Onlarca yılın ardından ABD'den yeni nükleer savaş başlığı hamlesihttps://turkish.aawsat.com/d%C3%BCnya/4977626-onlarca-y%C4%B1l%C4%B1n-ard%C4%B1ndan-abdden-yeni-n%C3%BCkleer-sava%C5%9F-ba%C5%9Fl%C4%B1%C4%9F%C4%B1-hamlesi
Onlarca yılın ardından ABD'den yeni nükleer savaş başlığı hamlesi
Enerji Bakanlığı'nın açıklamasına göre, "W93 aynı zamanda emniyet ve güvenliğin yanı sıra gelecekteki tehditlere karşı esnekliği artıracak modern teknolojileri de bünyesinde barındıracak"
ABD'nin New Mexico eyaletinin Los Alamos kasabasındaki Los Alamos Ulusal Güvenlik Bilimi Laboratuvarı girişinin 20 Şubat 2024'teki görünümü (AFP)
Onlarca yılın ardından ABD'den yeni nükleer savaş başlığı hamlesi
ABD'nin New Mexico eyaletinin Los Alamos kasabasındaki Los Alamos Ulusal Güvenlik Bilimi Laboratuvarı girişinin 20 Şubat 2024'teki görünümü (AFP)
Enerji Bakanlığı yetkililerinin çarşamba günü yaptığı açıklamaya göre Birleşik Devletler onlarca yıl sonra ilk kez yeni bir nükleer savaş başlığı üretiyor ancak bunu nükleer test yapmadan gerçekleştirecek.
W93 diye bilinen savaş başlığı denizaltılardan fırlatılacak balistik füzelerde kullanılacak. Washington Times'a göre, Enerji Bakanı Jennifer Granholm ve NNSA Yöneticisi Jill Hruby, Senato Silahlı Kuvvetler Komitesi'ne yaptıkları açıklamada, savaş başlığının Ulusal Nükleer Güvenlik Ajansı (NNSA) tarafından 2025 mali yılı için talep edilen 19,8 milyar dolarlık fon kullanılarak üretildiğini söyledi.
Savaş başlığı, II. Dünya Savaşı sırasında ilk nükleer bombaların üretildiği Manhattan Projesi'nin ana merkezi olan Los Alamos Ulusal Laboratuvarı'nda ilk tasarım aşamasında.
Yetkililer, savaş başlığının üretimine 2030'ların ortasında başlanacağını ifade etti.
Nükleer kapasitesini güncellenme konusu Pentagon için en önemli öncelik ve nükleer silahlı denizaltılar ABD nükleer güçlerinin merkezinde yer alıyor. Stratejik kapasitenin diğer parçaları arasında bombardıman uçakları ve kıtalararası balistik füzeler var.
NNSA kendi internet sitesinde "W93, [Savunma Bakanlığı] tarafından belirlenen gereksinimleri karşılamak üzere oluşturulan yeni bir programdır" yazıyor.
Donanmanın balistik füze denizaltı gücü Üçlü'nün en hayatta kalabilen ayağı ve halihazırda iki tip savaş başlığıyla donatılmış durumda: W76 ve W88. Bu savaş başlıkları ABD'nin konuşlandırılmış toplam gücünün yaklaşık üçte ikisini oluşturuyor. W93, W76 sistemine olan mevcut aşırı bağımlılığı azaltacak ve ABD'nin gelecekteki düşman tehditlerine ayak uydurmasını sağlayacak.
NNSA, "Tüm W93 hayati nükleer bileşenleri, halihazırda konuşlandırılmış ve/veya daha önce test edilmiş nükleer tasarımların yanı sıra kapsamlı stok bileşeni ve malzeme deneyimine dayanacak" diye ekliyor.
Bununla birlikte, W93 aynı zamanda emniyet ve güvenliğin yanı sıra gelecekteki tehditlere karşı esnekliği artıracak modern teknolojileri de bünyesinde barındıracak ve üretim, bakım ve belgeleme kolaylığı için tasarlanacak.
W93, W76 ve W88 savaş başlıklarından daha hafif olacak şekilde üretilecek, yani menzili artacak. Denizaltılarda kullanılan nükleer güçler, 14 Ohio sınıfı denizaltıdan 12 Columbia sınıfı füze botuna sığacak şekilde küçültülecek.
Yetkililer, Enerji Bakanlığı'nın ayrıca 2,84 milyar dolarlık bir talepten gelen finansmanı kullanarak mevcut 5 savaş başlığını güncelleyeceğini söyledi. Bu savaş başlıkları arasında uçaklardan atılan bir nükleer yerçekimi bombası olan B61 de yer alıyor. Güncellenmiş versiyon 2025'e kadar tamamlanmış olacak.
Granholm ve Hruby, "W93, yeni yeraltı nükleer patlayıcı testi gerektirmeyecek, mevcut tasarımlara dayanan yeni bir savaş başlığı programı" dedi.
Washington Times, W89 ve W92'nin 1991'de Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından iptal edildiğini belirtti.
Yetkililer, "W93, ABD'nin balistik füze denizaltı gücünün operasyonel etkinliğini arttırmak için Savunma Bakanlığı'nın gereksinimlerini karşılayacak" diye ekledi.
Güney Carolina'daki Savannah River Ulusal Laboratuvarı, emekli Amiral Charles Richard'ın 2020'nin sonlarında görevdeyken talep ettiği yeni savaş başlığı için plütonyum kuyuları oluşturacak.
Savaş başlığı, silahı kullanabilecek Birleşik Krallık'ın yardımıyla üretilecek. Amiral Richard, nükleer savaş başlığı stokunu iki katına çıkaran Çin'deki nükleer gelişmeler hakkında uyarıda bulunmuştu.
Trump: Venezuela Devlet Başkanı Maduro ile telefon görüşmesi yaptımhttps://turkish.aawsat.com/d%C3%BCnya/5214606-trump-venezuela-devlet-ba%C5%9Fkan%C4%B1-maduro-ile-telefon-g%C3%B6r%C3%BC%C5%9Fmesi-yapt%C4%B1m
ABD Donanmasına ait bir C-2A Greyhound uçağı, Karayipler'deki uyuşturucu kaçakçılığıyla mücadele misyonu kapsamında Porto Riko'daki Luis Muñoz Marín Havalimanı'na yaklaşıyor (AFP)
Trump: Venezuela Devlet Başkanı Maduro ile telefon görüşmesi yaptım
ABD Donanmasına ait bir C-2A Greyhound uçağı, Karayipler'deki uyuşturucu kaçakçılığıyla mücadele misyonu kapsamında Porto Riko'daki Luis Muñoz Marín Havalimanı'na yaklaşıyor (AFP)
ABD Başkanı Donald Trump, Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro ile telefon görüşmesi yaptığını doğruladı ancak iki liderin ne konuştuğuna dair ayrıntı vermedi.
Trump, Air Force One uçağında gazetecilere konuşurken Maduro ile görüşüp görüşmediği sorulduğunda, "Bu konuda yorum yapmak istemiyorum. Cevabım evet" yanıtını verdi.
Herzog Park hamlesi, İrlanda ve İsrail'den tepki gördühttps://turkish.aawsat.com/d%C3%BCnya/5214548-herzog-park-hamlesi-i%CC%87rlanda-ve-i%CC%87srailden-tepki-g%C3%B6rd%C3%BC
Herzog Park hamlesi, İrlanda ve İsrail'den tepki gördü
Cumartesi Filistin Halkıyla Uluslararası Dayanışma Günü vesilesiyle Dublin'de eylem düzenlendi (Reuters)
Dublin Belediye Meclisi'nin Herzog Park'ın adını değiştirmek için hamle yapması, hem İsrail'den hem de İrlanda'dan tepki topladı.
İrlanda'nın başkentinin yerel yöneticileri, pazartesi günü yayımladıkları açıklamada İsrail'in 6. devlet başkanı Haim Herzog'un adını 1995'ten beri taşıyan parkın isminin değişmesi için harekete geçildiğini belirtti.
63 üyeli belediye meclisinin bu tasarıyı pazartesi oylaması bekleniyor. Parkın yeni adıysa henüz belirlenmedi.
İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog, Belfast'ta doğup Dublin'de büyüyen babasının adının parktan silinmesi ihtimaline tepki gösterdi.
Dün yapılan açıklamada parkın isminin değiştirilerek "Özgür Filistin" yapılmasının düşünüldüğü vurgulanarak bu girişimin "utanç verici bir hamle" olduğu savunuldu.
İrlanda Dışişleri Bakanı Helen McEntee de "Bu ad değişikliği gerçekleşmemeli. Dublin Belediye Meclisi üyelerine bu tasarının aleyhinde oy vermeleri için sesleniyorum" ifadesini kullandı.
McEntee yaklaşık 3 bin Yahudi'nin yaşadığı İrlanda'nın hükümetinin, İsrail'in Gazze ve Batı Şeria'daki politikalarına açıkça karşı çıktığını hatırlattı.
39 yaşındaki siyasetçi, parkın adının değiştirilmesinin ülkenin kapsayıcılığını yansıtmadığını savundu.
1983-1993'te devlet başkanlığı yapan Haim Herzog, 1997'de yaşamını yitirmişti. Oğluyla aynı adı taşıyan babası, İrlanda'nın ilk baş hahamıydı.
Mevcut Baş Haham Yoni Wieder, ad değişikliğinin ülkedeki Yahudilerin tarihini silmek anlamına geleceğini öne sürdü.
İrlanda Yahudi Temsilci Konseyi (Jewish Representative Council of Ireland/JRCI) Başkanı Maurice Cohen de "Toplumumuz bunu iğrenç bir antisemitizm eylemi olarak algılıyor" dedi.
Gazze savaşından beri yapılan anketler İrlanda'da Filistin'e yönelik desteğin güçlü olduğunu gösteriyor.
Aralık 2024'te İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Saar, İrlanda'nın "aşırı İsrail karşıtı politikalar" izlediğini öne sürerek Dublin Büyükelçiliği'ni kapatma emri vermişti.
Saar cumartesi sosyal medyadan yaptığı açıklamada da "Dublin, dünyadaki Yahudi düşmanlığının merkezi oldu" ifadesini kullandı.
Independent Türkçe, Newsweek, RTÉ, Times of Israel, AFP
Papa Türkiye'de: Doğu Ortodoks Kilisesi ile ilişkileri güçlendirmeyi amaçlayan ilk yurt dışı gezisihttps://turkish.aawsat.com/d%C3%BCnya/5214541-papa-t%C3%BCrkiyede-do%C4%9Fu-ortodoks-kilisesi-ile-ili%C5%9Fkileri-g%C3%BC%C3%A7lendirmeyi-ama%C3%A7layan-ilk-yurt
Papa Türkiye'de: Doğu Ortodoks Kilisesi ile ilişkileri güçlendirmeyi amaçlayan ilk yurt dışı gezisi
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Papa 14. Leo'yu Ankara'da kabul etti, 27 Kasım (AFP)
Ömer Önhon
Papa 14. Leo'nun iki aşamalı gezisinin ilk durağını Türkiye, ikinci durağını ise Lübnan oluşturuyor. Ziyaret, yüzyıllara yayılan tarihi, dini bir bağlamda gerçekleşmesi ve açık siyasi ve sembolik boyutlar taşıması nedeniyle önem taşıyor.
Vatikan’ın resmi haber portalı, ziyarette kullanılan sembollerin ayrıntılarını ve anlamlarını, ziyaretin Doğu ile Batı arasındaki kardeşliği ve diyaloğu güçlendirme çağrısının sembolü olarak Boğaziçi Köprüsü'nü kullandığı logosunu açıklayan özel bir sayfa yayınladı.
Papa'nın bu ayın 27'sinde başlayan Türkiye ziyareti üç gün sürecek ve üç aşamadan oluşuyor.
Papa, ziyaretine Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün başkent Ankara'daki mozolesi Anıtkabir'i ziyaret ederek başladı. Ardından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Papa 14. Leo ile bir araya geldi ve burada kendisine görkemli bir karşılama töreni düzenlendi. Bu kapsamda Antakya Medeniyetler Korosu sarayın kütüphanesinde bir konser verdi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan konuşmasında Gazze'deki savaşa ve Filistin meselesine değinerek, İsrail'in Katolik Kilisesi de dahil olmak üzere buradaki ibadethaneleri hedef aldığını vurguladı. Ancak Papa 14. Leo, ev sahibi ülkenin duymayı umduğu gibi, İsrail'in adını anmadan veya eylemlerini doğrudan eleştirmeden dünya genelinde devam eden savaşlardan bahsetmekle yetindi.
Papa, ziyaretinin ikinci gününde, Birinci İznik Konsili'nin 1700. yıldönümünü anmak üzere, İstanbul'un yaklaşık 130 kilometre güneydoğusunda, İznik Gölü kıyısında bulunan İznik ilçesine, dini bir ziyaret gerçekleştirdi.
Papa Leo'nun selefi Papa Francis, yıldönümünü kutlamak için bir papalık ziyareti sözü vermişti ve Papa Leo, selefinin ölümünün ardından bu sözünü yerine getirmeye karar verdi.
Ziyaretin üçüncü günündeyse, çeşitli dini faaliyetlerin yanı sıra İstanbul'daki çeşitli Hristiyan kiliselerini gezecek.
Papa, ziyaretine başkent Ankara'da bulunan Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün mozolesi Anıtkabir'i ziyaret ederek başladı. Daha sonra Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile bir araya geldi
Papa'nın ziyareti, Mor Efrem Süryani Ortodoks Kilisesi ve Aya Yorgi Patrikhanesi'ni ziyaret etmenin yanı sıra İstanbul Ermeni Patrikhanesi’nde bir dua ayinine katılmayı da içeriyor. Ayrıca Fener semtindeki Rum Patrikhanesi’nde yapılacak Aziz Andreas Bayramı kutlamalarına da katılacak.
Papa, Patrik Bartholomeos ile ortak bir bildiri imzalayacak ve İstanbul'un Fener semtindeki Patrikhane binasında kendisi ile resmi bir öğle yemeği yiyecek.
Kapasitesi 5 bin kişilik olan ve genellikle konser ve konferans gibi halka açık etkinliklere ev sahipliği yapmak için kullanılan Volkswagen Arena'da bir ayine başkanlık edecek. Bu ayin, daha önce Türkiye'yi ziyaret eden papaların genellikle kiliselerde ve yalnızca Katolik cemaati üyeleri arasında ayin düzenlemesi nedeniyle benzeri görülmemiş bir durum.
Bir diğer önemli adım ise bu sabah İstanbul'da turkuaz rengindeki çinileri nedeniyle Mavi Cami olarak da bilinen Sultan Ahmed Camii'ni ziyaret etmesiydi.
Papa 14. Leo, İstanbul'daki Mavi Cami olarak da bilinen Sultan Ahmed Camii'ni ziyaret etti (Reuters)
85 milyonluk nüfusuyla Türkiye'de nüfusun yaklaşık yüzde 99'u Müslümanlardan oluşuyor. Gayrimüslimlerin oranı çok düşük; Katoliklerin sayısının ise yalnızca 33 bin olduğu tahmin ediliyor.
Türkiye'de yaklaşık 180 bin Hristiyan ile yaklaşık 20 bin Yahudi yaşıyor ve bunların, çoğu yüzyıllar öncesine dayanan kiliseler ve sinagoglar da dahil olmak üzere 435 ibadethanesi bulunuyor.
Tarih, Osmanlı İmparatorluğu ile Papalık önderliğindeki Latin Avrupa devletleri arasında bir dizi kara ve deniz savaşına sahne oldu. Türkiye ile Vatikan arasında resmi diplomatik ilişkiler ancak 1960 yılında kuruldu.
O tarihten itibaren, ölümünden önce yalnızca 33 gün papalık yapan 1. Jean Paul hariç tüm Papalar Türkiye'yi ziyaret etti.
Bir diğer önemli adım, bu sabah İstanbul'da turkuaz rengindeki çinileri nedeniyle Mavi Cami olarak da bilinen Sultanahmet Camii'ni ziyaret etmesiydi
Papa 14. Leo, 6. Paul, 2. Jean Paul, 16. Benedict ve Papa Francis'in ardından Türkiye'yi ziyaret eden beşinci papadır.
Dini ve tarihi faktörler nedeniyle Türkiye, papalık ziyaretleri kayıtlarında özel bir yere sahip. Vatikan'ın Türkiye'ye olan ilgisi, bugün Türkiye Cumhuriyeti'ni oluşturan toprakların Hristiyanlığın ilk dönemlerinde oynadığı önemli rolden kaynaklanıyor; zira bu topraklar ilk sekiz ekümenik konsile ev sahipliği yaptı.
Bu ziyaretlerin bir diğer önemli motivasyonu da Katolik Kilisesi'nin İstanbul'daki Fener Rum Patrikhanesi ile bağlarını güçlendirme arzusudur.
Papa 14. Leo, İstanbul'da Doğu Ortodoks Kilisesi liderleriyle yaptığı görüşmede (Reuters)
Katolik Kilisesi ile Doğu Ortodoks Kilisesi arasındaki ayrılık yüzyıllar öncesine dayanıyor. 1054 yılında, Doğu Roma Kilisesi'nin Vatikan'dan ayrılarak “Ortodoks Kilisesi” adıyla bağımsızlığını deklare etmesiyle Büyük Bölünme adı verilen ayrılık yaşanmıştır. Ortodoksluk terimi, “doğru yolu izleyen Kilise” anlamına gelmektedir.
Bu kilisenin orijinal adı “Roma Ortodoks Kilisesi”ydi, ancak Osmanlı döneminde üyelerinin çoğunluğu Rum olduğu için “Rum Ortodoks Kilisesi” olarak anılmaya başlandı.
Teolojik anlaşmazlıkların yanı sıra, Dördüncü Haçlı Seferi sırasında Haçlılar, Bizans İmparatorluğu'nun başkenti Konstantinopolis'i 1204'te yağmalayarak neredeyse tamamen yerle bir ettiler. Burada bir Latin İmparatorluğu kurdular ve Ortodoks Bizanslılar Konstantinopolis'i 1261'de geri almayı başarabildiler.
Ortodokslar, Konstantinopolis'in zayıflamasından papalığı ve Latin Katolikleri sorumlu tuttular. Bu zayıflama nihayetinde 1453'te şehrin Osmanlılar tarafından ele geçirilerek, İstanbul adını almasının yolunu açtı.
Papa 14. Leo, 6. Paul, 2. Jean Paul, 16. Benedict ve Papa Francis'in ardından Türkiye'yi ziyaret eden beşinci papadır
İki kilise arasındaki ilişkiler, Papa 2. Jean Paul'ün hem 2001'de hem de 2004'te, sekiz asır önce yaşananlar için pişmanlığını ifade edip özür dilemesinin ardından iyileşmeye başladı.
Papa 14. Leo'nun Türkiye gezisinin ikinci gününde İznik'e yaptığı ziyaret önemli bir anlam taşıyordu. Zira bu yer, MS 325 yılında Hristiyanlık tarihindeki ilk ekümenik konsile ev sahipliği yapmıştı. Hristiyan dünyasının dört bir yanından yaklaşık 200 din adamı bu konsile katılmıştı.
Birinci İznik Konsili sonunda, temel Hristiyan inançlarının birleşik bir formülasyonunu temsil eden ve Mesih'in mutlak ilahi doğasını onaylayan İznik İnanç Bildirgesi yayınlandı.
Papa, İstanbul’daki Fener Rum Patriği Birinci Bartholomeos ile birlikte, sular altında kalan Aziz Neophytos Bazilikası'nın kalıntılarının bulunduğu yerde dini ayin düzenledi. İznik Gölü'nün sularının 2015 yılında çekilmesinin ardından ortaya çıkan bu kilisenin, Birinci İznik Konsili'ne ev sahipliği yaptığına inanılıyor.
Papa 14. Leo, ayin sırasında yaptığı konuşmada, Birinci İznik Konsili'nin Hristiyanlık tarihindeki önemine değinerek, dinin asla savaş, şiddet veya herhangi bir köktencilik ya da hoşgörüsüzlük için bir gerekçe olamayacağını vurguladı.
Papa'nın ziyareti en yüksek güvenlik önlemleri altında gerçekleşiyor ve şimdiye kadar herhangi bir olay veya protesto bildirilmedi. Bununla birlikte ziyaret, sosyal medyada yayınlanan açıklamalar ve bildirilerle görüşlerini dile getiren milliyetçiler, laikler ve muhafazakârlar tarafından sert eleştirilere maruz kaldı.
Bunlar, Papa ve Fener Rum Patriği Bartholomeos'u, Hristiyanlığı Türk topraklarında yeniden canlandırma planını uygulamaya çalışan bir haçlı ittifakı kurmakla suçluyorlar.
Türk Ortodoks Patrikhanesi Sözcüsü, Türk halkını bir komplo olarak nitelendirdiği şeye karşı birleşmeye çağırdı.
Mayıs 1981'de Vatikan'da Papa 2. Jean Paul'e suikast girişiminde bulunan Türk vatandaşı Mehmet Ali Ağca da İznik'e gitti.
Suikast girişiminin hemen ardından tutuklanan ve İtalya'da, ardından Türkiye'de cezaevinde kaldıktan sonra 2010 yılında serbest bırakılan Ağca, Papa'yı şahsen karşılamak istediğini söyledi, ancak güvenlik makamları ondan Papa gelmeden önce şehri terk etmesini istedi.
*Bu makale Şarku’l Avsat tarafından Londra merkezli Al Majlla dergisinden çevrilmiştir.
لم تشترك بعد
انشئ حساباً خاصاً بك لتحصل على أخبار مخصصة لك ولتتمتع بخاصية حفظ المقالات وتتلقى نشراتنا البريدية المتنوعة
