Biden'ın Refah ültimatomu: ABD ve İsrail tarihi krize doğru gidiyor

İsrail ordusu, Gazze Şeridi sınırına yakın bölgelerde tanklarını hazır tutuyor (AFP)
İsrail ordusu, Gazze Şeridi sınırına yakın bölgelerde tanklarını hazır tutuyor (AFP)
TT

Biden'ın Refah ültimatomu: ABD ve İsrail tarihi krize doğru gidiyor

İsrail ordusu, Gazze Şeridi sınırına yakın bölgelerde tanklarını hazır tutuyor (AFP)
İsrail ordusu, Gazze Şeridi sınırına yakın bölgelerde tanklarını hazır tutuyor (AFP)

ABD Başkanı Joe Biden'ın, Gazze Şeridi'ndeki Refah kentine geniş kapsamlı kara harekatı başlatılması halinde silah tedarikini durduracağını söylemesi, İsrail'de alarma neden oldu.

Amerikan gazetesi Wall Street Journal (WSJ), silah sevkıyatının durdurulmasına yönelik açıklamanın, "İsrail-ABD ilişkilerinde şimdiye kadarki en kötü krizlerden birini tetikleyebileceğini" yazdı. ABD'nin en son böyle bir uygulamayı 1982'de eski Başkan Ronald Reagan döneminde yaptığı hatırlatıldı. 

WSJ'nin aktardığına göre İsrailli ve ABD'li istihbarat yetkilileri, Refah'a kapsamlı kara operasyonu düzenlense bile Hamas'ın Gazze'de tamamen yok edilmesinin mümkün olmadığını öne sürüyor. 

ABD'nin önde gelen medya kuruluşlarından CNN, Biden'ın İsrail'e silah tedarikini kısıtlaması için hem kamuoyundan hem de Demokrat Parti'den büyük baskı gördüğünü yazdı. Analizde, ABD'nin desteği olmadan Gazze savaşında İsrail'in elinin zayıflayacağı savunuldu. 

Diğer yandan İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF) Sözcüsü Daniel Hagari, dünkü açıklamasında Refah'a düzenlenecek kapsamlı bir kara harekatı için yeterli sayıda silah ve mühimmata sahip olduklarını ileri sürmüştü.

Biden, silah tedarikini durduracağına dair açıklamayı çarşamba günü CNN'e yapmıştı. Bunun ardından İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Biden'a tepki göstererek "Tek başımıza savaşmamız gerekirse öyle yaparız. Gerekirse tırnaklarımızla savaşırız" demişti.

İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant da "Hem dostlarımıza hem de düşmanlarımıza söylüyorum: İsrail devletine boyun eğdiremezsiniz" ifadelerini kullanmıştı.

Amerikan gazetesi New York Times (NYT), Tel Aviv yönetiminden gelen açıklamaların "ABD ve İsrail arasındaki anlaşmazlıkların derinleştiğini gösterdiğini" yazdı.

İsrail ordusu, Gazze Şeridi'nin Mısır sınırındaki Refah kentinin doğusuna pazartesi akşamı kara harekatı başlatmıştı. IDF, bölgeden 100 bin sivilin tahliyesi için çalışıldığını bildirmiş, Refah sınır kapısının Gazze tarafının ele geçirildiğini duyurmuştu. BM'nin son rakamlarına göre 100 binden fazla kişi Refah'tan kaçtı. 

Tel Aviv yönetimi, Hamas'ın kalan 6 taburundan 4'ünün Refah'ta konuşlandırıldığını, örgütün lider kadrosunun da burada saklandığını savunuyor. IDF'den dün yapılan açıklamada, kara harekatında 50 Hamas militanının öldürüldüğü ve bölgede 10 yeraltı tüneli tespit edildiği savunuldu.

Washington ise Refah'a kapsamlı operasyona başından beri karşı çıkıyor. ABD, İsrail'e iki tip ağır bombanın yanı sıra bunları güdümlü hale getiren Müşterek Doğrudan Saldırı Mühimmatı'nın (JDAM) satışının askıya alındığını salı günü duyurmuştu.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, CNN, New York Times



Endonezya Devlet Başkanı, Trump ile yaptığı tebrik görüşmesinin videosunu yayınladı

Endonezya Devlet Başkanı Prabowo Subianto ve ABD Başkanı seçilen Donald Trump (yerel medya)
Endonezya Devlet Başkanı Prabowo Subianto ve ABD Başkanı seçilen Donald Trump (yerel medya)
TT

Endonezya Devlet Başkanı, Trump ile yaptığı tebrik görüşmesinin videosunu yayınladı

Endonezya Devlet Başkanı Prabowo Subianto ve ABD Başkanı seçilen Donald Trump (yerel medya)
Endonezya Devlet Başkanı Prabowo Subianto ve ABD Başkanı seçilen Donald Trump (yerel medya)

Endonezya'nın yeni Devlet Başkanı Prabowo Subianto, Donald Trump'ı yeniden ABD başkanı seçilmesi dolayısıyla tebrik ettiği telefon görüşmesinin videosunu yayınladı.

Resmi bir ziyaret için Washington'da bulunan Prabowo, yaklaşık üç dakikalık telefon görüşmesini dün (Pazartesi) resmi sosyal medya hesapları üzerinden paylaştı.

X platformu üzerinden siyah beyaz olarak yayınlanan videoda, Prabowo’nun yeniden ABD başkanı seçilen Trump’la konuştuğu görülüyor.

Şarku’l Avsat’ın CNN'den aktardığı habere göre eski bir komutan olan Prabowo, telefon görüşmesinde ABD’deki eğitimine atıfta bulundu ve ABD'nin seçilmiş başkanına birkaç kez ‘Sir’ (efendim) diye hitap etti.

Prabowo videoda, “Nerede olursanız olun, sizi şahsen tebrik etmek için seyahat etmeye hazırım efendim” derken, Trump da “Bu çok hoş. Bunu ne zaman isterseniz yaparız” diye cevap verdi.

Trump, Endonezya'da ‘harika bir iş’ çıkardığı için Prabowo ile ‘gurur duyduğunu’ söyledi ve ona “İngilizceniz çok iyi” dedi. Prabowo da 1980'lerde ABD'de subay olarak aldığı eğitime gönderme yaparak şu cevabı verdi: “Tüm eğitimimi ABD’de aldım efendim.”

Telefon görüşmesinde Prabowo, bu yılın başlarında Trump'a yönelik suikast girişiminden duyduğu şoku dile getirdi ve seçilmiş başkanı ‘uygun olduğu bir zamanda’ tekrar aramak istediğini yineledi. Trump ise Prabowo'ya, “Siz çok iyi bir insansınız ve bunu takdir ediyorum. Bu kolay değil” dedi. Videoda Trump'ın Prabowo’ya şunları söylediği duyuluyor: “Beni istediğiniz zaman arayabilirsiniz... Bu benim numaram. Sizinle konuşmak büyük bir onur. Yakında görüşeceğiz.”

Endonezya Devlet Başkanı'nın X platformundaki paylaşımı 2,5 milyondan fazla görüntülenme aldı.

Prabowo'nun ofisinden yapılan açıklamada, Endonezya Devlet Başkanı'nın pazar günü Washington'a vardığı ve bugün (Salı) Beyaz Saray'da Başkan Joe Biden ile bir araya geleceği belirtildi. Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada ziyaret doğrulanırken iki liderin ‘ABD-Endonezya ilişkilerinin 75. yıldönümünü kutlayacakları’ ve ‘ABD-Endonezya iş birliğini güçlendirmenin yolları üzerine konuşacakları’ ifade edildi.

Prabowo'nun ABD'deyken Trump ile görüşüp görüşmeyeceği ise henüz belli değil.

Prabowo'nun ABD ziyareti, hafta sonu Pekin'e yaptığı ve Çin lideri Şi Cinping ve diğer üst düzey yetkililerle ikili görüşmeler gerçekleştirdiği ziyaretin ardından gerçekleşti.

Endonezya Devlet Başkanı göreve geldiğinden bu yana ilk resmi yurtdışı ziyareti olarak Çin'i seçti. İki liderin görüşmesinin ardından yapılan ortak açıklamada, iş birliğinin güçlendirilmesi ve stratejik ortaklığın geliştirilmesi vurgulandı.