Refah harekatı, İsrail ve Mısır arasındaki 45 yıllık barışı bitirebilir

"Mısır, İsrail'le diplomatik ilişkilerin seviyesini düşürmeyi planlıyor"

İsrail, Refah'ın doğusundaki kara operasyonunun sınırlı tutulacağını öne sürmüştü (AFP)
İsrail, Refah'ın doğusundaki kara operasyonunun sınırlı tutulacağını öne sürmüştü (AFP)
TT

Refah harekatı, İsrail ve Mısır arasındaki 45 yıllık barışı bitirebilir

İsrail, Refah'ın doğusundaki kara operasyonunun sınırlı tutulacağını öne sürmüştü (AFP)
İsrail, Refah'ın doğusundaki kara operasyonunun sınırlı tutulacağını öne sürmüştü (AFP)

Amerikan gazetesi Wall Street Journal (WSJ), Mısır'ın Gazze savaşı nedeniyle İsrail'le diplomatik ilişkilerinin seviyesini düşürmeyi planladığını yazdı. 

Kimliğinin paylaşılmasını istemeyen Mısırlı yetkililer, Tel Aviv'deki büyükelçilerini çekerek diplomatik ilişkilerin seviyesini düşürmeyi değerlendirdiklerini belirtti.

İsrail'in 6 Mayıs akşamı Refah kentinin doğusuna düzenlediği kara harekatıyla ilgili bilgilendirmeyi operasyona saatler kala yaptığını savunan yetkililer, bunun Kahire yönetiminden tepki topladığını ve iki ülkeyi açmaza sürüklediğini söyledi. 

Kaynaklar, İsrail'in operasyon planlarını sadece geniş hatlarıyla paylaştığını, Gazze'ye yardım tedarikinin yapıldığı Refah sınır kapısına müdahale edilmeyeceğine ve bölgeyi terk etmeleri için Filistinlilere birkaç hafta süre tanınacağına dair teminat verdiğini öne sürdü.

Mısırlı yetkili, "Bu güvencelerin hiçbiri yerine getirilmedi. İsrail, Refah sınır kapısını ele geçirmeden saatler önce bize haber vermekle yetindi" dedi. 

İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF), 7 Mayıs'ta Refah sınır kapısının Gazze tarafının ele geçirildiğini duyurmuştu. ABD merkezli İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), bugünkü raporunda İsrail ordusunun sınır kapısından yardım geçişlerini durdurduğunu bildirdi.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Hamas'ın Refah sınır kapısı üzerinden Gazze'ye kaçak silah ve mühimmat soktuğunu öne sürerek, bölgeyi bu yüzden kapattıklarını söylemişti. IDF, Refah'ın doğusunda yaklaşık 50 Hamas militanının öldürüldüğünü, bölgede en az 10 yeraltı tüneli bulunduğunu savunmuştu.

Gazete, Tel Aviv yönetiminin, Mısırlı yetkililerin iddialarıyla ilgili yorum taleplerini reddettiğini aktardı. 

WSJ, uzun savaşların ardından Mısır ve İsrail'in ABD arabuluculuğuyla 17 Eylül 1978'de Camp David Anlaşmaları'nı imzalayarak ilişkilerini normalleştirdiğini hatırlattı. Bunun ardından 19 Mart 1979'da Tel Aviv ve Kahire yönetimi arasında barış anlaşması da imzalanmıştı.

Mısırlı yetkili mevcut açmazla ilgili şunları söyledi: 

İlişkileri tamamen askıya almak ya da Camp David'i rafa kaldırmak gibi bir planımız yok. Ancak İsrail güçleri, Refah sınır kapısında kaldığı sürece Refah'a tek bir kamyon bile göndermeyeceğiz.

Haberde, Mısır'ın İsrail ve Hamas arasında ABD arabuluculuğundaki ateşkes görüşmelerine ev sahipliği yaptığı hatırlatılarak, Tel Aviv ve Kahire arasında yaşanacak gerginliğin Washington'ı da etkileyeceği belirtildi. 

Tel Aviv merkezli düşünce kuruluşu Ulusal Güvenlik Çalışmaları Enstitüsü'nden Ofir Winter, şu değerlendirmeyi paylaştı: 

İsrail'in rehine takası anlaşmasında Mısır'ın arabulucuğuna ihtiyacı var. Savaştan sonra herhangi bir senaryoda Gazze'deki durumu istikrara kavuşturmak için de Mısır'a ihtiyacı olacak.

Diğer yandan Mısır Dışişleri Bakanlığı'ndan 12 Mayıs'ta yapılan açıklamada, Kahire yönetiminin Güney Afrika'nın İsrail aleyhinde Uluslararası Adalet Divanı'nda (UAD) açtığı davaya katılacağı açıklanmıştı. Hamas da Mısır'ın kararından memnuniyet duyduklarını bildirmişti.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, Times of Israel



Roma döneminde barbarların uyarıcı madde kullandığı ortaya çıktı

Uyarıcı alan Cermen savaşçı (Praehistorische Zeitschrift için Stanislav Kontny)
Uyarıcı alan Cermen savaşçı (Praehistorische Zeitschrift için Stanislav Kontny)
TT

Roma döneminde barbarların uyarıcı madde kullandığı ortaya çıktı

Uyarıcı alan Cermen savaşçı (Praehistorische Zeitschrift için Stanislav Kontny)
Uyarıcı alan Cermen savaşçı (Praehistorische Zeitschrift için Stanislav Kontny)

Cermenlerin savaştaki davranışlarına dair daha fazla bilgi sunan yeni bir araştırma, Roma dönemindeki barbar savaşçıların büyük ihtimalle burundan uyarıcı madde çektiğini ortaya koydu.

Araştırmacılar, İskandinavya, Almanya ve Polonya'daki Roma dönemi kazı alanlarında farklı yıllardan kalma yüzlerce küçük, kaşık şeklinde nesne buldu.

Arkeologlar, Kuzey Avrupa'daki savaşçıların bu nesneleri kemerlerinin ucuna taktığını ve savaş sırasında uyarıcı taşımak ve hazırlamak için kullandığını tahmin ediyor.

Antik Yunan'da ve Roma'da afyon gibi uyuşturucuların kullanıldığına dair çokça kanıt var ama Roma İmparatorluğu'nun dışında yaşayan barbarların genellikle alkol dışında uyarıcı maddeler kullanmadığı varsayılıyordu.

Praehistorische Zeitschrift adlı akademik dergide yayımlanan son çalışmada, araştırmacılar Roma döneminden kalma 116 bataklık ve mezar alanında keşfedilen kaşık şeklindeki 241 nesneyi kategorilere ayırdı. Çoğunlukla 40 ila 70 milimetre uzunluğundaki nesnelerin bir ucunda içbükey bir kase veya genişliği 10 ila 20 milimetre olan düz bir disk bulunuyordu.

Nesnelerin çoğu savaş eşyalarının yanında keşfedildi ve bunların erkeklerin kemerine takıldığı tahmin ediliyor. Araştırmacılar "Hepsinin savaş teçhizatıyla birlikte keşfedildiği ortaya çıktı" dedi.

Artık arkeologlar, bu kaşıkların muhtemelen savaşta istenen etkileri yaratmak ve aşırı doz riskini azaltmak için doğru uyarıcı dozunu hızlı bir şekilde ölçmek üzere kullanıldığına inanıyor.

Araştırmacılar "Bu dozların aşılması kullanıcı için trajik sonuçlara yol açabilirdi" diye belirtti.

Tarihi kayıtlar, çeşitli uyarıcıların askerleri motive etmek, stres ve savaş korkularını azaltmak amacıyla tarih boyunca kullanıldığını gösteriyor.

Araştırmacılar, Roma dönemindeki Cermen topluluklarının uyarıcı özelliklere sahip yerel bitkileri kullandığından veya bildikleri bitkileri kuru veya toz halinde Avrupa'daki antik savaş alanlarına taşıdığından şüpheleniyor.

Bu maddeler haşhaş, güzelavrat otu, kenevir, banotu veya bazı mantar türlerinden elde edilmiş ve alkolde çözünmüş sıvı formda veya toz halinde tüketilmiş olabilir.

Araştırmacılar "Kuzey Avrupa'daki Cermen halkları arasında, Roma dönemindeki askeri çatışmalar sırasında bu tür uyarıcıların kullanımı büyük ihtimalle yaygındı" dedi.

Kışkırtan uyarıcıların kullanımı tahmin edilenden çok daha yaygın olabilir. Vücudun etkinliğini artıran maddeleri kullanıma hazırlama araçlarının sayısı bile uyarıcıların yaygınlığını kanıtlayabilir.

Independent Türkçe