"Tayvan maketi" alarmı: Çin işgale mi hazırlanıyor?

Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, yeni yıl konuşmasında "Tayvan'la birleşme kaçınılmaz" demişti (Reuters)
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, yeni yıl konuşmasında "Tayvan'la birleşme kaçınılmaz" demişti (Reuters)
TT

"Tayvan maketi" alarmı: Çin işgale mi hazırlanıyor?

Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, yeni yıl konuşmasında "Tayvan'la birleşme kaçınılmaz" demişti (Reuters)
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, yeni yıl konuşmasında "Tayvan'la birleşme kaçınılmaz" demişti (Reuters)

Fransa'nın kamu yayıncısı France 24, Çin'in Tayvan Devlet Başkanlığı binasının bir maketini yaptığını aktardı. 

Maketin görüntülerine dair ilk paylaşımı Tayvanlı veri analisti Joseph Wen, Twitter hesabından 26 Mart'ta yaptı. 

Daha sonra İngilizce yayın yapan Taiwan News, görüntüleri "Çin işgale hazırlanmak için Taipei maketi oluşturdu" başlığıyla 28 Mart'ta haberleştirdi.

France 24, dün yayımladığı haberinde Çin'e bağlı İç Moğolistan Özerk Bölgesi'ndeki Alxa ilinde yer alan maketin görüntülerinin doğrulandığını aktardı. 

ABD merkezli veri firması Force Analysis'ten Sim Tack, Çin'in başkenti Pekin'e yaklaşık 1200 kilometre uzaklıktaki maketin inşasının Mart 2021'de başladığını ve bir yılda tamamlandığını söyledi.

France 24, maketteki yapıların ve sokakların, Tayvan'ın başkenti Taipei'deki Zhongzheng Bölgesi'nde yer alan Bo'ai Özel Bölgesi'ndekilere benzediğine dikkat çekti. Giriş çıkışların denetlendiği bu alanda Devlet Başkanlığı binası dahil önemli devlet kurumlarına ait birçok yapı var.

Tayvan Savunma Bakanı Chiu Juo-cheng, geçen hafta maket görüntülerine ilişkin yaptığı açıklamada "Çin ordusunun bu tür bir replika maketler üretmesi kaçınılmaz" demişti. 

Haberde, Çin'in 2015'te de benzer bir maket oluşturduğuna işaret edildi. Tayvan Devlet Başkanlığı binasının maketi, yine İç Moğolistan'da inşa edilmişti.

Birleşik Krallık-İtalya ortaklığındaki kâr amacı gütmeyen düşünce kuruluşu Uluslararası Güvenlik Çalışmaları Ekibi'nden Ho Ting Hung, Pekin yönetiminin replikaları "psikolojik savaş propagandası" olarak kullandığını savundu. 

Norveç'teki Arktik Üniversitesi'nden Marc Lanteigne ise 2015'teki replikanın görüntülerinin Çin medyasında paylaşıldığına fakat yeni maketin görüntülerinin gizli tutulduğuna dikkat çekti.

Lanteigne, Tayvan'ın güçlü hava savunma sistemleri olduğunu ve Çin'in bombardımanlarla adayı ele geçirmekte zorlanacağını savundu. Akademisyen, maketin olası bir kara harekatı için planlama amaçlı kullanılabileceğini öne sürdü. 

Çin - Tayvan gerginliği

II. Dünya Savaşı sonrasında Çin'de Milliyetçi Parti ve Komünist Parti arasındaki iç savaş Komünist Parti'nin zaferiyle sonuçlanmıştı. Mağlubiyetin ardından Milliyetçi Parti liderleri Tayvan'a sığınmıştı.

Soğuk Savaş nedeniyle Batı'yla ilişkilerini koparan Çin'i 1970'lerin başına kadar Birleşmiş Milletler'de (BM) Tayvan ya da resmi adıyla Çin Cumhuriyeti temsil ediyordu.

BM'nin 1971'de aldığı Çin Halk Cumhuriyeti'ni tanıma kararı gerginliği yeni bir boyuta taşımıştı. Kararın ardından Tayvan, BM'den çıkarılmıştı.

Pekin yönetimi, "tek Çin" ilkesini benimseyerek Tayvan'ın kendi topraklarının parçası olduğunu savunuyor. Buna göre Çin, boğaz ve çevresindeki askeri varlığının yanı sıra Tayvan'ın ülkelerle diplomatik ilişkiler kurmasına, BM'de ve diğer uluslararası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor.

Tayvan ise o günden bu yana bağımsızlık arayışını farklı biçimlerde sürdürüyor.

Independent Türkçe, France 24, Taiwan News



Bilim insanları uyardı: Ayakta çalışmak sağlığa zararlı olabilir

Araştırmacılar ayakta çalışmanın kalp sağlığına ne iyi ne kötü geldiğini söylüyor (Unsplash)
Araştırmacılar ayakta çalışmanın kalp sağlığına ne iyi ne kötü geldiğini söylüyor (Unsplash)
TT

Bilim insanları uyardı: Ayakta çalışmak sağlığa zararlı olabilir

Araştırmacılar ayakta çalışmanın kalp sağlığına ne iyi ne kötü geldiğini söylüyor (Unsplash)
Araştırmacılar ayakta çalışmanın kalp sağlığına ne iyi ne kötü geldiğini söylüyor (Unsplash)

Ayakta durarak çalışmanın sağlığa sanıldığı gibi faydalı değil, aksine zararlı olabileceği tespit edildi. 

Uzmanlar, özellikle masa başı çalışanların kalp sağlığı gibi nedenlerden dolayı gün içinde hareket etmesini öneriyor. 

Son yıllarda popülerleşen ve ayakta çalışma imkanı da tanıyan ayarlanabilir masaların ise bu soruna bir çözüm sunduğu öne sürülüyor.

Ancak Avustralya'daki Sidney Üniversitesi'nden bilim insanlarının yeni araştırmasına göre bu çalışma biçimi kalp hastalığı riskini düşürmüyor ve başka sağlık sorunlarını beraberinde getirebiliyor.  

International Journal of Epidemiology adlı hakemli dergide dün (16 Ekim) yayımlanan çalışmada, Birleşik Krallık (BK) yurttaşlarının sağlık bilgilerini içeren BK Biyobankası'na kayıtlı yaklaşık 83 bin kişinin verisi incelendi.

Hiçbirinde kalp sağlığı sorunu görülmeyen katılımcılar, günlük hareketlerini ölçen akıllı saat gibi cihazları bileklerine taktı. 

Bilim insanları gün içinde iki saatten uzun süre ayakta durmanın, bacaklarda varis görülmesi veya kan pıhtısı toplanmasını ifade eden derin ven trombozu riskini artırabileceğini kaydetti. İki saatten sonra ayakta geçirilen her 30 dakika için dolaşım sistemi hastalığı riskinin yüzde 0,11 oranında arttığı bulundu.

Araştırmacılar ayrıca ayakta çalışmanın kalp sağlığına bir fayda sağlamadığını gözlemledi. 

Makalenin başyazarı Dr. Matthew Ahmadi "Buradaki temel sonuç, çok uzun süre ayakta durmanın hareketsiz bir yaşam tarzını dengelemeyeceği ve bazı kişilerde dolaşım sağlığı açısından risk yaratabileceği" diyerek ekliyor: 

Daha fazla ayakta durmanın uzun vadede kardiyovasküler sağlığı iyileştirmediğini ve dolaşım sorunları riskini artırdığını tespit ettik.

Bilim insanları çok fazla oturan kişilerin hareket ederek ortaya çıkabilecek sağlık sorunlarının önüne geçebileceğini söylüyor. 

Çalışmanın yazarlarından Prof. Emmanuel Stamatakis, kalp hastalığı riskini azaltmak isteyenlere şu tavsiyeleri veriyor:

Düzenli ara verin, dolaşın, yürüyerek yapılan bir toplantıya gidin, merdiven kullanın, uzun mesafe araç kullanırken düzenli mola verin veya öğle yemeği saatini masadan uzaklaşmak ve biraz hareket etmek için kullanın.

Dr. Ahmadi ve Prof. Stamatakis'in yer aldığı başka bir çalışmada, günün 11 saatini bile oturarak geçiren kişilerin, günde yaklaşık 6 dakika yoğun veya 30 dakika orta-yoğun egzersiz yaparak kalp hastalığı riskini azaltabileceği saptanmıştı.

Independent Türkçe, Guardian, SciTechDaily, International Journal of Epidemiology, International Journal of Behavioral Nutrition and Physical Activity