Dünyanın en kirli ülkesi ve başkenti hangisi?

Dünyadaki en kirli 10 şehirden 9’u Hindistan’da

Yeni Delhi’de bir adam kirliliğe bağlı sisle kaplı bir sokakta yürüyor (Reuters)
Yeni Delhi’de bir adam kirliliğe bağlı sisle kaplı bir sokakta yürüyor (Reuters)
TT

Dünyanın en kirli ülkesi ve başkenti hangisi?

Yeni Delhi’de bir adam kirliliğe bağlı sisle kaplı bir sokakta yürüyor (Reuters)
Yeni Delhi’de bir adam kirliliğe bağlı sisle kaplı bir sokakta yürüyor (Reuters)

Hindistan ve tüm Güney Asya sis ve zehirli havayla boğuşmaya devam ederken, Yeni Delhi 2023 yılı için dünyanın en kirli başkenti seçildi.

Şarku’l Avsat’ın Sky News’ten aktardığı habere göre İsviçre merkezli hava kalitesi izleme grubu IQAir’in dünya çapında en kirli şehirlerle ilgili hazırladığı raporda, ilk 10 şehirden dokuzunun Hindistan’da olduğu ortaya çıktı.

Yeni Delhi, metreküp başına 102,1 mikrogram (μg/m³) yıllık ortalama ince parçacık madde konsantrasyonu (PM2,5) ile genel olarak en kirli üçüncü şehir ve en kirli başkent olarak sınıflandırıldı.

Dünya Sağlık Örgütü (WHO), ülkelerin ortalama 5μg/m³ PM2.5 konsantrasyonunu hedeflemesi gerektiğini söylüyor.

Parçacık kirliliğine maruz kalmanın astım, kanser, akciğer hastalığı, felç ve diğer hastalıklarla bağlantılı olduğu belirtiliyor. 

Ayrıca PM2.5’in akciğerleri daha kolay kaplayabildiği ve hatta kan dolaşımına bile girebildiği ifade ediliyor.

Yeni Delhi yıl boyunca kötü hava kalitesiyle karşı karşıya, ancak kış genellikle en kötü dönem oluyor.

dsve
Yeni Delhi’de arabalar sisle kaplanmış bir otoyolda ilerliyor (Reuters)

Okullar ve kolejler, geçen yılın sonlarında zehirli hava nedeniyle birkaç gün kapatıldı.

Kasım ayında Yeni Delhi, hava kirliliğini azaltmak için yollardaki araç sayısına kısıtlamalar getirdi. 

Ancak günler sonra Hindistan, Pakistan ve Bangladeş’teki şehirler yoğun sisten etkilendi ve bazı bölgelerde işletmeler ve okullar kapanmaya zorlandı.

Salgın gibi

Yeni Delhi’den aktaran, Sky News’tan Neville Lazarus yaptığı açıklamada, bu durumun ‘bir salgın gibi’ olduğunu söyledi.

Lazarus açıklamasını şu ifadelerle sürdürdü;

Aktivistler kirliliğin Hindistan’daki beşinci en büyük ölüm nedeni olduğunu söylüyor. Rakamlar çok büyük. Yılda neredeyse 30 bin ölüm oluyor. Yeni Delhi’de her gün 80 kişi hava kirliliği nedeniyle ölüyor. Bu çok endişe verici ve ekonomi üzerinde zararlı bir etkisi var. Gayri safi yurt içi hasılanın neredeyse yüzde 4’ü, aileler için doğrudan hava kirliliğiyle bağlantılı sağlık hizmetlerine harcanıyor. Bu durum onları yoksulluğa itiyor.

IQAir’in raporuna değinen Lazarus, “Bu raporla ilgili endişe verici olan şey, kuzey eyaletindeki Begusarai gibi daha küçük şehirler olan ikinci seviye şehirlerde hava kirliliği görmemizdir” diye ekledi.

sdcer
Tayland’da hava kirliliğinin yüksek olduğu bir dönemde Chiang Mai Uluslararası Havalimanı’ndan kalkan bir uçak şehrin üzerinde uçuyor (AFP)

IQAir’in söz konusu raporu, Hindistan’ın Bihar eyaletindeki Begusarai’nin, yıllık ortalama PM2,5 konsantrasyonu 118,9 μg/m³ ile dünyanın en kirli şehri olduğunu ortaya koydu.

Komşu Pakistan’daki Lahor, ortalama 99,5 μg/m³ ile beşinci sırada yer aldı.

En kirli ülke Bangladeş

Rapor ayrıca Bangladeş’in yıllık 79,9μg/m³ PM2,5 konsantrasyonuyla dünyanın en kirli ülkesi olduğunu da ortaya çıkardı.

Rapora göre, Pakistan 73,7μg/m³ ile ikinci, Hindistan 54,4μg/m³ ile üçüncü, Tacikistan ise 49μg/m³ ile dördüncü sırada yer alıyor.

Bu sonuçlar, Güney Asya bölgesini dünyanın en kirli bölgesi haline getiriyor.

IQAir, WHO’nun yıllık PM2,5 kılavuzunu yalnızca yedi ülkenin, yani Avustralya, Yeni Zelanda, Estonya, İzlanda, Grenada, Mauritius ve Finlandiya’nın karşıladığını belirtti.

Rapor verileri 134 ülke ve bölgede bulunan 30 binden fazla hava kalitesi izleme istasyonundan toplandı.



Çin’in uçak gemisi Shandong Hong Kong açıklarında

Çin’in uçak gemisi Shandong, Hong Kong adasının güney kıyılarında seyrediyor (AP)
Çin’in uçak gemisi Shandong, Hong Kong adasının güney kıyılarında seyrediyor (AP)
TT

Çin’in uçak gemisi Shandong Hong Kong açıklarında

Çin’in uçak gemisi Shandong, Hong Kong adasının güney kıyılarında seyrediyor (AP)
Çin’in uçak gemisi Shandong, Hong Kong adasının güney kıyılarında seyrediyor (AP)

Çin’in 305 metre uzunluğundaki uçak gemisi Shandong, Batı Pasifik'teki savaş tatbikatlarına katıldıktan sonra bugün Hong Kong açıklarına ulaştı.

Fransız Haber Ajansı AFP’nin muhabirleri, Shandong uçak gemisini ve başta Changjiang destroyeri ve Yuncheng fırkateyni olmak üzere ona eşlik eden savaş görev grubunu, bu sabah Hong Kong adasının güney kıyısı açıklarında seyir halindeyken gördüklerini bildirdiler.

Pekin, uçak gemisi Shandong'un Hong Kong'daki donanma grubuyla beş gün kalacağını ve bu vesileyle ‘ziyaretler ve kültürel değişim etkinlikleri’ düzenleneceğini duyurdu. Öte yandan Hong Kong dün resmi tatil olan yeniden Çin'e bağlanmasının 28’inci yıl dönümünü kutladı.

Çin'de inşa edilen ilk uçak gemisi olan Shandong, Çin Donanması’na 2019 yılında katıldı. Pekin, 2000 yılında Ukrayna'dan satın aldığı Liaoning ve Shandong olmak üzere iki adet aktif uçak gemisine sahip. Üçüncü bir uçak gemisi olan Fujian'ın yapımı ise tamamlandı, ancak halen test aşamasında.

Çin pazartesi günü, iki deniz savaş görev grubunu Batı Pasifik'te ‘kısa süre önce başarıyla tamamladıkları’ savaş tatbikatları gerçekleştirdiğini duyurdu.

Öte yandan Tokyo, Çin savaş uçaklarının Shandong uçak gemisinden kalkarak Japon askeri devriye uçağına 45 metre kadar yaklaştığını açıkladı, ancak Pekin bu iddiayı yalanladı.

Shandong geçtiğimiz nisan ayında, Tayvan Boğazı'nda askeri tatbikatlara katıldı. Bu tatbikatlar arasında adanın kuşatılması simülasyonu da vardı. Aynı ayın ilerleyen günlerinde Filipin Donanması, Shandong uçak gemisini ülkenin en kuzeyindeki Babuyan Adası’ndan iki deniz mili uzaklıkta olduğunu tespit etti.

Hong Kong'daki gemileri ziyaret etmek için satılan biletler, Çin sosyal medya platformu WeChat'te dakikalar içinde tükendi. Shandong, 2017 yılında küresel finans merkezi olan Hong Kong’u ziyaret eden uçak gemisi Liaoning'den sonra Hong Kong'u ziyaret eden ikinci Çin uçak gemisi oldu.