şekilde silah edinme ve dolayısıyla yeni sistemler geliştirmek yerine ‘hazır olanı’ satın almayı düşündüğü anlamına geldiğini belirtti.

Küresel olarak ABD’nin ihracatı bu dönemde yüzde 17 artarak, toplam silah ihracatındaki payı yüzde 42’ye ulaştı.

Uzun süredir ikinci en büyük ihracatçı konumunu koruyan Rusya’nın ihracatının ise 2014-2018 ile 2019-2023 yılları arasında yüzde 53 oranında düştüğü görüldü.

Rusya yalnızca daha az silah ihraç etmekle kalmıyor, aynı zamanda daha az alıcıya da ihracat yapıyor.

Moskova’dan 2019’da 31 ülkeye ihracat yapılırken, 2023’te bu sayı 12’ye geriledi.



İran, ABD'nin ‘ırkçı’ seyahat yasağını kınadı

ahran'daki ABD Büyükelçiliği’nin yanındaki ABD karşıtı duvar resminin önünden geçen İranlı bir adam (EPA)
ahran'daki ABD Büyükelçiliği’nin yanındaki ABD karşıtı duvar resminin önünden geçen İranlı bir adam (EPA)
TT

İran, ABD'nin ‘ırkçı’ seyahat yasağını kınadı

ahran'daki ABD Büyükelçiliği’nin yanındaki ABD karşıtı duvar resminin önünden geçen İranlı bir adam (EPA)
ahran'daki ABD Büyükelçiliği’nin yanındaki ABD karşıtı duvar resminin önünden geçen İranlı bir adam (EPA)

Tahran bugün, ABD Başkanı Donald Trump yönetiminin, aralarında İran'ın da bulunduğu 12 ülke vatandaşlarının ABD'ye seyahat etmesini yasaklama kararını kınadı.

İran Dışişleri Bakanlığı Yurt Dışındaki İranlılar Genel Müdürü Ali Rıza Haşimi Reca, ABD'nin kararının ‘ABD politika yapıcıları arasında üstünlük ve ırkçılığın hâkim olduğunun açık bir kanıtı’ olduğunu söyledi.

Reca, 12 ülkenin vatandaşlarına seyahat yasağı ve diğer yedi ülkenin vatandaşlarına giriş kısıtlamaları getirme kararının, ‘ABD politika yapıcılarının İran halkına ve Müslüman halklara yönelik derin düşmanlığını gösterdiğini’ belirtti.

Reca, ABD'nin kararının ‘uluslararası hukukun temel ilkelerini ihlal ettiğini’ ve ‘yüz milyonlarca insanın yalnızca milliyetleri ya da dinleri temelinde seyahat etme hakkını’ yasakladığını ifade etti.

Reca, söz konusu kararın ‘sistematik ırk ayrımcılığı’ teşkil ettiğini ve ABD'ye ‘uluslararası sorumluluk’ yükleyeceğini söyledi. İran Dışişleri Bakanlığı'na göre İran'ın ABD'de 1,5 milyon vatandaşı bulunuyor ve bu rakam yurtdışındaki en büyük İranlı topluluğu oluşturuyor.

Trump'ın çarşamba günü açıkladığı kararnameye göre pazartesi günü 12:01'den itibaren 12 ülkenin vatandaşlarının ABD'ye girişleri yasaklanacak.

Kararname kapsamındaki ülkeler Afganistan, Myanmar, Çad, Kongo Cumhuriyeti, Ekvator Ginesi, Eritre, Haiti, İran, Libya, Somali, Sudan ve Yemen.

Trump'ın ülkeyi ‘yabancı teröristlere’ karşı korunmak için gerekli olduğunu söylediği yasak, 2017-2021 yılları arasındaki ilk döneminde uyguladığı benzer bir hamleyi hatırlatıyor.