Uydu görüntüleri İsrail ile İran arasındaki gerilimin ‘gizli gerçeğini’ ortaya koyuyor

Her iki ülkedeki hava üslerinde de ‘gerçek’ hasar var.

İsrail'in Nevatim Hava Üssü’nün uydu görüntüsü (AP)
İsrail'in Nevatim Hava Üssü’nün uydu görüntüsü (AP)
TT

Uydu görüntüleri İsrail ile İran arasındaki gerilimin ‘gizli gerçeğini’ ortaya koyuyor

İsrail'in Nevatim Hava Üssü’nün uydu görüntüsü (AP)
İsrail'in Nevatim Hava Üssü’nün uydu görüntüsü (AP)

İsrail ile İran arasındaki gerilim son haftalarda önemli ölçüde arttı. Çatışma son bir hafta içinde iki ülkenin sınır dışındaki stratejik hedeflerini vurmaktan iki ülkenin iç derinliklerini hedef alan saldırılara dönüştü.

Her iki taraf da son saldırıların İran ya da İsrail içlerine verdiği zarar konusunda sessiz kalsa da uydu görüntüleri her iki tarafın da gizlemeye çalıştığı şeyi ortaya çıkardı.

Son 24 saat içinde yayınlanan uydu görüntüleri, Cuma sabahı erken saatlerde İsrail saldırısına hedef olan İran'a ait bir hava üssünde meydana gelen hasarın kanıtlarını ortaya koydu.

BBC bugün (Pazar), New York Times ise dün (Cumartesi) uydu görüntülerinin İsrail'in İran'ın İsfahan'daki Şikari Hava Üssü’ne düzenlediği saldırıda hava savunma sisteminin önemli bir bölümünün vurulduğunu gösterdiğini bildirdi.

hmyuö mjyu
BBC tarafından yayınlanan bir fotoğraf, İsrail saldırısından sonra İran Şikari Hava Üssü’nde oluşan hasarı gösteriyor.

BBC ve New York Times, görüntülerin analizinin, Şikari Hava Üssü’ne hassas güdümlü mühimmat kullanılarak yapılan saldırının, S-300 hava savunma sistemlerinde gelen hedefleri takip etmek için kullanılan bir radara zarar verdiğini veya tahrip ettiğini gösterdiğini bildirdi.

BBC'ye göre İsfahan'daki nükleer tesislerden henüz görüntü alınamadı. Ancak Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) ‘İran'ın nükleer tesislerinde herhangi bir hasar meydana gelmediğini’ açıkladı.

İran'ın orta kesimlerindeki İsfahan kentinde Cuma günü bir dizi patlama meydana gelmiş, ABD'li yetkililer İsrail'in füze saldırısı düzenlediğini söylemiş, ancak İsrail'den resmi bir doğrulama gelmemişti.

İran Ordusu Genel Komutanı Tümgeneral Abdurrahim Musevi patlamaların hava savunma sistemlerinin bir dizi ‘uçan cismi’ engellemesinden kaynaklandığını söylerken, devlet televizyonu İsfahan'da hava savunma sistemlerinin aktif hale getirildiğini gösteren bir video yayınladı. Devlet televizyonu ayrıca, hava savunma sistemlerinin İsfahan üzerinde ‘küçük insansız hava araçlarını (İHA)’ herhangi bir zarar vermeden engellediğini bildirdi.

Söz konusu gelişmeler, üst düzey bir Devrim Muhafızları Ordusu (DMO) komutanının İsrail'in Şam'daki İran konsolosluğuna yönelik saldırısında öldürülmesinden birkaç gün sonra, İran'ın geçtiğimiz hafta sonu İsrail'e yüzlerce İHA ve füze fırlatmasının ardından yaşandı.

İran İsrail'e 300'den fazla balistik füze ve İHA’yla saldırdı. Tel Aviv hasar sayısını açıklamadı, ancak füze ve İHA’ların büyük çoğunluğunu düşürdüğünü söylemekle yetindi.

fdebngr
AP tarafından paylaşılan ve İsrail'in Nevatim Hava Üssü’ndeki tahrip edilmiş pisti gösteren uydu görüntüsü

Ancak dün AP tarafından aktarılan ve analiz edilen uydu görüntüleri, İsrail hava üssündeki bir pistin tahrip edildiğini gösterdi. İsrail'in güneyindeki Nevatim Hava Üssü’nde meydana gelen genel hasar küçük olsa da, Tahran'ın geniş balistik füze cephaneliğini doğrudan İsrail'e karşı kullanmaya istekli olduğunu gösterdi.

Cuma günü çekilen fotoğraflarda Kudüs'ün 65 kilometre güneyindeki hava üssünün güney kısmındaki hangarların yakınındaki pistte yeni bir siyah nokta görüldü.



Netanyahu Washington'a gidiyor: Trump Gazze'de bir anlaşmaya varılmasına yardımcı olabilir

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (Reuters)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (Reuters)
TT

Netanyahu Washington'a gidiyor: Trump Gazze'de bir anlaşmaya varılmasına yardımcı olabilir

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (Reuters)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (Reuters)

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, ABD Başkanı Donald Trump ile yarın (Pazartesi) yapacağı görüşmelerin, İsrailli müzakerecilerin Pazar günü Katar'da yeniden başlattığı rehine serbest bırakma ve Gazze'de ateşkes görüşmelerinin ilerlemesine yardımcı olacağına inandığını ifade etti.

Şarku’l Avsat’ın Reuters'tan aktardığı habere göre Netanyahu bugün Washington'a gitmek üzere uçağına binmeden önce yaptığı açıklamada, ateşkes görüşmelerine katılan İsrailli müzakerecilerin İsrail tarafından kabul edilen şartlar üzerinde bir anlaşmaya varmak için açık talimatları olduğunu söyledi.

“Başkan Trump ile yapacağım görüşmenin bu sonuçların elde edilmesine kesinlikle katkıda bulunacağına inanıyorum” diyen Netanyahu, Gazze'de tutulan rehinelerin geri dönmesini sağlamaya ve Filistin İslami Direniş Hareketi'nin (Hamas) İsrail'e yönelik tehdidini ortadan kaldırmaya kararlı olduğunu vurguladı.

Bu, Trump'ın yaklaşık altı ay önce iktidara gelmesinden bu yana Netanyahu'nun Beyaz Saray'a yaptığı üçüncü ziyaret olacak.

Netanyahu'nun kalıcı bir ateşkesi kabul etmesi ve Gazze'deki savaşı sona erdirmesi için kamuoyu baskısı artarken, iktidardaki sağcı koalisyonun bazı sertlik yanlısı üyeleri buna karşı çıkıyor, Dışişleri Bakanı Gideon Sa'ar da dahil olmak üzere bir kesimde kalıcı atşkesi destekliyor.

Hamas Cuma günü yaptığı açıklamada, Trump'ın İsrail'in 60 günlük bir ateşkesi sonuçlandırmak için gerekli koşulları kabul ettiğini söylemesinden birkaç gün sonra, ABD destekli Gazze ateşkes önerisine verdiği yanıtın olumlu olduğunu söyledi.

Hamas resmi internet sitesinden yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı: “Hamas, arabulucuların Gazze'deki halkımıza yönelik saldırganlığı durdurmaya yönelik son önerisi üzerine Filistinli gruplar ve güçlerle iç istişarelerini tamamladı ve hareket, arabuluculara olumlu olan yanıtı iletti ve hareket, bu çerçeveyi uygulama mekanizması üzerinde derhal bir müzakere turuna girmeye tüm ciddiyetiyle hazırdır.”

Ancak Hamas'ın müttefiki olan silahlı bir gruptan Filistinli bir yetkili, iki tarafın hala karşı karşıya olduğu potansiyel zorlukların bir işareti olarak, insani yardım, Mısır sınırındaki Refah sınır kapısından geçiş ve İsrail güçlerinin geri çekilme takviminin netleştirilmesi konularında endişelerin devam ettiğini söyledi.

Netanyahu'nun ofisinden yapılan açıklamada Hamas'ın ateşkes önerisinde yapmak istediği değişikliklerin “İsrail için kabul edilemez” olduğu belirtildi. Bununla birlikte ofis, heyetin İsrail'in kabul ettiği Katar önerisi temelinde rehinelerimizin geri dönüşünü güvence altına alma çabalarını sürdürmek üzere Katar'a gideceğini söyledi.

Netanyahu defalarca Hamas'ın silahsızlandırılması gerektiğini ifade etmiş, Hamas ise bu talebi tartışmayı reddetmişti.

Trump ile birlikte geçen ay İran'a karşı 12 gün süren hava savaşının sonuçlarını geliştireceklerine ve Tahran'ın nükleer silah edinmemesini sağlamaya çalışacaklarına inandığını ifade eden  Netanyahu Ortadoğu'daki son gelişmelerin barış çemberini genişletmek için bir fırsat sunduğunu da sözlerine ekledi.

Rehineler

Cumartesi akşamı Tel Aviv'de Savunma Bakanlığı merkezinin yakınındaki meydanda toplanan kalabalık ateşkes ve Gazze'de halen alıkonulan 50 kadar rehinenin iadesini talep etti.  İsrail bayrakları sallayan protestocular sloganlar attarak rehinelerin resimlerinin bulunduğu pankartlar taşıdı.

Savaş, Hamas'ın 7 Ekim 2023'te İsrail'in güneyine düzenlediği ve İsrail istatistiklerine göre yaklaşık bin 200 kişinin öldüğü ve 251 kişinin rehin alındığı saldırıyla patlak vermişti.

Gazze Sağlık Bakanlığı, İsrail'in o tarihten bu yana Gazze Şeridi'ne yönelik askeri harekâtının 57 binden fazla Filistinlinin ölümüne, açlık krizine, Gazze nüfusunun tamamının yerinden edilmesine ve Şerit genelinde yıkıma yol açtığını söylüyor.

Kalan rehinelerden yaklaşık 20'sinin hala hayatta olduğuna inanılıyor. Rehinelerin çoğu diplomatik müzakereler yoluyla serbest bırakıldı ve İsrail ordusu da bazılarını Gazze'den çıkarmayı başardı.