Hamas liderleri, Katar'ı terk etme arayışında: İki ülkeyle görüşüldü

Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Haniye bugün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'la görüşüyor (Reuters)
Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Haniye bugün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'la görüşüyor (Reuters)
TT

Hamas liderleri, Katar'ı terk etme arayışında: İki ülkeyle görüşüldü

Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Haniye bugün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'la görüşüyor (Reuters)
Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Haniye bugün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'la görüşüyor (Reuters)

ABD'nin Wall Street Journal (WSJ) gazetesi, Hamas'ın siyasi lider kadrosunun kendilerine kucak açan Katar'ı terk etmeye yönelik çabalarını artırdığını bugünkü haberinde bildirdi. 

Washington'ın, İsrail'le anlaşma konusunda Hamas'a baskı yapmasını istediği Katar'ı zor duruma soktuğu ve Doha yönetiminin bu durumdan sıkıldığı aktarıldı. 

Müzakerelere dair bilgi sahibi bir Arap yetkili, sürecin aylar sürebileceğine işaret ederek "Görüşmeler yine tıkandı ve Hamas'la müzakereciler arasındaki güvensizlik artıyor. Görüşmelerin geleceğine dair bir umut görülmüyor" dedi.

Yine adı verilmeyen bir başka Arap arabulucu da "Görüşmelerin tamamen bitmesi çok gerçek bir ihtimal" ifadesini kullandı. 

Hamas liderleri, 2012'den beri ABD'nin de desteklediği bir mutabakatla Doha'da yaşıyor. WSJ'ye göre, arabuluculuk rolünü üstlenen Körfez Arap ülkesinden ayrılırlarsa rehine ve ateşkes görüşmeleri rafa kalkabilir ya da anlaşmanın sağlanması daha da güçleşebilir. 

Son haftalarda Katar ve Mısırlı arabulucular, şartlarını yumuşatması için Hamas'a baskı yapıyor. Rehinelerin serbest bırakılmasına yönelik bir anlaşma yapılmazsa sınırdışı edilecekleri de zaman zaman Hamas liderlerine yöneltilen tehditlerden biri. 

Gazeteye konuşan Arap yetkililer, Gazze'yi kontrol eden örgütün yöneticilerinin en az iki ülkeyle temasa geçip siyasi liderlerin oraya taşınıp taşınamayacağını sorduğunu söyledi. Bu ülkelerden birinin Umman olduğu açıklanırken konuya dair başka bir detay verilmedi. 

Çarşamba günü Katar'ı ziyaret eden Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Haniye'yle görüşmüştü. Anadolu Ajansı; Gazze'ye insani yardımlar, ateşkes ve rehineler konularının ele alındığını bildirmişti.

Fidan, Katar Başbakanı ve Dışişleri Bakanı Muhammed bin Abdurrahman Al Sani'yle de aynı gün bir araya gelmişti. Görüşmenin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında Al Sani, ülkesinin üstlendiği arabuluculuk rolü hakkında şu ifadeleri kullanmıştı:

Maalesef görüyoruz ki bu arabuluculuğu kötülemek için çalışmalar var. Katar’ın rolünü küçümsüyorlar, bu bizi değerlendirmeye itmiş durumda. Maalesef çok yıkıcı açıklamalarda bulundular, biz insani rolümüze bağlıyız ancak bunun da sınırı vardır. 

Fidan da Hamas ve ateşkes görüşmelerine dair şöyle konuşmuştu: 

Türkiye ve Katar, Hamas'la sağlıklı ilişkisi olan ender ülkelerden ikisidir. Dolayısıyla özellikle şu anda yürütülmekte olan ateşkes görüşmelerinde elimizden ne geliyorsa onu yapmak için var gücümüzle çalışıyoruz. Özellikle Katarlı kardeşlerimizin Mısırlı kardeşlerimizle ortaya koydukları çabaya biz ne türden destek verebiliriz, onunla ilgili düzenli istişarelerimiz oluyor. Özellikle Hamas'la ilgili yapılan İsrail kaynaklı propagandanın Hamas'ı bir ulusal direniş hareketi olarak göstermekten daha ziyade bir DEAŞ gibi terörist örgüt olarak nitelendirme çabalarının Batı'da ve uluslararası kamuoyunun bazı aktörleri nezdinde makes bulduğunu görüyoruz maalesef. Hamas’la yaptığımız görüşmelerde bu türden algıların giderilmesi için kendilerinin özellikle iki devletli çözüm, Filistin devletine giden çözüm içerisinde ne türden görüşleri var, ne türden beklentileri var bunları açık şekilde ifade etmeleri gerektiği konusunda görüş alışverişinde bulunduk.

Independent Türkçe, WSJ, AA



Trump, Ortadoğu’yu yeniden şekillendirirken İsrail sessiz kalıyor

Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, Trump ve Suriye lideri Ahmed Şara bir araya geldi (Reuters)
Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, Trump ve Suriye lideri Ahmed Şara bir araya geldi (Reuters)
TT

Trump, Ortadoğu’yu yeniden şekillendirirken İsrail sessiz kalıyor

Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, Trump ve Suriye lideri Ahmed Şara bir araya geldi (Reuters)
Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, Trump ve Suriye lideri Ahmed Şara bir araya geldi (Reuters)

ABD Başkanı Donald Trump, Ortadoğu turuyla bölgeyi yeniden şekillendirirken İsrail sürecin dışında kaldı.

Reuters’ın analizinde, Trump’ın bu hafta Suudi Arabistan ziyaretiyle başlattığı önemli Ortadoğu turunda İsrail’i ziyaret etmemesinin, Tel Aviv yönetiminde hayal kırıklığı yarattığı belirtiliyor.

Haberde, radikal sağcı Binyamin Netanyahu yönetiminin, Trump’ın İsrail’i “es geçmesi karşısında diplomatik sessizliğe gömüldüğü” ifade ediliyor. 

Gazze savaşı nedeniyle Suudi Arabistan’la ilişkileri normalleştirme umudunu kaybeden İsrail’in, Ortadoğu’nun yeniden şekillendirilmesi sürecine izleyici kaldığı yorumu yapılıyor. 

Washington merkezli düşünce kuruluşu Atlantik Konseyi’nden Jonathan Panikoff, Trump’ın “önceliklerinin açıkça değiştiğini” belirterek, ABD’nin İsrail'e uyguladığı özel muamelenin artık geçerli olmayabileceğini söylüyor: 

Trump açıkça ticaret ve yatırım odaklı bir gündemle ilerlemeye kararlı. ABD ve İsrail'in tarihsel açıdan her zaman yakın işbirliği içinde olduğu geleneksel politika ya da güvenlik konuları Trump'ın öncelikleriyle uyuşmasa bile yine de bunlara odaklanacaktır.

CNN’in analizinde de ABD Başkanı’nın “ideolojik ruh ikizi” olarak görülen Netanyahu’yla Trump’ın arasının açıldığına dikkat çekiliyor. 

Trump’ın ekibinin Katarlı ve Suudi Arabistanlı yetkililerle Gazze savaşını sonlandırmak için perde arkasında görüştüğü, İsrail’inse çatışmaları sürdürmekte ısrarcı davrandığı belirtiliyor. 

Trump'ın müttefiklerinden Senatör Lindsey Graham, Suriye’ye yaptırımların kaldırılması kararını “doğru koşullar altında destekleyeceğini” söylemişti. Graham, Trump’ın bu süreçte İsrail’in taleplerini göz önünde bulundurması gerektiğini de sözlerine eklemişti.  

Trump, özellikle son iki haftada Netanyahu'yu köşeye sıkıştıracak hamleler yaptı. Husilerle barış ilan etti, İsrail'in İran'ın nükleer tesislerine saldırı planını desteklemek yerine Tahran'la müzakere başlattı ve Suudi Arabistan'la nükleer görüşmelerin ilerlemesi için Riyad-Tel Aviv hattında normalleşme şartını askıya aldı.

Trump, 5 Ocak'ta göreve başladığında Netanyahu, Beyaz Saray'a davet edilen ilk yabancı liderdi. İsrail Başbakanı, Cumhuriyetçi liderin zaferini de ilk tebrik edenler arasındaydı. Diğer yandan analizlerde, Gazze savaşındaki tavrı nedeniyle Netanyahu'nun Trump'tan aldığı desteği kaybedebileceği belirtiliyor. 

Trump'ın Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff da ABD-İsrail vatandaşı esir asker Idan Alexander'in Hamas tarafından serbest bırakılmasının ardından Netanyahu yönetimine yüklenmişti: 

Esirleri geri getirmek istiyoruz ama İsrail savaşı bitirmeye hazır değil. İleriye dönük net bir yol göremiyoruz, bir anlaşmaya varılması gerekiyor ama Netanyahu yönetimi savaşı uzatıyor.

Independent Türkçe, CNN, Reuters