Uydu görüntüleri İsrail ile İran arasındaki gerilimin ‘gizli gerçeğini’ ortaya koyuyor

Her iki ülkedeki hava üslerinde de ‘gerçek’ hasar var.

İsrail'in Nevatim Hava Üssü’nün uydu görüntüsü (AP)
İsrail'in Nevatim Hava Üssü’nün uydu görüntüsü (AP)
TT

Uydu görüntüleri İsrail ile İran arasındaki gerilimin ‘gizli gerçeğini’ ortaya koyuyor

İsrail'in Nevatim Hava Üssü’nün uydu görüntüsü (AP)
İsrail'in Nevatim Hava Üssü’nün uydu görüntüsü (AP)

İsrail ile İran arasındaki gerilim son haftalarda önemli ölçüde arttı. Çatışma son bir hafta içinde iki ülkenin sınır dışındaki stratejik hedeflerini vurmaktan iki ülkenin iç derinliklerini hedef alan saldırılara dönüştü.

Her iki taraf da son saldırıların İran ya da İsrail içlerine verdiği zarar konusunda sessiz kalsa da uydu görüntüleri her iki tarafın da gizlemeye çalıştığı şeyi ortaya çıkardı.

Son 24 saat içinde yayınlanan uydu görüntüleri, Cuma sabahı erken saatlerde İsrail saldırısına hedef olan İran'a ait bir hava üssünde meydana gelen hasarın kanıtlarını ortaya koydu.

BBC bugün (Pazar), New York Times ise dün (Cumartesi) uydu görüntülerinin İsrail'in İran'ın İsfahan'daki Şikari Hava Üssü’ne düzenlediği saldırıda hava savunma sisteminin önemli bir bölümünün vurulduğunu gösterdiğini bildirdi.

hmyuö mjyu
BBC tarafından yayınlanan bir fotoğraf, İsrail saldırısından sonra İran Şikari Hava Üssü’nde oluşan hasarı gösteriyor.

BBC ve New York Times, görüntülerin analizinin, Şikari Hava Üssü’ne hassas güdümlü mühimmat kullanılarak yapılan saldırının, S-300 hava savunma sistemlerinde gelen hedefleri takip etmek için kullanılan bir radara zarar verdiğini veya tahrip ettiğini gösterdiğini bildirdi.

BBC'ye göre İsfahan'daki nükleer tesislerden henüz görüntü alınamadı. Ancak Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) ‘İran'ın nükleer tesislerinde herhangi bir hasar meydana gelmediğini’ açıkladı.

İran'ın orta kesimlerindeki İsfahan kentinde Cuma günü bir dizi patlama meydana gelmiş, ABD'li yetkililer İsrail'in füze saldırısı düzenlediğini söylemiş, ancak İsrail'den resmi bir doğrulama gelmemişti.

İran Ordusu Genel Komutanı Tümgeneral Abdurrahim Musevi patlamaların hava savunma sistemlerinin bir dizi ‘uçan cismi’ engellemesinden kaynaklandığını söylerken, devlet televizyonu İsfahan'da hava savunma sistemlerinin aktif hale getirildiğini gösteren bir video yayınladı. Devlet televizyonu ayrıca, hava savunma sistemlerinin İsfahan üzerinde ‘küçük insansız hava araçlarını (İHA)’ herhangi bir zarar vermeden engellediğini bildirdi.

Söz konusu gelişmeler, üst düzey bir Devrim Muhafızları Ordusu (DMO) komutanının İsrail'in Şam'daki İran konsolosluğuna yönelik saldırısında öldürülmesinden birkaç gün sonra, İran'ın geçtiğimiz hafta sonu İsrail'e yüzlerce İHA ve füze fırlatmasının ardından yaşandı.

İran İsrail'e 300'den fazla balistik füze ve İHA’yla saldırdı. Tel Aviv hasar sayısını açıklamadı, ancak füze ve İHA’ların büyük çoğunluğunu düşürdüğünü söylemekle yetindi.

fdebngr
AP tarafından paylaşılan ve İsrail'in Nevatim Hava Üssü’ndeki tahrip edilmiş pisti gösteren uydu görüntüsü

Ancak dün AP tarafından aktarılan ve analiz edilen uydu görüntüleri, İsrail hava üssündeki bir pistin tahrip edildiğini gösterdi. İsrail'in güneyindeki Nevatim Hava Üssü’nde meydana gelen genel hasar küçük olsa da, Tahran'ın geniş balistik füze cephaneliğini doğrudan İsrail'e karşı kullanmaya istekli olduğunu gösterdi.

Cuma günü çekilen fotoğraflarda Kudüs'ün 65 kilometre güneyindeki hava üssünün güney kısmındaki hangarların yakınındaki pistte yeni bir siyah nokta görüldü.



ABD ve İsrail’in savaş sonrası Gazze planı ortaya çıktı

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten beri düzenlediği saldırılarda öldürülen Filistinlilerin sayısı 52 bini geçti (Reuters)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten beri düzenlediği saldırılarda öldürülen Filistinlilerin sayısı 52 bini geçti (Reuters)
TT

ABD ve İsrail’in savaş sonrası Gazze planı ortaya çıktı

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten beri düzenlediği saldırılarda öldürülen Filistinlilerin sayısı 52 bini geçti (Reuters)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten beri düzenlediği saldırılarda öldürülen Filistinlilerin sayısı 52 bini geçti (Reuters)

ABD ve İsrail, Washington'ın savaş sonrası Gazze'de geçici bir süre için yönetime liderlik etmesi hakkında görüşme yaptı.

Kimliklerinin paylaşılmaması şartıyla Reuters’a konuşan kaynaklar, ABD’li ve İsrailli üst düzey yetkililer arasında yapılan görüşmede, Washington’ın tamamen silahsızlandırılana dek Gazze’yi denetlemesi gündeme getirildi.

ABD'li bir yetkilinin başkanlık edeceği geçiş yönetiminde, Hamas veya Filistin Ulusal Yönetimi’nin söz sahibi olmayacağı fakat Filistinli teknokratların yönetime katılabileceği belirtiliyor. Ayrıca yönetimde yer alması için başka ülkelerin de davet edilebileceği aktarılıyor.

Kaynaklar, görüşmelerin henüz erken aşamada olduğunu ve herhangi bir anlaşmaya varılmadığını söylüyor. Teklifi ABD tarafının mı yoksa İsrail’in mi getirdiğine dair bilgi paylaşılmadı.

ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, görüşmeler hakkında yorum paylaşılmazken, “Biz barış sağlanmasını ve rehinelerin derhal serbest bırakılmasını istiyoruz” dendi.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun ofisiyse yorum taleplerini reddetti.

İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Saar, Birleşik Arap Emirlikleri’ne (BAE) ait Sky News Arabia'ya nisanda verdiği röportajda, savaş sonrasında "ılımlı Arap ülkelerinin" de dahil olduğu uluslararası bir mütevelli heyetinin Gazze'yi denetleyeceğini söylemişti.

Batı Şeria’daki Filistin Ulusal Yönetimi yorum yapmazken Hamas, ABD liderliğinde kurulacak bir geçiş yönetimi fikrini reddettiklerini bildirdi.

Irak’ta 2003’te Saddam Hüseyin’in devrilmesinin ardından ABD öncülüğünde Geçici Koalisyon Yönetimi kurulmuştu. ABD ve Birleşik Krallık’a ek olarak 32 ülkenin daha katkı sağladığı bu yönetim, birçok Iraklı tarafından işgalci güç olarak görülmüştü. Geçici yönetim, ülkede çıkan isyanı kontrol altına alamayınca iktidarı geçici bir Irak hükümetine devretmişti.

Reuters’ın analizinde, Gazze'de ABD öncülüğünde kurulacak bir geçici yönetimin Washington’ı savaşa daha fazla çekeceğine ve ABD’nin Irak işgalinden bu yana Ortadoğu'daki en büyük müdahalesi anlamına geleceğine dikkat çekiliyor.

BAE, ABD ve İsrail'e Gazze'nin savaş sonrası yönetiminin uluslararası bir koalisyon tarafından denetlenmesini ocak ayında önermişti. Ancak bu yönetime Filistin Ulusal Yönetimi'nin dahil edilmesi ve bağımsız Filistin devletinin kurulmasına yönelik adımlar atılmasını şart koşmuştu.

BAE Dışişleri Bakanlığı, Filistin Yönetimi'nin yer almadığı ABD liderliğindeki bir geçici yönetimi destekleyip desteklemeyeceğine ilişkin sorulara yanıt vermedi. Netanyahu hükümetiyse “İsrail karşıtı” olmakla suçladığı Filistin Yönetimi'nin Gazze'de herhangi bir rol üstlenmesini kesinlikle reddediyor.

Netanyahu, pazartesi günü yaptığı açıklamada, Hamas’a saldırıların yoğunlaştırılacağını duyurmuş, bu adımı Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir'in tavsiyesiyle attığını söylemişti. İsrail Güvenlik Kabinesi de Gazze Şeridi’ne saldırıların genişletilmesini pazar günü onaylamıştı. Plan kapsamında Gazze’deki "tampon bölgelerin" genişletileceği, askerlerin de kara harekatlarıyla ele geçirilen bölgelerden geri çekilmeyip işgali sürdüreceği aktarılmıştı.

Independent Türkçe, Reuters, New Arab