Kremlin: Tamamlanmamış barış anlaşması Ukrayna görüşmelerinin temeli olabilir

Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov (DPA)
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov (DPA)
TT

Kremlin: Tamamlanmamış barış anlaşması Ukrayna görüşmelerinin temeli olabilir

Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov (DPA)
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov (DPA)

Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov dün (Cuma), Rusya ve Ukrayna arasında 2022'de tamamlanamayan barış anlaşmasının yeni müzakereler için temel oluşturabileceğini, ancak Kiev'in görüşmelere hazır olduğuna dair bir işaret olmadığını açıkladı.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, defalarca Rusya ve Ukrayna'nın Nisan 2022'de İstanbul'da yapılan görüşmelerde çatışmaları sona erdirme konusunda anlaşmaya yakın olduklarını, ancak Rus birliklerinin Kiev yakınlarına çekilmesi üzerine Ukrayna'nın geri adım attığını söyledi.

Anlaşmanın, Ukrayna'nın jeopolitik olarak tarafsız bir statü benimsemesini, NATO'ya katılmamasını, silahlı kuvvetlerini küçültmesini ve Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy'nin karşı çıktığını açıkça belirttiği doğu Ukrayna'ya özel statü verilmesini gerektiren maddeler içerdiği bildirildi.

Putin, Perşembe günü yaptığı açıklamalarda, olası barış görüşmeleri konusunu tekrar gündeme getirdi ve gerçekçi müzakereler olarak tanımladığı görüşmelere açık olduğunu söyledi. Ancak Ukrayna'nın isteği üzerine Haziran ayında İsviçre'nin ev sahipliği yapacağı iki günlük üst düzey konferansa, Rusya'nın katılmaması halinde bunun anlamsız olacağını söyleyerek karşı çıktı.

Putin'e göre söz konusu toplantı, Moskova'nın Ukrayna'da yeni topraklar ilhak etmesi de dahil olmak üzere son dönemdeki gerçekleri dikkate almıyor.

Donetsk bölgesinde gerçekleşen bombardıman sonucu yıkılan bir binanın enkazında eşyalarını arayan bir kadın (AFP)

Dün Ukrayna'nın batısında öğrencilerle bir araya gelen Zelenskiy, o dönemdeki görüşmelerin gerçek anlamda görüşmeler olmadığını söyleyerek 2022 görüşmelerinin daha ileri tartışmalar için temel olarak kullanılmasını reddediyor gibi göründü.

Zelenskiy, Belarus ve Türkiye'deki 2022 görüşmelerinin savaşı durdurma potansiyeline sahip olup olmadığı sorusuna “Hayır” cevabını verdi.

Kendi web sitesinde yayınlanan bir videoda, “Müzakereler her iki taraf da bir anlaşmaya varmak istediğinde gerçekleşir. Ancak taraflardan biri, hangi ülke ya da şehir olursa olsun, size ültimatom veriyorsa, bu müzakere değildir” ifadelerini kullandı.

Üst düzey bir Ukraynalı yetkili, iki tarafın 2022 yılında Türkiye'de bir anlaşmaya varmaya yakın olduğunu kabul etti, ancak Kiev'in Rus tarafının herhangi bir anlaşmayı uygulayacağına güvenmediği için teklifi daha ileri götürmediğini söyledi.

Peskov, Moskova'nın egemenlik iddia ettiği Ukrayna bölgelerine atıfta bulunarak, Rusya topraklarına dört yeni bölgenin eklenmesi de dahil olmak üzere 2022'den bu yana çok şeyin değiştiğini söyledi. Ancak Peskov, tamamlanmamış İstanbul anlaşmasının halen yeni görüşmeler için temel oluşturabileceğini ve Rusya'nın buna hazır olduğunu belirtti. Moskova'nın Ukrayna tarafının görüşmelere hazır olduğunu hissedip hissetmediği sorulduğunda ise “Hayır, biz öyle hissetmiyoruz” cevabını verdi.

Ukrayna, Moskova'nın 2014 yılında ilhak ettiği Kırım da dahil olmak üzere tüm topraklarının geri verilmesini ve Rus askerlerinin tamamının topraklarından ayrılmasını istiyor. Ayrıca Rusya'yı dışlayan pozisyonu konusunda uluslararası görüşmeleri zorlamaya çalışıyor.



Kaynaklar Şarku'l Avsat’a konuştu: Şam'daki İranlı savaşçılar kuzeydeki çatışmalar karşısında harekete geçmedi

Halep'te Suriye ordusu ile muhalif gruplar arasındaki çatışmalar sırasında yükselen dumanlar (DPA)
Halep'te Suriye ordusu ile muhalif gruplar arasındaki çatışmalar sırasında yükselen dumanlar (DPA)
TT

Kaynaklar Şarku'l Avsat’a konuştu: Şam'daki İranlı savaşçılar kuzeydeki çatışmalar karşısında harekete geçmedi

Halep'te Suriye ordusu ile muhalif gruplar arasındaki çatışmalar sırasında yükselen dumanlar (DPA)
Halep'te Suriye ordusu ile muhalif gruplar arasındaki çatışmalar sırasında yükselen dumanlar (DPA)

Ülkenin güneyindeki Dera vilayetinde Suriye ordusunun kontrol noktalarına ve karargâhlarına yönelik hareketler dün (Pazartesi) de devam etti. Bu arada X, Telegram ve diğer sosyal medya sitelerinde ‘Güney Suriye Operasyon Odası’ adı altında yeni bir gücün oluşturulduğunu ortaya koyan bir bildiri dolaşıma sokuldu. Söz konusu bildiride genel alarm ve askeri operasyonlara başlamak üzere ‘Horan'daki isyancıların’ harekete geçirildiği duyuruldu.

Şam'daki kaynaklar Şarku’l Avsat'a yaptıkları açıklamada, ‘Şam'ın merkezinde ve çevresinde, özellikle de güney ve güneybatı kırsalında İran’a bağlı gruplardan ve Hizbullah'tan savaşçıların görünmez bir askeri varlığı olduğunu’ söyledi. Kaynaklar, Heyetu Tahriru’ş-Şam (HTŞ) ve müttefik grupların Halep, İdlib ve Hama'nın kuzeyinde Suriye hükümetinin kontrolü altındaki bölgelere hızla girmesine, Suriye ordusu ile müttefiklerinin çekilmesinin ardından bu bölgeleri ele geçirmesine, Şam'da hâkim olan endişe durumuna ve ordu ile tüm güvenlik birimlerinin alarma geçmesine rağmen, Şam ve çevresinde bulunan İranlı savaşçıların ‘alarma geçmediğini!’ belirtti. Kaynaklar, “Belki de kuzeydeki olayların Şam'ın istikrarını etkilemeyeceğini düşünüyorlar” dedi.

ı9pi
Suriye'nin doğusundaki Deyrizor'da İran Devrim Muhafızları Ordusu'na (DMO) bağlı Fatımiyyun Tugayı üyeleri (Arşiv)

İran 2011'de halk protestolarının patlak vermesinin ardından kendi savaşçılarının yanı sıra Irak, Pakistan ve Afganistan'dan binlerce savaşçıyı Suriye'ye gönderdi. Rusya ile birlikte Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in silahlı grupları ezmesine ve kontrol ettikleri toprakların çoğunu geri almasına yardımcı oldu.

Kuzeyde HTŞ ve muhalif grupların başlattığı sürpriz saldırının etkisiyle Dera vilayeti kırsalında Suriye ordusunun kontrol noktaları ve karargâhlarına yönelik hareketlilik devam ederken, X ve Telegram gibi sosyal medya platformlarında ‘Güney Suriye Operasyon Odası’ adı altında yeni bir gücün kurulduğunu duyuran bir açıklama dolaşıma sokuldu.

Gerçekliği teyit edilemeyen açıklamada, askeri operasyonlara başlamak üzere ‘genel alarm durumu ve Horan'daki tüm isyancıların seferberliği’ ilan edildi.

Eş-Şarkiyye 24'ün Telegram kanalında bir kopyasını yayınladığı açıklamada, ‘Suriye ordusunun subay ve unsurlarının bir an önce ordu saflarını terk etmeleri, Horan'da azami hazırlık seviyesinin yükseltilmesi ve koordineli bir operasyon planı dahilinde çalışılması, bu uyarıyı dikkate almayanların demir bir el ve şiddetli bir güçle vurulması’ çağrısında bulunuldu.

Açıklamanın sonunda “İdlib, Halep ve Hama vilayetlerinde olduğu gibi güney bölgesinde de Suriye rejimine söz veriyoruz ki güney toprakları sizin için mezarlık olacak” denildi.

sdvfgbrth
Suriye'nin güneyindeki Dera'da bulunan el-Ömeri Camii önünde yapılan bir gösteriden (Arşiv)

Dera şehri ve kırsalındaki bazı kaynaklar, vilayetin birçok şehir, kasaba ve köyünde Suriye ordusunun kontrol noktalarına ve karargahlarına yönelik hareketlerin devam ettiğini ve HTŞ ile muhalif grupların ülkenin kuzeyinde rejimin nüfuz bölgelerine yönelik başlattığı saldırıları destekleyen gösterilerin yapıldığını doğruladı.

Ancak kaynaklar, söz konusu açıklamanın bazı çevrelerde konuşulduğuna, ancak ‘kimin yayınladığını ve operasyon odasını kimin oluşturduğunu kimsenin bilmediğine’ dikkat çekti. Diğer internet siteleri ise ‘Güney Suriye Operasyon Odası’nın Suveyda ve Dera vilayetlerinin kontrolünü ele geçirmeyi hedeflediğinden ve bölgede yoğun hazırlıklar ve askeri hareketlilik olduğundan söz edildiğini’ bildirdi.

Suriye'deki olayların kıvılcımı Mart 2011 ortalarında Dera kentinde başladı ve kent ‘devrimin beşiği’ olarak adlandırıldı. Rejim ordusu 2018 yılında askeri operasyonlar ve uzlaşma anlaşmalarıyla vilayetin tamamında kontrolü yeniden ele geçirdi, ancak özellikle kırsal kesimde olmak üzere vilayetin pek çok bölgesi halen saldırılara, suikastlara ve kanunsuzluğa sahne oluyor.