Onlarca yılın ardından ABD'den yeni nükleer savaş başlığı hamlesi

Enerji Bakanlığı'nın açıklamasına göre, "W93 aynı zamanda emniyet ve güvenliğin yanı sıra gelecekteki tehditlere karşı esnekliği artıracak modern teknolojileri de bünyesinde barındıracak"

ABD'nin New Mexico eyaletinin Los Alamos kasabasındaki Los Alamos Ulusal Güvenlik Bilimi Laboratuvarı girişinin 20 Şubat 2024'teki görünümü (AFP)
ABD'nin New Mexico eyaletinin Los Alamos kasabasındaki Los Alamos Ulusal Güvenlik Bilimi Laboratuvarı girişinin 20 Şubat 2024'teki görünümü (AFP)
TT

Onlarca yılın ardından ABD'den yeni nükleer savaş başlığı hamlesi

ABD'nin New Mexico eyaletinin Los Alamos kasabasındaki Los Alamos Ulusal Güvenlik Bilimi Laboratuvarı girişinin 20 Şubat 2024'teki görünümü (AFP)
ABD'nin New Mexico eyaletinin Los Alamos kasabasındaki Los Alamos Ulusal Güvenlik Bilimi Laboratuvarı girişinin 20 Şubat 2024'teki görünümü (AFP)

Enerji Bakanlığı yetkililerinin çarşamba günü yaptığı açıklamaya göre Birleşik Devletler onlarca yıl sonra ilk kez yeni bir nükleer savaş başlığı üretiyor ancak bunu nükleer test yapmadan gerçekleştirecek.

W93 diye bilinen savaş başlığı denizaltılardan fırlatılacak balistik füzelerde kullanılacak. Washington Times'a göre, Enerji Bakanı Jennifer Granholm ve NNSA Yöneticisi Jill Hruby, Senato Silahlı Kuvvetler Komitesi'ne yaptıkları açıklamada, savaş başlığının Ulusal Nükleer Güvenlik Ajansı (NNSA) tarafından 2025 mali yılı için talep edilen 19,8 milyar dolarlık fon kullanılarak üretildiğini söyledi.

Savaş başlığı, II. Dünya Savaşı sırasında ilk nükleer bombaların üretildiği Manhattan Projesi'nin ana merkezi olan Los Alamos Ulusal Laboratuvarı'nda ilk tasarım aşamasında.

Yetkililer, savaş başlığının üretimine 2030'ların ortasında başlanacağını ifade etti.

Nükleer kapasitesini güncellenme konusu Pentagon için en önemli öncelik ve nükleer silahlı denizaltılar ABD nükleer güçlerinin merkezinde yer alıyor. Stratejik kapasitenin diğer parçaları arasında bombardıman uçakları ve kıtalararası balistik füzeler var.

NNSA kendi internet sitesinde "W93, [Savunma Bakanlığı] tarafından belirlenen gereksinimleri karşılamak üzere oluşturulan yeni bir programdır" yazıyor.

Donanmanın balistik füze denizaltı gücü Üçlü'nün en hayatta kalabilen ayağı ve halihazırda iki tip savaş başlığıyla donatılmış durumda: W76 ve W88. Bu savaş başlıkları ABD'nin konuşlandırılmış toplam gücünün yaklaşık üçte ikisini oluşturuyor. W93, W76 sistemine olan mevcut aşırı bağımlılığı azaltacak ve ABD'nin gelecekteki düşman tehditlerine ayak uydurmasını sağlayacak.

NNSA, "Tüm W93 hayati nükleer bileşenleri, halihazırda konuşlandırılmış ve/veya daha önce test edilmiş nükleer tasarımların yanı sıra kapsamlı stok bileşeni ve malzeme deneyimine dayanacak" diye ekliyor.

Bununla birlikte, W93 aynı zamanda emniyet ve güvenliğin yanı sıra gelecekteki tehditlere karşı esnekliği artıracak modern teknolojileri de bünyesinde barındıracak ve üretim, bakım ve belgeleme kolaylığı için tasarlanacak.

W93, W76 ve W88 savaş başlıklarından daha hafif olacak şekilde üretilecek, yani menzili artacak. Denizaltılarda kullanılan nükleer güçler, 14 Ohio sınıfı denizaltıdan 12 Columbia sınıfı füze botuna sığacak şekilde küçültülecek.

Yetkililer, Enerji Bakanlığı'nın ayrıca 2,84 milyar dolarlık bir talepten gelen finansmanı kullanarak mevcut 5 savaş başlığını güncelleyeceğini söyledi. Bu savaş başlıkları arasında uçaklardan atılan bir nükleer yerçekimi bombası olan B61 de yer alıyor. Güncellenmiş versiyon 2025'e kadar tamamlanmış olacak.

Granholm ve Hruby, "W93, yeni yeraltı nükleer patlayıcı testi gerektirmeyecek, mevcut tasarımlara dayanan yeni bir savaş başlığı programı" dedi.

Washington Times, W89 ve W92'nin 1991'de Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından iptal edildiğini belirtti.

Yetkililer, "W93, ABD'nin balistik füze denizaltı gücünün operasyonel etkinliğini arttırmak için Savunma Bakanlığı'nın gereksinimlerini karşılayacak" diye ekledi.

Güney Carolina'daki Savannah River Ulusal Laboratuvarı, emekli Amiral Charles Richard'ın 2020'nin sonlarında görevdeyken talep ettiği yeni savaş başlığı için plütonyum kuyuları oluşturacak.

Savaş başlığı, silahı kullanabilecek Birleşik Krallık'ın yardımıyla üretilecek. Amiral Richard, nükleer savaş başlığı stokunu iki katına çıkaran Çin'deki nükleer gelişmeler hakkında uyarıda bulunmuştu.

Independent Türkçe



Erdoğan: İsrail, Gazze'de hayatın normale dönmesine izin vermeli

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, AK Parti'nin düzenlediği bir etkinlikte konuşurken, 9 Aralık 2025 (Cumhurbaşkanlığı)
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, AK Parti'nin düzenlediği bir etkinlikte konuşurken, 9 Aralık 2025 (Cumhurbaşkanlığı)
TT

Erdoğan: İsrail, Gazze'de hayatın normale dönmesine izin vermeli

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, AK Parti'nin düzenlediği bir etkinlikte konuşurken, 9 Aralık 2025 (Cumhurbaşkanlığı)
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, AK Parti'nin düzenlediği bir etkinlikte konuşurken, 9 Aralık 2025 (Cumhurbaşkanlığı)

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan bugün yaptığı açıklamada, İsrail’in verdiği sözleri yerine getirmesi ve Gazze’de ateşkese tam anlamıyla uyması gerektiğini söyledi.

Erdoğan, İsrail’in Gazze Şeridi’nde hayatın yeniden normale dönmesine izin vermesi gerektiğini vurguladı.

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ise İsrail’in Filistin’in birçok kentinde etnik temizlik uyguladığını ifade etti.

İstanbul’da konuşan Fidan, Türkiye’nin Gazze Şeridi’nde ateşkes anlaşmasının ihlallerini durdurmak için çalıştığını belirterek, ülkesinin bu anlaşmaya varılmasında arabulucularla birlikte etkin bir rol oynadığını kaydetti.

İsrail ile Hamas arasında, ABD Başkanı Donald Trump’ın barış planı çerçevesinde Şarm eş-Şeyh’te yapılan görüşmelerde mutabakata varılmış, anlaşma geçtiğimiz ekim ayında yürürlüğe girmişti.

Gazze’de iki yıldır süren çatışmayı sona erdirmeyi amaçlayan Trump planının bir sonraki aşamasını hayata geçirmek için görüşmeler sürüyor.

Plan, Gazze Şeridi'nde uluslararası bir barış konseyi tarafından denetlenen ve çok uluslu bir güvenlik gücü tarafından desteklenen geçici bir Filistin teknokrat yönetimi kurulmasını öngörüyor. Ancak bu gücün oluşturulması ve yetki alanı konusunda yürütülen müzakerelerin zorlu geçtiği belirtiliyor.


Erdoğan, Karadeniz'in "çatışma bölgesine" dönüştürülmesine karşı uyarıda bulundu

Rusya'nın Ukrayna'nın Çornomorsk limanına düzenlediği saldırının ardından çıkan yangını söndürme çalışmaları (Reuters)
Rusya'nın Ukrayna'nın Çornomorsk limanına düzenlediği saldırının ardından çıkan yangını söndürme çalışmaları (Reuters)
TT

Erdoğan, Karadeniz'in "çatışma bölgesine" dönüştürülmesine karşı uyarıda bulundu

Rusya'nın Ukrayna'nın Çornomorsk limanına düzenlediği saldırının ardından çıkan yangını söndürme çalışmaları (Reuters)
Rusya'nın Ukrayna'nın Çornomorsk limanına düzenlediği saldırının ardından çıkan yangını söndürme çalışmaları (Reuters)

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, son haftalarda yaşanan bir dizi saldırının ardından, Karadeniz'in Rusya ve Ukrayna arasında bir "çatışma bölgesi" haline gelmemesi konusunda bugün uyarılarda bulundu.

Anadolu Ajansı’nın (AA) haberine göre Cumhurbaşkanı Erdoğan uçakta gazetecilere yaptığı açıklamada, "Karadeniz bir çatışma bölgesi olarak görülmemeli. Bu ne Rusya'ya ne de Ukrayna'ya fayda sağlayacaktır. Karadeniz'de herkesin güvenli denizcilik yollarına ihtiyacı var" ifadelerini kullandı.

Dışişleri Bakanlığı bugün yaptığı açıklamada, Ukrayna'nın Çornomorsk limanında ticari gemilere yapılan saldırının, Ankara'nın mevcut savaşın Karadeniz'e sıçramasıyla ilgili endişelerini doğruladığını ifade etti.

Açıklamada, dün Ukrayna'nın Çornomorsk limanında Türk şirketine ait yabancı bandralı bir gemiye zarar veren saldırının, "bölgedeki devam eden savaşın Karadeniz'e sıçraması ve bunun deniz güvenliği ve seyrüsefer özgürlüğü üzerindeki etkisine ilişkin daha önce dile getirdiğimiz endişelerimizin geçerliliğini teyit ettiği" belirtildi.

Açıklama şöyle devam etti: "Bu vesileyle, Rusya ve Ukrayna arasındaki savaşa acilen son verilmesinin önemini bir kez daha teyit ediyor ve Karadeniz'deki gerginliğin durdurulması amacıyla, her iki taraftaki denizcilik güvenliğini, enerji tesislerini ve liman altyapısını hedef alan saldırıların askıya alınması gerektiğinin altını çiziyoruz."


Hamaney'in halefliği mücadelesinde “gölge filo” petrol milyarderlerinin oynadığı rol

ABD Hazine Bakanlığı, Muhammed Hüseyin Şemhani'nin gölge filosunun büyüklüğünü 50'den fazla gemi olarak tahmin ediyor (AFP)
ABD Hazine Bakanlığı, Muhammed Hüseyin Şemhani'nin gölge filosunun büyüklüğünü 50'den fazla gemi olarak tahmin ediyor (AFP)
TT

Hamaney'in halefliği mücadelesinde “gölge filo” petrol milyarderlerinin oynadığı rol

ABD Hazine Bakanlığı, Muhammed Hüseyin Şemhani'nin gölge filosunun büyüklüğünü 50'den fazla gemi olarak tahmin ediyor (AFP)
ABD Hazine Bakanlığı, Muhammed Hüseyin Şemhani'nin gölge filosunun büyüklüğünü 50'den fazla gemi olarak tahmin ediyor (AFP)

The Maritime Executive dergisi, İran’ın Dini Lideri Ali Hamaney'in sağlığının kötüye gittiğini belirten bir makale yayınladı. Makalede Hamaney’in halefi meselesinin artık açıkça tartışıldığı, bu durumun rejim içinde bir iktidar mücadelesinin yaşanma olasılığını artırdığı vurgulandı.

Bu gelişmeler, Batı'nın yaptırımlarını aşmak için ağlar kuran petrol milyarderleri için özellikle büyük önem taşıyor.

Makaleye göre İran rejiminin üst düzey yetkilileri, rejimin hayatta kalmasını ve iktidar çevresine yakın olanlara büyük karlar sağlayan yolsuzluk ağlarına ve suç gruplarına güveniyor.

Dini Lider Hamaney'in halefi konusunda yapılan tartışmalarda iki isim öne çıkıyor. Her ikisi de İran petrolünün ihracatından sorumlu ‘gölge filosunun’ faaliyetlerinden büyük servetler elde ederken, bu faaliyetleri nedeniyle uluslararası yaptırımlar listesine alındı.

Dergi, bu kişilerin faaliyetlerinin kesin kayıtlarının, yarı yasal ticari cephelerin arkasında aracı rollerini gizleme yetenekleri nedeniyle kamuya tam olarak açık olmadığını vurguluyor. Ancak, mevcut bilgiler, kâr güdüsünün Batı'nın kısıtlamalarına uymaktan daha ağır bastığı için belirli faaliyetlere devam etmelerine rağmen, yaptırım listelerine dahil edilmelerini haklı göstermek için yeterliydi.

Hamaney’e yakınlığıyla bilinen eski Ulusal Güvenlik Danışmanı Ali Şemhani’nin oğlu Muhammed Hüseyin Şemhani, bu isimler arasında en öne çıkanlardan biri. Şarku’l Avsat’ın aktardığı Independent Persian kaynaklı analize göre 2011'den bu yana, şirketleri Admiral ve Milavous aracılığıyla ‘İran petrolünü Rusya petrolüyle karıştırmak ve sevkiyatların nereden yapıldığının anlaşılmasını engellemekle’ suçlanan Hüseyin Şemhani, yıllarca bu petrolü prestijli Batılı petrol şirketlerine satmayı başardı.

Aynı yıl Avrupa yaptırımlarına tabi tutuldu ve en son Avrupa yaptırım güncellemesinde Rusya’nın ‘gölge filosu’ operasyonlarının kilit ismi olarak tanımlandı. Buna rağmen Şemhani, Milavous'un faaliyetlerine veya İran'ın Rusya'ya insansız hava aracı (İHA) sevkiyatına herhangi bir şekilde dahil olduğunu reddediyor.

ABD Hazine Bakanlığı, 30 Temmuz 2025 tarihinde, bağlantılı oldukları gerekçesiyle aralarında Marvis, Armada Global, Koban Shipping, Kryos Shipping ve Fractal Marine şirketlerinin de olduğu Birleşik Arap Emirlikleri’ndeki (BAE) onlarca şirkete de yaptırım uyguladı. Bakanlık, İran’ın gölge filosunda 50'den fazla geminin olduğunu tahmin ediyor.

Geniş bir bağlantı ağına sahip olan İranlı iş adamı Babek Zencani, 2013 yılında yolsuzlukla suçlandı ve tutuklandı. Uzun süre hapis yatan Zencani, 2021 yılında, organize yolsuzluk ve ticaret ağı aracılığıyla Petrol Bakanlığı'nın gelirlerinden 2,7 milyar dolar çalma suçlamasıyla ölüm cezasına çarptırıldı. Ancak 2024 yılında, Hamaney’in emriyle cezası 20 yıl hapis cezasına çevrildi ve daha sonra serbest bırakılarak faaliyetlerine geri döndü.

Zencani'nin sahibi olduğu BAE merkezli Sorinet Grup Holding, kozmetik, finans ve bankacılık hizmetleri, oteller, ticari havacılık, altyapı, inşaat malzemeleri, bilgi teknolojisi ve uluslararası gayrimenkul geliştirme alanlarında, Türkiye, Tacikistan, Malezya ve Çin'de faaliyet gösteriyor. Zencani, 2013 yılında net servetini yaklaşık 13,5 milyar dolar olarak açıklamıştı.

O yıla kadar sürdürdüğü ticari faaliyetleri, özellikle yaptırımları atlatmak amacıyla petrol ve ilgili fonların nakliyesinde oynadığı rol ve İran Devrim Muhafızları Ordusu (DMO) ile bağlantılı kuruluşlarla iş birliği yapması nedeniyle, Avrupa ülkeleri ve ABD’nin yaptırım listelerine alınmasına neden oldu. Malezya'nın doğu kıyılarında gemiden gemiye petrol transferi yapmakla suçlandı.

Zencani, hapis cezasına çarptırıldıktan sonra, hükümet kurumları ve DMO ile bağlantılı kuruluşlarla olan bağlantıları sayesinde ‘Awan Group’ adı altında faaliyetlerine devam etti.

İranlı iş adamı 2 Aralık'ta sosyal medya platformu X hesabından Hamaney’in olası halefi olarak gösterilen eski İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'ye sert eleştirilerde bulundu.

The Maritime Executive dergisine göre Şemhani ve Zencani halen serbestçe seyahat edebiliyor gibi görünüyor, ancak son zamanlarda güvenliklerinden endişe duydukları için İran’da daha uzun süreler geçirmeyi tercih ediyorlar.

* Bu analiz Şarku’l Avsat tarafından Independent Arabia’dan çevrilmiştir.