İran, nükleer bomba malzemesine ‘haftalar uzaklıkta’

UAEA Direktörü Rafael Grossi, Tahran'a müfettişlerle iş birliğini artırma çağrısında bulundu.

İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, İran'ın 14 Nisan'da İsrail'e verdiği yanıttan saatler sonra yabancı diplomatlarla konuşuyor. (İran Dışişleri Bakanlığı)
İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, İran'ın 14 Nisan'da İsrail'e verdiği yanıttan saatler sonra yabancı diplomatlarla konuşuyor. (İran Dışişleri Bakanlığı)
TT

İran, nükleer bomba malzemesine ‘haftalar uzaklıkta’

İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, İran'ın 14 Nisan'da İsrail'e verdiği yanıttan saatler sonra yabancı diplomatlarla konuşuyor. (İran Dışişleri Bakanlığı)
İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, İran'ın 14 Nisan'da İsrail'e verdiği yanıttan saatler sonra yabancı diplomatlarla konuşuyor. (İran Dışişleri Bakanlığı)

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Direktörü Rafael Grossi'ye göre İran'ın nükleer bomba geliştirmeye yetecek materyale sahip olmasına ‘aylar değil, haftalar’ kaldı.

Tahran'ın bu seviyeye yaklaşmasından duyduğu endişeyi dile getiren Grossi, bunun, İran'ın bu süre içinde nükleer silaha sahip olduğu ya da olacağı anlamına gelmediğini belirtti. Grossi, “Etkili bir nükleer savaş başlığı, yeterli bölünebilir malzemeye sahip olmanın yanı sıra birçok ek şey gerektirir” dedi.

Grossi, Deutsche Welle'ye (DW) verdiği röportajda, Tahran'a UAEA müfettişleriyle iş birliği düzeyini UAEA’nın talepleri doğrultusunda arttırması çağrısını yineleyerek, İran'ın programının şeffaflığı üzerine artan şüpheler konusunda uyarıda bulundu. Grossi, İran'ın faaliyetlerine ilişkin üç aylık bir rapor yayınlamadan önce iki taraf arasında çözüm bekleyen konuları görüşmek üzere önümüzdeki ay Tahran'ı ziyaret etmeyi planladığını söyledi.

Batılı güçler Grossi'den, İran'la ilgili kararları görüşebilmeleri için haziran başında Viyana'da yapılması planlanan UAEA Yönetim Kurulu'nun üç aylık toplantısına kadar, üç aylık bir rapor sunmasını istediler.

Bu arada İran Parlamentosu Ulusal Güvenlik ve Dış Politika Komitesi üyesi Cevad Kerimi Kuddusi, İran'ın izin verilmesi halinde bir hafta içinde ilk nükleer denemesini yapabileceğini söyledi. Şarku’l Avsat’ın İran merkezli internet sitelerinden aktardığına göre Kuddusi, İran Dini Lideri Ali Hamaney'in silahların yasaklanmasına ilişkin fetvasına atıfta bulundu.

Diğer yandan İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü, geçtiğimiz pazartesi günü yaptığı açıklamada “İran'ın nükleer doktrininde silahların yeri olmadığını” söyledi. İranlı bir yetkili ise tesislerin İsrail bombardımanı altında kalması halinde, nükleer politikalarını gözden geçirecekleri tehdidinde bulundu.



Netanyahu Trump'a “altın kaplama çağrı cihazı” hediye etti... ve Başkan “Harika bir operasyondu”

Netanyahu Trump'a “altın kaplama çağrı cihazı” hediye etti... ve Başkan “Harika bir operasyondu”
TT

Netanyahu Trump'a “altın kaplama çağrı cihazı” hediye etti... ve Başkan “Harika bir operasyondu”

Netanyahu Trump'a “altın kaplama çağrı cihazı” hediye etti... ve Başkan “Harika bir operasyondu”

İsrailli siyasi kaynaklar, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile ABD Başkanı Donald Trump arasında Washington'da gerçekleşen ve yaklaşık 5 saat süren görüşmenin atmosferine ilişkin heyecan verici ayrıntılar verdi.

İsrail hükümet kaynaklarının verdiği bilgiye göre karşılama töreninin ardından Netanyahu ve Trump Beyaz Saray'daki Roosevelt Odası'na geçerek konuk defterini imzaladı. Netanyahu ardından Amerikan Başkanı'na “altın kaplama bir çağrı cihazı ve normal bir çağrı cihazı” içeren bir hediye sundu. Trump cevap verdi: “Harika bir operasyondu.”

İsrail geçtiğimiz eylül ayında Lübnan Hizbullah'ına eşi benzeri görülmemiş bir saldırı düzenlemiş, savaşçıları tarafından kullanılan çok sayıda çağrı cihazını havaya uçurarak 2 binden fazla kişinin yaralanmasına neden olmuştu.

İsrail'den alınan bilgiye göre iki taraf, ABD Başkan Yardımcısı J.D. Vance, Savunma Bakanı Pete Hegseth, Ulusal Güvenlik Danışmanı Mike Waltz ve Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff'un da aralarında bulunduğu ABD'li yetkililerin katılımıyla bir toplantı gerçekleştirirken, Dışişleri Bakanı Marco Rubio görüşmeye, şifreli bir telefon hattı aracılığıyla katıldı.

İsrail tarafında ise toplantıya Bakan Ron Dermer, Ulusal Güvenlik Konseyi Başkanı Tzachi Hanegbi, İsrail'in Washington Büyükelçisi Yehiel Lighter, Başbakanlık Özel Kalem Müdürü Tzachi Braverman ve Başbakanlık Askeri Sekreteri Tümgeneral Roman Goffman katıldı.

Baş başa kapalı toplantı

Yetkililerin de hazır bulunduğu görüşmenin ardından Netanyahu ve Trump baş başa bir görüşme gerçekleştirdi. Bu görüşmede ABD Başkanı, Başbakan'ın eşi Sara Netanyahu ve oğlu Yair'e sıcak selamlarını ileterek, Mar-a-Lago'da (Trump'ın tatil köyü) yedikleri akşam yemeğindeki izlenimlerine atıfta bulundu ve “Sara Netanyahu'nun tutukluların ve kayıp kişilerin kurtarılması için çalışılması gerektiği yönündeki tutumundan etkilendiğini” vurguladı.

Bire bir görüşmenin ardından taraflar Beyaz Saray'da yaklaşık iki saat süren bir kutlama yemeğinde bir arada bulunmaya devam etti.

Şarku’l Avsat’ın İsrail'de yapılan değerlendirmelerden elde ettiği bilgiye göre bu ziyaret “bir İsrail başbakanı ile bir ABD başkanı arasında şimdiye kadar gerçekleşen en dostane ziyaretti” ve “Netanyahu ile Trump arasındaki ilişkiler hiç bu kadar yakın ya da iyi olmamıştı”.

ABD Başkanı Donald Trump, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile 2020'de Beyaz Saray'da (Reuters)ABD Başkanı Donald Trump, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile 2020'de Beyaz Saray'da (Reuters)

İsrail kaynakları, Netanyahu İsrail'deki muhaliflerine açık bir mesajla şunları söyledi: "İki taraf arasında çatlaklar görmeyi uman herhangi bir taraf, büyük bir hayal kırıklığına uğramıştır; çünkü bu, kelimenin tam anlamıyla tarihi bir ziyarettir ve İsrail'in geleceği açısından büyük sonuçlar doğuracaktır."

İsrail hükümet kaynakları, "Trump Beyaz Saray'dayken sağcı bir hükümeti devirmenin sorumsuz bir davranış olduğu ve sağcı kampa ağır bir darbe anlamına geldiğini” belirtti ve şöyle dedi: "Tarihi değişikliklerin gerçekleştirilebileceği hâlâ yaklaşık iki yıl var ve bu fırsat kaçırılmamalıdır."

Derin Devlet

Görüşmeler sırasında ABD Başkanı İsrail'deki “derin devlet” konusuna değinerek “Ortadoğu'yu yeniden şekillendiren bir savaşı yürütürken, Başbakan'ın haftada üç kez mahkemeye çıkmasını mantıksız” olarak değerlendirdi.

ABD Başkanı Netanyahu'ya imzasıyla ikisinin birlikte bir fotoğrafını ve kişisel bir ithafı içeren hediye takdim etti: “Bibi'ye, büyük bir lidere.”

Netanyahu ABD Başkanı'na savaş sırasında İsrail'e verilmeyen silah sevkiyatı üzerindeki kısıtlamaları kaldırmasının yanı sıra, İsrail'e ve Başbakan'ın şahsına verdiği “mutlak destek” için teşekkür etti.